Waktitoren LIBRARY TAPU INTERNET
Waktitoren
LIBRARY TAPU INTERNET
Sranantongo
  • BIJBEL
  • BUKU
  • KONMAKANDRA
  • w94 1/4 blz. 14-19
  • Joe e kakafoetoe gi a jeje foe grontapoe?

Felem no de na a pisi disi.

Sorry, wan sani no go bun di wi pruberi fu drai a felem.

  • Joe e kakafoetoe gi a jeje foe grontapoe?
  • A Waktitoren—A e taki fu Yehovah Kownukondre 1994
  • Edeprakseri
  • A srefi sortu tori
  • Tan farawe foe a jeje foe a grontapoe disi
  • Sani di e sori san na „a jeje foe grontapoe”
  • Fa foe kakafoetoe gi a jeje foe a grontapoe disi
  • Kakafutu gi „a yeye fu grontapu”
    A Waktitoren—A e taki fu Yehovah Kownukondre 2008
  • No kon abi a yeye fu grontapu, ma a yeye fu Gado
    A Waktitoren—A e taki fu Yehovah Kownukondre 2011
  • Tan saka yusrefi na ondro „na yeye di e gi libi”
    A Waktitoren—A e taki fu Yehovah Kownukondre 1987
  • Yonguwan—Kakafutu Gi a Yeye fu Grontapu
    A Waktitoren—A e taki fu Yehovah Kownukondre 1999
Moro sani
A Waktitoren—A e taki fu Yehovah Kownukondre 1994
w94 1/4 blz. 14-19

Joe e kakafoetoe gi a jeje foe grontapoe?

„Wi ben kisi, no a jeje foe grontapoe, ma a jeje di de foe Gado.” — 1 KORENTESMA 2:12.

1, 2. Sortoe rampoe di abi foe doe nanga vergiftig gas ben pasa ini Bopal na ini India, ma sortoe „gas” di e kiri moro sma, den e bro na heri grontapoe?

NA WAN kowroe neti ini december 1984, wan sani ben pasa ini Bopal na ini India, di ben seki sma. Ini a foto dati, wan fabriki de di e meki chemisch sani, èn na a neti dati ini december, wan tapoen no ben wroko boen ini wan foe den tank di e hori gas. Wantronso, doesoendoesoen liter foe a gas dati di nen methyl isocyanaat, bigin lon go ini a loktoe. Winti ben wai a gas disi, di e kiri sma, go ini den oso èn na tapoe den osofamiri di ben sribi. Den sma di dede ben de doesoendoesoen èn foeroe moro sma ben kon malengri. A ben de a moro takroe ongolokoe di ben pasa na ini industria te leki a ten dati.

2 Sma ben sari di den ben jere foe Bopal. Ma a gas disi di ben loesoe komoto drape èn di e kiri sma, no ben kiri so foeroe sma leki den sma di wan „gas” di sma na heri grontapoe e hari bro ibri dei, e kiri na wan jeje fasi. Bijbel e kari a gas disi „a jeje foe grontapoe”. A de na atmosfeer di e kiri sma, èn di na apostel Paulus ben poti kontrari a jeje foe Gado, di a ben taki: „Now wi ben kisi, no a jeje foe grontapoe, ma a jeje di de foe Gado, so taki wi kan sabi den sani di Gado gi wi na wan switifasi.” — 1 Korentesma 2:12.

