Waktitoren LIBRARY TAPU INTERNET
Waktitoren
LIBRARY TAPU INTERNET
Sranantongo
  • BIJBEL
  • BUKU
  • KONMAKANDRA
  • w88 1/4 blz. 1-5
  • Yeremia — Wan impopulaire profeiti fu den krutu fu Gado

Felem no de na a pisi disi.

Sorry, wan sani no go bun di wi pruberi fu drai a felem.

  • Yeremia — Wan impopulaire profeiti fu den krutu fu Gado
  • A Waktitoren—A e taki fu Yehovah Kownukondre 1988
  • Edeprakseri
  • A srefi sortu tori
  • Fu san-ede wi ben sa musu abi belangstelling gi Yeremia?
  • Na meki bekenti fu den krutu fu Yehovah nanga mofo fu Yeremia di no e frede
  • No poti prakseri na tapu den waktiman, rampu taki na fesi
  • Yuda e pai a prijs
  • Edepenti fu a buku Yeremia
    A Waktitoren—A e taki fu Yehovah Kownukondre 2007
  • Wan profeiti di ben e dini na ini „den lasti dei”
    Yeremia e gi wi boskopu fu Gado
  • „Mi poti mi wortu na ini yu mofo”
    Yeremia e gi wi boskopu fu Gado
  • Yu e aksi ibri dei, „Pe Yehovah de?”
    Yeremia e gi wi boskopu fu Gado
Moro sani
A Waktitoren—A e taki fu Yehovah Kownukondre 1988
w88 1/4 blz. 1-5

Yeremia — Wan impopulaire profeiti fu den krutu fu Gado

Ini den wiki fu 18 april te nanga 22 augustus na buku Yeremia e kon na orde ini na bibelleisiprogramma fu na theokratisdiniwrokoskoro. Den dri artikel disi sa gi yu wan tumsi moi bakagron fu frustan san na profeiti ben skrifi poti.

„Bifo mi ben meki yu ini a bere mi ben sabi yu . . . Leki profeiti fu den natie mi ben meki yu”. — YEREMIA 1:5.

1. (a) Fa son sma te den e luku go na baka e denki fu Yeremia? (b) Fa a ben e denki fu ensrefi?

„SREFI na ini na kompani fu den profeiti, Yeremia de hei leki wan reus tapu den trawan,” Den wortu dati fu wan bijbelsabiman, de kontrari srefsrefi nanga san Yeremia ben prakseri fu ensrefi, leti bakadi a ben kisi a wroko fu Yehovah fu dini leki profeiti gi Yuda èn gi den natie. Na piki fu en ben de: „Ke, o Soeverein Masra Yehovah! Luku, mi no sabi trutru fa mi mu taki bika mi de wan boi nomo.” Yeremia ben de sabisabi bun fu a yongufasi fu en èn fu waka go miti den feianti natie ben gersi gi en wan tumsi bigi tyalansi. Ma Yehovah ben prakseri tra fasi fu disi. — Yeremia 1:6.

2. Fa Yehovah ben sorgu dati Yeremia ben kisi fertrow?

2 Ini a takmakandra fu Yehovah nanga na yongu Yeremia e kon a krin dati a ben de wan fu den weiniki sma di Yehovah ben teki na frantwortu fu a gebortu na en tapu. Ma fu san-ede a ben abi spesrutu belangstelling gi en fu sensi Yeremia mama ben kisi bere fu en? Fudi Yehovah ben abi wan spesrutu wroko gi en na prakseri. Fu dat’ede a ben kan taki: „Bifo yu ben komoto fu na mama bere kon na doro mi ben santa yu” (Yeremia 1:5). Ne a ben komanderi en yonku dienstknegti: „No taki: ’Mi de wan boi nomo,’ Ma na ala sma di mi sa seni yu go yu mu go èn ala san mi sa komanderi yu, yu mu taki. No frede fu den fesi bika ’mi de nanga yu fu fri yu’, na so den wortu fu Yehovah de.” Disi no ben e gi pasi fu luku a wroko fu en nanga afu ati. Morofuru dek’ati ben de fanowdu èn fertrow ini Yehovah. — Yeremia 1:7, 8.

