BIBLIƆTƐKƐ WA LO ƐTƐRNƐTƐ wa Watchtower
Watchtower
BIBLIƆTƐKƐ WA LO ƐTƐRNƐTƐ
Ɔtɛtɛla
  • BIBLE
  • EKANDA
  • NSANGANYA
  • es24 lk. 88-98
  • Ngɔndɔ ka divwa

Ndooko vidɛo yele lo kɛnɛ kɔsɔnyiyɛ.

Otokimwe, munga kakongi etena kakayatelesharjɛki vidɛo.

  • Ngɔndɔ ka divwa
  • Tɔsɛdingolake Afundelo lushi la lushi—2024
  • Ɛtɛ w'awui wahɔnyi
  • Lushi la lomingu, Ngɔndɔ ka divwa 1
  • Lushi l’ɔtɔi, Ngɔndɔ ka divwa 2
  • Lushi la hende, Ngɔndɔ ka divwa 3
  • Lushi la sato, Ngɔndɔ ka divwa 4
  • Lushi la nɛi, Ngɔndɔ ka divwa 5
  • Lushi la tanu, Ngɔndɔ ka divwa 6
  • Lushi la samalo, Ngɔndɔ ka divwa 7
  • Lushi la lomingu, Ngɔndɔ ka divwa 8
  • Lushi l’ɔtɔi, Ngɔndɔ ka divwa 9
  • Lushi la hende, Ngɔndɔ ka divwa 10
  • Lushi la sato, Ngɔndɔ ka divwa 11
  • Lushi la nɛi, Ngɔndɔ ka divwa 12
  • Lushi la tanu, Ngɔndɔ ka divwa 13
  • Lushi la samalo, Ngɔndɔ ka divwa 14
  • Lushi la lomingu, Ngɔndɔ ka divwa 15
  • Lushi l’ɔtɔi, Ngɔndɔ ka divwa 16
  • Lushi la hende, Ngɔndɔ ka divwa 17
  • Lushi la sato, Ngɔndɔ ka divwa 18
  • Lushi la nɛi, Ngɔndɔ ka divwa 19
  • Lushi la tanu, Ngɔndɔ ka divwa 20
  • Lushi la samalo, Ngɔndɔ ka divwa 21
  • Lushi la lomingu, Ngɔndɔ ka divwa 22
  • Lushi l’ɔtɔi, Ngɔndɔ ka divwa 23
  • Lushi la hende, Ngɔndɔ ka divwa 24
  • Lushi la sato, Ngɔndɔ ka divwa 25
  • Lushi la nɛi, Ngɔndɔ ka divwa 26
  • Lushi la tanu, Ngɔndɔ ka divwa 27
  • Lushi la samalo, Ngɔndɔ ka divwa 28
  • Lushi la lomingu, Ngɔndɔ ka divwa 29
  • Lushi l’ɔtɔi, Ngɔndɔ ka divwa 30
Tɔsɛdingolake Afundelo lushi la lushi—2024
es24 lk. 88-98

Ngɔndɔ ka divwa

Lushi la lomingu, Ngɔndɔ ka divwa 1

Naka onto mbɔsaka dia nde ekɔ lo ntɛmɔla Nzambi koko hombe onyɔ ande, nde ekɔ lo ndjakesa l’otema ande, ndo ɔtɛmwɛlɔ ande wekɔ anyanya.—Jak. 1:26.

Etena kakambaso la woshasha w’ɔtɛkɛta lo yoho ya dimɛna, sho ndjaeyanyaka oko atɛmɔdi wa Jehowa. Sho kimanyiyaka anto wotodingi dia vɔ mɛna hwe otshikitanu “lam’asa ɔnɛ lakambɛ Nzambi la ɔnɛ lahookambɛ.” (Mal. 3:18) Tɔsɛdingole woho wakɛnama mɛtɛ ka dui sɔ le kadiyɛso kɛmɔ kelɛwɔ Kimberly. Wakawosha olimu ɔmɔ wa nkamba nde l’osekande ɔmɔ la lo kalasa ya laadiko. L’ɔkɔngɔ wa vɔ nkamba kaamɛ, osekande la la kalasa akɛnyi dia Kimberly akatshikitana l’ambeki akina. Nde kɔmɔnyɔlaka anto, nde akatɛkɛtaka lo yoho yakeketsha ndo nde kotondjaka ɛtɛkɛta wa kɔlɔ. Osekande la Kimberly akanandema ndo l’ɔkɔngɔ diko nde akayetawɔ mbeka Bible. Jehowa ngɛnangɛnaka mɛtɛ etena katɛkɛtaso lo yoho yakotola anto akina oya l’akambo wa mɛtɛ! Sho tshɛ nangaka ntɛkɛta lo yoho yatombola Jehowa. w22.04 5-6 od. 5-7

Lushi l’ɔtɔi, Ngɔndɔ ka divwa 2

Wamato . . . wakaakimanyiya la diangɔ diawɔ.—Luka 8:3.

Yeso akatshungola Mariya w’ose Mangadala oma lo shɛngiya y’ɛdiɛngɛ esambele! Lowando lande lakotshutshuya dia nkoma ombeki wa Yeso ndo dia mbosukɛ l’olimu ande. (Luka 8:​1-3) Kaanga mbaki Mariya la lowando l’efula l’ɔtɛ wa kɛnɛ kakosalɛ Yeso, nde kombeyaka dia Yeso ayosala akambo efula lo dikambo dia nde lo nshi yayaye. Nde akahombe nkimɔ lɔsɛnɔ lande “dia onto tshɛ longa la mbetawɔ le nde” nkondja lɔsɛnɔ la pondjo. (Jni. 3:16) Koko, Mariya akɛnya lowando lande le Yeso lo monga la kɔlamelo. Etena kakasowaka Yeso l’otamba w’asui, Mariya akemala suke nɛ dia nde akayakiyanyaka dikambo dia Yeso ndo akalange nkeketsha anto akina waki lawɔ. (Jni. 19:25) L’ɔkɔngɔ wa nyɔi ka Yeso, Mariya nde la wamato akina ahende wakaye la diangɔ di’opumu dia totɛ lo diombo diande. (Makɔ 16:​1, 2) Mariya aki l’ɔlɔ wa mpomana la Yeso l’ɔkɔngɔ wa eolwelo kande ndo ntɛkɛta la nde, diɛsɛ di’aki ambeki efula kokondja.—Jni. 20:​11-18. w23.01 27 od. 4

Lushi la hende, Ngɔndɔ ka divwa 3

Dimi kombolaka dia wɛ monga tshitshi kana dja.—Ɛny. 3:15.

