Waktitoren LIBRARY TAPU INTERNET
Waktitoren
LIBRARY TAPU INTERNET
Sranantongo
  • BIJBEL
  • BUKU
  • KONMAKANDRA
  • w91 1/9 blz. 12-16
  • Komunikâsi ini a osofamiri èn ini a gemeente

Felem no de na a pisi disi.

Sorry, wan sani no go bun di wi pruberi fu drai a felem.

  • Komunikâsi ini a osofamiri èn ini a gemeente
  • A Waktitoren—A e taki fu Yehovah Kownukondre 1991
  • Edeprakseri
  • A srefi sortu tori
  • E loekoe, e taki èn e arki
  • Komunikâsi a mindri papa, mama nanga pikin
  • Komunikâsi ini a gemeente
  • Rai nanga deki-ati
  • Komunikâsi ini na kresten diniwroko
    A Waktitoren—A e taki fu Yehovah Kownukondre 1991
  • Jehovah nanga Krestes — Den moro prenspari komunikâsiman
    A Waktitoren—A e taki fu Yehovah Kownukondre 1991
  • Bun Komunikâsi—Wan Sroto gi wan Bun Trowlibi
    A Waktitoren—A e taki fu Yehovah Kownukondre 1999
  • Sori lobi te unu e taki nanga makandra leki osofamiri
    A Waktitoren—A e taki fu Yehovah Kownukondre 2013
Moro sani
A Waktitoren—A e taki fu Yehovah Kownukondre 1991
w91 1/9 blz. 12-16

Komunikâsi ini a osofamiri èn ini a gemeente

„Meki a taki foe oenoe de alaten switi, moksi nanga sowtoe.” — KOLOSESMA 4:6.

1. San Adam ben taki di Gado ben tjari Eva go na en?

„NO WAN libisma de wan eilanti . . . Ibri sma de wan pisi foe a fasti gron.” Na so wan koni man di ben loekoe sani finifini ben skrifi wan toe jarihondro pasa kaba. Nanga den wortoe dati, a ben sori soso taki san a Mekiman ben taki foe Adam ben de so: „A no boen taki libisma tan en wawan.” Adam ben abi na presenti foe man taki èn foe taki wan tongo, bikasi a ben gi ala den meti wan nen. Ma Adam no ben abi wan tra libisma mekisani di a ben kan abi komunikâsi nanga en. A no de foe froewondroe taki di Gado ben tjari a moi Eva go na en leki en wefi, a ben bari taki: „Disi de te foe kaba bonjo foe mi bonjo èn meti foe mi meti”! Na so, di na fosi libisma famiri ben kisi en bigin, Adam ben bigin foe abi komunikâsi nanga wan kompe libisma. — Genesis 2:18, 23.

2. Sortoe takroe bakapisi kan kon foe loekoe telefisi sondro foe hori en ondro joe makti?

2 Na osofamiri de wan toemoesi moi presi foe abi komunikâsi. Troetroe, na boen bakapisi foe a osofamiri-libi e anga foe disi. Ma, foe abi komunikâsi e kostoe ten èn moeiti. Ini a ten disi, a moro bigi foefoeroeman foe ten na telefisi. A kan de wan wrokosani foe ogri tapoe moro pikinso toe kontren. Na a wan sei, a kan kori sma so, taki osofamiriman e tron wan srafoe foe en, èn kan abi leki bakapisi wan mankeri foe komunikâsi. Na a tra sei, telefisi kan dini leki wan fasi foe lon gowe te sma no froestan makandra ofoe te sma hati den firi. Prefoe foe loesoe den problema, dan son trowpatna ben feni en moro betre foe hori den mofo èn loekoe telefisi. Na telefisi so boen kan jepi boen foe pori na abi foe komunikâsi, èn disi leki fa sma taki na a prenspari sani di e pori trowlibi. Den wan di abi moeiti foe no poti a loekoe foe telefisi go leki wan sani di no de prenspari, ben sa moesoe go prakseri foe poeroe a telefisi na den oso. — Mateus 5:29; 18:9.

3. Fa sonwan ben abi boen bakapisi foe di den ben poti skotoe na a loekoe di den e loekoe telefisi?

3 Foe taki en leti, wi ben kisi moi raport, di e froeteri foe den blesi bakapisi, te a gebroiki foe telefisi ben kon mendri ofoe srefi te sma ben poeroe en na den oso. Wan osofamiri ben skrifi: „Wi e taki moro nanga makandra . . . , e ondrosoekoe sani moro ini a Bijbel . . . Wi e prei makandra . . . Ala pisi foe a velddienst foe wi ben go na fesi.” Wan tra osofamiri ben taki baka di den gi a telefisi foe den gowe: „No wawan wi e kibri moni, (den ben teki wan abonnement tapoe Kabel telefisi) ma wi ben kon moro krosibei na makandra leki wan osofamiri èn ben feni foeroe tra warti sani foe doe nanga wi ten. Noiti wi e froeferi nanga wisrefi.”