3. Fu san-ede na poti fu Yeremia na wroko ben de wan heri tyalansi?

3 Fa na yonguman disi ben de ondro na indruk èn kande srefi firi fruwondru di langalanga a ben kisi a wroko fu Gado! Èn sortu wroko dati ben de! „Luku, mi ben poti yu tapu na dei disi tapu den natie èn den kownukondre, fu hari puru èn fu broko trowe èn fu pori sani èn fu brokosaka fu bow èn fu prani.” Na bakagron di den wortu dati ben taki gi ini Yuda fu na mindri fu na di fu seibi yarhondro fu bifo gewoon teri, ben poti seiker wan bigi frantwortu na tapu na profeiti di ben bigin en wroko. A ben mu waka go miti wan heimemre natie di ben firi taki a ben de kba èn di ben bow tapu en santa foto, Yerusalem èn en tempel, netleki dati ben de wan tapu. Ini na ten fu en fotenti yari diniwroko ini Yerusalem a ben sa mu meki en boskopu bekenti ini na regeri ten fu feifi difrenti kownu (Yosia, Yoahas, Yoyakim, Yoyachin èn Zedekia). A ben sa mu meki impopulair krutu bekenti na a dyu natie èn na natie fu Babylon. — Yeremia 1:10; 51:41-64.

Fu san-ede wi ben sa musu abi belangstelling gi Yeremia?

4, 5. (a) Fu san-ede sani di psa ini Yeremia ten abi fu du nanga wi? (Romeini 15:4) (b) Sortu spesrutu gebroiki abi wi belangstelling?

4 Ma wi ben sa man aksi wisrefi, san den sani di ben psa ini na faraten na wi baka abi fu du nanga wi, di e libi na a kaba fu a di fu twenti yarhondro? Na apostel Paulus e piki na aksi disi te a e luku wan pisi fu na historia fu Israël ini en brifi gi na gemeente ini Korinte. A ben skrifi: „Den sani disi now ben tron eksempre gi wi, sodati wi no ben sa de sma di ben sa angri ogri sani, soleki den ben angri dati . . . èn den ben skrifi den leki wan warskow gi wi, di den kba fu den seti fu sani e kon tapu wi.” — 1 Korinte 10:6, 11.

5 Den sani di ben psa ini Israël èn nanga Yuda, mu de leki wan warskow eksempre gi na tru kristen gemeente ini a ten disi fu na kaba. Wi kan feni ooktu parallel prenki di w meki wi si now kaba wan sani fu den sani di o psa ini a ten di e kon. (Teki gersi nanga Yeremia 51:6-8 nanga Openbaring 18:2, 4.) Na profeiti diniwroko fu Yeremia èn den sani di ben kon tapu Yerusalem, abi fu dat’ede wan dipi betekenis gi Yehovah Kotoigi ini a ten disi, spesrutu ini a tori fu na activiteit fu den ini na kownukondre fu na kristenheid, soleki wi sa si ini den tra artikel.

Na meki bekenti fu den krutu fu Yehovah nanga mofo fu Yeremia di no e frede

6. San ben meki na wroko fu Yeremia moro muilek, ma sortu dek’ati a ben kisi?

6 Fu tranga Yeremia gi en kefarlek bigi frantwortu Yehovah ben dyaranti en morofara: „Yu mu opo tanapu èn taki gi den, ala san misrefi e komanderi yu. No meki nowan skreki kon na yu tapu fu den ede . . . Mi ben meki yu tide leki wan tranga foto . . . teige heri na kondre na fesi fu den kownu fu Yuda, na fesi en granman, na fesi fu en priester èn na fesi fu na pipel fu na kondre.” Yeremia no ben afu go poti wan sani ini en ede di no ben de so, a ben sa mu de leki wan tranga foto fu kakafutu gi den tiriman nanga priester fu Yuda. Èn a no ben sa de wan makriki wroko fu meki wan impopulaire boskopu di de leki wan tyalansi gi na pipel. — Yeremia 1:17, 18.

