Vijana Wanauliza...

Ninaweza Kuwekaje Muziki Mahali Pao Panapofaa?

“NINAFIKIRI tumerithi kupenda muziki,” asema kijana aitwaye Jackie, “kwa sababu huo waweza kueleza jinsi unavyohisi. Ni sehemu kubwa sana ya maisha yako unapokuwa mchanga.”

Jackie hakosei. Ingawa vijana huonekana wakivutiwa kihususa na muziki, inaonekana kuwa sote tumerithi uwezo wa kufurahia melodia na sauti zinazopendeza. Na unahitaji tu kusikia sauti tamu ya ndege mwimbaji au mfuatano mwororo wa mawimbi ili ujue kwamba muziki ni zawadi ya upendo kutoka kwa Muumbaji wetu mwenye furaha. (1 Timotheo 1:11; Yakobo 1:17) Hata hivyo, hiyo ni zawadi ambayo mara nyingi hutumiwa vibaya. Kwa kweli, ikiwa muziki hauwekwi mahali pao panapofaa, unaweza kukudhuru badala ya kukunufaisha.

Wewe ni Mzoefu wa Muziki?

Muziki mzuri waweza kufaa, na kunufaisha. Hata hivyo, vilevile kiasi kikubwa cha kitu kizuri chaweza kukudhuru. Mithali yenye hekima huonya: “Je! umeona asali? Kula kadiri ya kukutosha, usije ukashiba na kuitapika.” (Mithali 25:16) Asali ina uwezo wa kuponya unaojulikana sana. Na bado, “haifai kula asali nyingi mno” na yaweza kukutapisha. (Mithali 25:27) Maana yake? Vitu vizuri vyapaswa vifurahiwe kwa kiasi.

Hata hivyo, muziki karibu humiliki maisha za baadhi ya vijana. Kwa mfano, mwanamke kijana aitwaye Jodie akiri kwamba akiwa tineja, “kwa msingi alisikiliza muziki wakati wote.” Je! wewe pia hujaribu kujazia kila dakika kwa muziki? Basi kile unachoweza kuita eti kuthamini muziki chaweza kuwa ni uzoefu wa muziki.

Kijana aitwaye Steve akumbuka: “Nilienda shuleni na vijana ambao hata walisikiliza muziki darasani.” Hata hivyo, yeye akiri: “Kuweka masikioni hedifoni za kifaa kidogo cha muziki kinachobebeka kuliathiri kwelikweli masomo yao.” Vivyo hivyo, je, unajipata ukicheza muziki wenye kukengeusha hata wakati unapofanya masomo ya nyumbani? Namna gani kuhusu zile nyakati zilizotengwa kando kwa ajili ya kujifunza Biblia au kutayarisha mikutano ya Kikristo? Je! mdundo wa muziki uupendao unapiga hewani?

Fikiria pia gharama ya kuendelea kununua miziki yote iliyotolewa karibuni. Ni kiasi gani cha mapato au alawansi yako unachotumia sasa kununua rekodi, kaseti, au diski ya muziki? Je! baadhi ya pesa hizo zaweza kutumiwa kwa njia bora zaidi?

Namna gani juu ya uhusiano wa familia? Je! unajitia ndani katika mazungumzo ya familia, unapatikana katika milo ya familia—au unakaa ndani ya chumba chako ukisikiza muziki? Biblia huonya: “Ajitengaye na wenzake hutafuta matakwa yake mwenyewe. Hushindana na kila shauri jema.”—Mithali 18:1.

Kurekebisha Tabia Yako ya Kusikiza Muziki

Ikiwa muziki unachukua sehemu kubwa sana ya wakati maishani mwako, ingefaa kufikiria maneno kwenye Waefeso 5:15, 16: “Angalieni sana jinsi mnavyoenenda, si kama watu wasio na hekima, bali kama watu wenye hekima; mkiukomboa [mkiununua, NW] wakati kwa maana zamani hizi ni za uovu.” Hiyo yaweza kutia ndani kujiwekea mipaka na kuwa mwenye kiasi zaidi katika tabia yako ya kusikiliza muziki. (Linganisha 1 Timotheo 3:2.) Kwa mfano, huenda ukahitaji kuacha tabia ya kufungua muziki muda tu unapowasili nyumbani. Jifunze kufurahia vipindi vya ukimya.

