„Kari den owroeman kon”
„Wan sma de na oen mindri di e siki? Meki a kari den owroeman foe a gemeente kon na en.” — JAKOBUS 5:14.
1, 2. (a) Ini sortoe banawtoe situwâsi den foetoeboi foe Jehovah e feni densrefi now èn fa den e firi kande? (b) Sortoe aksi moesoe kisi wan piki now?
WI E libi ini „moeilek ten di tranga foe pasa”. Sma e handri na wan fasi pe den e prakseri densrefi nomo, e prakseri goedoe na skin fasi nomo, e de nanga heimemre èn nofo tron e sorgoe taki broeja kon ini den „lasti dei” disi (2 Timoteus 3:1-5). Leki kresten di e libi ini a disiten ogri seti foe sani, wi e kon si taki dri bigi kefar de foe doe wi ogri: Satan Didibri, a grontapoe foe a libisma famiri di e libi sondro Gado èn wi eigi sondoe firi di wi kisi foe wi papa nanga mama. — Romesma 5:12; 1 Petrus 5:8; 1 Johanes 5:19.
2 Foe di den dri kefar disi de foe doe wi ogri, meki a kan taki son tron wi abi a firi taki sani e moro wi. Pe, foe dati ede, wi kan feni wan horibaka foe jepi wi foe horidoro na wan getrowfasi? Na soema wi kan go foe kisi tiri te wi e tanapoe na fesi bosroiti di abi foe doe nanga wi kresten wroko èn na anbegi foe wi?
Jepi de krosibei
3. Foe soema wi kan kisi trowstoe nanga wan korostoe ati èn fa?
3 A sabi di wi sabi taki Jehovah na a Fonten foe wi krakti e gi wi trowstoe nanga wan korostoe ati (2 Korentesma 1:3, 4; Filipisma 4:13). A psalm singiman David, di ben ondrofeni jepi foe Gado, ben meki bekènti: „Drai joe pasi poti na tapoe Jehovah èn froetrow tapoe en èn ensrefi sa doe wan sani.” „Poti joe hebi na tapoe Jehovah èn ensrefi sa jepi joe. Noiti a sa gi pasi taki wan regtfardikiwan sekiseki” (Psalm 37:5; 55:22). Fa wi kan de grantangi gi a sortoe jepi dati!
4. Fa Petrus nanga Paulus e gi trowstoe?
4 Wi kan kisi trowstoe toe foe a sabi di wi sabi taki a no wi wawan de di e tanapoe na fesi tesi nanga kefar. Na apostel Petrus ben gi deki-ati na kompe kresten: „Kakafoetoe gi [Satan Didibri], tranga ini bribi, foe di oenoe sabi taki densrefi sani ini a fasi foe njanpina e pasa ini a heri demakandra foe oen brada na grontapoe” (1 Petrus 5:9). Wi kan de seiker taki ala kresten abi a winsi foe tanapoe kánkan ini bribi. A troe taki nofo tron wi kan abi a firi taki wi e kisi „kwinsi na ala sei”, so leki fa a ben de nanga na apostel Paulus. Ma tokoe, a no ben de so taki „a no ben man boeweigi moro”. Neleki en, na so wi kan firi broeja „ma no so taki wan pasi no de foe komoto kwetikweti”. Srefi efoe wi e kisi froefolgoe, den „no e libi wi na baka sondro foe loekoe wi”. Efoe „den e naki wi trowe”, wi „no e kisi pori”. Foe dati ede, „wi no e gi abra”. Wi e doe moeiti foe „hori wi ai, no tapoe den sani di sma e si, ma tapoe den sani di sma no e si” (2 Korentesma 4:8, 9, 16, 18). Fa wi kan doe disi?
5. Sortoe jepisani di abi dri pisi Jehovah e gi?
5 Jehovah, a „Sma di e jere begi”, e gi wan jepisani di abi dri pisi (Psalm 65:2; 1 Johanes 5:14). Na a fosi presi, a e gi tiri nanga jepi foe bijbel, en Wortoe di skrifi nanga jepi foe santa jeje (Psalm 119:105; 2 Timoteus 3:16). Na a di foe toe presi, en santa jeje e gi wi krakti foe doe en wani. (Teki gersi Tori foe den Apostel 4:29-31.) Èn na a di foe dri presi, Jehovah en organisâsi na grontapoe de klariklari foe jepi wi. San wi moesoe doe foe kisi jepi?
