Khaolong ea 22
Nka Etsa Joang ha ke Iphumana ke Phela Litsong Tse Fapaneng?
Na ebe ’mè kapa ntate oa hao o tsoa naheng e ’ngoe?
□ E □ Che
Na puo e buuoang sekolong kapa setso sa bana bao u kenang sekolo le bona se fapane le sa hao?
□ E □ Che
“Lapeng re Mataliana, ’me Mataliana a bontšana lerato le mofuthu pepenene. Hona joale re lula Brithani. Batho ba mona ba bonahala ba hlophisehile haholo ebile ba imametse. Ke utloa ho se setso seo ke oelang hantle ho sona—ke na le mekhoa e mengata ea Mataliana e etsang hore ke se ke ka oela hantle ho Manyesemane, le teng ke na le e mengata ea Manyesemane e etsang hore ke se ke ka oela hantle ho Mataliana.”—Giosuè oa Engelane.
“Ha ke le sekolong, tichere ea ka e ne e mpolella hore ke e shebe mahlong ha e bua. Empa ha ke sheba Ntate mahlong ha a bua, o re kea tella. Ke ikutloa ke tlaletsoe ka lebaka la ho phela litsong tse peli tse fapaneng.”—Patrick ea hlahetseng Fora ’me batsoali ba hae ba tsoa Algeria.
HA BATSOALI ba hao ba ne ba falla, ba ile ba tobana le mathata a tebileng. Ba ile ba iphumana ba le ka har’a batho bao puo ea bona, setso sa bona hammoho le tsela eo ba aparang ka eona e fapaneng le ea bona. Joale ba ne ba bonahala e le mekhelo. Ka lebaka leo, e ka ’na eaba batho ba ne ba sa ba hlomphe ’me ba ba khetholla.
Na le uena u etsahalletsoe ke se tšoanang? Ka tlaase mona ho thathamisitsoe mathata a mang ao bacha ba bang ba boemong bona ba tobaneng le ’ona. Tšoaea ✔ haufi le boemo bo u thatafallang ka ho fetisisa.
□ Ho songoa. Noor o ne a sa le monyenyane ha lelapa labo le falla Jordan le ea Amerika Leboea. O re: “Re ne re apara ka tsela e fapaneng le ea batho ba moo, kahoo ba ne ba re tšeha. Re ne re boetse re sa utloisise metlae ea Maamerika.”
□ Bothata ba ho se tsebe hore na u oela setsong sefe. Ngoanana e mong ea bitsoang Nadia o re: “Ke hlahetse Jeremane. Kaha batsoali ba ka ke Mataliana, ha ke bua Sejeremane ho ne ho utloahala hore ha ke Mojeremane, ’me bana ba bang sekolong ba ne ba mpitsa ‘sethoto sa molata.’ Ha ke etetse Italy, batho ba re ke bua Setaliana ka tsela ea Sejeremane. Kahoo, ha ke tsebe hantle hore na ke oela setsong sefe. Hohle moo ke eang, ke ntse ke le molata.”
□ Lekhalo le bakoang ke setso lapeng. Ana o ne a le lilemo li robeli ha a fallela Engelane le lelapa labo. O re: “’Na le khaitseli ea ka ha rea ka ra thatafalloa ho tloaela bophelo ba London. Empa batsoali ba ka bona ba ile ba thatafalloa, kaha ba ne ba phetse nako e telele sehlekehlekeng se senyenyane sa Madeira se oelang tlas’a Portugal.”
Voeun o ne a le lilemo li tharo ha batsoali ba hae ba Macambodia ba fihla Australia. O re: “Batsoali ba ka ba ntse ba e-s’o tloaele bophelo ba mona hantle. Ha e le hantle, Ntate o ne a atisa ho koata le ho halefisoa ke hore ebe ke ne ke sa utloisise tsela eo a ikutloang le ho nahana ka eona.”
□ Lekhalo le bakoang ke puo lapeng. Ian o ne a le lilemo li robeli ha lelapa labo le falla Ecuador le ea New York. Ka mor’a hore a qete lilemo tse tšeletseng a le United States, o re: “Hona joale ke bua Senyesemane ho feta Sepanishe. Sekolong, matichere a bua Senyesemane, metsoalle ea ka e bua Senyesemane, ebile ke buisana le ngoan’eso ka Senyesemane. Ke ntse ke tlala Senyesemane ka hloohong ’me Sepanishe sona sea tsoa.”
Lee ea hlahetseng Australia empa batsoali ba hae e le Macambodia, o re: “Ha ke bua le batsoali ba ka ’me ke batla ho ba hlalosetsa hore na ke ikutloa joang ka taba e itseng, ke sitoa ho bua puo ea bona hantle.”
