โลกของเราเปลี่ยนไปอย่างไร?
โลกของคุณได้เปลี่ยนไปไหม? เฮราเกลทุส นักปราชญ์ชาวกรีกโบราณ บอกว่า “ไม่มีอะไรทนทายาดนอกจากการเปลี่ยนแปลง.” การเปลี่ยนแปลงมีอยู่ตลอดไปในชีวิตของพวกเราทุกคน.
เมื่อคุณมองย้อนหลังไป 10 ปี, 20 ปี, 30 ปี, หรือกว่านั้น คุณเห็นการเปลี่ยนแปลงอะไรบ้าง? คุณคงจะเห็นการเปลี่ยนแปลงปรากฏในลักษณะการทำให้เป็นสมัยใหม่ และการปฏิเสธค่านิยมตามจารีตเดิม. ไม่ต้องสงสัยว่าคุณเห็นการเปลี่ยนแปลงบางอย่างในทางบวกและบางอย่างในทางลบ.
ถ้าคุณอายุเกินเจ็ดสิบปี คุณเคยเห็นการเปลี่ยนแปลงอะไรบ้างตั้งแต่วัยเยาว์? คุณจำได้ใช่ไหมคราวเมื่อยังไม่มีโทรทัศน์, เมื่อเครื่องบินเคลื่อนไปช้า ๆ ประมาณ 150 กิโลเมตรต่อชั่วโมง, เมื่อการเดินทางระหว่างชาติส่วนมากอาศัยเรือเดินสมุทร, เมื่อการใช้ยาในทางที่ผิดดูเหมือนจะมีเฉพาะในโรงสูบฝิ่นเท่านั้น, เมื่อรถยนต์มีเพียงไม่กี่คัน. ถูกแล้ว โลกของคุณเปลี่ยนแปลงไปมากจริง ๆ.
สังคมของผู้บริโภคเปลี่ยนไป
แต่โลกเปลี่ยนแปลงกระทั่งสำหรับคนที่อายุน้อยกว่านั้น. เมื่อ 45 ปีมาแล้ว ตลาดโลกถูกครอบครองด้วยสินค้าและความรู้จากชาติตะวันตก. บัดนี้ ชาติต่าง ๆ ย่านตะวันออกแถบขอบมหาสมุทรแปซิฟิกกลายเป็นผู้นำในการผลิตรถยนต์, คอมพิวเตอร์, กล้องถ่ายรูป, โทรทัศน์, และอุปกรณ์ทางอิเล็กทรอนิกส์หลายหลากชนิด.
ทั้งนี้เห็นได้จากคำบอกเล่าของนักเดินทางชาวจีนผู้มากด้วยประสบการณ์ต่อวารสาร ตื่นเถิด ดังนี้: “ราว ๆ 30 หรือ 40 ปีที่แล้ว ความใฝ่ฝันของคนจีนโดยทั่วไปคือเป็นเจ้าของรถจักรยานสักคันหรือจักรเย็บผ้าสักหลัง. สิ่งเหล่านั้นคือเครื่องบ่งบอกถึงความมีหน้ามีตาในยุคนั้น. มาบัดนี้ ความใฝ่ฝันก็คือมีโทรทัศน์สี, เครื่องเล่นวิดีโอ, ตู้เย็น, และรถจักรยานยนต์.” สังคมผู้บริโภคไม่ว่าในประเทศจีนหรือที่อื่น ๆ ได้เปลี่ยนรสนิยมและความต้องการแล้ว.
การเปลี่ยนแปลงทางทัศนคติลักษณะนี้เกิดขึ้นในหลายประเทศขณะที่เศรษฐกิจของชาติกระเตื้องขึ้น. เปโดร ชาวเมืองคาตาโลเนียวัย 40 เศษบอกว่า “ในสเปนเมื่อ 30 ปีที่แล้วมา ความทะเยอทะยานก็คืออยากเป็นเจ้าของรถเซียต [เฟียต] 600 ซีซี สักคัน. มาบัดนี้ ชาวสเปนร่ำหารถบีเอ็มดับบลิวของเยอรมัน!” จักดีช ปาเตล ผู้พำนักอยู่ในสหรัฐให้ความเห็นจากการเดินทางไปอินเดียบ้านเกิดไม่นานมานี้ว่า “ผมสะดุดใจเมื่อเห็นรถยนต์จำนวนมากบนท้องถนนของอินเดีย. ถนนหนทางยังมีรถยนต์ยี่ห้อฮินดูสถานโลดแล่นอยู่ แต่บัดนี้มีรถยนต์, รถสกูตเตอร์, และจักรยานยนต์รุ่นใหม่ ๆ ร่วมแล่นด้วยมากมายซึ่งผลิตในอินเดียโดยได้รับอนุญาตจากบริษัทต่างประเทศ.”