3. San na „a jeje foe grontapoe”?

3 San na „a jeje foe grontapoe”, te joe e loekoe en fini? So leki fa The New Thayer’s Greek English Lexicon of the New Testament (wan wortoeboekoe) e taki, dan a wortoe „jeje” (Grikitongo, pneuʹma) wani taki moro foeroe „a fasi foe denki èn firi noso a krakti di e foeroe èn e tiri a sili foe iniwan sma”. Wan sma kan abi wan boen noso wan takroe jeje, noso fasi foe denki èn firi (Psalm 51:10; 2 Timoteus 4:22). Wan groepoe sma toe kan abi wan jeje, noso wan fasi foe denki èn firi di e basi tra sma. Na apostel Paulus ben skrifi en mati Fileimon: „A no-froedini boen-atifasi foe Masra Jesus Krestes de nanga a jeje di oen pipel e sori” (Fileimon 25). Na a srefi fasi — ma na wan moro bradi fasi — a moro bigi pisi foe grontapoe abi wan fasi foe denki èn firi di e basi sma, èn disi na „a jeje foe grontapoe” di Paulus ben taki foe dati. So leki fa Word Studies in the New Testament foe Vincent e taki, dan „den wortoe wani taki a gronprakseri foe ogridoe di e boeweigi den sma na ini a grontapoe di no abi berow”. A de a sondoe firi di e go dipi na ini a denki foe den sma na ini a grontapoe disi èn na wan kraktifasi abi krakti tapoe a fasi fa sma e handri.

4. Soema na a fonten foe a jeje foe grontapoe, èn sortoe krakti a jeje disi abi tapoe libisma?

4 A jeje disi na vergif. Foe san ede? Foe di a e kon foe Satan, „a tiriman foe a grontapoe disi”. Ija, den e kari en „a tiriman foe a makti foe a loktoe, a jeje di e wroko now ini den manpikin foe trangajesi” (Johanes 12:31; Efeisesma 2:2). A de wan moeilek sani foe lowe gi a „loktoe” disi, noso „jeje di e wroko now ini den manpikin foe trangajesi”. A de na ala sei na ini a libisma libimakandra. Efoe wi e hari bro na ini a loktoe disi, dan wi e bigin teki den fasi, den prakseri foe en, abra. A jeje foe grontapoe e gi sma deki-ati ’foe libi ini akroederi nanga a skin’, dati wani taki, ini akroederi nanga wi sondoe onvolmaaktifasi. A de wan sani di e kiri sma, „bika efoe oenoe e libi ini akroederi nanga a skin, dan oenoe sa dede foe troe”. — Romesma 8:13.

Tan farawe foe a jeje foe a grontapoe disi

5. Fa wán Kotoigi ben handri na wan konifasi na a ten foe a rampoe ini Bopal?

5 Na a ten foe a rampoe ini Bopal, den sirene nanga a tranga smeri foe a vergiftig gas ben wiki wan Kotoigi foe Jehovah. Sondro foe draidrai, a ben wiki na osofamiri foe en èn ben lon nanga den go na strati. A ben wakti soso wan momenti foe soekoe pe a winti ben wai go, a ben feti foe komopo na mindri den ipi-ipi sma di ben broeja èn a ben tjari na osofamiri foe en go na a ede foe wan pikin bergi dorosei foe a foto. Drape den ben man foe foeroe den fokofoko foe den nanga fèrs, krin loktoe di ben wai kon foe wan pisi watra di ben de krosibei.

6. Pe wi kan go foe lowe gi a jeje foe grontapoe?

6 Wan hei presi de pe wi kan go foe kisi kibri foe a vergiftig „loktoe” foe a grontapoe disi? Bijbel e taki dati so wan presi de. Di a profeiti Jesaja ben loekoe go na fesi kon te ini a ten foe wi, a ben skrifi: „A moesoe pasa ini a lasti pisi foe den dei, taki a bergi foe na oso foe Jehovah sa poti steifi na tapoesei foe na ede foe den bergi èn foe troe den sa opo en hei tapoesei foe den pikin bergi; èn na dati ala den nâsi moesoe lon go. Èn foeroe sma foe troe sa go èn taki: ’Kon, èn meki wi go na a bergi foe Jehovah, na a oso foe a Gado foe Jakob; èn a sa leri wi foe en pasi, èn wi sa waka ini en foetoepasi.’ Bika foe Sion wet sa kon, èn a wortoe foe Jehovah sa kon foe Jerusalem” (Jesaja 2:2, 3). A hei presi foe soifri anbegi, a „bergi foe na oso foe Jehovah” di opo hei, na a wan-enkri presi na ini a grontapoe disi, di fri foe a vergiftig jeje foe a grontapoe disi di e kiri sma, foe di den no man bro. Na drape a jeje foe Jehovah e lon fri na mindri getrow kresten.