Hatokoke tsho ndjaɛkɛ lo kɛnɛ kakatasale l’olimu wa Jehowa lo nshi yakete. Kaanga mbakokaso monga l’elelo efula nshi nyɛ oleki nshi ya ntondo, sho pombaka ntetemala monga l’akambo efula wa nsala “l’olimu wa Nkumadiɔndjɔ,” lo ntetemala nsungukala ndo mambalɛ polo l’ekomelo. (1 Kɔr. 15:58; Mat. 24:13; Makɔ 13:33) Sho pombaka monga l’ohetoheto ndo ntɛmɔla Jehowa l’otema aso tshɛ. Losango laki Yeso otsha le Akristo wa la Laodikiya lakɛnya okakatanu wotshikitanyi waki la wɔ. Vɔ waki “djungudungu” l’ɔtɛmwɛlɔ awɔ. L’ɔtɛ wa wendjudi awɔ, Yeso akawatɛ dia vɔ waki ‘ase paa ndo ase kɛtshi.’ Vɔ wakahombe monga l’ohetoheto w’efula lo dikambo dia Jehowa ndo di’ɔtɛmwɛlɔ ande. (Ɛny. 3:​16, 17, 19) Wetshelo akɔna wakondjaso? Naka tamboshisha ohetoheto aso, kete sho pombaka monga la lowando lo diangɔ tshɛ di’amɛna diatosha Jehowa ndo okongamelo ande. (Ɛny. 3:18) Hatohombe pondjo nkombola dia oyango wa monga la lɔsɛnɔ la dimɛna mbekola timba taso, lo tokonya dia sho mbetsha awui wa lo nyuma lo dihole dia hende. w22.05 3-4 od. 7-8

Lushi la sato, Ngɔndɔ ka divwa 4

Dibuku dia eohwelo diakafundama la ntondo kande dikambo dia wanɛ woka Jehowa wɔma.—Mal. 3:16.

L’edja ka nunu di’ɛnɔnyi, Jehowa ekɔ lo mfunda dibuku dimɔ dia laande. Dibuku sɔ diekɔ la nkombo, ntatɛ la lokombo l’Abɛlɛ Ɔmɛnyi wa ntondo waki la kɔlamelo. (Luka 11:​50, 51) Oma ko etena kɛsɔ, Jehowa ekɔ lo nkotsha nkombo lo dibuku sɔ ndo ɛlɔ kɛnɛ diɔ diekɔ la miliyɔ ya nkombo. Lo Bible, dibuku sɔ mbelamɛka ɔnɛ “dibuku dia eohwelo,” “dibuku dia lɔsɛnɔ,” ndo “wɔmbɔ wa lɔsɛnɔ.” (Mal. 3:16; Ɛny. 3:5; 17:8) Dibuku dia laande diekɔ la nkombo ya wanɛ tshɛ watɛmɔla Jehowa la wɔma kana la dilɛmiɛlɔ ndo wɔsa lokombo lande la nɛmɔ. Vɔ wekɔ l’ɔnɔngɔ wa wanɛ wayokondja lɔsɛnɔ la pondjo. Ɛlɔ kɛnɛ, lokombo laso koka fundama lo dibuku sɔ naka sho monga la diɔtɔnganelo dia laande la Jehowa diohikami l’oshinga w’etshungwelo w’Ɔnande Yeso Kristo. (Jni. 3:​16, 36) Sho tshɛ kombolaka dia lokombo laso fundama lo dibuku sɔ, oyadi tekɔ la elongamelo katɔsɛna l’olongo kana lanɛ la nkɛtɛ. w22.09 14 od. 1-2

Lushi la nɛi, Ngɔndɔ ka divwa 5

Diabolo ɔnɛ lakawanganyiyaka akakashema lo oduwa wa dja la mbɔkɔ ya dja.—Ɛny. 20:10.

Dibuku dia Ɛnyɛlɔ tɛkɛtaka dia “dragɔ dia woke dia beela.” (Ɛny. 12:3) Dragɔ sɔ ndɔshaka Yeso la andjelo ande. (Ɛny. 12:​7-9) Diɔ ndɔshaka ekambi wa Nzambi ndo diɔ mbishaka nyama ya ngala kana mandji ya pɔlitikɛ lowandji. (Ɛny. 12:17; 13:4) Ele dragɔ sɔ? Ɔsɔ ekɔ “oloyi akɔ w’edjedja welamɛ Diabolo ndo Satana.” (Ɛny. 12:9; 20:2) Nde kalɔmbɔla atunyi akina wa Jehowa tshɛ. Kakɔna kayokomɛ dragɔ? Ɛnyɛlɔ 20:​1-3 nembetshiyaka dia ondjelo ɔmɔ ayokasha Satana lo difuku diaha l’ekomelo, ɔsɔ ekɔ didjidji dia lokanu layondodihama. Etena kayodihama Satana, nde “[hato]nganyiya wedja nto polo l’ekomelo k’ɛnɔnyi 1 000.” L’ekomelo, Satana l’ɛdiɛngɛ ande wayokashema “lo oduwa wa dja la mbɔkɔ ya dja,” mbuta ate wayolanyema mbala kakɔ ɔtɔi lo pondjo. Ohokanyiya woho wayoyala andja aha la Satana la ɛdiɛngɛ ande. Ɔsɔ ayonga mɛtɛ etena ka dimɛna efula! w22.05 14 od. 19-20

Lushi la tanu, Ngɔndɔ ka divwa 6

Nde akambe efula, akambe olimu w’ɔlɔlɔ la anya ande dia nde monga la yangɔ ya nkahana l’onto lele lo dihombo.—Ɛf. 4:28.

Yeso aki okambi w’olimu wa wolo. L’ɛnɔnyi ande wa ntondo la nkɛtɛ, nde akakambe oko otshudi w’abaya. (Makɔ 6:3) Aha la taamu, ambutshi ande wakangɛnangɛna ekimanyielo kande etena kakawasalaka la wolo dia nkotsha ehomba wa nkumbo kawɔ ka woke. Yeso aki kokele, nde akakoke nkamba olimu lo yoho ya kokele woho wele ondo anto efula wakalekaka ngɛnangɛna diangɔ diakandasalaka! Ondo Yeso akangɛnangɛnaka olimu ande efula. Koko, kaanga mbakandayashaka l’olimu ande wa l’emunyi, Yeso akayaombɛka etena ka ndjasha l’elimu wa lo nyuma. (Jni. 7:15) L’ɔkɔngɔ diko, oko wakinde okambi wa lo tena tshɛ, nde akalake ampokami ande ate: “Tanyokambake olimu dikambo dia mbo ya ndɛ yayolana, koko nyokambe dikambo dia mbo ya ndɛ yatshikala edja yasha lɔsɛnɔ la pondjo.” (Jni. 6:27) Ndo lo Dako dia lo dikona, Yeso akate ate: “Nyoyaombe diangɔ dia nɛmɔ l’olongo.” (Mat. 6:20) Lomba l’oma le Nzambi tokimanyiyaka dia monga la kanyi yele la wɛdimo lo dikambo di’olimu aso wa l’emunyi. Oko weso Akristo, sho mbetshamaka dia ‘nkamba olimu wa wolo ndo w’ɔlɔlɔ.’ w22.05 22 od. 9-10

Lushi la samalo, Ngɔndɔ ka divwa 7

Womoto lakakote ayonga l’ɔlɔ.—Tok. 23:25.

