„Na Israèl foe Gado” èn a „bigi ipi”
„Mi ben si, èn loekoe! wan bigi ipi di no wan sma man teri.” — OPENBARING 7:9.
1-3. (a) Sortoe glori hemel froewakti den salfoe kresten abi? (b) Fa Satan ben proeberi foe pori a fosi-jarihondro gemeente? (c) San ben pasa na ini 1919 di ben sori taki Satan no ben man foe pori a gemeente foe den salfoe kresten?
A BIGIN foe „na Israèl foe Gado” na ini 33 Gewoon Teri, ben de wan bigi stap na ini a kontroe foe den prakseri foe Jehovah (Galasiasma 6:16). Den salfoe memre foe na Israèl foe Gado abi a howpoe foe de mekisani na jejefasi di no man dede noiti èn di sa tiri nanga Krestes na ini a hemel Kownoekondre foe Gado (1 Korentesma 15:50, 53, 54). Nanga a posisi dati, den abi wan prenspari prati na a santa di wi moesoe santa a nen foe Jehovah èn a masi foe na ede foe a bigi Gensman, Satan Didibri (Genesis 3:15; Romesma 16:20). Foe dati ede a no de foe froewondroe taki Satan ben doe ala sani di a man foe pori a njoen gemeente disi, nanga jepi foe froefolgoe èn foe proeberi foe tjari pori kon na inisei! — 2 Timoteus 2:18; Judas 4; Openbaring 2:10.
2 Di den apostel ben de na libi, dan Satan no ben man foe meki a gemeente fadon komoto na bribi. Ma baka a dede foe den, dan a fadon di sma ben fadon komoto na bribi, ben panja srefisrefi. Te foe kaba, na ini na ai foe libisma a ben gersi taki a krin kresten gemeente di Jesus ben bigin, ben kon pori di Satan ben tjari a relisi di ben fadon komoto na bribi, di wi sabi now leki krestenhèit èn di e doe neleki den na a troe relisi (2 Tesalonikasma 2:3-8). Ma tokoe a troe krestendom ben tan de. — Mateus 28:20.
3 Jesus ben taki na fesi na ini na agersitori foe en foe den aleisi nanga den takroe wiwiri, taki den troe kresten ben o gro gi wan pisi ten makandra nanga den „takroe wiwiri”, noso den falsi kresten; èn disi ben feni presi troetroe. Ma a ben taki toe dati na ini den lasti dei, a ben sa de krin foe si taki „den manpikin foe a kownoekondre” ben sa de aparti agen foe „den takroe wiwiri” (Mateus 13:36-43). Disi ben feni presi toe. Na ini 1919 den troetroe salfoe kresten ben komoto leki srafoe na Babilon. Gado ben erken den leki „a getrow èn koni srafoe”, èn nanga faja den ben bigin foe preiki a boen njoensoe foe a Kownoekondre (Mateus 24:14, 45-47; Openbaring 18:4). Pikinmoro den alamala ben de heiden; ma foe di den ben abi a bribi foe Abraham, meki den ben de troetroe ’bakapikin foe Abraham’. Den ben de memre foe „na Israèl foe Gado”. — Galasiasma 3:7, 26-29.
A „bigi ipi”
4. Sortoe groepoe foe kresten ben kon de foe si, spesroetoe na ini den jari 1930?
4 Na ini a bigin, den wan di ben doe wan sani na tapoe a preikiwroko foe den salfoe kresten disi, ben kon tron Israèlsma na jejefasi, a fikapisi foe den 144.000, di abi wan howpoe foe go na hemel (Openbaring 12:17). Ma spesroetoe na ini den jari 1930, wan tra groepoe ben kon de foe si. Den ben kon sabi den leki den „tra skapoe” foe na agersitori foe den skapoekoi (Johanes 10:16). Den ben de disipel foe Krestes di abi a howpoe foe libi foe têgo na ini wan paradijs grontapoe. Na wan agersi fasi, den ben de den bakapikin na jejefasi foe den salfoe kresten. (Jesaja 59:21; 66:22; teki gersi 1 Korentesma 4:15, 16.) Den ben erken a salfoe kresten gemeente leki a getrow èn koni srafoe, èn neleki den salfoe brada foe den, den ben abi dipi lobi gi Jehovah, den ben abi bribi na ini na ofrandi foe Jesus, den ben abi faja foe prèise Gado, èn den ben de klariklari foe pina foe regtfardikifasi ede.