„Presenti ini sma”
6. Sortoe jepi Jehovah ben gi na Tabera èn fa?
6 Wan sani di ben pasa ini den dei foe a profeiti Moses e jepi wi foe froestan a fasi fa Jehovah e broko en ede na wan lobifasi foe gi jepi na En foetoeboi. A ben pasa na Tabera, san wani taki „a bron foe wan sani; bron nanga wan bigi faja; faja”. Na a presi disi ini a sabana foe Sina-i, Gado ben meki faja kon bron den Israèlsma di ben kragi. „Na moksi ipi” di ben komoto makandra nanga a pipel foe Israèl na Egipti, ben teki prati nanga den Israèlsma foe sori taki den no ben lobi a njanjan di Gado ben gi den. Foe di Moses ben si taki Gado ati ben bron èn foe di a bigi frantiwortoe gi a pipel nanga den sani di den ben abi fanowdoe ben e moro en, meki a ben bari taki: „Misrefi no man tjari ala den sma disi, bika den de toemoesi hebi gi mi. So boen efoe disi na a fasi fa joe e doe nanga mi, grantangi kiri poeroe mi krinkrin efoe mi feni boen-ati ini joe ai, èn no meki mi si a rampoe foe mi” (Numeri 11:1-15). San Jehovah ben doe? A ben poti „seibitenti foe den owroeman foe Israèl” na wroko èn ben poti en jeje na den tapoe, so taki den ben man doe a tiriwroko nanga Moses na wan boen fasi (Numeri 11:16, 17, 24, 25). Nanga den bekwaam man dati di ben kisi a wroko, den Israèlsma nanga a „bigi moksi groepoe” ben man foe kisi jepi moro esi. — Exodus 12:38.
7, 8. (a) Fa Jehovah ben gi „sma leki presenti” ini Israèl foe owroeten? (b) Fa Paulus ben fiti Psalm 68:18 ini a fosi jarihondro?
7 Baka di den Israèlsma ben de ini a Pramisi Kondre foeroe jari kaba, na wan agersifasi Jehovah ben opo go na tapoe a Bergi Sion èn ben meki Jerusalem kon tron a mamafoto foe wan agersi kownoekondre nanga David leki en kownoe. Foe prèise Gado, „na Almaktiwan”, David ben opo en sten foe singi: „Joe ben opo go na tapoe; joe ben teki katiboman go nanga joe; joe ben teki sma leki presenti” (Psalm 68:14, 18). Ija, man di den ben kisi na a ten di den ben wini a Pramisi Kondre, ben kon de leki jepi gi den Leifisma nanga a wroko foe den. — Esra 8:20.
8 Ini a fosi jarihondro G.T., a kresten apostel Paulus ben poti prakseri tapoe wan kontroe foe den wortoe foe a profeititori foe a psalm singiman. Paulus ben skrifi: „Ibriwan foe wi ben kisi no-froedini boen-atifasi akroederi fa Krestes ben gi a fri presenti. Dati meki a e taki: ’Di a ben opo go na tapoe, a ben tjari katiboman go nanga en; a ben gi presenti ini sma.’ Den wortoe ’a ben opo go na tapoe’, no wani taki toe taki a ben saka go na den moro lagi kontren, dati wani taki, na grontapoe? A srefi sma di ben saka kon, na a sma toe di ben opo go moro hei moro ala den hemel, so taki a kan gi na ala sani ala san den moesoe abi” (Efeisesma 4:7-10). Soema na a „srefi sma” disi? No wan sma moro leki a sma di e teki presi gi Jehovah, a Moro Bigi David èn Kownoe di de a Mesias, Jesus Krestes. En na a sma di Gado ben opo baka èn ben hei en kon poti na „wan moro hei posisi”. — Filipisma 2:5-11.
9. (a) Soema ben de den fosi jarihondro presenti ini sma? (b) Soema na den disiten presenti ini sma?