Eyunikɛ akasha Timɔte ɛnyɛlɔ ka dimɛna. Aha la taamu, nde akakoke mɛna di’etsha wa nyango wakasɛngiyamaka la ngandji k’efula kakandokaka Jehowa ndo ɔnɛ nkambɛ Jehowa akashaka nyango ɔngɛnɔngɛnɔ. Woho akɔ waamɛ mbele ɛlɔ kɛnɛ, ambutshi wa wamato efula wambokimanyiya nkumbo yawɔ dia kambɛ Jehowa “aha kaanga la mbatɛ dui.” (1 Pe. 3:​1, 2) Wɛ koka nsala woho akɔ waamɛ. Lo ngande? Etsha diɔtɔnganelo diasayɛ la Jehowa lo dihole dia ntondo. (Eoh. 6:​5, 6) L’ɛnyɛlɔ k’ambutshi wa wamato efula, wɛ lawɔ ekɔ lo ndjahondja awui efula. Wɛ ekɔ lo nshisha wenya ayɛ, falanga, djɔ ndo diangɔ dikina dia nkotsha ehomba wa l’emunyi w’anayɛ. Koko wɛ hahombe pondjo kotshaka ehomba ekina eto ko hatane etena ka nkeketsha diɔtɔnganelo diasayɛ la Jehowa. Tshungolaka etena mbala la mbala dia salaka dɔmbɛlɔ, wekelo wa Bible w’onto ndamɛ ndo mbɔtɔka nsanganya ya l’etshumanelo. Lo nsala ngasɔ, wɛ ayokeketsha lonyuma layɛ ndo ayonga ɛnyɛlɔ k’ɔlɔlɔ le nkumbo kayɛ ndo le anto akina. w22.04 16 od.1; 19 od. 12-13

Lushi la lomingu, Ngɔndɔ ka divwa 8

Kolombosha ekambi ayɛ lo mbuta dia onto lakasadi kɔlɔ kele la onongo ndo lo mbela kɛnɛ kakandasadi l’ɔtɛ ande hita; lo mbuta dia ɔnɛ lɔswɛ keema la onongo ndo lo mbofuta lo ndjela losembwe lande hita.—1 Nku. 8:32.

Ekɔ mɛtɛ ekeketshelo dia mbeya diaha sho mbele l’ɔkɛndɛ wa nshikikɛ woho wahomba anto nomboshama! Oko wende Shushi yaheme laadiko dia tshɛ, Jehowa mbele l’ɔkɛndɛ w’ohomba ɔsɔ. (Rɔmɔ 14:​10-12) Sho koka monga la eshikikelo dia nde ayolomboshaka nshi tshɛ lo yoho yɔtɔnɛ l’atɔndɔ ande wa kokele wendana la ɔlɔlɔ la kɔlɔ. (Eta. 18:25) Nde hasalaki pondjo dui diele bu la losembwe! Tekɔ lo nomɔlomɔ dia mɛna etena kayonya Jehowa lo pondjo, etombelo tshɛ wa kɔlɔ wele la eongelo kaso k’anto wele keema kokele ndo w’oma lo pɛkato. L’etena kɛsɔ, tayɔkɔnɔ lo pondjo oma lo mpota yele laso lo demba ndo lo yimba. (Os. 72:​12-14; Ɛny. 21:​3, 4) Awui asɔ hawototoyɛ lo yimba nto. Lam’akatakonge etena ka diambo kɛsɔ, tekɔ la lowando le Jehowa lo woho wakandatosha dikoka dia mbookoya lo dimanyiyaka anto akina. w22.06 13 od. 18-19

Lushi l’ɔtɔi, Ngɔndɔ ka divwa 9

Onde Shushi ya nkɛtɛ k’otondo hatosala akambo la losembwe?—Eta. 18:25.

Shushi y’oshika pombaka mbeya ɛlɛmbɛ dimɛna efula. Ndooko leya kɛnɛ kele ɔlɔlɔ la kɛnɛ kele kɔlɔ oko Jehowa. Kakɔna kahomba shushi y’oshika mbeya nto? Nde pombaka mbeya oseka vuiwui tshɛ yendana la dikambo la ntondo ka nde mbɔsa yɛdikɔ. Diakɔ diele, Jehowa mbele Shushi y’oshika nɛ dia mbala tshɛ nde mbeyaka kiambokambo tshɛ. Otshikitanyi la toshushi t’ana w’anto, mbala tshɛ Jehowa mbeyaka oseka vuiwui tshɛ yendana la dikambo. (Eta. 18:​20, 21; Os. 90:8) Nde hakomɛ lo kɛnɛ kɛna kana kooka anto. Nde shihodiaka dimɛna woho wonga waonga wakahowɔ onto oma le ambutshi ande la shɛngiya, woho wakandodiama ndo dihole diadjasɛnde l’etsha ande. Jehowa mbeyaka nto kɛnɛ kele l’etema w’anto. Nde shihodiaka ɛkɔkɔ wakonya onto dia nsala dikambo dimɔtshi. Ndooko kɛnɛ kakoka mbishɛma lo washo wa Jehowa. (Hɛb. 4:13) Jehowa dimanyiyaka onto nɛ dia nde mbeyaka oseka vuiwui tshɛ. w22.06 4 od. 8-9

Lushi la hende, Ngɔndɔ ka divwa 10

Onto ayokimɔ kɛnɛ tshɛ kele la nde dikambo dia lɔsɛnɔ lande.—Jɔbɔ 2:4.

Sho pombaka monga la yambalo y’efula lo toho ta mayɛlɛ takakambe la Satana lo dikambo dia Jɔbɔ nɛ dia Satana kambaka la toho takɔ taamɛ le so ɛlɔ kɛnɛ. Lo mɛtɛ, Satana mbutaka ɔnɛ sho hatolange mɛtɛ Jehowa Nzambi ndo ɔnɛ tayowɔsɛka naka dui sɔ diayoshimbɛ lɔsɛnɔ laso. Satana mbutaka nto ɔnɛ Nzambi hatolange ndo Nde hadje yimba lo welo wadjaso dia mbɔngɛnyangɛnya. Koko, lam’ele tekɔ lo mbeya toho ta mayɛlɛ takamba la Satana, sho wanɛ walongamɛ le Jehowa hatokesama. Sho pombaka mbɔsa ehemba oko diaaso dia sho nkondja wetshelo lo dikambo diaso. Ehemba wakakomɛ Jɔbɔ wakokimanyiya dia nshihodia wɛɔdu ɛmɔ waki la nde ndo ndjalowanya. Ɛnyɛlɔ, nde akakondja wetshelo dia nde akahombe nyomonga l’okitshakitsha. (Jɔbɔ 42:3) Ndo sho lawɔ koka nkondja wetshelo lo dikambo diaso etena keso la ohemba. Etena kashihodiaso wɛɔdu aso, sho koka nsala la wolo dia ndjalowanya. w22.06 23 od. 13-14

Lushi la sato, Ngɔndɔ ka divwa 11

“Nyu nyekɔ ɛmɛnyi ami,” mbata Jehowa, “Eelo, okambi ami wakamasɔnɛ.”—Isa. 43:10.

