A denoja foe a Mesias èn a tiri foe en
„A Jesus disi di den ben teki foe oenoe opo go na loktoe, sa kon baka na a srefi fasi leki fa oenoe ben si en e go na loktoe.” — TORI FOE DEN APOSTEL 1:11.
1, 2. (a) Fa toe engel ben gi den apostel foe Jesus trowstoe di a ben opo go na hemel? (b) Sortoe aksi e opo kon ini a tori foe a drai di Krestes o drai kon baka?
ERFOE man ben tanapoe na a skoinsisei di ben de owstoesei foe na Olijfbergi, e loekoe go na loktoe. No so langa pasa Jesus Krestes ben opo na mindri foe den go na tapoe èn a skin foe en ben e kon doengroe safrisafri te leki wan wolkoe ben tapoe en. Ini den jari di den man disi ben de nanga Jesus, den ben si fa a ben gi boeweisi pasa marki taki en ben de a Mesias; den ben pasa srefi a dipi sari foe en dede èn a bigi prisiri foe na opobaka foe en. Now a ben gowe.
2 Wantronso toe engel ben kon de foe si èn ben taki den wortoe disi di e gi trowstoe: „Man foe Galilea, foe san ede oenoe e tanapoe e loekoe na loktoe? A Jesus disi di den ben teki foe oenoe opo go na loktoe, sa kon baka na a srefi fasi leki fa oenoe ben si en e go na loktoe” (Tori foe den Apostel 1:11). Fa disi e meki sma ati sidon — na opo di Jesus opo go na hemel no ben wani taki, dati a ben kaba nanga grontapoe èn a libisma famiri! Kontrari foe dati, Jesus ben o kon baka. Degedege no de taki den wortoe disi ben foeroe den apostel nanga howpoe. Miljoenmiljoen sma ini a ten disi e feni a pramisi disi foe a kon di Krestes o kon baka, toemoesi prenspari. Son sma e taki foe disi leki a „Di foe toe kon” noso „a Kon foe Masra di de krosibei”. Ma a sori leki moro foeroe sma e broeja nanga san a drai kon baka foe Krestes wani taki troetroe. Na sortoe fasi Krestes e drai kon baka? Oten? Èn fa disi abi krakti tapoe a libi foe wi ini a ten disi?
A fasi fa Krestes e drai kon baka
3. San foeroe sma e bribi foe a drai di Krestes o drai kon baka?
3 So leki fa a boekoe An Evangelical Christology, e taki dan „a di foe toe kon noso drai kon baka foe Krestes (parousia) e opo a kownoekondre foe Gado te foe kaba, na fesi foe ala sma èn foe têgo”. Taki ala sma na grontapoe sa si a drai di Krestes o drai kon baka so krin nanga den ai, na wan sani di boen foeroe sma e bribi. Foe horibaka gi a prakseri disi, foeroe sma e sori go na Openbaring 1:7 pe skrifi: „Loekoe! A e kon nanga den wolkoe èn ibri ai sa si en so srefi toe den sma di ben djoekoe en.” Ma sma moesoe si a vers disi letterlijk?
4, 5. (a) Fa wi doe sabi taki Openbaring 1:7 no abi wan letterlijk kontroe? (b) Fa Jesus en eigi wortoe e taki foe na prakseri disi?
4 Memre taki den e pristeri a boekoe Openbaring „ini marki” (Openbaring 1:1). A pisi disi, foe dati ede, moesoe de na agersi fasi; foe di te foe kaba, fa „den sma di djoekoe en” ben man si Krestes e drai kon baka? Den dede pikinmoro 20 jarihondro! Boiti dati, den engel ben taki, dati Krestes ben o drai kon baka „na a srefi fasi” leki fa a ben gowe. We, fa a ben gowe? Miljoenmiljoen sma ben e loekoe? Nôno, soso wan toe getrow-wan ben si a sani dati e pasa. Èn di den engel ben taki nanga den apostel, dan troetroe den apostel ben e tanapoe e loekoe a rèis foe Krestes te go na ini hemel? Nôno, wan heri ipi wolkoe ben kon tapoe Jesus meki den no ben man si en moro. Wan pisi ten baka dati, a ben moesoe go ini den hemel na jeje fasi leki wan jeje mekisani, di libisma ai no ben man si (1 Korentesma 15:50). So boen, den apostel no ben si moro leki soso a bigin foe Jesus en rèis; den no ben man tanapoe e loekoe a kaba foe en, a drai di a ben drai go baka na fesi foe en Tata, Jehovah na ini hemel. Disi den ben man tanapoe loekoe soso nanga den ai foe bribi. — Johanes 20:17.
