Tuir oras no fahe tempu ho didiʼak

MASKI presiza duni atu tau atensaun ba dalan neʼebé ita hanorin, maibé importante mós atu hatoʼo diskursu tuir oras. Ita-nia reuniaun sira komesa no ramata tuir tempu neʼebé loos, tan neʼe importante atu ema hotu neʼebé hola parte iha reuniaun neʼe halaʼo didiʼak sira-nia knaar.

Iha tempu Bíblia nian, ema nia haree kona-ba moris la hanesan ho rai barak ohin loron. Iha tempu neʼebá sira koʼalia kona-ba tempu hodi uza deʼit liafuan sira hanesan “iha dadeer”, “meiudia” no “kalan”. (Gênesis [Kejadian] 24:11; 43:16; 1 Reis [Raja-Raja] 18:26) Sira ladún hanoin barak kona-ba halo tuir oras ho loloos. Ohin loron, rai balu mós hanesan neʼe.

Maski ema balu ladún tuir oras tanba sira-nia kostume ka toman oioin, maibé diʼak ba ita atu tau atensaun ba ida-neʼe. Kuandu ema barak iha diskursu iha reuniaun, ita presiza hanoin kona-ba tempu hira mak ita uza atu hatoʼo ita-nia diskursu. Kona-ba neʼe, matadalan husi 1 Korinto 14:40 mak diʼak. Neʼe dehan: “Halo buat hotu iha dalan neʼebé loloos no momoos.”

Oinsá atu tuir oras. Importante atu prepara didiʼak. Baibain, se diskursu-naʼin iha problema kona-ba tuir oras, neʼe tanba nia la prepara didiʼak. Ka karik nia fiar an demais, ka la prepara sedu. Atubele hatoʼo diskursu tuir oras neʼebé loos, ita presiza hafolin ita-nia knaar no prepara didiʼak.

Se ita iha knaar atu lee Bíblia, lee uluklai Lisaun 4 toʼo 7 neʼebé fó sai kona-ba koʼalia hodi la sidi, pauza iha fatin neʼebé loos, énfaze liafuan neʼebé loos, no tau énfaze ba pontu importante sira. Halo tuir konsellu iha lisaun sira-neʼe nuʼudar ita lee, no sura minutu hira mak ita uza. Karik ita sei haree katak ita presiza atu lee lalais uitoan hodi bele ramata tuir oras. Entaun, lee lalais pontu neʼebé ladún importante, maibé lee neineik kuandu lee pontu importante sira. Treinu lee hanesan neʼe beibeik. Nuʼudar ita sai toman atu lee ho momoos, sei sai fasil liu atu tuir oras.

Se ita uza nota ba ita-nia diskursu, la presiza hakerek nota barak hodi ita bele halo diskursu tuir oras. Kuandu ita estuda Lisaun 25, ita aprende tiha ona oinsá atu uza nota badak. Hanoin-hetan pontu lima tuirmai neʼe: (1) Prepara informasaun neʼebé diʼak maibé labele barak demais. (2) Lalika dekór fraze hotu, maibé koko atu hanoin deʼit kona-ba ideia neʼebé importante liu. (3) Hakerek iha ita-nia nota kona-ba minutu hira mak ita hakarak atu uza ba parte ida-idak iha ita-nia diskursu. (4) Nuʼudar ita prepara, hanoin kona-ba informasaun saida mak ita bele hasai se karik ita-nia diskursu atu liu oras. (5) Treinu ita-nia diskursu beibeik.

Importante tebes atu treinu ita-nia diskursu. Nuʼudar ita treinu, haree kona-ba minutu hira mak ita uza ba parte ida-idak. Treinu beibeik toʼo ita bele hatoʼo hodi tuir tempu neʼebé loos. Lalika koko atu hatoʼo informasaun barak demais. Hanoin-hetan katak kuandu ita hatoʼo ita-nia diskursu iha ema barak nia oin, karik neʼe uza tempu barak liu fali kuandu ita treinu mesak iha uma.

Fahe informasaun sira ho didiʼak. Atu bele hatoʼo diskursu tuir oras, ita presiza mós fahe informasaun sira ho didiʼak. Diʼak atu uza tempu barak liu ba diskursu nia klaran tanba neʼe mak atu esplika pontu importante sira. Ita-nia liafuan atu loke labele naruk demais maibé presiza atu kumpre objetivu tolu neʼebé koʼalia iha Lisaun 38. Maibé importante mós atu fó tempu atu ramata ita-nia diskursu iha dalan neʼebé diʼak, hanesan esplika iha Lisaun 39.

Hodi hakaʼas an atu tuir oras, ida-neʼe sei halo ita-nia diskursu sai diʼak liu. Ita mós sei hatudu respeitu ba ema seluk neʼebé iha diskursu iha reuniaun, no ba kongregasaun tomak.