E loekoe, e taki èn e arki

4. Fa wan trowpaar kan komunikâsi warderi go gi makandra?

4 Difrenti sortoe fasi foe komunikâsi de na ini a osofamiri. Sonwan joe no abi foe taki. Te toe sma e loekoe makandra wawan, dan dati de wan fasi foe komunikâsi. Foe de nanga makandra kan komunikâsi a firi foe broko-ede go a makandra. Trowpatna no moesoe gowe wan langa pisiten foe makandra, boiti efoe wan reide de di den no kan komoto na ondro. Wan trowpaar kan meki a kolokoe foe makandra go a fesi, foe di den e njan boen foe a krosibei demakandra di den abi na ini a trowlibi banti. Nanga na safoe ma tokoe respeki fasi fa den de nanga makandra, efoe a de now ini poebliki noso te den de den wawan, ala di den e sori na joisti wartifasi ini a fasi foe weri krosi èn ini maniri, dan na wan tiri fasi den kan komunikâsi dipi warderi go gi makandra. Na koni kownoe Salomo ben taki en nanga den wortoe disi: „Meki joe watra peti sori taki a de wan blesiwan, èn prisiri nanga a wefi foe joe jongoe jari.” — Odo 5:18.

5, 6. Foe san-ede trowmasra moesoe de na ai foe na prensparifasi foe abi komunikâsi nanga den wefi?

5 Komunikâsi e aksi takimakandra, dialoog toe — foe taki nanga makandra, no foe taki na makandra. Ala di son oemasma e doe en moro boen leki mansma foe tjari den firi kon na fesi, dan tokoe dati no de wan ekskuus gi den masra foe de tiri patna. Kresten masra moesoe hori na prakseri taki wan mankeri foe komunikâsi, de wan bigi problema ini foeroe trowlibi, èn foe dati-ede den moesoe wroko tranga foe hori den komunikâsilin opo. Foe troe, den sa doe disi efoe den, makandra nanga den wefi, e poti prakseri tapoe na boen rai di na apostel Paulus e gi na ini Efeisesma 5:25-33. Efoe wan masra wani lobi en oema leki en eigi skin, dan a moesoe broko-ede nanga a tanboen nanga kolokoe foe en wefi, èn no soso nanga di foe en. Foe dati pasa, dan komunikâsi de fanowdoe.

6 Wan masra no moesoe teki na fasi, taki en wefi moesoe teki ofoe rai taki a e warderi en. A wefi moesoe kisi na djaranti taki a lobi en. A kan sori en warderi na foeroe fasi — foe di a e handri nanga en tapoe switi, safoe fasi èn e gi en presenti di a no ben froewakti, èn foe di a e froeteri en ala sani di kande ben sa kan abi krakti tapoe en. Na tjalensi de toe foe a sori en warderi gi den moeiti foe en wefi, efoe a de ini a fasi fa a e moi ensrefi, ini en tranga wroko foe sorgoe a osofamiri, ofoe ini a horibaka di a e horibaka nanga en heri ati gi den jeje activiteit. Boiti foe dati, efoe wan masra wani waka baka na rai foe na apostel Petrus ini 1 Petrus 3:7, foe ’libi nanga en wefi akroederi sabi,’ dan a moesoe firi gi a wefi, èn a e sori dati foe di a e abi komunikâsi nanga en ini ala sani di abi foe doe nanga den ala toe, e gi en grani leki na swaki patoe. — Odo 31:28, 29.

7. Sortoe froeplekti wan wefi abi foe abi komunikâsi nanga en masra?

7 Na so a de toe, taki efoe wan wefi wani waka baka na rai ini a tori foe saka ensrefi, san skrifi ini Efeisesma 5:22-24, dan a moesoe broko en ede foe hori na komunikâsi nanga en masra opo. A moesoe gi en masra „dipi respeki”, na ini en taki èn na ini en fasi fa a e tjari ensrefi. Noiti a sa handri tapoe ensrefi ofoe no poti prakseri na den winsi foe en (Efeisesma 5:33). Froetrow takimakandra moesoe de ala ten a mindri en nanga en masra. — Teki gersi Odo 15:22.