9 Soema, foe dati ede, na den „presenti disi ini sma” (noso, „di de libisma”)? Paulus e froeklari taki a Moro Prenspari Sma foe Gado di e teki presi gi en „ben gi sonwan leki apostel, sonwan leki profeiti, sonwan leki evangelium preikiman, sonwan leki skapoeman èn leriman, nanga na prakseri foe tjari den santawan kon na a reti pasi baka, gi a diniwroko, foe bow a skin foe Krestes” (Efeisesma 4:11, 12). Ala den bakaman foe Krestes di ben dini leki apostel, profeiti, evangelium preikiman, skapoeman nanga leriman ben doe disi na ondro theokrasia tiri (Lukas 6:12-16; Tori foe den Apostel 8:12; 11:27, 28; 15:22; 1 Petrus 5:1-3). Ini wi ten, den owroeman di abi jeje fasi èn di den ben poti na wroko nanga jepi foe santa jeje, e dini ini so wan 70.000 gemeente foe Jehovah Kotoigi na heri grontapoe. Na den de wi presenti ini sma (Tori foe den Apostel 20:28). Foe di a Kownoekondre preikiwroko e tan gro esi-esi nomo na heri grontapoe, meki moro nanga moro brada e „soekoe foe kisi a wroko foe wan opziener” èn e teki den frantiwortoe di e go makandra nanga dati (1 Timoteus 3:1). Te den poti den na wroko, den toe e tron presenti ini sma.
10. Fa a fasi fa Jesaja ben taki foe „granman” e fiti a ròl foe kresten owroeman ini a ten disi?
10 Den kresten owroeman disi noso presenti ini sma, e fiti a fasi fa a profeiti Jesaja ben taki, di a ben taki na fesi foe a ròl foe den „granman”, den man di e doe tiriwroko na ondro a Kownoekondre tiri. Ibriwan foe den moesoe de „leki wan kibripresi gi a winti èn wan kibripresi gi a hebi alen, leki kriki ini wan kondre sondro watra, leki a kowroe foe wan hebi, leti-opoe stonbergi na ini wan drei kondre” (Jesaja 32:1, 2). Disi e tjari kon na krin fa a lobi wroko foe den man disi di den poti na wroko foe hori ai na tapoe sani, moesoe de wan jepi. Fa joe kan abi wini foe disi dorodoro?
Doe a fosi stap
11. Te wi swaki na jeje fasi, fa wi kan kisi jepi?
11 Wan man di de foe dede na watra foe ensrefi e bari foe kisi jepi. A no e draidrai. Te wan libi de ini kefar, a no de fanowdoe foe poesoe wan sma foe soekoe jepi. A no kownoe David ben soekoe ibri tron baka a jepi foe Jehovah? (Psalm 3:4; 4:1; 5:1-3; 17:1, 6; 34:6, 17-19; 39:12) Te wi kon swaki na jeje fasi èn kande e lasi-ati krinkrin, dan na a srefi fasi wi e drai go na Jehovah ini begi èn e begi en foe tiri wi nanga jepi foe en santa jeje (Psalm 55:22; Filipisma 4:6, 7). Wi e soekoe trowstoe ini den Boekoe (Romesma 15:4). Wi e soekoe na ini den kresten poeblikâsi foe a Waktitoren Genootschap foe kisi rai di e fiti na afersi. Disi nofo tron e meki taki wi man loesoe wi eigi problema. Ma efoe a sori taki problema e moro wi, dan wi kan go soekoe a rai toe foe den gemeente owroeman di den poti na wroko. Foe taki en leti, ten kan de taki troetroe wi moesoe „kari den owroeman kon”. Foe san ede wi moesoe kari den kresten owroeman kon? Fa den kan jepi den sma di abi jepi na jeje fasi fanowdoe?
12-14. (a) San na a koni sani di wan sma moesoe doe te a e siki? (b) San „siki” kresten e kisi leki rai foe doe, so leki fa Jakobus 5:14 e taki? (c) Tapoe sortoe siki Jakobus 5:14 e sori èn foe san ede joe e piki so?
12 Te wi kon siki, wi e rostoe meki den krakti di moesoe meki a skin kisi ensrefi baka, kan kisi na okasi foe doe den wroko. Ma efoe a siki foe wi e horidoro, dan a de wan koni sani foe go soekoe a jepi foe wan bekwaam datra. Wi no moesoe doe a srefi sani toe te wi e kon swaki na jeje fasi?
13 Loekoe san a disipel Jakobus e gi wi leki rai ini a tori disi. A e taki: „Wan sma de na oen mindri di e siki? Meki a kari den owroeman foe a gemeente kon na en èn meki den begi gi en èn lobi oli gi en ini a nen foe Jehovah” (Jakobus 5:14). Foe sortoe siki Jakobus e taki dja? Wan toe sma di e froeklari sani foe bijbel e kon na a bosroiti taki a de a siki di wan sma e siki na skin fasi, ala di den e taki-go-taki-kon taki a lobi di den e lobi sma nanga oli ben de ini a ten dati wan sani di sma ben gwenti foe doe foe dresi wan sma (Lukas 10:34). Den e bribi toe taki Jakobus ben abi na prakseri wan dresi nanga wan wondroe nanga jepi foe a presenti foe meki sma gosontoe. Ma san a kontekst e sori?