5. Fa a ben kon de safrisafri moro krin foe froestan, sortoe posisi den tra skapoe abi?
5 Na ini a bigin den no ben froestan a posisi foe den tra skapoe disi boen, ma baka wan pisi ten, dan den sani disi ben kon moro krin. Na ini 1932, den salfoe kresten ben kisi a deki-ati foe gi tranga na den tra skapoe foe teki prati na ini a preikiwroko — dati ben de wan sani di foeroe foe den tra skapoe ben e doe kaba. Na ini 1934 den tra skapoe ben kisi a deki-ati foe teki dopoe. Na ini 1935 den ben kon sabi den leki a „bigi ipi” foe Openbaring kapitel 7. Na ini 1938 den ben kisi a kari foe fisiti a Memrefesa foe a dede foe Jesus Krestes, foe kon arki èn foe loekoe nomo. Na ini 1951 den ben kon si krin taki den lepi man na mindri den, ben de den „prins” di e de leki „wan kibripresi gi a winti èn wan kibripresi gi hebi alen” (Psalm 45:16; Jesaja 32:1, 2). Na ini 1953, den ben kon si na organisâsi foe Gado na grontapoe leki a moro prenspari groepoe foe a libimakandra na grontapoe, di ben o de na ini a njoen grontapoe. Na a ten dati, a moro bigi pisi foe den ben de foe den tra skapoe. Na ini 1985 den ben kon froestan taki tapoe gron foe a loesoe ofrandi foe Jesus, den tra skapoe ben kon froeklari regtfardiki leki mati foe Gado di abi a howpoe foe pasa Armagedon libilibi.
6. San na den posisi foe den salfoewan èn foe den tra skapoe na ini a ten disi, èn sortoe aksi e kon foe dati?
6 Nownowde, na ini a lasti pisi disi foe „den lasti dei”, a moro bigi pisi foe den 144.000 sma dede kaba, èn den ben kisi den pai na hemel (2 Timoteus 3:1; Openbaring 6:9-11; 14:13). Nownowde den kresten di abi wan howpoe foe libi na grontapoe, e doe a moro bigi pisi foe a preiki foe a boen njoensoe, èn den e si en leki wan grani foe horibaka gi den salfoe brada foe Jesus na ini a wroko disi (Mateus 25:40). Ma den salfoewan disi na a getrow èn koni srafoe nanga jepi foe soema njanjan na jejefasi ben gi na ini den lasti dei disi. Fa a sa de gi den tra skapoe, te ala den salfoewan kisi den pai na hemel kaba? San sa seti dan gi den tra skapoe? Te wi o loekoe sjatoe na Israèl foe owroeten, dan dati sa jepi wi foe gi piki na tapoe den aksi dati.
Wan simbôlis „Kownoekondre foe priester”
7, 8. Fa na Israèl foe owroeten ben de wan kownoekondre foe priester èn wan santa nâsi na ondro a Wet froebontoe?
7 Di Jehovah ben froekisi Israèl leki a spesroetoe nâsi foe en, dan a ben sroto wan froebontoe nanga den, taki: „Efoe oenoe sa gi jesi soifri na mi sten èn troetroe sa hori mi froebontoe, dan seiker oenoe sa tron mi spesroetoe goedoe na mindri foe ala tra pipel, bikasi a heri grontapoe de foe mi. Èn oenoe sa tron gi mi wan kownoekondre foe priester èn wan santa nâsi” (Exodus 19:5, 6). Tapoe gron foe a Wet froebontoe, Israèl ben de a spesroetoe pipel foe Jehovah. Ma fa a pramisi di abi foe doe nanga wan kownoekondre foe priester èn wan santa nâsi, sa kon troe?