5 Bijbel e leri taki Jesus e drai kon baka moro foeroe a srefi fasi. Jesus srefi ben taki sjatoe bifo en dede: „Ete wan sjatoe ten èn grontapoe no sa si mi moro” (Johanes 14:19). A ben taki toe taki „a kownoekondre foe Gado no e kon nanga toemoesi foeroe opo-opo foe sma si en” (Lukas 17:20). Na sortoe fasi foe dati ede, ’ibri ai sa si en’? Foe gi wan piki na tapoe disi, dan wi moesoe abi fosi wan krin froestan foe a wortoe di Jesus nanga den bakaman foe en ben gebroiki ini a tori foe a kon di a ben o kon baka.
6. (a) Foe san ede wortoe so leki „drai kon baka”, „a doro di wan sma e doro”, „a kon di de krosibei”, nanga „kon” no de boen vertaling foe a Griki wortoe pa·rou·siʹa? (b) San e sori taki a pa·rou·siʹa noso „denoja” e tan moro langa leki ini wan gewoon sani di pasa foe wan sjatoe pisi ten?
6 A troe foe a tori de taki Krestes e doe moro foeroe leki soso foe „drai kon baka”. Den wortoe dati, leki „e kon”, „doro”, noso „kon di de krosibei”, wani taki wan sani di e pasa wan leisi nomo ini wan sjatoe pisi ten. Ma a Griki wortoe di Jesus nanga den bakaman foe en ben gebroiki wani taki krinkrin moro. A wortoe na pa·rou·siʹa, san wani taki troetroe „foe de sei na sei” noso wan „denoja”. Moro foeroe sabiman e agri taki a wortoe disi abi na ini no soso wan doro di wan sma e doro, ma wan denoja di e waka a baka dati toe — neleki te wan sma foe wan kownoe-oso e fisiti wan tra kondre. A denoja disi no de wan sani di e pasa wan momenti nomo; a de wan spesroetoe pisi ten, wan pisi ten di marki. Na ini Mateus 24:37-39, Jesus ben taki, dati „a denoja [pa·rou·siʹa] foe a Manpikin foe libisma” ben sa de neleki „den dei foe Noa” di ben doro den heimarki ini a Froedoe. Noa ben e bow na ark èn ben warskow den ogrisma tintin jari bifo a Froedoe ben doro èn a kroektoe grontapoe seti dati ben pori. Na a srefi fasi, foe dati ede, a denoja foe Krestes di sma no man si, sa teki wan pisi ten foe wan toe tinjari bifo dati toe e doro en heimarki ini wan bigi pori.
7. (a) San e boeweisi taki a pa·rou·siʹa no de wan sani di libisma ai kan si? (b) Fa èn oten den tekst di e taki foe a drai di Krestes o drai kon baka, so taki „ibri ai” sa si en, sa kon troe?
7 Degedege no de taki libisma ai no man si a pa·rou·siʹa so krinkrin. Efoe dati ben de so, foe san ede Jesus ben gi someni ten, so leki wi sa si, foe gi den bakaman foe en wan marki foe jepi den foe froestan a denoja disi?a Ma te Krestes e kon foe pori a grontapoe seti foe Satan, dan ala sma sa kisi foe si pasa marki a de foe en di a denoja. A de a ten dati, di „ibri ai sa si en”. Srefi den gensman foe Jesus sa man foe froestan, ala di den no lobi a tori, taki a tiri foe Krestes de troetroe. — Loekoe Mateus 24:30; 2 Tesalonikasma 2:8; Openbaring 1:5, 6.
Oten a e bigin?