Jehowa toshikikɛka dia nde ayotosukɛ. Ɛnyɛlɔ, la ntondo ka Jehowa mbuta ɔnɛ: “Nyu nyekɔ Ɛmɛnyi ami,” nde akate ate: “Etena katehɔyɛ ashi, dimi layonga kaamɛ la yɛ, ndo ɛkɛdi, vɔ hawotokombɔmbwɛ. Etena kakɛndakɛndayɛ lo dja, wɛ hatolongola, ndo loombe la dja halotokotshumba.” (Isa. 43:2) Mbala mɔtshi, etena ka nsambishaso, sho pomanaka la wekamu wele oko ashi ndo l’ehemba wele oko dja. Koko, l’ekimanyiyelo ka Jehowa, sho tetemalaka nsambisha. (Isa. 41:13) Efula k’anto ɛlɔ kɛnɛ tonaka losango laso. Koko sho mbeyaka dia otonelo awɔ halembetshiya dia sho hatotondoya oko Ɛmɛnyi wa Nzambi. Sho sambemaka ndo keketshamaka lo mbeya ɔnɛ Jehowa ngɛnangɛnaka etena katetemalaso nsambisha losango lande la kɔlamelo tshɛ. Ɔpɔstɔlɔ Pɔɔlɔ akate ate: “Onto l’onto ayolongola difuto diande lo ndjela olimu ande hita.”—1 Kɔr. 3:8; 4:​1, 2. w22.11 4 od. 5-6

Lushi la nɛi, Ngɔndɔ ka divwa 12

Nyonge la lɔkɛwɔ l’ɔlɔlɔ l’atei w’ase wedja.—1 Pe. 2:12.

Ɛlɔ kɛnɛ tekɔ lo mɛna woho watakotshama prɔfɛsiya ya lo Bible. Anto w’oma “l’ɛtɛkɛta tshɛ wa wedja” wekɔ lo mbeka “ɔtɛkɛta wa pudipudi” w’akambo wa mɛtɛ wa lo Bible. (Zɛk. 8:23; Zɛf. 3:9) Ɛlɔ kɛnɛ, anto ndekana miliyɔ 8000000 wa lo wedja 240 wekɔ lo nkenga okongamelo wa Jehowa ndo ɔnɔnyi tshɛ anto nunu akumi wekɔ lo batizama! Koko kɛnɛ koleki toshifidi tɔsɔ ohomba ele, waonga wa lo nyuma, mbuta ate woho wambɔlɔta ambeki w’eyoyo asɔ “lonto l’oyoyo.” (Kɔl. 3:​8-10) Anto efula wakatshike awui wa mindo, wa ngala, kananɛ kɔlɔ ndo shɔnɔdi yendana la wedja. Prɔfɛsiya kofundami l’Isaya 2:4 kekɔ lo kotshama; vɔ ‘hawoyeka awui wa ta nto.’ Etena kasalaso la wolo dia ndɔta lonto l’oyoyo, sho kimanyiyaka anto dia vɔ ndjasukanya la okongamelo wa Jehowa ndo sho mɛnyaka dia tekɔ lo ndjela omendji aso Yeso Kristo. (Jni. 13:35) Awui asɔ tshɛ hawosalema osalemasalema. Yeso ekɔ lo tosha ekimanyielo kele laso ohomba. w22.07 9 od. 7-8

Lushi la tanu, Ngɔndɔ ka divwa 13

Dɔmbɛlɔ diami diayale oko tshɔ yɔlɔngɔswami la ntondo kayɛ.—Os. 141:2.

Etena kalɔmbaso Jehowa, sho pombaka mbewɔ diɔtɔnganelo dia tshambandeko la nde. Lo dihole dia sho nsala ngasɔ, sho pombaka mbɔlɔmba la dilɛmiɛlɔ di’efula. Tokanyiya waɛnɛlɔ wa diambo wakɛnyi Isaya, Ɛzɛkiyɛlɛ, Danyɛlɛ, ndo Joani. Vɔ tshɛ mɛnyaka dia Jehowa ekɔ Nkumekanga kele laadiko dia tshɛ. Isaya “akɛnyi Jehowa odjashi lo kiti ka lowandji ka la diko ndo kodiyami.” (Isa. 6:​1-3) Ɛzɛkiyɛlɛ akɛnyi Jehowa odjashi l’olongo lo pusupusu kande, dingama la “ɛngɔ kɛmɔtshi kafɔna la dja . . . oko ka ngolo.” (Ɛzk. 1:​26-28) Danyɛlɛ akɛnyi “Tango Andja” ɔlɔtshi ahɔndɔ wa wɛma ndo nyombe ya dja yakatombaka oma lo kiti Kande. (Dan. 7:​9, 10) Ndo Joani akɛnyi Jehowa odjashi lo kiti ka lowandji dingama la ɛngɔ kɛmɔ kele oko ngolo k’ɛlɛsɛlɛsɛ kele oko ɛmɛrɔdɛ. (Ɛny. 4:​2-4) Etena kakanyiyaso dikambo dia lotombo la Jehowa lahadjama anya, sho mbohɔka diɛsɛ dia laande diele laso dia ndjasukanya la nde lo dɔmbɛlɔ ndo ohomba wa nsala dui sɔ la wɔma wɔsɔhanyemi la dilɛmiɛlɔ. w22.07 20 od. 3

Lushi la samalo, Ngɔndɔ ka divwa 14

[Tokesamake] oma lo lokeso l’anto.—Ɛf. 4:14.

Ɛlɔngɔlɔngɔ l’esekaseka le, Satana ayohemba dia koshimba dia nsala ehamelo wa lo nyuma. Yoho mɔ yakokande nsala dui sɔ ele lo monɛ taamu l’otema ayɛ lo kɛnɛ kendana la wetshelo ɛmɔ wa lo Bible. Ɛnyɛlɔ, anto amɔ wayohemba dia ketawoya dia Nzambi kototonga, koko takahilɔ lohilɔ. Etena kakiyɛ dikɛnda ondo wɛ kombidjaka yimba kaanga yema lo dikambo sɔ, koko etena kayayɛ opalanga ondo woketsha awui wendana la dikambo diakɔ la kalasa. Kɛnɛ kata embetsha ayɛ dia nsukɛ wetshelo w’ohilwelo mbeyaka mɛnama dia kekɔ mɛtɛ ndo mbokɛmaka. Koko, mbala mɔ mbeyaka monga ko ndooko lushi lakawayange dia mbeya dia kana Otungi ɔmɔ ekɔ. Ɔhɔka tɔndɔ diatanema lo Tokedi 18:17 diata ɔnɛ: “Onto latɛkɛta ntondo lo kilombo mɛnamaka dia nde mbasɔ, polo lam’ayoya onto okina ko mbooka ambola efula.” Lo dihole dia mbetawɔ tokanyi tokayɛ la kalasa wetawetawɔ, sɛdingola la yambalo tshɛ akambo wa mɛtɛ watanema l’Ɔtɛkɛta wa Nzambi, mbuta ate Bible ndo l’ekanda aso. w22.08 2 od.2; 4 od. 8

Lushi la lomingu, Ngɔndɔ ka divwa 15

Nkitanyiya dimɛna dimɛna awui tshɛ wofundami lɔkɔ, nɛ dia lo nsala ngasɔ kayoyotondoya mboka kayɛ ndo kayoyosala akambo la lomba.—Jas. 1:8.