7. Fu san-ede den dyu tiriman ben kan kakafutu gi Yeremia?

7 „Èn den seiker sa feti nanga yu,” Yehovah ben warskow, „ma den no sa wini yu” (Yeremia 1:19). Fu san-ede den dyu èn den tiriman fu den ben sa wani fu feti nanga a profeiti disi? Fudi na boskopu fu en ben de wan aanval tapu na tevredefasi di den ben firi leki den de kaba èn na formalistis vorm fu anbegi fu den. Yeremia no ben puru nowan sma poti a wan sei: „Luku! Srefi na wortu fu Yehovah tron wan syen gi den. Den no kan feni prisiri na ini. Bika fu na moro mendriwan a den mindri te srefi na moro bigiwan a den mindri ibriwan sma e meki onregtvaardiki wini; èn fu na profeiti te srefi na priester (yoisti den sma di ben mu kibri na moreel èn yeye waarde) e handri na wan bedrigifasi.” — Yeremia 6:10, 13.

8. Fa den priester nanga den profeiti ben e bedrigi na pipel?

8 A de tru dati den ben e teki fesi ini a natie ini a tyari fu ofrandi. Te yu ben sa luku a dorosei dan den ben e du a tru anbegi. Ma a ati fu den no ben De ini a tori. Gwenti ben wani taki moro gi den leki wan yoisti waka nanga libi. Na asrefi ten den dyu kerkileriman ben taki nanga a natie meki den ben kisi wan falsi firi fu seiker fasi fu di den ben taki: „Vrede de! Vrede de!” aladi vrede no ben de (Yeremia 6:14; 8:11). Iya, den ben meki a pipel bribi dati den ben de ini wan vrede matifasi nanga Gado. Den ben abi na meine dati nowan reide ben de fu de ongerostu, bika leki Yehovah pipel d ben tan a libi, den ben abi alaten ete na santa foto èn na tempel fu en. Ma Yehovah ben si na situwasi na so wan fasi?

9. Sortu warskow Yeremia ben gi den anbegiman ini a tori fu na tempel?

9 Yehovah ben komanderi Yeremia fu go tanapu ini na doro fu na tempel pe ala sma ben kan si en èn fu meki en boskopu bekenti gi den anbegiman di ben kon drape na inisei. A ben mu taigi den: „No poti un fertrow ini bedrigi wortu fudi yu e taki: ’Na tempel fu Yehovah, na tempel fu Yehovah, na na tempel fu Yehovah den de!’ . . . A no sa yepi seiker notnoti.” Den dyu ben waka fu di den ben e si sani, no nanga bribi, fudi den ben e meki bigi tapu a tempel den. Den ben frigiti kaba fa Yehovah leki wan warskow ben taki: „Hemel na mi troon èn grontapu na mi futubangi. Pe na oso de dan di unu kan bow gi mi?” Yehovah, na Soeverein Masra fu na kefarlek universum disi seiker no ben skotu te na den grens fu na tempel fu den, o moi dati ben mag de ooktu. — Yeremia 2:1-8; Yesaya 66:1.