8. Sortoe sani e marki a bigin foe Krestes en denoja èn pe disi ben pasa?
8 A denoja foe a Mesias e bigin nanga wan sani di e meki wan thema foe den profeititori di e kon ibritron baka èn di abi foe doe nanga a Mesias kon troe. Den e poti en leki Kownoe na hemel (2 Samuèl 7:12-16; Jesaja 9:6, 7; Esekièl 21:26, 27). Jesus srefi ben sori taki a denoja foe en ben sa abi foe doe nanga a kownoewroko foe en. Ini difrenti agersitori, a ben agersi ensrefi nanga wan meester di ben libi na osofamiri foe en nanga den srafoe na baka èn foe wan langa ten a ben rèis go na wan „farawe kondre” pe a ben kisi „kownoe makti”. A ben gi so wan sortoe agersitori leki wan pisi foe en piki tapoe na aksi foe den apostel foe en, di ben aksi oten a pa·rou·siʹa foe en ben sa bigin; wan tra agersitori a ben gi foe di „den ben denki taki a kownoekondre foe Gado ben o go sori ensrefi wantewante” (Lukas 19:11, 12, 15; Mateus 24:3; 25:14, 19). So boen ini a pisi ten di a ben de na grontapoe leki wan libisma, a kisi di a ben o kisi a kownoe-ati, ben de fara ete foe pasa ini a „farawe kondre” foe hemel. Oten disi ben o pasa?
9, 10. Sortoe boeweisi de taki Krestes e tiri now na hemel, èn oten a ben bigin a tiri foe en?
9 Di den disipel foe Jesus ben aksi en: „San sa de a marki foe joe denoja èn foe a bosroiti foe a seti foe sani?” Jesus ben piki den, foe di a ben froeteri den finifini foe a ten dati di ben o kon. (Mateus, kapitel 24; Markus, kapitel 13; Lukas, kapitel 21; loekoe toe 2 Timoteus 3:1-5; Openbaring, kapitel 6.) A marki disi de a srefi leki wan finifini prenki foe wan pisi ten di lai nanga problema. A de a ten di orlokoe na mindri difrenti kondre, ogridoe di opo ede kon, osofamiri libi di e go na baka dei foe dei, siki di e panja ensrefi na ala sei, angriten, nanga gronseki ben de wan marki foe en — no leki problema di de na wán presi nomo, ma leki problema di panja na heri grontapoe. Joe sabi den sani disi? Ibri dei di e pasa e sori taki a di foe 20 jarihondro e fiti heri boen na san Jesus ben taki.
10 Historia skrifiman e agri taki 1914 ben de wan penti pe sani ini libisma historia ben drai kon de tra fasi, wan toemoesi prenspari jari di baka dati foeroe foe den problema disi sma no ben man basi den moro èn ben kon moro nanga moro na heri grontapoe. Ija, sani di joe kan si e pasa na grontapoe leki wan kontroe foe bijbel profeititori, alamala e sori go na 1914 leki a jari di Jesus bigin tiri leki Kownoe na hemel. Moro fara, wan profeititori na ini Danièl kapitel 4 e gi boeweisi di e kon a wan baka a trawan èn di e tjari wi go na a srefi jari dati — 1914 — leki a ten di Jehovah en Kownoe, di a ben poti, ben o bigin nanga en tiri.b
Foe san ede wan ten foe problema?
11, 12. (a) Foe san ede son sma e feni en wan moeilek sani foe bribi taki Krestes e tiri na hemel nownow de? (b) Fa wi ben kan agersi san ben pasa baka di Jesus ben poti leki Kownoe?
11 Ma son sma e aksi densrefi: ’Foe san ede grontapoe abi someni problema efoe a Mesias e tiri na hemel? A tiri foe en no boen nofo?’ Wan agersitori sa jepi kande. Wan ogri presidenti e tiri wan kondre. A poti wan kroektoe sistema di e basi sma na ini ala oekoe foe a kondre. Ma wan verkiezing e hori; wan boen man e wini. San o pasa now? Neleki fa a de ini wan toe demokrasia kondre, wan pisi ten wan toe moen foe tjari kenki kon e kon baka dati, bifo den e poti a njoen presidenti. Fa den toe man disi sa handri ini so wan pisi ten? A boen man sa opo go feti wantewante nanga ala den ogri sani, di a man di ben de na en fesi ben poti na ini a heri kondre èn poeroe den kon na doro? Na presi foe dati, a no ben sa poti en prakseri tapoe a mamafoto fosi, èn poti wan njoen kabinet èn broko den banti nanga den kroektoe krosibei kompe nanga jepiman foe a fosi presidenti? Na a fasi dati, te a kisi ala makti, a kan wroko na ini wan krin posisi foe makti di abi boen bakapisi. Ini a tori foe a kroektoe presidenti, a no ben sa meki gebroiki foe a sjatoe ten di a abi ete foe teki ala den sani di a kan foefoeroe foe a kondre bifo a e lasi ala en makti?