14 „Abi prisiri” de kontrari „de na pina”. Disi e sori taki Jakobus ben taki foe a siki di wan sma e siki na jeje fasi (Jakobus 5:13). Na „den owroe man [owroeman, King James Version] foe a gemeente”, den ben moesoe kari kon, a no den datra noso srefi den sma di ben abi a froewondroe presenti foe meki sma gosontoe. Èn san den ben moesoe doe? Jakobus ben taki: „Meki den begi gi en. . . . Èn a begi foe bribi sa meki a sma di no e firi ensrefi boen, kon betre.” (Jakobus 5:14, 15; teki gersi Psalm 119:9-16.) San na wan tranga boeweisi taki Jakobus e sori go na siki na jeje fasi, na a gi di a e gi a deki-ati foe sma bekènti den sondoe, foe di den e howpoe foe kon betre baka. A e skrifi: „Bekènti joe sondoe na makandra na fesi foe ala sma èn begi gi makandra, so taki joe kan kon betre.” Efoe serjoesoe sondoe na a sani di e meki taki wan sma siki na jeje fasi, dan a siki sma dati kan froewakti foe kon betre baka, soso efoe a e teki na wan boen fasi a froemane di abi en gron na tapoe Gado Wortoe, e sori berow èn e drai baka gi a sondoe waka nanga libi foe en. — Jakobus 5:16; Tori foe den Apostel 3:19.
15. Sortoe sani di moesoe doe den e rikomanderi na Jakobus 5:13, 14?
15 Wi kan poti prakseri tapoe wan tra sani ete foe a rai di Jakobus e gi. Te wan kresten de na pina, a moesoe „tan begi”. Efoe a abi prisiri, „meki a singi psalm singi”. Ibri situwâsi — awansi wan sma de na pina noso a abi prisiri — e aksi taki wan sani moesoe doe. Begi de fanowdoe na a wan sei, ma prisiri wortoe de fanowdoe na a tra sei. So boen, san wi moesoe froewakti foe dati ede, te Jakobus e aksi: „Wan sma de na oen mindri di e siki?” Agen a e rikomanderi taki wan positief sani moesoe doe, ija, a fosi stap moesoe teki. „Meki a kari den owroeman foe a gemeente kon na en.” — Psalm 50:15; Efeisesma 5:19; Kolosesma 3:16.
Fa „den owroeman” e jepi
16, 17. Fa owroeman e jepi wi foe gebroiki den bijbel markitiki?
16 Son tron a moeilek gi wi foe sabi fa foe fiti den bijbel gronprakseri na a fasi fa wi libi de. Djaso kresten owroeman kan sori taki den de wan warti fonten foe jepi. Foe eksempre, den e begi gi a sma di siki na jeje fasi èn ’e lobi en nanga oli ini a nen foe Jehovah’, foe di na wan bekwaamfasi den e gebroiki den safoe rai foe Gado Wortoe. Owroeman kan jepi foeroe na a fasi disi foe meki wi kon boen baka na jeje fasi (Psalm 141:5). Nofo tron, ala san wi abi fanowdoe na a djaranti taki wi e taki-go-taki-kon na wan joisti fasi. Foe taki foe afersi nanga wan kresten owroeman di abi ondrofeni, sa gi krakti na a fasti bosroiti foe wi foe doe san boen. — Odo 27:17.
17 Te den kresten owroeman kisi a kari foe kon, dan den moesoe „taki nanga den wan di firi brokoskin na wan fasi di e gi den deki-ati”. Den sa „horibaka [toe] gi den swakiwan, [èn] abi langa pasensi nanga ala sma” (1 Tesalonikasma 5:14). Te so wan krosibei matifasi, di e firi gi trawan, de na mindri „den owroeman” nanga „den swakiwan”, dan dati kan gi moro okasi foe meki a gosontoe na jeje fasi kon boen baka dorodoro.
A frantiwortoe di wisrefi abi èn wi eigi begi
18, 19. Sortoe ròl kresten owroeman e plèi ini a tori foe Galasiasma 6:2, 5?