10, 11. Sortu yeye toestand fu a natie Yeremia ben puru kon na doro, èn a situwasi ini a kristenheid de pikinso moro betre? (2 Timotéus 3:5)

10 Yeremia ben go doro nanga na srapu pir’ai fu en: „San? Fufuru, kiri nanga sutadu èn sweri falsi èn tyari offersmoko gi Baäl èn waka na baka tra gado di unu no ben sabi . . . èn yu mu taki: ’Wi sa kon fri seiker’, aladi yu e du ala den tegu sani disi?” Den dyu leki na pipel ’di Yehovah ben teki puru’, ben prakseri dati Gado ben sa ferdrage ibri sortu waka nanga libi solanga den ben e tyari den srakti ofrandi fu den go na a tempel. Ma efu den ben e si en leki wan Tata di e firi sani esesi nanga wan luku psa sani fu tego na fesi fu a wan enkri pikin di pori, dan den ben o kon na den frustan. — Yeremia 7:9, 10; Exodus 19:5, 6.

11 Na anbegi fu Yuda ben saka go so lagi ini Yehovah ai dati na kefarlek aksi ben kan kon a fesi: „Na oso disi di mi nen kari poti a tapu, no tron ini yu ai moro leki wan fufuruman olo?” Pikinmoro seibihondro yari a baka na situwasi no ben de moro betre, bika Yesus, wan profeiti moro bigi leki Yeremia ben gebroiki precies den srefi wortu fu krutu na soigi puru sani a sma skin èn na bisinis yeye di a ben feni ini na tempel di den ben bow nyun baka. Na situwasi di de now ini na kristenheid no de moro betre. — Yeremia 7:11; Mattéus 16:14; Markus 11:15-17.

No poti prakseri na tapu den waktiman, rampu taki na fesi

12. Fa den dyu ben du tapu den profeiti di Yehovah ben seni gi den?

12 Yeremia trutru no ben de a fosi profeiti di Yehovah ben gebroiki fu warskow Israël nanga Yuda fu den bakapisi fu na fowtu libifasi fu den. Ini a ten fu den wanhondro yari ofu moro a fesi den profeiti Yesaya, Micha, Hosea nanga Oded seni go leki waktiman fu a natie fu warskow en (Yesaya 1:1; Micha 1:1; Hosea 1:1; 2 Kronieken 28:6-9). Fa na moro bigi pisi fu den sma ben du? „Mi ben wiki waktiman kon tapu unu: ’Poti prakseri na a babari fu na tutu!’ Ma den ben tan taki: ’Wi no sa poti prakseri’” (Yeremia 6:17; 7:13, 25, 26). Den ben weigri fu poti prakseri na Yeremia. Na presi fu dati den ben ferfolgu en èn ben proberi tapu en mofo. Yehovah ben teki a bosroiti fu dat’ede dati den ben sa mu butu gi na ferberde nanga a no sori bribi fu den. — Yeremia 20:1, 2; 26:8, 11; 37:15; 38:6.

13. San ben de na fondamenti fu Gado krutu tapu na natie?

13 Fudi na natie ben trowe den boskopuman fu Yehovah, meki a ben seni wan kari go na den natie fu a grontapu ini san a ben taki: „Arki, o grontapu! Luku, mi e tyari rampu kon tapu a pipel disi leki na froktu fu den prakseri fu den, bika den no ben poti prakseri na mi eigi wortu; èn mi wet — ooktu dati den ben tan trowe. Fu san-ede na natie ben sa mu ondrofeni rampu? Fu den fowtu du ede fu den di ben abi den fondamenti tapu fowtu prakseri. Den ben trowe Yehovah wortu nanga Wet èn ben waka na baka den eigi gridi skin lostu. — Yeremia 6:18; Yesaya 55:8, 9; 59:7.

14. Te ofara den ben go ini a falsi anbegi fu den? (Teki gersi nanga 2 Kronieken 33:1-9.)

14 En san den ben du ini Yuda sodati den ben wiki na atibron fu Yehovah? Den ben baka ofrandi kuku gi na „koningin fu hemel”. Den ben tyari dringi ofrandi gi tra Gado fu tergi Yehovah fu espresi. Fu dat’ede Yehovah e aksi: „Na mi na a sma di den e tergi? . . . A morofuru den e du densrefi ogri leki den eigi syen?” (Yeremia 7:18, 19) New International Version) Ma den du fu den pe den ben e kosi Gado ben dori srefi wan moro lagi marki ete — den ben poti tegu kruktu-gado popki ini a oso di ben e tyari Yehovah nen. Den ben bow altari dorosey fu Jerusalem, ini a lagi presi fu Hinnom, „fu bron den manpikin èn den umapikin fu den ini a faya”. Sortu prijs den ben sa pai fu ala feragti fu den fu na tru anbegi? — Yeremia 7:30, 31.