8 Di Israèl ben de getrow, dan den ben erken a soevereinfasi foe Jehovah èn den ben teki en leki den Kownoe (Jesaja 33:22). So boen, den ben de wan kownoekondre. Ma soleki fa ben tjari kon na krin bakaten, a pramisi foe „wan kownoekondre” ben sa wani taki moro leki dati srefi. Moro fara, te den ben gi jesi na a Wet foe Jehovah, dan den ben de krin, èn den ben de aparti foe den nâsi di ben de lontoe den. Den ben de wan santa nâsi (Deuteronomium 7:5, 6). Den ben de wan kownoekondre foe priester? We, na ini Israèl, a lo foe Leifi ben poti aparti foe doe diniwroko na a tempel, èn na ini a lo dati wan priesterschap foe Leifi ben de. Na a inwijding foe a Wet foe Moses, dan den ben teki den mansma foe a lo foe Leifi, na ini a presi foe den fosi geborewan foe ibri osofamiri di no ben de foe a lo foe Leifia (Exodus 22:29; Numeri 3:11-16, 40-51). So boen, foe taki leti, dan ibri osofamiri na ini Israèl ben abi wan sma di ben teki presi gi den na ini a diniwroko na a tempel. Disi na a moro krosibei fasi fa a nâsi ben kon de wan priesterschap. Ma tokoe den ben teki presi gi Jehovah na fesi foe den nâsi. Ibri wan freimdesma di ben wani foe anbegi a troe Gado, ben moesoe doe dati makandra nanga Israèl. — 2 Kroniki 6:32, 33; Jesaja 60:10.
9. San ben meki taki Jehovah ben weigri foe teki a noordsei kownoekondre Israèl, ’foe den dini leki wan priester gi en’?
9 Baka a dede foe Salomo, dan a pipel foe Gado ben prati na ini a noordsei nâsi Israèl na ondro Kownoe Jerobeam, èn a zuidsei nâsi Juda na ondro Kownoe Rehabeam. A tempel, a moro prenspari presi foe a soifri anbegi, ben de na a kontren foe Juda. Dati meki Jerobeam ben seti wan fasi foe anbegi di no ben de akroederi a wet, di a ben meki popki foe pikin kaw na en eigi kontren. Moro fara, „a ben bigin foe meki wan oso foe den hei presi èn foe poti priester di a ben teki na mindri foe a gewoon pipel èn di no ben de foe den manpikin foe Leifi” (1 Kownoe 12:31). A noordsei nâsi ben saka go moro dipi na ini falsi anbegi di Kownoe Akab ben gi pasi taki en dorosei wefi, Iseibel, ben kan seti na anbegi foe Ba-al na a kondre. Te foe kaba, Jehovah ben kroetoe a kownoekondre di ben opo ensrefi teige en. Nanga jepi foe Hosea a ben taki: „Mi pipel foe troe sa kon de pî, foe di sabi no de. Foe di joesrefi ben trowe a sabi, meki mi sa trowe joe toe foe dini leki wan priester gi mi” (Hosea 4:6). Heri esi na baka, den Asiriasma ben pori a noordsei kownoekondre Israèl.
10. Fa a zuidsei kownoekondre Juda, di den ben de getrow, ben teki presi gi Jehovah na fesi foe den nâsi?
10 Fa a de nanga a zuidsei nâsi Juda? Na ini den dei foe Hiskia, Jehovah ben taki nanga jepi foe Jesaja: „Oenoe na mi kotoigi, . . . ija mi foetoeboi di mi froekisi, . . . a pipel di mi meki gi misrefi, so taki den ben sa froeteri foe mi glori” (Jesaja 43:10, 21; 44:21). Di a zuidsei kownoekondre ben de getrow, dan a ben dini foe meki a glori foe Jehovah bekènti na den nâsi èn foe hari reti-atisma foe anbegi en na a tempel foe en, èn foe meki a priesterschap foe Leifi di de akroederi a Wet, dini den.
