Zi shivuli zizo tsi zumbe za eshi amoesa za fa shivandreju mwatsi
Zi zumbe za sirini zizo za vavo. Harimwa li dunia la sirini ka li onehuana, vwa zumbe za sirini ndjema na zumbe za sirini mbovu. Eba hale oho zika wanadamu wako eshi amoesa wa fa shivandreju mwatsi ?
La. Kinyume na zizo baandhui za wantru wa fikirio, mutru ahi fa waye ka endre harimwa dunia la sirini. Wasi u y juwa jeje ? Mana y Labiblu isu y rongowa. Labiblu ini shio ya kweli, y jao na Mungu umoja tu wa kweli a vingao li dzina la Jehovah. Jehovah a umbu wanadamu ; waye u juwa fetre iyo y wa hidjiriyao neka wa fu (Psaume 83:18 ; 2 Timothée 3:16).
Adam a ja ha trotro ; a regeya trotro.
Labiblu isi rongowa amba Mungu a mu paranga Adam mutru baba wa handra, « ha y trotro ya motsi » (Genèse 2:7). A mu hetsi monimwa y pevo harimwa y zarde ya Eden. Laudjeli Adam aka a dungu y shariya ya Jehovah, katso fa ; ata leo, atso ka hayati shivandreju mwatsi. Be makati, a daga y shariya ya Mungu, ha huvendza yahe, Mungu a mu ambia : « Utso [regeya] motsi, mana de hayoju de wa rengwa. Mana wawe trotro amoesa utso regeya trotro » (Genèse 3:19).
Iyo y tsaha y rongowe trini ? Nari ngaliye : Adam aka de havi kabla ya Mungu hu mu umba ha trotro ? Kaka ata vahanu. Kaka mbinguni nori shumbe ya sirini y jo dzwalao. Kako eshi. Makati Jehovah a rongowa amba Adam atso regeya trotro, ako tsaha a rongowe amba atso fa. Adam ka truhuwa andra harimwa dunia la sirini. Y hufa yahe a rendreha tu nori gongo la mwiri. Kako eshi tsena. Y hufa ini de y kinyume ya maesha.
Basi, wafu wasaliya ? Eba wao wajau wa ziya u eshi ? Y Labiblu isi djibu namna ini :
« Piya [wanadamu nori de zinyama] wao u endra vahanu vwa moja. Wa ja piya ha trotro, na wao piyao u regeya trotro » (Ecclésiaste 3:20).
« [U] wafu [...] kawa mayizi trongo itsokao yotsi » (Ecclésiaste 9:5).
« Ya mahaba yao na uengefu wao na uwivu wao madza u zimiha » (Ecclésiaste 9:6).
« Kavwasi anmali, wala fikira, wala ujuzi, wala hikima monimwa li Schéol [li kaburi], vahanu u endrao » (Ecclésiaste 9:10).
« [Mwanadamu] waye u regeya harimwa y trotro yahe ; y suku iyo zi fikira zahe zi zimiha » (Psaume 146:4).
Wendza mo tu de wa shindrao wa fanya zitru zizo.
Eba ya ndziro hanyuju wanyu hu kubali zi ayat za Labiblu zizo ? Neka ewa, namu fikiri zini : Harimwa udjama wengi, mutru baba de a zunguhao marke pare a lele udjama wahe. Neka a ja a fu, basi mara nyengi udjama wahe uwo u parwani na taambu. Mara nyengi mshe wahe na wana wahe kawakana ata ya hu nunuwa shahula. Iyo u juwa hu ka tsena amba wasi sosonesewa na ya maanduyi ya mutru baba ule. Avasani namu dji dzise : « Djeli mutru baba unu aka na mo harimwa li dunia la sirini, mana trini kasi tikadi hu lela udjama wahe ? Mana trini kasi u baliliya na wantru wapeu ? » De ivo iliyo amba Miangishio ina haki : mutru uwo kasina maesha, kasina ushindzi utsokao yotsi wa hu fanya shitru (Psaume 115:17).
Wafu kawa shindri u saidiya wao waliyo na ndza wala u hifadhui wa sosonesewao.
Eba vavo mana yahe amba wantru wafa kawatso eshi tsena ? La. (Ritso laguwa za patana na mubaanthiyo mbeli mbeli oho.) Be iyo isi enyesa amba wafu wao kawa ji trongo mu zi fanyao. Kawa shindri u mu onani u mu kiyani, wala u hadisi na wanyu. Kayisina mana mu wa riye. Kawa shindri u mu saidiyani wala u mu taambishani (Ecclésiaste 9:4 ; Isaïe 26:14).