Yuda e pai a prijs

15. Sortu takru nyunsu Yeremia ben abi gi Yuda?

15 Na wan sani fu 632 bifo G.T Assyria ben fadon gi den Chaldewsma èn den Meden, èn Eypte ben poti go na wan tweederang kownukondre na a zuidsei fu Yuda. Na trutru kefar gi Yuda ben sa kon via na pasi pe o kon ini a noordsei. Fu dat’ede Yeremia ben mu ferteri en kompedyu takru nyunsu! Luku! Wan pipel e kon fu na kondre fu na noordsei . . . A de wan ogri-ati pipel, èn den no sa abi sar-ati . . . A de ini fo lin leki wan srudati teigi yu o umapikin fu Sion.” Ini a ten dati Babylon ben de a grontapumakti di ben opo kon. Na kownukondre disi ben sa de Yehovah wrokosani di a ben sa strafu na ontrow Yuda nanga en. — Yeremia 6:22, 23; 25:8, 9.

16. Fu san-ede a no ben abi waarde efu Yeremia ben sa begi gi na natie?

16 A ben sa abi waarde efu Yeremia ben pruberi fu abi wan bun wortu gi en kondreman? Kande sani ben kan skeki nanga na tru anbegi? Yehovah kande ben sa de tevrede nanga afu maatregel èn gi en pipel pardon? Na sei di Yehovah ben teki ben de krin. A ben komanderi Yeremia na moro pikinso dri okasi: „No begi gi na pipel disi, . . . bika mi no sa arki na yu.” Ini na parallel kon tru na takru warskow disi e pramisi no furu bun gi na kristenheid. — Yeremia 7:16; 11:14; 14:11.

17, 18. Fa te fu kba a krutu fu Yehovah ben tyari kon tapu yuda?

17 San a ben wani taki gi Yuda? Den sani di ben psa ben psa precies soleki Yehovah ben taki a fesi nanga mofo fu Yeremia. Ini a ten fu na tiri fu kownu Yoyakim Yuda ben tron wan vazalnati fu na makti Babylon. Dri yari na baka Yoyakim ben meki opruru. Na lawfasi disi ben tyari leki bakapisi wan moro bigi lagi kon srefi fu na anu fu den Babylonsma di ben lontu Yeruzalem. Disten Yoyakim ben dede èn en Manpikin Yoyachin ben teki en presi. Na lontu di den legre fu Babylon ben lontu a foto ben meki Yuda beni kindi èn Yoyachin èn heri na kownu famiri, makandra nanga den moro bigiman fu dyu maatschappij, ben tyari go na ini katibo na Babylon. — 2 Kownu 24:5-17.

18 San ben psa nanga na santa tempel èn ala den diri santa moi sani? Seiker den no ben de wan tapu-baka gi Yuda; Nebukadnezar „ben tyari fu drape ala gudu fu na oso fu Yehovah èn na gudu fu na oso fu a kownu, gwe èn ben naki moro fara ala gowtu wrokosani di Salomo na kowu fu Israël ben meki ini na tempel fu Yehovah na pispisi” (2 Kownu 24:13). Te fu kaba na kownu Zedekia di Babylon ben poti èn di den ben libi a baka fu tiri tapu san ben tan na baka ete ini Yerusalem, ben meki opruru nanga en granmasra. Dati ben de gi Nebukadnezar na dropu di ben meki na embre furu pasamarki. Ete wantron den ben kon lontu a foto èn ini 607 bifo G.T. a ben fadon gi Nebuzaradan èn ben pori krinkrin. — Yeremia 34:1, 21, 22; 52:5-11.