Angalau, kufanya hivyo kwaweza kukusaidia upate maksi nzuri. Vipindi vya ukimya vinafaa sana funzo. Huenda ukahisi kwamba muziki ukicheza hukusaidia ustarehe. Lakini kwa nini usijaribu kujifunza bila muziki, na uone ikiwa utafanya maendeleo katika kukazia mambo fikira? “Huenda ukaweza kufanya masomo yako [pamoja na muziki],” asema kijana Steve, “lakini utanufaika zaidi na masomo hayo ikiwa muziki unafungwa.”

Pia inafaa ununue, au uratibu, wakati wa kusoma na kujifunza Biblia na vichapo vinavyotegemea Biblia. Nyakati nyingine Yesu Kristo alitafuta mahali “pasipokuwa na watu,” penye ukimya, ili asali na kutafakari. (Marko 1:35) Je! mazingira yako ya kujifunza ni yenye ukimya na amani vilevile? Ikiwa sivyo, huenda ukawa unazuia ukuzi wako wa kiroho.

Kujifunza Kufikiri Wewe Mwenyewe

Hata hivyo, labda sehemu yenye kuhangaisha zaidi, ni aina ya muziki unaosikiliza. Steve asema: “Mbona sauti zote tamu huambatanishwa na maneno ya kuudhi sana?” Katika nyakati za Biblia, kulikuwa na nyimbo zilizochochea ulevi na ukahaba. (Zaburi 69:12; Isaya 23:15, 16) Vivyo hivyo, kiasi kikubwa cha muziki wa leo unaopendwa na wengi huchochea utumizi wa dawa za kulevya, ngono ya kabla ya ndoa, na jeuri.a

Huenda marika wakakukaza sana usikilize muziki kama huo. Pia kuna mkazo kutoka kwa biashara ya muziki. Kwa msaada wa redio na televisheni, muziki wa roki umekuwa biashara kubwa ya mabilioni ya dola. Wastadi wa mauzo wenye uwezo mkubwa huajiriwa kufanyiza—na kudhibiti—ladha yako ya muziki.

Lakini ukiacha marika wako au vyombo vya habari viamue yale unayosikiliza, unapoteza uwezo wako wa kuchagua. Unakuwa mtumwa asiye na akili. (Warumi 6:16) Biblia hutuhimiza tufikiri sisi wenyewe. Hiyo hutuambia ‘tuhakiki ni nini impendezayo Bwana.’ (Waefeso 5:10) Ni kweli hatuwezi kutazamia kundi la Kikristo lichanganue maelfu ya nyimbo zinazotolewa kila mwaka na kuandaa orodha ya muziki unaokubaliwa na ule ulio marufuku. La, ni lazima uzoeze “uwezo wako wa kufikiri . . . ili kupambanua mema na mabaya pia.”—Waebrania 5:14, NW.

Unaweza kufanyaje hivyo? Fikiria madokezo yafuatayo:

Chunguza Kifurushi: Mara nyingi, mtazamo mmoja wa kifurushi au habari ya utangazaji unatosha. Picha za ngono ya waziwazi, jeuri, au za kishirikina zapaswa kuwa kionyo. Muziki uliomo ndani unaelekea kuwa wenye kuchukiza vivyo hivyo. Ikiwezekana, soma maandishi ya jalada la juu.

Chunguza Yale Yaliyomo: ‘Jaribu maneno’ ya wimbo kwa kuchunguza vichwa na maneno ya wimbo. (Ayubu 12:11) Hayo yanasema nini? Je! kwa kweli unataka kuwa ukisikiliza au kurudia-rudia mawazo hayo? Je! hayo mawazo yanapatana na kanuni zako na kanuni za Kikristo?—Waefeso 5:3-5.