8. Foe hori na pasi opo foe abi komunikâsi, dan san den wefi moesoe wani foe doe?

8 Moro fara, wan wefi moesoe loekoe boen taki a no sidon safri njan pina leki wan sori foe a sari di a e sari ensrefi. Efoe den no froestan makandra boen, meki a soekoe na joisti momenti foe taki foe a tori. Ija, teki leri foe kownoe Ester. A ben abi wan tori foe libi ofoe dede foe tjari kon na a prakseri foe en masra. Dati a ben handri wantewante nanga koni èn takt ben wani taki libi gi den djoe. Wi abi froeplekti na wi patna èn na wisrefi foe abi komunikâsi efoe wan sani meki wi mandi efoe e meki wi mandi ete. Takt nanga a firi di wi kisi foe Gado foe meki spotoe, kan jepi foe meki a komunikâsi kon moro makriki. — Ester 4:15–5:8.

9. Sortoe rol arki e prei ini komunikâsi?

9 Ini takimakandra foe hori na komunikâsi opo, dan joe abi a froeplekti taki ibriwan moesoe arki san a trawan abi foe taki — èn foe meki moeiti foe kon sabi san den ben libi foe taki. Dati e aksi foe poti prakseri na a sma di e taki. No wawan wan sma moesoe si san de na ini den prakseri ma a de fanowdoe toe foe wan sma poti prakseri tapoe fa a sma e firi, a fasi fa wan sani ben taki. Foeroe tron wan masra e misi foe doe dati. Den wefi kan pina foe di den masra no e doe moeiti foe arki. Èn wefi foe den sei moesoe arki boen so taki den no kon esi tapoe wan bosroiti. „Wan koni sma sa arki èn teki moro leri ini en.” — Odo 1:5.

Komunikâsi a mindri papa, mama nanga pikin

10. San den papa nanga mama moesoe de klariklari foe doe foe na boen foe abi komunikàsi nanga den pikin foe den?

10 Dan joe abi na situwâsi toe pe papa nanga mama abi moeiti foe abi komunikâsi nanga den pikin. Foe „kweki wan boi akroederi na pasi gi en” e aksi foe opo a pasi foe abi komunikâsi . Foe doe so e gi na seikerfasi taki „awinsi a e kon owroe, a no sa drifi komoto foe dati” (Odo 22:6). Taki son papa nanga mama e lasi den pikin ini a grontapoe, abi son tron foe doe nanga wan komunikâsi-olo di ben gro ini den tinijari. Dati den papa nanga mama de froeplekti foe abi doronomo komunikâsi nanga den pikin, e tjari kon na fesi ini Deuteronomium 6:6, 7: „Èn den wortoe disi di mi e komanderi oenoe tide, moesoe sori taki den de tapoe oenoe ati; èn oenoe moesoe spikri den go ini oenoe manpikin èn taki foe den te oenoe sidon ini oenoe oso èn te oenoe de na pasi èn te oenoe e didon èn te oenoe e opo.” Ija, papa nanga mama moesoe pasa ten nanga den pikin! Den moesoe wani foe tjari offer gi na boen foe den pikin.

11. San na son sani san papa nanga mama moesoe komunikâsi go na den pikin foe den?

11 Oen papa nanga mama, komunikâsi go na joe pikin taki Jehovah lobi den èn taki joe toe lobi den (Odo 4:1-4). Meki den si taki joe de klariklari foe offer makrikifasi nanga prisirisani foe na boen foe a gro foe den na froestan, na emotioneel, na skin èn na jeje sei. Na ini a tori disi a de prenspari foe den sori empathie, dati wani taki, na man di den papa nanga mama man foe si sani leki fa den pikin e si sani. Foe sori lobi di no e prakseri ensrefi nomo, dan leki papa nanga mama, oenoe kan bow wan tranga banti foe wánfasi nanga oen pikin èn gi den na deki-ati foe poti den froetrow moro foeroe ini oenoe leki foe meki den speri tron den sma di den e froetrow. — Kolosesma 3:14.

12. Foe san-ede jongoewan moesoe abi komunikâsi fri nanga den papa nanga mama?

12 Na a tra sei, oen jongoewan, oenoe abi na froeplekti foe abi komunikâsi nanga oen papa nanga mama. A warderi foe san den doe gi oenoe, sa jepi oenoe foe teki den na ini froetrow. Oenoe abi den jepi nanga horibaka fanowdoe, èn a sa de moro makriki gi den foe gi oen dati efoe oenoe abi komunikâsi fri nanga den. Foe san-ede joe e meki joe speri tron joe prenspari fonten foe kisi rai? Efoe oenoe teki den gersi nanga oen papa nanga mama dan leki fa a sori den no ben doe foeroe gi oenoe. Den no abi moro ondrofeni ini a libi leki oenoe abi, èn efoe den no de wan pisi foe a gemeente, den no abi troetroe belangstelling ini joe têgo tanboen.