Sho nangaka nshihodia kitshimudi ya kɛnɛ kadiaso l’Ɔtɛkɛta wa Nzambi. Koko naka hatendji ɔlɔlɔ, kete hatotokondja wahɔ tshɛ lo tshɛ oma lo kɛnɛ kadiaso. Ɛnyɛlɔ, nyɛsɔ tɔsɛdingole sawo dia Yeso nde la “onto ɔmɔ lakayashaka tshavu lo Ɛlɛmbɛ.” (Luka 10:​25-29) Etena kakawombola pami kɛsɔ dia mbeya kɛnɛ kakandahombe nsala dia nkondja lɔsɛnɔ la pondjo, Yeso akokimanyiya dia nde ntana okadimwelo l’Ɔtɛkɛta wa Nzambi lo mombola ate: “Kakɔna kofundami l’Ɛlɛmbɛ? Atoyadiaka?” Pami kɛsɔ aki l’akoka wa mbisha okadimwelo wa dimɛna lo nshila Afundelo lo kɛnɛ kendana la nanga Nzambi la wonyaso onto. (Lɛw. 19:18; Eoh. 6:5) Koko tolembete kɛnɛ kakandayota l’ɔkɔngɔ: “Akɔna mɛtɛ ele wonyami?” Pami kɛsɔ akɛnya dia nde koshihodiaka mɛtɛ kitshimudi ya kɛnɛ kakandadiaka. Etombelo wakonge la dui sɔ ele, nde kombeya woho wa nkamba dimɛna l’avɛsa asɔ lo lɔsɛnɔ lande. Tekɔ l’ohomba w’ekimanyielo ka Jehowa dia nshihodia Afundelo. Laasɔ, lɔmbande nyuma kande k’ekila dia wɛ ndeka ndjasha ndo oma laasɔ, lɔmbande ekimanyielo dia nkamba la kɛnɛ kamboyeka. w23.02 9 od. 4-5

Lushi l’ɔtɔi, Ngɔndɔ ka divwa 16

Ntetemala nkɛndakɛnda lo akambo wa mɛtɛ.—3 Jni. 4.

“Ngande wakayeye akambo wa mɛtɛ?” Aha la taamu, wɛ ambokadimola lo dimbola sɔ mbala efula. Ɔsɔ ekɔ dimbola dimɔ l’atei wa ambola watotombolaka etena kalangaso mbeya ɔnangɛso kana kadiyɛso kɛmɔ dimɛna. Sho ngɛnangɛnaka dia mpokamɛ anangɛso l’akadiyɛso etena katɔkɔndwɛwɔ woho wakawakome dia mbeya ndo nanga Jehowa ndo sho ngɛnangɛnaka woho wɔsaso akambo wa mɛtɛ. (Rɔmɔ 1:11) Asawo asɔ tokimanyiyaka nto dia ntetemala nkanyiya woho wakombolaso efula dia nkoma Ɛmɛnyi wa Jehowa. Ndo sho ndekaka ndjashikikɛ nto dia “ntetemala nkɛndakɛnda lo akambo wa mɛtɛ,” mbuta ate ntetemala nsɛna lo yoho yayotokimanyiya dia tshɔkwama ndo mbetawɔma le Jehowa. Sho nangaka akambo wa mɛtɛ l’ɔtɛ w’ɛkɔkɔ efula. Ɔkɔkɔ woleki ohomba ele, sho nangaka Jehowa Nzambi, lele Kiɔkɔ y’akambo wa mɛtɛ. Lo tshimbo y’Ɔtɛkɛta ande, Bible, mbakatakome dia mbeeya aha tsho oko Kanga-Wolo-Tshɛ, Otungi w’olongo la nkɛtɛ, koko ndo nto oko Shɛso lele l’olongo loludi la ngandji, layakiyanya la ngandji tshɛ dikambo diaso.—1 Pe. 5:7. w22.08 14 od. 1, 3

Lushi la hende, Ngɔndɔ ka divwa 17

[Ohɔka] ase wola.—Ngal. 2:10.

Ɔpɔstɔlɔ Pɔɔlɔ akakeketsha anango ndo akadiyɛnde dia mɛnya ngandji oma lo “etsha w’ɛlɔlɔ.” (Hɛb. 10:24) Nde akakimanyiya anango ndo akadiyɛnde aha tsho oma lo kɛnɛ kakandataka, koko ndo oma lo kɛnɛ kakandasalaka. Ɛnyɛlɔ, etena kakadiɛnɛka asekande ambetawudi wa la Judeya la ndjala ka kasha, Pɔɔlɔ akawaɛmbɛ diangɔ dimɔ diaki lawɔ ohomba. (Ets. 11:​27-30) Lo mɛtɛ, kaanga mbaki Pɔɔlɔ l’olimu efula wa nsambisha ndo wa mbetsha, nde akayangaka mbala tshɛ toho ta nkimanyiya wanɛ waki l’ohomba w’ekimanyielo ka l’emunyi. Lo nsala ngasɔ, nde akakeketsha asekande ambetawudi dia ntetemala monga l’eshikikelo ɔnɛ Jehowa ayokotsha ehomba awɔ. Ɛlɔ kɛnɛ, etena kakambaso la wenya aso, la wolo aso ndo l’akoka aso la lolango dia mbisha ekimanyielo etena katomba mpokoso, sho keketshaka mbetawɔ k’anangɛso l’akadiyɛso. Sho koka nto nsala dikambo sɔ etena kakimɔso weshasha mbala la mbala dikambo di’olimu wakambema l’andja w’otondo. Lo toho tɔsɔ ndo lo toho tokina, sho kimanyiyaka anangɛso l’akadiyɛso dia vɔ monga l’eshikikelo ɔnɛ Jehowa haakalɛki pondjo. w22.08 24 od. 14

Lushi la sato, Ngɔndɔ ka divwa 18

Prɔfɛsiya kombishama oma lo lolango l’onto, koko anto wakate akambo w’oma le Nzambi nɛ dia wakasokoyama oma le nyuma k’ekila.—2 Pe. 1:21.

Bible kekɔ la prɔfɛsiya efula yakakotshama. Mɔ l’atei ayɔ yakakotshama ɛnɔnyi nkama l’ɔkɔngɔ wa yɔ fundama. Ɔkɔndɔ shikikɛka dia prɔfɛsiya shɔ yakakotshama. Dui sɔ hatambiya nɛ dia sho mbeyaka dia Jehowa mbele Kiɔkɔ ya prɔfɛsiya ya lo Bible. Tokanyiya dia prɔfɛsiya yendana l’ɔkwɛlɔ w’osomba w’edjedja wa Babilɔna. Lo ntambe k’enanɛi N.T.D., omvutshi Isaya akasambiyama dia mbuta di’osomba wa wolo efula wa Babilɔna wayɔlɛndjama. Nde akasha ndo lokombo l’onto lakahombe nɛndja osomba akɔ, mbuta ate Kurɔ ndo nde akate shikaa woho wakahombe dui sɔ salema. (Isa. 44:27–45:2) Isaya akatatshi nto dia l’ekomelo Babilɔna ayolanyema ndo ayotshikala tɔngɔ to. (Isa. 13:​19, 20) Babilɔna kakakɔ l’anya w’ase Mediya la Pɛrɛsiya lo 539 N.T.D., ndo dihole diaki osomba ɔsɔ diaya tota di’ave. w23.01 4 od. 10

Lushi la nɛi, Ngɔndɔ ka divwa 19

Nyotetemale keketshana onto la wonyande.—1 Tɛs. 5:11.