19, 20. Sortu kontrari ben de a mindri a fasi fu Yuda èn di fu Yeremia ini a tori fu a rampu di ben tyari kon a fesi èn nanga sortu bakapisi?

19 Fa na pori di ben kon tapu a ’pipel di Gado ben teki puru’ ben de wan rampu! Ma fa den krutu boskopu fu Yeremia ben kon de reti. Aladi den dyu ben e libi ini wan drengrontapu èn ben e bribi dati nowan ogri ben sa miti den, dan a „rampu profeiti” Yeremia ben de te yu luku en bun wan sma di ben e wroko nanga fa sani ben de èn di no ben de wan drenman di no wani feti go morofara fudi a e sdon wakti na lasi. (Yeremia 38:4; luku ooktu dati na wortu rampu e kon ini na buku Yeremia 64 tron.) O soifri Yehovah krutu ben de: „Èn yu mu taigi den: ’disi a natie di den sma no ben gi yesi na a sten fu Yehovah en Gado èn di no ben wani teki tranga leri. Na getrowfasi lasi gwe, èn a koti puru fu na mofo fu den.’ Èn mi wani meki kon a wan kaba ini den foto fu Yuda èn ini den strati fu Yerusalem na sten fu bigi prisiri èn na sten fu breitifasi, , . . . bika na kondre sa tron noti moro leki wan leigi broko presi”! — Yeremia 7:28, 34.

20 Na tapu na fasi disi fu wan rampu den heimemre tevrede dyu di ben denki dati den ben doro kaba ben mu erken dati a kari fu den fu Gado èn na spesrutu matifasi fu den nanga en no ben gi wan dyaranti gi na ferlusu fu den. Soleki na profeititori ben ferklari: „Den ben howpu tapu vrede, ma nowan bun sani ben kon; tapu wan ten fu kon betre, ma luku! skreki! Na koti fu nyanyan pasa, na dreiten kon na wan kaba; ma fu wi sei wi no e kisi ferlusu” (Yeremia 8:15, 20) Gi Yuda a ben de now wan ten fu gi frantwortu. Ma na dek’ati profeiti Yeremia ben kisi kibri na a heri waka nanga libi fu en èn ben man klari a wroko fu en. A ben klari a libi fu en kaba ini katibo, no makandra nanga na natie di ben fadon ini atibron na Babylon, ma ini Egypte. Ini moro leki 65 yari a ben meki sondro frede èn getrow den krutu fu wi Gado bekenti.

21. Sortu tra tori abi wi belangstelling?

21 Ma now wi abi belangsteling fu kon sabi fa na libi disi èn na diniwroko fu Yeremia kan gebroiki gi wi ten. Suma ben sa de ini na di fu twenti yarhondro disi na tra Yeremia. San Yuda nanga Yerusalem e agersi? Èn san e kruderi nanga a kefar di komoto fu noordsei? Den tra artikel fu wi sa luku den aksi dati.

Yu kan memre disi ete?

◻ Fa Yeremia e teki na poti di den ben poti en na wroko, èn san ben de Yehovah piki?

◻ Fu san-ede wi abi belangstelling gi den sani di ben psa ini Yeremia ten?

◻ Sortu kerki toestand Yeremia ben puru kon na doro, èn tapu san den dyu ben e fertrow?

◻ San ben de a bakapisi gi Yerusalem nanga Yuda?

[Prenki na tapu bladzijde 4]

Den uma ben baka kuku gi na „Koningin fu hemel”

    Sranantongo buku (1978-2025)
    Log Out
    Log In
    • Sranantongo
    • Seni en gi wan sma
    • Settings
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Gebruiksvoorwaarden
    • Privacybeleid
    • Privacyinstellingen
    • JW.ORG
    • Log In
    Seni en gi wan sma