7. Fa foeroe sma ben kisi kibri foe a jeje foe grontapoe?

7 Foeroe sma di fosi ben bro a jeje foe a grontapoe disi, njanboen foe a fri di den kon fri, neleki a fri di a Kotoigi dati na ini Bopal ben ondrofeni. Baka di na apostel Paulus ben taki foe „den manpikin foe trangajesi” di e bro a loktoe, noso jeje, foe a grontapoe disi, a e taki: „Na mindri den wi alamala ben tjari wisrefi wan leisi akroederi den lostoe foe wi skin, foe di wi ben doe den sani di a skin nanga a prakseri ben wani, èn wi ben de pikin foe atibron, so leki den trawan. Ma Gado, di foeroe nanga sari-ati, ben meki wi kon na libi makandra nanga Krestes, foe a bigi lobi ede, di a ben lobi wi” (Efeisesma 2:3-5). Denwan di e bro noti moro leki a vergiftig loktoe foe a seti foe sani disi, dede na wan jeje fasi. Ma tangi foe Jehovah, meki miljoenmiljoen sma ini a ten disi e lon go na a hei presi na jeje fasi èn den e lowe gi a fasi dati di e kiri sma.

Sani di e sori san na „a jeje foe grontapoe”

8, 9. (a) San e sori taki dorodoro wi moesoe de na ai gi a jeje foe grontapoe? (b) Fa a jeje foe Satan kan pori wi?

8 A loktoe foe Satan, di e kiri sma, e wai na wi lontoe ete. Wi moesoe de na ai èn noiti drifi gowe, e saka go na ondro foe a hei presi foe soifri anbegi, go baka na ini grontapoe, èn meki a e tjokro wi kande na jeje fasi. Disi wani taki dati wi moesoe de na ai doronomo (Lukas 21:36; 1 Korentesma 16:13). Go prakseri foe eksempre, foe a troetori disi. Ala kresten sabi den markitiki foe Jehovah ini a tori foe boen gwenti nanga wet èn noiti den ben sa agri taki den sortoe doti doe dati leki soetadoe, hoeroedoe nanga a libi foe tantaman, na sani di den e feni boen. Tokoe, ibri jari so wan 40.000 sma e sluit uit foe Jehovah en organisâsi. Foe san ede? Ini foeroe kefal foe joisti den doti doe disi ede. Fa dati ben kan pasa?

9 Bika wi alamala de onvolmaakti. A skin swaki èn doronomo wi moesoe feti nanga takroe eigifasi di de na ini wi ati (Preikiman 7:20; Jeremia 17:9). Ma a jeje foe grontapoe e gi den takroe eigifasi dati deki-ati. Foeroe sma ini a grontapoe disi no e feni taki hoeroedoe no boen èn a prakseri taki sma abi pasi foe doe ala san den wani, na wan pisi foe a fasi fa sma ini Satan seti foe sani e denki. Efoe wi e gi wisrefi pasi foe denki na so wan fasi, we, dan pikinmoro wi kan de seiker taki wi sa bigin denki leki den sma na ini grontapoe. Fosi joe prakseri, den sortoe doti prakseri dati kan meki takroe lostoe kon di sa abi serjoesoe sondoe leki bakapisi (Jakobus 1:14, 15). Wi sa waka gowe foe a bergi foe Jehovah en soifri anbegi, saka go ini a doti lagipresi foe Satan grontapoe. No wan sma di e tan drape foe di densrefi wani, sa kisi têgo libi. — Efeisesma 5:3-5, 7.