12 Foe taki en leti, so a de toe nanga Krestes en pa·rou·siʹa. Openbaring 12:7-12 e sori taki di den meki Krestes ben tron Kownoe na hemel, a ben fringi Satan nanga den ogri jeje foe en fosi komoto na hemel èn krin so boen a presi pe a tiri foe En de. Ala di Satan ben ondrofeni a lasi disi di sma ben wakti langa ten kaba, fa a e tjari ensrefi ini a „sjatoe pisi ten” bifo Krestes e gebroiki ala en makti dja na grontapoe? Neleki a kroektoe presidenti, Satan e proeberi foe teki ala san a man foe a owroe sistema disi. A no moni a wani; na presi foe dati a wani bakaman. A wani poeroe someni sma leki a kan foe Jehovah èn En Kownoe di e tiri.
13. Fa den Boekoe e sori taki a bigin foe Krestes en tiri ben sa de wan ten foe problema dja na grontapoe?
13 A no de foe froewondroe, foe dati ede taki a bigin foe a tiri foe a Mesias wani taki wan ten foe „heloe gi grontapoe” (Openbaring 12:12). Na a srefi fasi Psalm 110:1, 2, 6 e sori taki a Mesias e bigin en tiri ’na mindri foe den feanti foe en’. Baka ten fosi a e masi „den nâsi” dorodoro, makandra nanga ibri pisi foe Satan en kroektoe seti, so taki no wan sma sa memre den moro!
Te a Mesias e tiri grontapoe
14. San a Mesias sa man doe baka di a pori na ogri seti foe sani foe Satan?
14 Baka te a Mesian Kownoe, Jesus Krestes pori Satan en seti nanga ala den sma di e horibaka gi disi, dan a Mesian Kownoe, te foe kaba sa de ini a posisi foe meki toemoesi moi bijbel profeititori kon troe, di e gi bodoi foe en Milenium Tiri. Jesaja 11:1-10 e jepi wi foe si soifri sortoe tiriman a Mesias sa de. Vers 2 e froeteri wi taki a sa abi „a jeje foe Jehovah . . . , a jeje foe koni èn foe froestan, a jeje foe rai èn foe makti.”
15. San a ’jeje foe makti’ wani taki ini a tiri foe a Mesias?
15 Prakseri san ’a jeje foe makti’ sa wani taki ini a tiri foe Jesus. Di a ben de na grontapoe, a ben kisi pikinso makti foe Jehovah, di ben meki a man foe doe wondroe. Èn a ben sori wan dipi angri foe wani jepi sma, te a ben taki: „Mi wani” (Mateus 8:3). Ma den wondroe foe en ini den dei dati ben de soso wan sani foe sori wi san a ben sa doe te a ben o tiri na ini hemel. Jesus sa doe wondroe na a heri grontapoe! Sikiwan, breniwan, dofoewan, malengriwan, lan sma sa kon betre foe ala ten (Jesaja 35:5, 6). Njanjan pasa marki, di prati na wan eerlijkfasi, sa tjari wan kaba kon na angri foe têgo (Psalm 72:16). San wi kan taki foe den miljoenmiljoen sma di joe no man teri di de ini den grebi èn di Gado e memre nanga ala prisiri? Jesus en „makti” sa wani taki toe a makti foe opo den sma dati foe dede èn gi ibriwan foe den na okasi foe libi foe têgo ini Paradijs! (Johanes 5:28, 29) Ma srefi nanga ala a makti disi, a Mesian Kownoe sa de ala ten nanga troetroe sakafasi. A abi „prisiri . . . ini a frede foe Jehovah”. — Jesaja 11:3.