18 Kresten owroeman moesoe teki a frantiwortoe di den abi ini a tori foe na ipi foe Gado. Den moesoe de sma di e horibaka gi den. Paulus ben taki foe eksempre: „Brada, srefi efoe wan sma doe wan fowtoe bifo a kisi ensrefi, dan joe di abi jeje fasi, proeberi ini safri-atifasi foe meki so wan sma kon boen baka, ala di ibriwan foe oenoe e poti ai tapoe ensrefi, foe tesi no moesoe miti oenoe toe. Tan tjari a hebi foe makandra, èn na so fasi doe a wet foe Krestes.” Na apostel ben skrifi toe: „Ibriwan foe oenoe sa tjari en eigi lai.” — Galatiasma 6:1, 2, 5.
19 Fa wi kan tjari a hebi foe wan tra sma èn tokoe tjari wi eigi lai? A difrenti na mindri san den Griki wortoe di vertaal nanga „hebi” èn nanga „lai” wani taki, e gi wi a piki. Efoe wan kresten e kon ini problema na jeje fasi di hebi srefisrefi gi en, dan den owroeman nanga den tra kompe bribiman ben sa kan gi en jepi èn na so fasi jepi en foe tjari den „hebi” foe en. Ma den e froewakti taki a sma srefi e tjari en eigi „lai” foe frantiwortoe di a moesoe gi na Gado.a Nanga prisiri den owroeman e tjari „den hebi” foe den brada foe den nanga jepi foe a gi di den e gi deki-ati, rai foe bijbel èn nanga jepi foe begi. Ma tokoe owroeman no e poeroe wi eigi „lai” foe frantiwortoe di wi abi na jeje fasi. — Romesma 15:1.
20. Foe san ede wi no moesoe denki lekti foe begi?
20 Begi de prenspari èn sma no moesoe denki lekti foe dati. Ma foeroe kresten di siki na jeje fasi e feni begi wan moeilek sani. Te owroeman e taki begi foe bribi gi a sma di siki na jeje fasi, san dati wani taki? „Jehovah sa opo en baka”, neleki a poeroe en na ini wan fasi foe lasi-ati èn a sa gi en krakti foe a meki moeiti foe go doro foe waka a pasi foe waarheid èn regtfardikifasi. Wan kresten di siki na jeje fasi kan abi wan fowtoe fasi foe tjari ensrefi, ma a no abi foe de so, taki a ben doe wan serjoesoe sondoe, bikasi Jakobus e taki: „So srefi, efoe a ben doe sondoe, a sa kisi pardon.” A bijbel rai foe den owroeman makandra nanga faja begi e meki son tron taki a sma di swaki na jeje fasi bekènti serjoesoe sondoe di a ben doe kande èn e sori wan jeje foe berow. Disi, na a tra sei, e meki taki a sma kisi pardon foe a sei foe Gado. — Jakobus 5:15, 16.
21. (a) Foe san ede wan toe kresten e degedege foe kari den owroeman kon? (b) San wi sa go loekoe ini na artikel di e kon now?
21 Den owroeman di e doe den plekti akroederi a konsensi foe den èn di e tanapoe na fesi a tjalensi foe sorgoe gi den ipi-ipi njoen sma di e kon ini a kresten gemeente, abi foeroe foe doe foe hori ai na tapoe sani na wan bekwaamfasi. Foe troe, den presenti disi ini sma na toemoesi boen sani di Jehovah gi, foe jepi wi foe horidoro na ini den moeilek ten disi. Ma tokoe wan toe kresten e hori densrefi foe no soekoe a jepi foe den owroeman, foe di den e denki taki den brada disi abi toemoesi foeroe foe doe noso lai srefisrefi nanga problema. Na artikel di e kon now sa jepi wi foe froestan taki den man disi e prisiri foe gi jepi, foe di den wani foe dini leki ondro-skapoeman ini a kresten gemeente.
[Foetoewortoe]
a A Linguistic Key to the Greek New Testament, di Fritz Rienecker skrifi, e taki foe phor·tiʹon leki „wan lai di den e froewakti taki wan sma e tjari” èn a e taki moro fara: „Den ben gebroiki en leki wan sroedati wortoe foe kari a tas di wan man e tjari na tapoe en baka noso a kofroe pe wan sroedati e poti en sani na ini.”
Fa joe ben sa piki?
◻ Sortoe jepisani di abi dri pisi Jehovah e gi te wi abi jepi fanowdoe?
◻ Soema na den disiten presenti ini sma?
◻ Oten wi moesoe kari den owroeman kon?
◻ Sortoe jepi wi kan froewakti foe kresten owroeman?
[Prenki na tapoe bladzijde 24]
Joe e njanboen foe den wini na jeje fasi foe begi, bijbelstudie nanga a jepi foe kresten owroeman?