Freimdesma na Israèl
11, 12. Kari wan toe freimdesma di ben kon foe dini Jehovah makandra nanga Israèl.
11 Gi den freimdesma di ben handri na tapoe a kotoigi disi di a heri nâsi ben gi, sani ben sreka na ini a Wet, di ben gi nanga jepi foe Moses — en wefi, Zippora, ben de wan Midian-oema. „Wan bigi groepoe di moksi” foe sma di no ben de Israèlsma, ben gowe libi Egipti nanga Israèl èn den ben de drape na a presi pe den ben kisi a Wet (Exodus 2:16-22; 12:38; Numeri 11:4) Rakab nanga en osofamiri ben kisi froeloesoe komoto na Jerikow èn baka ten den ben teki den na ini a djoe gemeente (Josua 6:23-25). Heri esi na baka, den Gibeonsma ben meki vrede nanga Israèl èn den ben kisi wroko foe doe di ben abi foe doe nanga a tabernakel. — Josua 9:3-27; loekoe so srefi 1 Kownoe 8:41-43; Ester 8:17.
12 Te foe kaba, freimdesma ben kisi hei posisi. Uria a Hetietsma, a masra foe Batseiba, ben de wan foe „den makti man” foe David, èn so srefi Zelek na Amonietsma (1 Kroniki 11:26, 39, 41; 2 Samuèl 11:3, 4). Ebed-melech, wan Etiopiasma, ben dini na ini a palèisi èn a ben mag go na a kownoe (Jeremia 38:7-9). Baka di Israèl ben drai baka foe katibo na Babilon, dan den Netinim, di no ben de Israèlsma, ben kisi moro frantiwortoe foe jepi den priester (Esra 7:24). Foe di wan toe foe den getrow freimdesma disi noso den freimdesma disi di ben tan na Israèl, ben prenki a bigi ipi foe a ten disi, meki wi abi belangstelling gi a situwâsi foe den.
13, 14. (a) Sortoe grani nanga frantiwortoe den proselietsma ben abi na Israèl? (b) Fa den Israèlsma ben moesoe si den getrow proselietsma?
13 Den wan disi ben de proselietsma, anbegiman foe Jehovah di gi densrefi abra na en èn di de na ondro a Wet foe Moses, èn di ben poti aparti foe den nâsi makandra nanga den Israèlsma (Lefitikus 24:22). Den ben tjari ofrandi, den ben tan farawe foe falsi anbegi, èn den ben tan farawe foe broedoe, neleki fa den Israèlsma ben doe (Lefitikus 17:10-14; 20:2). Den ben jepi foe bow a tempel foe Salomo èn den ben de nanga den foe tjari a troe anbegi kon boen baka, na ondro a tiri foe Kownoe Asa nanga Kownoe Hizkia (1 Kroniki 22:2; 2 Kroniki 15:8-14; 30:25). Di Petrus ben gebroiki a fosi sroto foe a Kownoekondre na a Pinksterfesa foe 33 Gewoon Teri, dan den „djoe nanga proselietsma” [di no ben de djoe] ben jere den wortoe foe en. A kan de so, taki wan toe foe den dri doesoen sma di ben dopoe a dei dati, ben de proselietsma (Tori foe den Apostel 2:10, 41). A no langa na baka, Filipus ben dopoe wan Etiopia proselietsma — bifo Petrus ben gebroiki a lasti sroto foe a Kownoekondre gi Cornelius nanga en osofamiri (Mateus 16:19; Tori foe den Apostel 8:26-40; 10:30-48). A de krin taki den no ben si den proselietsma leki heidensma.
14 Ma tokoe a posisi foe den proselietsma na Israèl no ben de a srefi leki a di foe wan sma di gebore leki wan Israèlsma. Den proselietsma no ben dini leki priester, èn sma no ben de na ini a priesterschap foe Leifi, di ben teki presi gi den fosi geborewan foe den.b Èn den proselietsma no ben abi erfenis foe wan pisi gron na Israèl. Ma tokoe den Israèlsma ben kisi a komando foe hori den getrow proselietsma disi na prakseri èn foe si den leki den brada foe den. — Lefitikus 19:33, 34.