10. San na wan sani di e sori san na a loktoe foe Satan, èn foe san ede kresten moesoe tan farawe foe disi?

10 A jeje foe grontapoe de foe si na ala sei lontoe wi. Foe eksempre, foeroe sma e si a libi na wan spotoe fasi sondro foe abi lespeki gi dati. Foe di politiekman di kroeka noso di no abi nofo koni nanga fesiman foe den difrenti fasi foe anbegi, di abi bigi-ai èn di no e libi akroederi boen gwenti nanga wet, no ben meki den froewakti foe den kon troe, meki den e taki sondro lespeki srefi foe serjoesoe sani. Kresten e kakafoetoe gi a sortoe firi disi. Ala di wi kan abi wan gosontoe firi foe meki grap, wi e tan farawe foe tjari a spotoe jeje foe no abi lespeki, kon na ini a gemeente. A fasi fa wan kresten e taki, e sori taki a abi frede gi Jehovah èn a abi wan soifri ati. (Jakobus 3:10, 11; teki gersi Odo 6:14.) Efoe wi jongoe noso owroe, dan a taki foe wi moesoe de „ala ten nanga switifasi, a moesoe abi sowtoe na ini, so taki [wi] sabi fa foe gi ibriwan sma wan piki”. — Kolosesma 4:6.

11. (a) San na a di foe toe eigifasi foe a jeje foe grontapoe? (b) Foe san ede kresten de tra fasi foe den sma di e sori na eigifasi disi?

11 Wan tra eigifasi di moro foeroe sma abi èn di e sori a jeje foe a grontapoe disi, na a si di sma no wani si makandra na ai. Grontapoe prati foe di sma no wani si makandra na ai èn foe di den e feti tapoe a gron foe ras, kloroe noso nationaliteit èn srefi persoonlijk difrenti. Fa sani de moro betre pe a jeje foe Gado e wroko! Na apostel Paulus ben skrifi: „No pai no wan sma ogri nanga ogri. Doe toemoesi boen sani na fesi foe ala sma. Efoe a kan, so fara a e anga foe oenoe, dan de nanga vrede nanga ala sma. No teki refensi gi oensrefi, oen lobiwan, ma gi pasi na atibron; bika Boekoe taki: ’Refensi na foe mi; mi sa pai baka, Jehovah taki.’ Ma ’efoe oen feanti abi angri, dan gi en njanjan; efoe watra e kiri en, dan gi en wan sani foe dringi; bika te oenoe e doe disi, dan oenoe sa poti faja krofaja na tapoe en ede’. No meki ogri wini oenoe, ma tan wini ogri foe di oenoe e doe boen.” — Romesma 12:17-21.

12. Foe san ede kresten e tan farawe foe feti na baka sani na skin fasi?

12 A jeje foe a grontapoe disi e meki a feti di sma e feti na baka sani na skin fasi, go na fesi toe. Foeroe sma e broko den ede pasa marki nanga a moro njoen wrokosani, a moro njoen modo, a moro njoen sortoe wagi, foe di bisnis e gi deki-ati gi disi. „A lostoe foe na ai” e hori den ini katibo (1 Johanes 2:16). Moro foeroe sma e marki den boen bakapisi foe den na ini libi nanga a bigi di na oso foe den bigi noso na a moni di den abi na tapoe bangi. Kresten di e bro krin loktoe na jeje fasi na tapoe a hei bergi foe Jehovah en soifri anbegi, e kakafoetoe gi na eigifasi disi. Den sabi taki efoe wan sma abi a fasti bosroiti foe feti baka sani na skin fasi, dan a kan de wan rampoe sani (1 Timoteus 6:9, 10). Jesus ben memre den disipel foe en: „Srefi te wan sma abi goedoe pasa marki, a libi foe en no e kon foe den sani di a abi.” — Lukas 12:15.

13. San na wan toe tra sani di e sori san na a jeje foe a grontapoe disi?

13 Tra sani de di e sori san na a „loktoe” foe a grontapoe disi di no gosontoe. Wan foe den na a jeje foe na opo di sma e opo densrefi kontrari makti (2 Timoteus 3:1-3). Joe ben si taki foeroe sma no e wroko makandra moro nanga makti? Joe ben si na joe grontapoe wroko taki na ala sei sma e wroko soso te wan sma e si den troetroe? Omeni sma joe sabi di pasa wet — kande foe di den no ben de eerlijk nanga a belastingmoni foe den noso foe di den ben foefoeroe na a wrokope? Efoe joe e go ete na skoro, den skoromati foe joe ben meki joe lasi ati wan leisi foe no doe moeiti foe stoeka, bika den e wisiwasi denwan di abi boen bakapisi na skorosei? Ala den sani disi e sori san na a jeje foe a grontapoe di kresten moesoe kakafoetoe gi.