Jehowa akatɔsɔnɛ dia sho monga anto wa lo nkumbo ka l’andja w’otondo k’atɛmɔdi ande. Ohokanyiya diɛsɛ diele la dui sɔ ndo ɛtshɔkɔ watela diɔ! (Makɔ 10:​29, 30) L’andja w’otondo, tekɔ l’anangɛso l’akadiyɛso woka Jehowa ngandji oko sho ndo wasala la wolo dia nsɛna lo yoho yɔtɔnɛ l’atɔndɔ ande. Ɛtɛkɛta aso, mbekelo, ndo ɔlɔtɔ aso koka ntshikitana la wawɔ, koko sho mbaokaka ngandji kaanga etena kɛnanaso la wɔ mbala ka ntondo. Sho nangaka monga kaamɛ la wɔ djekoleko dia ntombola ndo ntɛmɔla Shɛso lele l’olongo loludi la ngandji ndo sho pombaka ntetemala monga kaamɛ la wɔ. (Os. 133:1) Lo ntena dimɔ, vɔ tokimanyiyaka dia nkandola ekakatanu aso. (Rɔmɔ 15:1; Ngal. 6:2) Ndo nto, vɔ tokeketshaka dia ntetemala nkamba olimu wa Jehowa ndo monga la lonyuma la wolo. (Hɛb. 10:​23-25) Ohokanyiya woho wototoyaoka otondongaka sho bu l’ekokelo k’etshumanelo katokimanyiya dia sho ntshikala nge la ntondo k’atunyi aso, mbuta ate Satana Diabolo l’andja ande wa kɔlɔ. w22.09 2-3 od. 3-4

Lushi la tanu, Ngɔndɔ ka divwa 20

Koko onto tshɛ lalama ɛlɔmɔ ande ekɔ la kɛsɔ.—Tok. 10:19.

Sho koka mɛna dia ndjakimɛ kaso kambɔtɔ l’ohemba etena kakambaso la rɛzo sɔsio. Naka hatendji ɔlɔlɔ, kete aha la mbeya sho koka ndjoshola awui wa toseke le anto efula. Ndo naka tambodianganya losango lakɔ l’Ɛtɛrnɛtɛ, kete hatotonga l’akoka wa mbidja elelo lo woho wakoka anto nkamba la losango lakɔ kana waale wakokalɔ monga le anto. Ndjakimɛ tokimanyiyaka dia sho ntshikala ki etena kayanga andɔshi dia tokonya dia sho mbishola awui wakoka mbidja nsɛnɔ y’anangɛso l’akadiyɛso lo waale. Dui sɔ koka salema etena katooka apulushi ambola lo wodja ɔmɔ wamboshimbama olimu aso kana wambowosekɛ awui amɔ wendana l’olimu aso. Sho koka nkamba la tɔndɔ diata ɔnɛ “dimi layolama onyɔ ami la ɛngɔ kadihawɔ mfɔ onyɔ” l’akambo wa ngasɔ ndo akina. (Os. 39:1) Oyadi tekɔ kaamɛ la nkumbo kaso, l’angɛnyi aso, l’anangɛso, l’akadiyɛso kana l’onto okina tshɛ, sho pombaka monga anto wakokawɔ mbɛkɛ otema. Ndo dia monga onto lakokawɔ mbɛkɛ otema, sho pombaka monga la ndjakimɛ. w22.09 13 od. 16

Lushi la samalo, Ngɔndɔ ka divwa 21

Ɔngɛnɔngɛnɔ le ɔnɛ . . . [wanɛ] la ngɛnangɛna lo ɛlɛmbɛ wa Jehowa ndo nde mbadiaka ɛlɛmbɛ Ande la dui dia l’ɛse la yanyi ndo l’otsho—Os. 1:​1, 2.

Dia monga l’ɔngɛnɔngɛnɔ wa mɛtɛ, sho pombaka ndɛka mbo ya ndɛ ya lo nyuma. Ndo tekɔ l’ohomba wa mbo ya ndɛ shɔ. Diakɔ diakate Yeso ate: “Onto hayala la lɔsɛnɔ oma lo mbo ya ndɛ tsho, koko ndjalaka la lɔ oma lo ɔtɛkɛta tshɛ watomba oma l’onyɔ wa Jehowa.” (Mat. 4:4) Diakɔ diele, hatohombe mbetsha lushi aha la ndɛ mbo ya ndɛ ya lo nyuma y’oma l’Ɔtɛkɛta wa Nzambi wa nɛmɔ, Bible. Lo Bible, Jehowa tetshaka la ngandji tshɛ kɛnɛ kakokaso nsala dia monga la lɔsɛnɔ l’ɔngɛnɔngɛnɔ. Sho mbekaka sangwelo diande lo kɛnɛ kendana la nsɛnɔ yaso. Sho mbekaka woho wakokaso ndeka ndjasukanya la nde ndo wakokaso nkondja edimanyielo ka pɛkato yaso. Sho mbekaka woho wakokaso monga la elongamelo ka diambo lo kɛnɛ kendana l’alaka ande wa lo nshi yayaye. (Jɛr. 29:11) Akambo wa mɛtɛ wekaso lo Bible asɔ ndodiaka etema aso l’ɔngɛnɔngɛnɔ! Etena tshɛ kakɔmɔyɛ l’ɔtɛ w’ekakatanu wa lo lɔsɛnɔ, ɔsa etena ka mbadiaka Ɔtɛkɛta wa Jehowa ndo kanaka la wɔ yimba. w22.10 7 od. 4-6

Lushi la lomingu, Ngɔndɔ ka divwa 22

Nyonge etshundju w’anto lo eokelo kanyu.—1 Kɔr. 14:20.

Bible kekɔ l’ɛkɔkɔ w’eshika watokeketsha diaha sho ntetemala monga anto wahatahokɔ akambo. Sho kondjaka lomba la mɛtɛ lo nkamba l’atɔndɔ wa lo Bible lo lɔsɛnɔ laso. Yema yema, sho mbekaka woho watokimanyiya atɔndɔ asɔ dia sho mbewɔ akambo ndo dia mbɔsa tɛdikɔ ta lomba. Ayonga dui dia dimɛna naka sho nkana yimba lo tɛdikɔ tɔsaso. Naka tekɔ lo mbeka Bible ndo tekɔ lo mbɔtɔ lo nsanganya mɔ, kete sho koka ndjambola lande na kahatɔshi yɛdikɔ ya ntakola nna dia ndjakimɔ le Jehowa ndo batizama? Naka tambobatizamaka, onde tekɔ lo nsala la wolo dia monga esambisha ndo embetsha wa tomanamana wa lokumu l’ɔlɔlɔ? Onde tɛdikɔ taso nɔmbɔmaka l’atɔndɔ wa lo Bible? Onde sho kɛnɛmɔlaka waonga w’Okristo lo diɔtɔnganelo diasaso l’anto akina? Naka sho mɛnaka dia sho pombaka nsala etshikitanu, kete sho pombaka nkana yimba la waohwelo wa Jehowa, ‘wakonya anto wahatahokɔ akambo akanga wa tomba.’—Os. 19:7. w22.10 20 od. 8

Lushi l’ɔtɔi, Ngɔndɔ ka divwa 23

Diɔ diakatshɔka lɛnɛ akalangaka nyuma dia diɔ ntshɔ.—Ɛzk. 1:20.