A nâsi na jejefasi
15. San ben de den bakapisi di na Israèl na skinfasi ben weigri foe erken a Mesias?
15 A Wet ben meki foe hori Israèl krin, aparti foe den nâsi di ben de lontoe den. Ma a ben abi wan tra marki toe. Na apostel Paulus ben skrifi: „A Wet tron wan tjariman gi wi di e tjari wi go na Krestes, so taki den ben sa kan froeklari wi regtfardiki foe a bribi foe wi ede” (Galasiasma 3:24). A de wan sari, taki moro foeroe foe den Israèlsma no ben meki a Wet tjari den go na Krestes (Mateus 23:15; Johanes 1:11). So boen, Jehovah Gado ben weigri foe teki a nâsi dati èn a ben meki „na Israèl foe Gado” kon gebore. Boiti dati, a ben gi den sma di no ben de djoe a kari foe tron troetroe borgoe na a njoen Israèl disi (Galasiasma 3:28; 6:16). A de a njoen nâsi disi na tapoe soema a pramisi di Jehovah ben doe na Exodus 19:5, 6 e kon troe te foe kaba, di e taki foe a kownoe-priesterschap. Fa?
16, 17. Fa den salfoe kresten na grontapoe de „kownoe”? wan „priesterschap”?
16 Petrus ben kari Exodus 19:6 di a ben skrifi gi den salfoe kresten na ini den dei foe en: „Joe na ’wan nâsi di mi froekisi, wan kownoe-priesterschap, wan santa nâsi, wan pipel di de wan spesroetoe goedoe’” (1 Petrus 2:9). San disi wani taki? Den salfoe kresten na grontapoe de kownoe? Nôno, a kownoe posisi foe den de na ini a ten di e kon (1 Korentesma 4:8). Ma tokoe den de „kownoe” na a fasi disi taki Gado froekisi den foe kan kisi kownoe grani na ini a ten di e kon. Srefi now den de wan nâsi na ondro wan kownoe, Jesus, di a Bigi Soeverein, Jehovah Gado, poti na wroko. Paulus ben skrifi: „[Jehovah] ben froeloesoe wi foe a tirimakti foe a doengroe, èn a ben poti wi abra na ini a kownoekondre foe a Manpikin foe en lobi.” — Kolosesma 1:13.
17 Den salfoe kresten na grontapoe de wan priesterschap? Ija, na wan toe fasi den de wan priesterschap. Leki wan gemeente den abi wan priester wroko di no wan sma kan poti tweifri na tapoe. Petrus ben tjari disi kon na krin di a ben taki: „Oenoe srefi . . . bow na tapoe foe tron wan oso na jejefasi nanga a marki foe kon de wan santa priesterschap” (1 Petrus 2:5; 1 Korentesma 3:16). Na ini a ten disi, a fikapisi foe den salfoe kresten leki wan groepoe, de „a getrow èn koni srafoe”, a pasi di Jehovah e gebroiki foe prati njanjan na jejefasi (Mateus 24:45-47). Soleki fa a ben de nanga Israèl foe owroeten, dan ibriwan sma di wani anbegi Jehovah, abi foe doe disi makandra nanga den salfoe kresten disi.