Fa foe kakafoetoe gi a jeje foe a grontapoe disi

14. Na sortoe fasi kresten de tra fasi foe sma di no de kresten?

14 Ma fa wi kan kakafoetoe gi a jeje foe a grontapoe disi efoe wi e libi leti na ini grontapoe? Wi moesoe memre taki awansi pe wi de na skin fasi, na jeje fasi wi no de wan pisi foe grontapoe (Johanes 17:15, 16). Den marki foe wi a no den marki foe a grontapoe disi. A fasi fa wi e si sani de tra fasi. Wi na sma na jeje fasi, e taki èn e denki „no nanga den wortoe di libisma koni leri wi, ma nanga den wortoe di a jeje leri wi, foe di wi e poti sani na jeje fasi makandra nanga wortoe na jeje fasi”. — 1 Korentesma 2:13.

15. Fa wi kan kakafoetoe gi a jeje foe grontapoe?

15 San wan sma kan doe te a e si taki a de ini wan kontren di doti nanga vergiftig gas? A kan weri wan gasmasker di fasi na wan fonten di abi krin loktoe noso a kan poeroe ensrefi na skin fasi foe a kontren. A fasi fa wan sma kan tan farawe foe a loktoe foe Satan, na foe di a e doe den toe sani disi makandra. Someni leki a kan, wi e proeberi foe poeroe wisrefi na skin fasi foe iniwan sani di ben sa meki taki a jeje foe grontapoe abi krakti tapoe a denki foe wi. So boen, wi e tan farawe foe takroe demakandra èn wi no e gi wisrefi pasi foe abi foe doe nanga iniwan sortoe ontspanning di e meki ogridoe go na fesi noso hoeroedoe, afkodrei, na opo di sma e opo densrefi kontrari makti noso iniwan tra wroko foe a skin (Galasiasma 5:19-21). Ma foe di wi e libi ini grontapoe, wi no kan tan farawe dorodoro foe a gi di wi e gi wisrefi pasi foe abi foe doe nanga den sani disi. Foe dati ede a sa de wan koni sani efoe wi e tan na wan fonten di na jeje fasi e gi krin loktoe. Wi e foeroe den fokofoko foe wi na jeje fasi, foe taki en so, nanga a go di wi e go doronomo na konmakandra, persoonlijk studie, kresten wroko nanga demakandra, èn nanga begi. Na a fasi disi, efoe pikinso foe Satan loktoe leki kon na ini wi fokofoko na jeje fasi, dan a jeje foe Gado e gi wi a krakti foe weigri foe teki a loktoe disi. — Psalm 17:1-3; Odo 9:9; 13:20; 19:20; 22:17.

16. Fa wi e boeweisi taki wi abi a jeje foe Gado?

16 A jeje foe Gado e meki wan kresten kon tron wan sma di de krinkrin tra fasi foe denwan di de wan pisi foe a grontapoe disi (Romesma 12:1, 2). Paulus ben taki: „A froktoe foe a jeje na lobi, prisiri, vrede, langa pasensi, switifasi, boenfasi, bribi, safoefasi, a dwengi di wan sma e dwengi ensrefi. Gi den sortoe sani disi no wan wet no de” (Galasiasma 5:22, 23). A jeje foe Gado e gi wan kresten wan moro dipi froestan foe sani toe. Paulus ben taki: „No wan sma ben kon sabi den sani foe Gado, boiti a jeje foe Gado” (1 Korentesma 2:11). Ini algemeen, „den sani foe Gado” wani taki toe, den sortoe waarheid leki a froeloesoe-ofrandi, a Kownoekondre foe Gado ondro a tiri foe Jesus Krestes, a howpoe foe têgo libi, nanga a poeroe di den sa poeroe na ogri grontapoe disi heri esi. Nanga a jepi foe a jeje foe Gado, kresten sabi èn e teki den sani disi leki waarheid, èn disi e meki taki a fasi fa den e si libi de tra fasi leki a di foe sma foe grontapoe. Den de tevrede, foe di den e prisiri foe dini Jehovah now, nanga a froewakti foe dini en foe ala ten ini a ten di e kon.