16. Sortoe Kroetoeman a Mesian Kownoe sa de èn fa disi sa de heri trafasi nanga san wi sabi foe libisma kroetoeman?
16 A Kownoe disi sa de wan volmaakti Kroetoeman toe. A „no sa kroetoe sma soso foe san a e si nanga en ai èn a no sa piri-ai gi sma soso foe san a ben jere nanga en jesi”. Foe sortoe libisma kroetoeman, ini a ten di pasa noso ini a ten disi, wi kan taki na a fasi dati? Srefi wan man di man kroetoe sani heri boen, kan kroetoe sani soso nanga jepi foe san a e si èn e jere, foe di a e gebroiki awansi sortoe koni noso a koni foe si sani di a abi kande. So boen bidrigi koni takitaki, a meki di sma e meki opo-opo na ini kroetoe-oso noso boeweisi di de kontrari densrefi, man basi noso man broeja kroetoeman nanga kroetoebangi foe na owroe grontapoe disi. Moro foeroe a de soso den goedoewan nanga den maktiwan di kan feni sma foe feti gi den na fesi kroetoebangi, foe di den, foe taki en leti, e bai retidoe. Disi no e go de so na ondro a Mesian Kroetoeman! A e leisi sma ati. A sa sabi ala sani. Retidoe, di safoe nanga lobi èn sari-atifasi no sa de foe bai. Dati sa wini ala ten. — Jesaja 11:3-5.
Fa a tiri foe en abi krakti na joe tapoe
17, 18. (a) Sortoe moi prenki Jesaja 11:6-9 e prenki foe a ten di o kon gi a libisma famiri? (b) Soema a profeititori disi e fiti ini a fosi presi èn foe san ede disi de so? (c) Fa a profeititori disi sa abi wan troetroe kontroe so leki a skrifi drape?
17 Wi kan froestan, taki a tiri foe a Mesias abi boen foeroe krakti tapoe den sma di saka densrefi na en ondro. A e kenki sma. Jesaja 11:6-9 e sori o bigi den kenki disi de. A profeititori disi e sori wi wan moi prenki foe kefarlek krasi boesi meti — beer, wolfoe, penitigri, lew, cobrasneki — di de makandra nanga osometi di no e doe sma ogri èn srefi nanga pikin-nengre. Ma den krasi boesimeti disi no de wan kefar! Foe san ede? Vers 9 e piki: „Den no sa doe no wan ogri noso pori sani na tapoe heri mi santa bergi; bika grontapoe seiker sa kon foeroe nanga a sabi foe Jehovah, so leki den watra e foeroe a se toe.”
18 A no de foe taki, dati, „sabi foe Jehovah” no ben kan abi krakti na den troetroe meti disi tapoe; so boen den vers disi moesoe fiti na a fosi presi na sma tapoe. A tiri foe a Mesias e horibaka gi wan leri programa na heri grontapoe, e leri sma foe Jehovah nanga den pasi foe en, e leri ala sma foe handri den kompe foe den nanga lobi, lespeki nanga grani. Ini a Paradijs di e kon nanga jepi foe wondroe, a Mesias sa meki a libisma famiri doro volmaaktifasi na skin fasi èn na moreel fasi. Den krasi maniri di gersi di foe meti, di e pori na onvolmaakti libisma natuur no sa de moro. Na wan troetroe fasi toe, a libisma famiri sa kon de ini vrede nanga den meti — te foe kaba! — Teki gersi Genesis 1:28.