Chunguza Matokeo: Kuna matokeo gani ya jumla juu yako? Je! muziki huo unaelekea kukushusha moyo au kukusisimua kupita kiasi? Je! unajipata ukiwaza mawazo mabaya baada ya kuusikiliza? Je! maneno ya mtaani yanayotumiwa katika muziki huo yanaanza kuingia katika maongeo yako?—1 Wakorintho 15:33.

Fikiria Wengine: Wazazi wako wanahisije kuhusu muziki wako? Waulize maoni yao. Fikiria pia, jinsi Wakristo wenzi wanaweza kuhisi juu ya muziki wako. Je! wengine wanaweza kusumbuliwa nao?—Warumi 15:1, 2.

Kupanuka Katika Ladha Yako ya Muziki

Huenda ikawa kwamba unahitaji kufanya mabadiliko fulani katika ladha yako ya muziki. Lakini kwa kuwa mtu hujipatia ladha, hiyo yaweza kubadilishwa. Mwanamuziki mmoja mashuhuri asema: “Vijana wengi hawajapata kusikiliza muziki mwingineo isipokuwa ule unaotangazwa sana.” Suluhisho? Usisikilize aina moja tu ya muziki. Jaribu kupanua ladha yako ya muziki.

Bila shaka, bado unahitaji kuwa mteuzi. Lakini miongoni mwa ulimwengu wa miziki za utamaduni, jazz, na, naam, muziki wa umahiri mkubwa, kuna aina nyingi za miziki zifaazo unazoweza kujifunza kufurahia. Kwa kweli, huenda tayari unafurahia muziki huo bila kung’amua. Kwa mfano, huenda muziki wa umahiri mkubwa ukakuletea hali ya moyoni ya sinema na vipindi vya televisheni uvipendavyo sana. Fikiria jinsi muziki huo uwezavyo kufurahisha ikiwa ungeusikiliza bila kukengeushwa.

Vijana fulani Wakristo wameanza kubadilisha ladha zao za muziki kwa kusikiliza kaseti za Kingdom Melodies zilizotokezwa na Watch Tower Society. Melodia hizo, zinazojulikana na Mashahidi wa Yehova wote, hutia ndani unamnanamna wa mitindo ya miziki ifaayo. Kuna aina mbalimbali za muziki mzuri ambao marafiki waweza kupendekeza. “Rafiki mmoja alinifunza kuthamini muziki wa okestra—kama Beethoven,” asema Michelle. “Zamani nilikuwa nikiuchukia,” yeye akiri.

Njia nyingine ya kupanuka ni kujifunza kucheza ala ya muziki wewe mwenyewe. Si kwamba tu hilo ni jambo gumu na lenye kutosheleza, bali laweza kukufahamisha juu ya aina nyingine za miziki zaidi ya roki. “Kucheza muziki kunapendeza kwelikweli,” asema Jackie, “kwa sababu una kipawa na unakitumia.” Kwa jitihada fulani, huenda hata ukaandalia wengine kitumbuizo kifaacho.

Kwa kweli muziki ni zawadi kutoka kwa Mungu, lakini ni lazima uwe mwangalifu usiutumie vibaya. Kijana mmoja akiri: “Nina muziki ambao ninajua napaswa kuutupa. Lakini huo ni mtamu sana.” Hata hivyo, fikiria madhara yanayofanywa na kijana huyo akilini na moyoni kwa kusikiliza yale yaliyo mabaya! Epuka mtego huo. Usiache muziki ukufisidi au uongoze maisha yako. Shikilia viwango vya juu vya Kikristo katika muziki wako. Sali upate mwongozo na msaada wa Mungu katika kuchagua muziki wako. Tafuta washirika wenye masadikisho kama yako.—Warumi 12:2, 12.

Muziki waweza kukusaidia ustarehe na upoe. Unaweza kujazia hisi ya utupu unapokuwa mpweke. Lakini unapokwisha, matatizo yako bado yamo. Na nyimbo si ndizo zinazochukua mahali pa marafiki wa kweli. Kwa hiyo usiruhusu muziki kuwa jambo kuu maishani mwako. Uufurahie, lakini uuweke mahali pao.

[Maelezo ya Chini]

[Picha katika ukurasa wa 15]

Je! muziki unaingilia masomo yako?