17. Soema ben gi a moro boen eksempre foe kakafoetoe gi a jeje foe grontapoe èn fa?

17 Jesus ben de wan moro boen eksempre gi denwan di e kakafoetoe gi a jeje foe a grontapoe disi. Heri esi baka a dopoe foe Jesus, Satan ben proeberi foe drifi en gowe foe dini Jehovah, foe di a ben pristeri Jesus dri tesi (Mateus 4:1-11). A lasti wan ben abi foe doe nanga a man di Jesus ben man foe kisi tiri tapoe grontapoe gi a prijs foe soso wán doe foe anbegi Satan. Jesus ben kan prakseri na ensrefi: ’We, mi sa doe a wán sani dati foe anbegi, èn baka dati, te mi kisi a tiri tapoe grontapoe, mi sa abi berow èn drai go anbegi Jehovah baka. Leki tiriman foe grontapoe, mi sa man tjari moro wini kon gi a libisma famiri leki mi kan doe now leki wan temreman foe Nasaret.’ Jesus no ben prakseri na a fasi dati. A ben de klariklari foe wakti te leki Jehovah ben gi en a makti foe tiri grontapoe (Psalm 2:8). Na a okasi dati, èn na ala tra okasi ini en libi, a ben kakafoetoe gi a vergiftig krakti foe a loktoe foe Satan. Na so fasi, a ben wini a grontapoe disi di doti na jeje fasi. — Johanes 16:33.

18. Fa a kakafoetoe di wi e kakafoetoe gi a jeje foe grontapoe e tjari prèise gi Gado?

18 Na apostel Petrus ben taki dati wi moesoe waka soifri ini den foetoemarki foe Jesus (1 Petrus 2:21). Sortoe moro betre eksempre wi ben kan abi? Ini den lasti dei disi, libisma e soengoe go dipi moro nanga moro na ini porifasi, foe di a jeje foe grontapoe abi krakti na den tapoe. Fa a de wan heri moi sani taki na mindri foe so wan grontapoe, a hei presi foe na anbegi foe Jehovah e tanapoe steifi, soifri èn krin! (Mika 4:1, 2) Foe troe, a makti foe a jeje foe Gado de foe si na a lon di miljoenmiljoen sma e lon go na a presi pe den e anbegi Gado, foe di den e kakafoetoe gi a jeje foe a grontapoe disi di de na ini ala sani èn den e tjari grani nanga prèise gi Jehovah! (1 Petrus 2:11, 12) Meki wi alamala abi a fasti bosroiti foe tan ini a hei presi dati te leki Jehovah en salfoe Kownoe poeroe na ogri grontapoe disi èn poti Satan Didibri nanga den ogri jeje foe en na ini wan dipi peti (Openbaring 19:19–20:3). Baka dati, a jeje foe a grontapoe disi no sa de moro. Fa dati sa de wan blesi ten!

Joe kan tjari disi kon na krin?

◻ San na a jeje foe grontapoe?

◻ Sortoe krakti a jeje foe a grontapoe disi abi tapoe sma?

◻ San na wan toe sani di e sori san na a jeje foe grontapoe di de foe si, èn fa wi kan tan farawe foe disi?

◻ Fa wi e sori taki wi abi a jeje foe Gado?

◻ Sortoe blesi e kon gi den sma di e kakafoetoe gi a jeje foe grontapoe?

[Prenki na tapoe bladzijde 16, 17]

A jeje foe grontapoe e kon foe Satan

Efoe joe wani tan farawe foe a jeje foe grontapoe, dan lon go na Jehovah en hei presi foe anbegi

    Sranantongo buku (1978-2025)
    Log Out
    Log In
    • Sranantongo
    • Seni en gi wan sma
    • Settings
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Gebruiksvoorwaarden
    • Privacybeleid
    • Privacyinstellingen
    • JW.ORG
    • Log In
    Seni en gi wan sma