การเปลี่ยนแปลงในแวดวงวิทยาศาสตร์
เพียง 25 ปีย้อนไป หลายคนยังคงมองดูดวงจันทร์ว่าเป็นความลึกลับอันเย้ายวนใจ. ครั้นแล้วตั้งแต่นั้นมา มนุษย์เราก็ได้ทิ้งรอยเท้าและอุปกรณ์ทางวิทยาศาสตร์ไว้บนดินแดนต่างดาวนั้นและได้นำเอาตัวอย่างหินมาวิเคราะห์. การเดินทางโดยกระสวยอวกาศของอเมริกาบัดนี้เป็นเหตุการณ์ปกติประจำไปแล้ว และนักวิทยาศาสตร์สหรัฐพูดถึงการสร้างสถานีอวกาศถาวรและการเดินทางไปดาวอังคาร.
มีใครบ้างเคยได้ยินเรื่องโรคเอดส์เมื่อ 15 ปีที่แล้ว? บัดนี้เป็นโรคที่ระบาดไปทั่วโลก และหลายล้านคนอยู่ด้วยความประหวั่นต่อโรคนี้.
การเปลี่ยนแปลงทางการเมือง
เพียงสี่ปีที่แล้วเท่านั้น กำแพงซึ่งดูเหมือนว่าไม่อาจทลายลงได้ แบ่งนครเบอร์ลินออกเป็นสองซีก; มีคอมมิวนิสต์สหภาพโซเวียตและสงครามเย็น. บัดนี้ นครเบอร์ลินได้รับเลือกให้เป็นนครหลวงของเยอรมนีที่รวมเป็นหนึ่งเดียว และ 11 ใน 15 สาธารณรัฐของอดีตสหภาพโซเวียตได้รวมตัวเป็นเครือจักรภพแห่งรัฐอิสระ.
เมื่อไม่กี่ปีมานี้ สหประชาชาติส่วนใหญ่แล้วเป็นเวทีการต่อสู้ระหว่างอำนาจฝ่ายทุนนิยมกับฝ่ายคอมมิวนิสต์ พร้อมด้วยชาติที่เรียกกันว่าไม่ฝักใฝ่ฝ่ายใดต่างก็วางเดิมพันให้กับทั้งสองฝ่ายและพากันเฝ้าดู. บัดนี้ ชาติฝ่ายตะวันออกและตะวันตกพูดกันถึงสันติภาพและความปลอดภัย และสหประชาชาติก็มีอำนาจและประสิทธิภาพสูงขึ้น. องค์การนี้สามารถส่งกำลังทหารไปยังดินแดนที่เกิดวิกฤตการณ์ได้ทั่วโลก. สามปีมาแล้ว มีประเทศที่เรียกกันว่ายูโกสลาเวียและเชโกสโลวะเกีย. บัดนี้ ทั้งสองประเทศได้แตกแยกออกเป็นรัฐอิสระเล็ก ๆ หลายรัฐ.
ด้วยการเปลี่ยนแปลงเหล่านี้ โลกได้ก้าวหน้าไปมากในเรื่องสันติภาพ, ความยุติธรรม, และการแจกจ่ายอาหารและทรัพยากรอย่างทั่วถึงไหม? โลกนี้มีความเป็นอารยะมากขึ้นไหม? คุณสามารถเดินตามถนนโดยไม่กลัวอาชญากรได้ไหม? เราได้รับการศึกษาเพื่อจะไม่เกลียดชังคนอื่นด้วยสาเหตุทางด้านผิว, ศาสนา, การเมือง, รูปแบบชีวิต, หรือภาษาไหม? การเปลี่ยนแปลงนี้นำไปสู่ความก้าวหน้าอย่างแท้จริงสำหรับครอบครัวมนุษย์โดยทั่วไปและบ้านของเรา คือแผ่นดินโลกไหม? เรามุ่งหน้าไปที่ไหน? บทความต่อไปจะตรวจสอบเรื่องเหล่านี้และคำถามอื่น ๆ.