18. Sortoe moro prenspari frantiwortoe a salfoe kresten gemeente na grontapoe abi, leki wan priesterschap?
18 Moro fara, den salfoe kresten ben teki a grani di Israèl ben abi foe gi kotoigi na mindri den nâsi foe a bigi di Jehovah bigi. A kontekst e sori taki di Petrus ben kari den salfoe kresten wan kownoe-priesterschap, dan a ben abi a preikiwroko na prakseri. Foe troe, na ini wan bro a ben moksi a pramisi foe Jehovah na Exodus 19:6 nanga den wortoe foe En gi Israèl na Jesaja 43:21, di a ben taki: „Oenoe na . . . ’wan kownoe-priesterschap, . . . so taki na ala presi oenoe ben sa meki den toemoesi moi sani’ bekènti foe a Sma di ben kari oenoe komoto na doengroe go na ini a toemoesi moi leti foe en” (1 Petrus 2:9). Akroederi nanga disi, Paulus ben taki foe a meki di den ben sa meki den toemoesi moi sani foe Jehovah bekènti, leki wan tempel ofrandi. A ben skrifi: „Meki wi tjari nanga jepi foe [Jesus] wan ofrandi foe prèise gi Gado, namkoe den froktoe foe wi mofoboeba di e meki en nen bekènti na poebliki.” — Hebrewsma 13:15.
Wan kontroe na hemel
19. San na a lasti èn bigi kontroe foe a pramisi taki Israèl ben sa de wan kownoekondre foe priester?
19 Ma te foe kaba, Exodus 19:5, 6 abi wan moro bigi glori kontroe. Na ini a boekoe Openbaring, na apostel Johanes e jere hemel mekisani e gebroiki a tekst disi ala di den e prèise Jesus di ben opo baka: „Den ben slakti joe, èn nanga joe broedoe joe ben bai sma gi Gado komoto na ibri lo èn tongo èn pipel èn nâsi, èn joe ben meki den tron wan kownoekondre èn priester gi wi Gado, èn den moesoe tiri leki kownoe na tapoe grontapoe” (Openbaring 5:9, 10). Te foe kaba, a kownoe-priesterschap de a hemel Kownoekondre foe Gado, a tirimakti gi san Jesus ben leri wi foe begi (Lukas 11:2). Ala den 144.000 salfoe kresten di e horidoro getrow te na a kaba foe den libi, sa abi wan prati na ini a Kownoekondre seti dati (Openbaring 20:4, 6). Dati sa de wan heri moi kontroe foe a pramisi di ben meki langa ten kaba nanga jepi foe Moses!
20. Sortoe aksi moesoe kisi wan piki ete?
20 San ala den sani disi abi foe doe nanga a situwâsi foe a bigi ipi èn a tamara foe den te ala den salfoewan kisi den toemoesi moi erfenis? Disi sa kon na krin na ini a lasti wan foe den artikel disi.
[Foetoewortoe]
a Na a inwijding foe a priesterschap foe Israèl, dan den ben teri den fosi gebore manpikin foe den lo foe Israèl di no ben de foe a lo foe Leifi, èn den mansma foe a lo foe Leifi. Den fosi geborewan ben de 273 moro leki den mansma foe Leifi. Foe dati ede, Jehovah ben gi a komando taki feifi sikkel gi ibri wan foe den 273 mansma ben moesoe pai leki wan loesoe paiman gi den wan di moro foeroe.
b A bigi groepoe foe Israèlsma nanga sma di no ben de Israèlsma, di ben moksi, ben de drape na a inwijding foe a Wet na ini 1513 Bifo Gewoon Teri, ma den fosi geborewan foe den no ben de na ini di den ben teki Leifisma na presi foe den fosi geborewan foe Israèl. (Loekoe paragraaf 8.) So boen, den no ben teki den Leifisma na presi foe den fosi geborewan foe den sma di no ben de Israèlsma.
Joe kan froeklari disi?
◻ Fa a ben kon de safrisafri moro krin foe froestan sortoe posisi den tra skapoe abi?
◻ Foe san ede Jehovah ben weigri foe teki a noordsei kownoekondre Israèl foe dini en leki wan priester?
◻ San ben de a posisi foe Juda na fesi foe den nâsi, di den ben de getrow?
◻ San ben de a posisi foe den getrow proselietsma na ini Israèl?
◻ Fa a salfoe gemeente e dini leki wan kownoekondre foe priester?
[Prenki na tapoe bladzijde 14]
Leki wan kownoe-priesterschap, den salfoe kresten ben meki a glori foe Jehovah bekènti na grontapoe
[Prenki na tapoe bladzijde 15]
A lasti kontroe foe Exodus 19:6 na a Kownoekondre