Komunikâsi ini a gemeente

13, 14. Sortoe Bijbel gronprakseri e tjari komunikâsi kon a mindri kresten?

13 Wan tra tjalensi na foe hori na pasi opo foe abi komunikâsi nanga joe brada nanga sisa ini a gemeente. Wi kisi a tranga froemane foe no libi ’den konmakandra foe wi’. Nanga sortoe reide wi e kon makandra? „Foe gi deki-ati foe sori lobi èn toemoesi boen wroko.” Disi e aksi foe abi komunikâsi (Hebrewsma 10:24, 25). Efoe wan sma afrontoe joe, dan dati no de wan reide kwetikweti foe no go na konmakandra. Hori den pasi foe komunikâsi opo foe di joe, te joe loekoe en boen, e waka baka na rai di Jesus ben gi oenoe so leki skrifi na ini Mateus 18:15-17. Taki nanga a sma di joe e firi taki en e meki joe no e firi joe kolokoe.

14 Te joe abi moeilekhèit nanga wan foe joe brada, poti prakseri na den sortoe Bijbel rai leki san wi e feni na ini Kolosesma 3:13; „Tan froedrage makandra, e gi makandra pardon na wan fri fasi te a wan abi reide foe kragi foe a trawan. So leki fa Jehovah e gi oenoe pardon na wan fri fasi, so srefi oenoe moesoe doe disi toe.” Dati e sori go tapoe komunikâsi na presi foe weigri foe taki nanga wan sma. Èn te joe e si taki a gersi taki wan sma no e boemoei nanga joe, poti prakseri tapoe na rai di joe kan feni na ini Mateus 5:23, 24. Abi komunikâsi, èn proeberi foe meki vrede nanga joe brada. Disi e aksi lobi nanga sakafasi foe joe sei, ma joe abi na froeplekti na joesrefi èn na joe brada foe poti prakseri na tapoe a rai foe Jesus.

Rai nanga deki-ati

15. Foe san-ede kresten no moesoe hori densrefi foe gi rai te den de na ini a posisi foe doe disi?

15 Na froeplekti foe abi komunikâsi de so srefi ini na poti di joe e poti prakseri tapoe Paulus rai na ini Galasiasma 6:1: „Brada, srefi efoe wan sma doe wan sani fowtoe bifo a kisi ensrefi, dan joe, di abi jeje eigifasi, e proeberi ini safrifasi foe meki so wan sma kon boen baka, ala di ibriwan foe oenoe e poti ai tapoe ensrefi, so taki oen toe no kon ini tesi.” Bescheidenfasi moesoe meki wi breiti taki wan sma e sori wi tapoe wan fowtoe di wi meki ini wi taki ofoe ini a fasi fa wi e tjari wisrefi. Troetroe, wi alamala moesoe abi na fasi di a psalmsingiman David ben abi, di a ben skrifi: „Efoe a regtfardikiwan naki mi, a ben sa de wan lobi boen-atifasi; èn efoe a ben sa piri-ai gi mi, a ben sa de oli tapoe na ede, san mi ede no ben sa weigri” (Psalm 141:5). Owroeman spesroetoe moesoe de toemoesi boen eksempel ini a sori foe sakafasi, no e hori tranga na wan eigi fasi foe si sani ma moesoe de klariklari foe teki piri-ai, ala di den e hori na prakseri taki ’den soro di e kon foe wan lobi mati de getrow.’ — Odo 27:6.

16. Sortoe komunikâsi jongoe takiman sa wani jere srefisrefi?

16 A de a pasi foe koni nanga bescheidenfasi gi jongoewan foe soekoe rai nanga tiri na lepi kresten, di so leki fa a sori sa abi wan sani foe pristeri di kan bow den. Srefi owroeman kan feni wini na a fasi disi. Foe eksempel, wan owroeman ben taki ini wan lezing taki den blesi di den e taki foe den na ini Openbaring 7:16, 17, taki wan sma no e angri èn e dreiwatra moro, ben de sani san den tra skapoe kan loekoe foe kisi ini a njoen grontapoe. Ma, a sani disi ben tjari kon na krin kaba taki a tekst disi na a fosi presi de gi na ten foe wi. (Loekoe Na Openbaring — En moro bigi heymarki de kosibey!, bladzijde 126-128.) Wan owroeman di ben sidon e arki ben feni taki a ben sa moesoe taki foe a tori, ma bifosi a ben abi na okasi foe doe disi, a takiman ensrefi ben bèl en èn ben aksi foe wan toe idea di ben kan meki taki en lezing ben kan kon moro betre. Ija, meki wi meki en moro makriki gi den di ben sa wani foe jepi wi, foe di wi e taki foe a wani di wi wani foe kisi rai. No meki a de so taki wi e mandi esi-esi ofoe e firi sani pasa marki