Ɛzɛkiyɛlɛ akɛnyi wolo w’efula wele la nyuma ka Nzambi. L’ɛnɛlɔ kande, nde akɛnyi olimu wakakambaka nyuma k’ekila le ditongami dia lo nyuma diele la nkudu ndo l’etshimbi wa weke wa pusupusu ka l’olongo. (Ɛzk. 1:21) Kakɔna kakasale Ɛzɛkiyɛlɛ? Nde akafunde kɛnɛ kakokomɛ ɔnɛ: “Lam’akamɛnyi ngasɔ, dimi lakakɔ ekukumadi.” L’ɔtɛ wa diangɔ dia diambo diakandɛnyi, Ɛzɛkiyɛlɛ akakɔ la nkɛtɛ. (Ezk. 1:28) L’ɔkɔngɔ wa laasɔ, etena tshɛ kakakanyiyaka Ɛzɛkiyɛlɛ lo dikambo di’ɛnɛlɔ ka diambo kɛsɔ, dui sɔ diakakeketshaka wɛkamu ande ɔnɛ l’ekimanyielo ka nyuma ka Nzambi, nde akahombe nkotsha ɔkɛndɛ ande wa nsambisha. Jehowa akadjangɛ Ɛzɛkiyɛlɛ ate: “Ɔna onto, emala lo ekolo ayɛ kele sawole la yɛ.” Etena kakadjangɛ Jehowa Ɛzɛkiyɛlɛ dia nde memala, didjango sɔ kaamɛ ndo nyuma ka Nzambi akasha Ɛzɛkiyɛlɛ wolo waki lande ohomba dia memala oma lo nkɛtɛ. (Ɛzk. 2:​1, 2) Oma laasɔ ndo l’edja tshɛ k’olimu ande w’esambishelo, Ɛzɛkiyɛlɛ akalɔmbwamaka la “lonya” la Nzambi, mbuta ate la nyuma k’ekila kaki Nzambi.—Ɛzk. 3:22; 8:1; 33:22; 37:1; 40:1. w22.11 4 od. 7-8

Lushi la hende, Ngɔndɔ ka divwa 24

Atoyi ayɛ wayoka dui oma l’ɔkɔngɔ ayɛ.—Isa. 30:21.

Lanɛ omvutshi Isaya mbɛdikaka Jehowa l’ombetsha wele la yambalo watakɛndakɛnda l’ɔkɔngɔ w’ambeki ande lo mbatɛ mboka kakɔna kahombawɔ ntshɔ dia mbalɔmbɔla. Ɛlɔ kɛnɛ sho mbokaka dui dia Nzambi oma l’ɔkɔngɔ aso. Lo woho akɔna? Ɛtɛkɛta wa Nzambi wakasambiyama wakafundama lo Bible edja efula la ntondo. Ɔnkɔnɛ, etena kadiaso Bible ekɔ oko tekɔ lo mpokamɛ dui dia Nzambi diaya oma l’ɔkɔngɔ aso. (Isa. 51:4) Ngande wakokaso nkondja wahɔ tshɛ lo tshɛ lo ɛlɔmbwɛlɔ katosha Jehowa? Tolembete dia Isaya shilaka toho tohende. Ya ntondo, “mboka tɔ kɛnɛ.” Ya hende, “nyɔkɛndɛkɛndɛ lɔkɔ.” Hatohombe nkomɛ tsho lo mbeya “mboka.” Sho pombaka nto ‘nkɛndankɛnda lɔkɔ.’ Lo tshimbo y’Ɔtɛkɛta wa Jehowa, oko walembetshiya okongamelo ande, sho mbekaka kɛnɛ katɔlɔmba Jehowa. Sho mbekaka nto woho wa nkamba la kɛnɛ kekaso. Dia mbikikɛ l’ɔngɛnɔngɛnɔ l’olimu wakambɛso Jehowa, sho pombaka nsala akambo akɔ ahende. Paka lo nsala ngasɔ mbakokaso ndjashikikɛ dia Jehowa ayotɔtshɔkɔla. w22.11 11 od. 10-11

Lushi la sato, Ngɔndɔ ka divwa 25

L’ɔkɔngɔ ami, ndjaondo ya ngala yayɔtɔ l’atei anyu.—Ets. 20:29.

Yema tshitshɛ l’ɔkɔngɔ w’apɔstɔlɔ waki Yeso mvɔ, Akristo wa kashi wakayɔtɔka l’etshumanelo. (Mat. 13:​24-27, 37-39) Vɔ mbutaka “akambo wele bu mɛtɛ dia nkonya ambeki dia vɔ mbayela.” (Ets. 20:30) Dui dimɔ l’atei wa “akambo wele bu mɛtɛ” wakatatɛ mbetsha Akristo wa kashi aki ɔnɛ Yeso konambola demba diande “mbala ɔtɔi lo pondjo dia mɛmba pɛkato y’anto efula” oko wata Bible, koko ɔnɛ olambo ande ɔsɔ pombaka kimɔmaka mbala ko mbala. (Hɛb. 9:​27, 28) Ɛlɔ kɛnɛ, anto efula wele l’etema w’ɛlɔlɔ mbetawɔka wetshelo wa kashi ɔsɔ. Vɔ tshɔka l’ɔtɛmwɛlɔ lomingu tshɛ kana tena dimɔ lushi la lushi di’olambo wa Yeso welɛwɔ l’ɔtɛmwɛlɔ w’aseka Mupɛ ɔnɛ “olambo wa lemba l’anto.” Atshunda amɔ w’ɛtɛmwɛlɔ mbohɔka nyɔi ka Yeso lo pai, koko efula k’anto wa lɔkɔ hawoleke nshihodia kɛnɛ kalembetshiya olambo wa Yeso. w23.01 21 od. 5

Lushi la nɛi, Ngɔndɔ ka divwa 26

Tanyohɛke nsala ɔlɔlɔ ndo nkimanyiya anto akina.—Hɛb. 13:16.

L’ɛlɔmbwɛlɔ k’ɛnɔnyi kinunu kaki Yeso, wanɛ wakavu wayolwama ndo anto wele l’okitanyiya wayokoma kokele. Wanɛ wayɔsama oko anto w’ɛlɔlɔ lo washo wa Jehowa “wayokita nkɛtɛ ndo wayodjasɛka lɔkɔ pondjo pondjo.” (Os. 37:​10, 11, 29) Diɛsɛ ko, “otunyi w’ekomelo wayolanyema ele nyɔi.” (1 Kɔr. 15:26) Elongamelo kaso ka nsɛna pondjo pondjo mpikama wolo l’Ɔtɛkɛta wa Nzambi. Elongamelo kɛsɔ koka tokimanyiya dia ntshikala la kɔlamelo lo nshi y’ekomelo ya paa nyɛ. Koko dia ngɛnyangɛnya Jehowa, hatohombe tsho tshutshuyama la nsaki ka nsɛna pondjo pondjo. Ɔkɔkɔ woleki ohomba watotshutshuya dia nama kɔlamelo yaso le Jehowa ndo le Yeso ele ngandji k’efula kawaokaso. (2 Kɔr. 5:​14, 15) Ngandji kɛsɔ totshutshuyaka dia mbaokoya ndo dia nsambisha anto akina awui wendana l’elongamelo kele laso. (Rɔmɔ 10:​13-15) Etena kekaso dia monga la yimba ya ndjahondja ndo la lokaho, sho komaka weho w’anto walanga Jehowa dia vɔ monga angɛnyi ande pondjo pondjo. w22.12 6-7 od. 15-16

Lushi la tanu, Ngɔndɔ ka divwa 27

Wanɛ tshɛ wakombola nsɛna la omamemelo le Nzambi kaamɛ la Kristo Yeso, vɔ lawɔ wayɔhɛnyahɛnyama.—2 Tim. 3:12.

