Etenyi 1
Onde Ɛtɛmwɛlɔ Tshɛ Mbetshaka Akambo wa Mɛtɛ?
1. Naa ɛtɛmwɛlɔ ɛmɔtshi wele l’Afrikɛ?
SUKE l’onto tshɛ la l’Afrikɛ mbetawɔka dia ekɔ ohomba tɛmɔla Nzambi. Koko, hawoleke sanga lolimi lo kɛnɛ kendana la woho wa mbɔ̂tɛmɔla. Amɔtshi tɛmɔlaka lo mvudu y’ɔtɛmwɛlɔ ya wa Mizilima yelɛwɔ mɔskɛ ndo akina l’ahole w’ɛtɛmwɛlɔ wakatɛndɛka watshɛwɔ. Akina tshɔka lo mvudu y’ɔtɛmwɛlɔ ya Lokristokristo. Koko, bu dimɛna fɔnya di’ɔnɛ ɛtɛmwɛlɔ esato eto mbele l’Afrikɛ. L’atei wa waa Mizilima, ekɔ weho w’ɛlɛmbɛ ndo wa mbetawɔ yotshikitanyi. Ɔtɛmwɛlɔ w’ashidi tshikitana efula lo ndjela dihole la dihole. Diatɔnelo di’efula diekɔ lam’asa ɛtɛmwɛlɔ wa lo Lokristokristo. Lâdiko di’ɛtɛmwɛlɔ wa weke wa lo Lokristokristo, Afrikɛ w’otondo wekɔ la nunu di’ɛtɛmwɛlɔ wayalɔmbɔla vamɛ.
Ɔtɛmwɛlɔ Aso Pombaka Mbika Etshina l’Akambo wa Mɛtɛ
2. (a) Mbala efula kakɔna katshutshuya onto dia monga l’ɔtɛmwɛlɔ ɔmɔtshi? (b) Kakɔna kahɛnya di’ɔtɛmwɛlɔ aso ngɛnyangɛnyaka Nzambi?
2 Lande na katɛmɔla anto lo yoho yasalawɔ shɔ na? Ekɔ nɛ dia efula kawɔ mbɔtɔka l’ɔtɛmwɛlɔ waki ambutshi awɔ. Akambo wamboshilaka la mbeta wekɔ nto la shɛngiya l’ɔtɛmwɛlɔ watɛmɔla anto nshi nyɛ. Dibuku dielɛwɔ Africain : un héritage triple diakatombe l’Angɛlɛ mbutaka ɔnɛ: “Waa Mizilima wakahandjɔnɛ lo nɔrdɛ ka Sahara l’ɔkɔngɔ wa vɔ nɛndja wedja wa lo lɛkɛ lɔsɔ la ta, . . . Lokristokristo lakahandjɔnɛ lo sidɛ ka Sahara lo sala woho akɔ wamɛ. Naka lo nɔrdɛ ka Sahara waa Mizilima wakahandjɔnɛ nɛ dia vɔ wakadiakaka anto waki konangaka mbetawɔ ɔtɛmwɛlɔ awɔ, kete ndo lo sidɛ ka Sahara Lokristokristo lawɔ lakahandjɔnɛ lo sala woho akɔ wamɛ.” Ndo efula ka l’atei aso mbetawɔka dia ɔtɛmwɛlɔ aso ngɛnyangɛnyaka Nzambi. Koko, ɔtɛmwɛlɔ hawonge dimɛna paka nɛ dia ambutshi aso wekɔ lɔkɔ kana nɛ dia wedja ɛmɔtshi wele la nkudu waketawoya watshɛso ɔtɛmwɛlɔ akɔ la wolo.
3-5. Ɛnyɛlɔ kakɔna katokimanyiya dia mɛna di’aha ɛtɛmwɛlɔ tshɛ mbetsha akambo wa mɛtɛ?
3 Kânga mbasɛma ɛtɛmwɛlɔ tshɛ dia vɔ mbishaka anto ɛlɔmbwɛlɔ ka shikaa kendana la woho wa kambɛ Nzambi, tokanyi tawɔ tshikitana. Vɔ mbetshaka akambo efula wotshikitanyi lo kɛnɛ kendana la woho wele Nzambi ndo kɛnɛ kalongamɛnde oma le so. Ohokanyiya dikambo nɛ: Ɔsa dia wɛ ambokondja olimu lo Société kɛmɔtshi ka woke. Lushi la ntondo la wɛ tshɔ l’olimu ko wambokotɛ ɔnɛ owandji bu lawɔ. Ɔnkɔnɛ, wɛ amombola as’olimu asato kɛnɛ kahombayɛ sala. Os’olimu la ntondo ambokotɛ ate owandji nangaka dia wɛ mɔmba sɛkɛ. La hende ambokotɛ dia wɛ pombaka shingola mukubu lo luudu. Ndo la sato ambokotɛ dia wɛ kahanya mikanda.
4 Oma lâsɔ, wɛ amombola as’olimu asɔ dia mbeya woho wele owandji. La ntondo ambokotɛ di’owandji ekɔ otale, eke dikɛnda ndo ekɔ awui wolo. La hende ambokotɛ dia nde ekɔ mondo, aya ekumanyi ndo ekɔ onto ɔlɔlɔ. La sato ambokotɛ ate owandji kema pami koko nde ekɔ womoto. Ondo wɛ koka mɛna di’awui wata as’olimu asato asɔ bu tshɛ mɛtɛ. Naka wɛ nangaka kokɛ olimu ayɛ w’oyoyo ɔsɔ, kete ondo wɛ ayosala yema y’eyangelo dia mbeya mɛtɛ woho wele owandji ndo alangande dia wɛ sala.
5 Woho akɔ wamɛ mbediɔ lo dikambo di’ɔtɛmwɛlɔ. Lam’ele anto wekɔ la tokanyi totshikitanyi lo kɛnɛ kendana la woho wele Nzambi ndo lo kɛnɛ katɔlɔmbande, sho pombaka ndjashikikɛ dia kana yoho y’ɔtɛmɔlaso mbɔtɔnɛka l’akambo wa mɛtɛ. Ko ngande wakokaso mbeya mɛtɛ lo kɛnɛ kendana la Nzambi?