Noor ea qotsitsoeng pejana o re: “Ntate o ile a leka ho re phehella hore re bue puo ea hae ha re le lapeng, empa re ne re sa batle ho bua Searabia. Re ne re nka hore ho ithuta Searabia ke moroalo feela o boima. Metsoalle ea rōna e ne e bua Senyesemane. Mananeo a TV ao re neng re a shebella kaofela e ne e le a Senyesemane. Re sa itšoenyetsa’ng ka ho ithuta Searabia?”
U ka Etsa’ng?
Joalokaha mantsoe a builoeng ke bacha ba boletsoeng ka holimo a bontša, hase uena feela ea tobanang le mathata ana. Ho e-na le hore u sebetsane le ’ona, u ka ’na ua leka ho fetola setso sa hao ka ho feletseng ’me ua ikamahanya le setso sa moo u seng u lula teng. Leha ho le joalo, ho etsa seo ho ka ’na ha khopisa batsoali ba hao ’me ha u ferekanya. Ho e-na le hoo, ke hobane’ng ha u sa ithute ho sebetsana le mathata ao ’me u rue molemo boemong boo? Nahana ka litlhahiso tse latelang:
Seo u ka se etsang ha u songoa. Ho sa tsotellehe hore na u etsa’ng, u ke ke ua ratoa ke batho bohle. Batho ba ratang ho soma ba bang, ba tla lula ba fumana lebaka la ho ba soma. (Liproverbia 18:24) Kahoo u se ke ua itšenyetsa nako ka ho leka ho lokisa maikutlo a bona a leeme. Morena Solomone ea bohlale o ile a re: “Basomi ha ba rate ho khalemeloa.” (Liproverbia 15:12, Contemporary English Version) Ha motho a bua lintho tse bontšang leeme ka motho e mong seo se bontša hore ha a na tsebo, ho e-na le ho senola liphoso tsa eo a buang ka eena.
Kamoo u ka sebetsanang kateng le ho se tsebe hore na u oela setsong sefe. Ke ntho ea tlhaho hore motho a batle ho amahanngoa le sehlopha se itseng, joaloka ho ba oa lelapa kapa setso se itseng. Empa ke phoso ho nahana hore, e le hore u be motho ua bohlokoa ho itšetlehile ka hore na u tsoa setsong sefe kapa lelapeng lefe. Batho ba ka ’na ba u ahlola ba itšetlehile ka seo, empa Molimo eena ha a etse joalo. Moapostola Petrose o ile a re: “Molimo ha a leeme, empa sechabeng se seng le se seng motho ea mo tšabang le ea sebetsang ho loka oa amoheleha ho eena.” (Liketso 10:34, 35) Haeba u etsa sohle seo u ka se khonang ho thabisa Jehova Molimo, o tla u nka u le karolo ea lelapa la hae. (Esaia 43:10; Mareka 10:29, 30) Ha ho na ntho e molemo ho feta hore Molimo a u nke u le karolo ea lelapa la hae.
Seo u ka se etsang ho koala lekhalo le bakoang ke setso lapeng. Hoo e batlang e le malapeng ’ohle, bana le batsoali ba tla talima lintho ka tsela e sa tšoaneng. Boemong ba hao, ho se tšoane ha lōna ka maikutlo ho ka ’na ha totobala le ho feta—batsoali ba hao ba batla hore u phele ka meetlo ea naheng eo le tsoang ho eona, empa uena u batla ho ikamahanya le meetlo ea naheng eo le seng le lula ho eona. Leha ho le joalo, haeba u batla hore lintho li u tsamaele hantle bophelong, u lokela ho “hlompha ntat’ao le ’m’ao.”—Baefese 6:2, 3.
Ho e-na le hore u fetohele meetlo ea batsoali ba hao hobane u sa e rate, leka ho utloisisa lebaka leo ba hlomphang meetlo eo ka lona. (Liproverbia 2:10, 11) Ak’u ipotse lipotso tse latelang: ‘Na meetlo ee e khahlanong le melao-motheo ea Bibele? Haeba ha e khahlanong le eona, ke’ng ka ho khetheha eo ke sa e rateng ka meetlo eo? Nka hlalosetsa batsoali ba ka maikutlo a ka joang tabeng ee ka tsela e bontšang tlhompho?’ (Liketso 5:29) Ho hlakile hore u tla nolofalloa ho hlompha batsoali ba hao—ho utloisisa tsela eo ba nahanang ka eona le ho ba hlalosetsa seo u se nahanang—haeba u khona ho bua puo ea bona hantle.
Seo u ka se etsang ho koala lekhalo le bakoang ke puo lapeng. Malapa a mang a hlokometse hore ha batsoali le bana ba phehella ho bua sehahabo bona feela ha ba le lapeng, seo se thusa bana hore ba ithute ho bua lipuo tse peli hantle. Ke hobane’ng ha le sa leke ho etsa se tšoanang ha le le lapeng? U ka ba ua kōpa batsoali ba hao hore ba u thuse hore u tsebe ho ngola puo eo. Stelios ea hōletseng Jeremane empa batsoali ba hae ba bua Segerike, o re: “Batsoali ba ka ba ne ba atisa ho tšohla temana ea Bibele le ’na letsatsi le leng le le leng. Ba ne ba mpalla eona ebe ’na kea e ngola. Hona joale ke khona ho bala le ho ngola Segerike le Sejeremane.”