17. Fa wi kan gebroiki komunikâsi foe bow wi brada?

17 Kownoe Salomo ben taki foe wan gronprakseri di wi kan gebroiki boen ini wi takimakandra. A ben taki: „No hori san boen na baka gi den sma di moesoe kisi en, te a de ini a makti foe joe anoe foe doe en” (Odo 3:27). Wi de froeplekti foe sori lobi na wi brada. Paulus ben taki: „No abi no wan paiman na no wan sma, boiti foe lobi makandra; bikasi na sma di lobi tra sma, doe na wet” (Romesma 13:8). So boen, gebroiki foeroe wortoe foe gi trawan deki-ati. A de wan jongoe dinari ini a diniwroko di e gi en fosi publiki taki? Prèise en. Wan sisa ben doe moeiti tranga ofoe ben doe toemsi boen nanga en toewijzing foe na Theokrasia Diniwroko Skoro? Froeteri en fa joe ben prisiri nanga a moeiti di a ben doe. Ini algemeen, oen brada nanga sisa e proeberi foe doe ala san den man èn den sa kisi deki-ati foe wan lobi fasi foe sori taki wi e warderi dati.

18. Pe wan toemoesi bigi eigi froetrow e sori ensrefi, dan san ben o de wan switifasi foe doe?

18 Na a tra sei, wan jongoe takiman kan abi wan lo koni, ma foe di a jongoe, a kan abi toemoesi foeroe froetrow ini ensrefi, moro leki fa a fiti. Sortoe fasi foe komunikâsi wi kan gebroiki djaso? A no ben sa de wan switifasi efoe wan lepi owroeman ben prèise en gi wan toe moi penti di a ben tjari kon na fesi ini en taki, ma, na a srefi ten, na wan switi fasi gi en wan toe idea foe fa a kan kweki bescheidenfasi ini a ten di e kon? A sortoe komunikâsi dati ben sa sori brada lobi èn sa jepi jongoewan foe fri densrefi froekoefroekoe foe takroe eigifasi foe tjari densrefi, bifo den meki loetoe.

19. Foe san-ede owroeman nanga osofamiri edeman moesoe de komunikâsiman?

19 Owroeman e abi komunikâsi nanga makandra èn nanga a gemeente, foe sani di de boen — a no de foe taki, foe wai pasi foe no tjari froetrow tori kon a krin, so leki sani di abi foe doe nanga problema foe a kroetoekomte. Ma de toemoesi nanga kibrifasi sa abi leki bakapisi taki sma no e froetrow makandra èn e lasi ati èn dati kan pori a waran jeje ini a gemeente — ofoe ini a osofamiri. Foe eksempel, ala sma lobi foe jere wan tori di e bow en. Neleki fa na apostel Paulus ben e angri foe taki foe jeje presenti, na so owroeman moesoe angri foe prati informâsi di e bow joe nanga trawan. — Odo 15:30; 25:25; Romesma 1:11, 12.

20. Foe sortoe fasi foe komunikâsi na artikel di o kon now sa taki?

20 Ija, komunikâsi de prenspari ini na kresten gemeente so toe ini na kresten osofamiri. Moro ete, oenoe no man misi foe en tapoe ete wan tra kontren. Pe? Ini a kresten diniwroko. Ini a tra artikel, wi sa go loekoe fasi fa wi kan meki a koni foe wi foe abi komunikâsi na ini a toemoesi prenspari activiteit disi kon moro boen.

Fa joe ben sa piki?

◻ Fa wi kan wini wan problema foe komunikâsi di e kon foeroetron ini a osofamiri?

◻ Fa masra nanga wefi kan waka miti na tjalensi foe komunikâsi?

◻ Fa papa nanga mama èn pikin kan wai pasi gi na olo a mindri den famiri-lo?

◻ Fa komunikâsi ini den gemeente èn ini den osofamiri e sori taki a e bow sma?

[Prenki na tapoe bladzijde 15]

Boen komunikâsi e meki tanboen nanga kolokoe foe a osofamiri go na fesi

    Sranantongo buku (1978-2025)
    Log Out
    Log In
    • Sranantongo
    • Seni en gi wan sma
    • Settings
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Gebruiksvoorwaarden
    • Privacybeleid
    • Privacyinstellingen
    • JW.ORG
    • Log In
    Seni en gi wan sma