19. Fa a tiri foe a Mesias abi krakti tapoe a libi foe sma ini den lasti dei disi?
19 Ma memre taki a Mesias e tiri now. Now srefi den sma di saka densrefi na ondro a Kownoekondre foe en, e leri foe libi nanga makandra na wan vredefasi èn e meki Jesaja 11:6-9 kon troe kaba na wan sortoe fasi. Boiti dati, pikin moro 80 jari, Jesus ben meki Jesaja 11:10 kon troe: „A moesoe pasa taki na a dei dati a roetoe foe Isa-i sa opo tanapoe leki wan marki gi den pipel. Na en srefi den nâsi sa drai kon ala di den e ondrosoekoe sani èn a rostoepresi foe en moesoe kisi glori.” Sma foe ibri nâsi e drai kon na a Mesias. Foe san ede? Foe di sensi di a ben bigin tiri, a „ben opo tanapoe leki wan marki”. A ben meki sma sabi a denoja foe en na a heri grontapoe nanga jepi foe a bigi leri programa di skrifi na tapoesei. Foe taki en leti dan Jesus ben froeteri na fesi taki wan leriwroko na heri grontapoe ben sa de wan toemoesi aparti marki foe a denoja foe en bifo a kaba foe na owroe seti disi. — Mateus 24:14.
20. Gi sortoe fasi foe doe ala den sma di saka densrefi na ondro a tiri foe a Mesias moesoe tan farawe èn foe san ede?
20 So boen a denoja foe Krestes ini Kownoekondre makti no de wan sani di de farawe èn wan afersi di skrifi nomo na boekoe noso soso wan tori foe koni takimakandra na mindri theoloogman. A tiri foe en abi krakti na sma tapoe èn e kenki libi dja na grontapoe, neleki fa Jesaja ben taki na fesi taki dati ben o pasa. Jesus tjari miljoenmiljoen sma, di saka densrefi na en Kownoekondre ondro, komoto na a kroektoe grontapoe seti disi. Joe na so wan borgroe? Dini foe dati ede nanga ala faja èn prisiri di a Tiriman foe wi e froedini! A troe taki a de toemoesi makriki foe kon weri, foe go moksi wisrefi toe nanga a spotoe babari foe grontapoe: „Pe a pramisi denoja foe en de now?” (2 Petrus 3:4) Ma so leki fa Jesus srefi ben taki, dan „a sma di horidoro te na a kaba, na a sma dati sa kisi froeloesoe”. — Mateus 24:13.
21. Fa wi alamala moesoe meki a warderi foe wi gi a Mesian howpoe kon moro bigi?
21 Ibri dei di e pasa gowe e tjari wi kon moro krosibei foe a bigi dei pe Jehovah sa taigi En Manpikin foe meki heri grontapoe si a denoja foe en. No meki a howpoe foe joe ini a dei dati kon swaki noiti. Prakseri dipi foe Jesus en wroko leki Mesias èn foe den eigifasi foe en leki Kownoe di e tiri. Denki boen dipi, toe foe Jehovah Gado a skrifiman èn a sma di meki a plan foe a toemoesi moi Mesian howpoe di skrifi na bijbel. Te joe e doe dati, dan sondro degedege joe sa firi moro nanga moro neleki na apostel Paulus di a ben skrifi: „Ow, a dipi foe a goedoe nanga koni nanga sabi foe Gado!” — Romesma 11:33.
[Foetoewortoe]
a Ini 1864 theoloogman R. Govett ben poti en so: „Disi e sori gi mi wan sani di de toemoesi krin foe si. A gi foe wan marki foe a Denoja e sori taki a de wan kibritori. Wi no abi wan marki fanowdoe foe kon sabi a denoja foe san wi e si”.
b Foe den gi finifini tori, dan loekoe a boekoe „Let Your Kingdom Come” (Joe Kownoekondre moesoe kon), bladzijde 133-139.
Fa joe ben sa piki?
◻ Na sortoe fasi Krestes e drai kon baka?
◻ Fa wi doe sabi taki sma no man si Krestes en pa·rou·siʹa èn taki a e teki wan heri pisi ten?
◻ Oten Krestes en denoja e bigin èn fa wi doe sabi disi?
◻ Sortoe hemel Tiriman a Mesias de?
◻ Na sortoe fasi Krestes en tiri abi krakti tapoe a libi foe den sma di saka densrefi na en ondro?
[Prenki na tapoe bladzijde 14]
A howpoe taki Jesus ben sa drai kon baka ben wani taki foeroe gi en getrow apostel
[Prenki na tapoe bladzijde 16]
Te Jesus e tiri na hemel a sa doe wondroe na heri grontapoe
[Sma di abi a reti foe a prenki]
Earth: Based on NASA photo