Ho na le molemo ofe o mong? Giosuè ea qotsitsoeng pejana o re: “Ke ithutile puo ea batsoali ba ka hobane ke ne ke batla ho utloisisa tsela eo ba ikutloang ka eona le eo ba talimang lintho tsa moea ka eona. Ho ithuta puo ea bona ho nthusitse hore ke utloisise hore na ba ikutloa joang. Ebile ho ba thusitse hore ba nkutloisise.”
Ke Borokho, Eseng Lekhalo
Na u talima setso sa hao e le lekhalo le u arohanyang le batho ba bang kapa e le borokho bo u kopanyang le bona? Bacha ba bangata ba Bakreste ba hlokometse hore ho na le mabaka a mang ao ka ’ona ba lokelang ho koala lekhalo pakeng tsa litso tse sa tšoaneng. Ba batla ho bolella bajaki ba bang litaba tse molemo tsa ’Muso oa Molimo. (Matheu 24:14; 28:19, 20) Salomão eo lelapa labo le ileng la fallela London ha a ne a le lilemo li hlano, o re: “Ruri hoa thabisa ho khona ho hlalosa Mangolo ka lipuo tse peli! Ke batlile ke lebala puo ea heso, empa kaha hona joale ke phuthehong ea Sepotoketsi, ke khona ho bua Senyesemane le Sepotoketsi hantle.”
Noor ea qotsitsoeng pejana o ile a elelloa hore ho ne ho hlokahala baevangeli ba buang Searabia. O re: “Hajoale ke ithuta puo eo ’me ke leka ho ikhopotsa eona. Ke ikutloa ka tsela e fapaneng. Hona joale ke batla hore batho ba mpolelle ha ke etsa liphoso. Ke batla ho ithuta.”
Ka sebele, haeba u tloaetse ho phela le batho ba litso tse peli ’me u khona ho bua lipuo tse peli kapa ho feta moo, seo se molemo haholo. Ho tseba litso tse peli ho u nolofalletsa hore u utloisise maikutlo a batho ba bang le hore u tsebe ho araba lipotso tseo ba li botsang ka Molimo. (Liproverbia 15:23) Preeti ea hlahetseng Engelane empa batsoali ba hae e le Maindia, o re: “Kaha ke utloisisa litso tseo ka bobeli, ke ikutloa ke phutholohile haholoanyane ha ke le tšebeletsong. Ke utloisisa batho ba litso tseo ka bobeli—seo ba se lumelang le tsela eo ba ikutloang ka eona.”
Na le uena u ka talima boemo ba hao e le bo ruisang molemo ho fapana le ho ba tšitiso? Hopola hore Jehova o u rata ka lebaka la seo u leng sona, eseng hore na uena kapa lelapa leno le tsoa sebakeng sefe. Na le uena, joaloka bacha ba qotsitsoeng khaolong ee, u ka sebelisa tsebo ea hao le phihlelo eo u nang le eona ho thusa batho ba setso sa heno hore ba ithute ka Molimo oa rōna ea se nang leeme le ea lerato, Jehova? Ho etsa joalo ho ka u tlisetsa thabo ea sebele!—Liketso 20:35.
LENGOLO LA SEHLOOHO
“Molimo ha a leeme.”—Liketso 10:34.
KELETSO
Haeba bana ba bang ba u soma ka setso sa heno, u se ke ua nkela taba eo hloohong empa u etse motlae ka eona. Ha u etsa joalo, ba ka ’na ba khaotsa ho u soma.
NA U NE U TSEBA . . . ?
Haeba u khona ho bua lipuo tse peli hantle, seo se ka ’na sa eketsa monyetla oa hore u fumane mosebetsi.
SEO KE RERANG HO SE ETSA!
E le hore ke ntlafatse tsela eo ke utloisisang puo ea batsoali ba ka ka eona, ke tla ․․․․․
Lintlha tseo ke tla rata ho li botsa motsoali kapa batsoali ba ka tabeng ena ke ․․․․․
U NAHANA’NG KA SEE?
● Ho tseba setso sa batsoali ba hao ho ka u thusa joang hore u itsebe haholoanyane?
● Ha u bapisoa le bacha ba hōletseng setsong se le seng, u na le menyetla efe?
[Ntlha e Qolotsoeng e leqepheng la 160]
“Ho thusa ba bang hoa nthabisa. Nka hlalosetsa batho ba buang Serussia, Sefora, kapa Semoldova, Bibele.”—Oleg
[Setšoantšo se leqepheng la 161]
U ka khetha ho talima setso sa heno e le borokho bo u kopanyang le batho ba bang