Ɔhɛnyɔhɛnyɔ koka toshishɛ diangɔ efula diatokimanyiya dia sho monga la wɔladi. Sho koka ndjonga l’ekiyanu ndo mboka wɔma wa kɛnɛ kayokoka tokomɛ. Bu kɔlɔ dia sho ndjaoka ngasɔ. Koko, sho pombaka monga la yewo. Yeso akate dia ɛhɛnyɔhɛnyɔ koka takanya ambeki ande. (Jni. 16:​1, 2) Kaanga mbakatotɛ Yeso ɔnɛ tayohomana l’ɛhɛnyɔhɛnyɔ, nde akatoshikikɛ nto ɔnɛ sho koka ntetemala ntshikala la kɔlamelo. (Jni. 15:20; 16:33) Etena konga olimu aso l’elelo kana kashimbamawɔ, sho koka nongola ɛlɔmbwɛlɔ oma lo Bɛtɛlɛ kana oma le dikumanyi. Vɔ nangaka tokokɛ ndo ndjashikikɛ dia tekɔ lo ntetemala nongola mbo ya ndɛ ya lo nyuma ndo tekɔ lo ntetemala nsambisha lo yɛdikɔ yɛdimi l’akoka aso. Sala la wolo dia ndjela ɛlɔmbwɛlɔ kalongolayɛ. (Jak. 3:17) Laadiko dia laasɔ, tohembake pondjo mbishola awui wendana l’anangɛsɔ l’akadiyɛso le wanɛ wele bu la lotshungɔ la mbaoka.—Ond. 3:7. w22.12 20-21 od. 14-16

Lushi la samalo, Ngɔndɔ ka divwa 28

Nkɛnɛmɔla ohetoheto wa woho akɔ waamɛ.—Hɛb. 6:11.

Ɛlɔ kɛnɛ, Yeso ekɔ lo ntetemala nɔmbɔla ambeki ande etena kasambishawɔ awui wendana la Diolelo diaki Nzambi lo nkɛtɛ k’otondo. Nde akakotsha daka diande. Lo tshimbo y’okongamelo wa Jehowa, Yeso ekɔ lo tolowanya woho wa nsambisha ndo ekɔ lo tosha dihomɔ diele laso ohomba dia dianganya lokumu l’ɔlɔlɔ. (Mat. 28:​18-20) Sho salaka kɛnɛ kalongamɛ Yeso le so dia nsala, lo nsala la wolo dia nsambisha ndo mbetsha anto akina, ndo lo ntetemala nsungukala etena kakongɛso dia Jehowa mbela ekomelo ka dikongɛ nɛ di’akambo. Lo nkamba la dako diele lo Hɛbɛru 6:​11, 12, tayokukutɛ elongamelo kaso “polo l’ekomelo.” Jehowa akashikikɛ lushi ndo wonya wayondolanya dikongɛ di’akambo dia Satana. Etena kayokoka lushi lakɔ, Jehowa hotshimbatshimba dia nkotsha prɔfɛsiya yakandafunde l’Ɔtɛkɛta ande. Lo ntena dimɔ, koka mɛnama oko ekomelo kekɔ lo ntshimbatshimba. Koko, lushi la Jehowa “hatotshimbatshimba!” (Hab. 2:3) Ɔnkɔnɛ, toyashikikɛ dia ‘ntetemala mendɛ le Jehowa,’ ndo mɛnya dia ‘tekɔ lo nkonga Nzambi ka panda kaso.’—Mika 7:7. w23.02 19 od. 15-16

Lushi la lomingu, Ngɔndɔ ka divwa 29

Ndooko lakoka mbɛdikama la yɛ.—Os. 40:5.

Onto latadɛ dikona mongaka l’oyango wa nkoma lo shɔdi. Koko, ekɔ ahole efula wakokande memala ndo ngɛnangɛna l’awui w’amɛna wɛnande. Woho akɔ waamɛ mbele, ɔsaka etena ka memala ndo nkana yimba mbala la mbala lo kɛnɛ kendana la woho wakokimanyiya Jehowa dia wɛ ntondoya oyadi etena kakiyɛ l’okakatanu ɔmɔ. L’ekomelo ka lushi tshɛ, yambola wate: ‘Lo woho akɔna wakatshɔkɔdi Jehowa ɛlɔ? Naka okakatanu ɔmɔ watashile, ngande wakimanyiya Jehowa dia dimi mbikikɛ?’ Enda kana wɛ koka nsala listɛ l’awui wambokosalɛka Jehowa dia kokimanyiya. Lo mɛtɛ, ondo wɛ ekɔ lo nɔmba di’okakatanu ayɛ nkomɛ. (Flpɛ. 4:6) Koko sho pombaka mɛna nto ɛtshɔkɔ wakondjaso kakianɛ. Laadiko di’awui asɔ tshɛ, Jehowa tolakaka dia tokeketsha ndo tokimanyiya dia sho mbikikɛ. Ɔnkɔnɛ, ntetemala monga la lowando lo woho wakosukɛ Jehowa. Ko wɛ ayɛna woho wakokimanyiya Jehowa dia ntondoya kaanga lo ntena dia wolo.—Eta. 41:​51, 52. w23.01 19 od. 17-18

Lushi l’ɔtɔi, Ngɔndɔ ka divwa 30

Kalamanyu lo yimba woongelo wa lushi la Jehowa.—2 Pe. 3:12.

Yambola ɔnɛ: ‘Onde yoho yami ya lɔsɛnɔ mɛnyaka dia lekɔ lo nshihodia dia tamboleka nsukana l’ekomelo ka dikongɛ nɛ di’akambo? Onde tɛdikɔ tami ta mbɔtɔ kalasa y’etale ndo ɔsɔnwɛlɔ ami w’olimu mɛnyaka dia kambɛ Jehowa mbele ɛngɔ koleki ohomba lo lɔsɛnɔ lami? Onde lekɔ la mbetawɔ dia Jehowa ayokotsha ehomba ami ndo wa nkumbo kami?’ Jehowa ngɛnangɛnaka efula etena kɛnande tasala lolango lande lo dui tshɛ diasalaso. (Mat. 6:​25-27, 33; Flpɛ. 4:​12, 13) Sho pombaka sɛdingolaka tokanyi taso ndo nsala etshikitanu tshɛ wahombama. Pɔɔlɔ akatɛ ase Kɔrɛtɔ ate: “Nyotetemale ndjasɛdingola dia mbeya kana nyekɔ lo mbetawɔ; nyotetemale mɛnya woho w’anto wenyu.” (2 Kɔr. 13:5) Sho pombaka ntetemala ntshikitanya timba taso lo mbadiaka Ɔtɛkɛta wa Nzambi, lo mbeka dia nkanyiya woho wakanyiyande ndo lo nsala kɛnɛ tshɛ kele ohomba dia ndjaɔtɔnganyiya la lolango la Jehowa.—1 Kɔr. 2:​14-16. w23.01 9 od. 5-6

    Ekanda wa l’Ɔtɛtɛla (1983-2025)
    Tomba
    Ɔtɔ
    • Ɔtɛtɛla
    • Kahana l'onto
    • Nango
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Ɛlɛmbɛ w'okambelo
    • Awui wa sheke
    • Paramètres de confidentialité
    • JW.ORG
    • Ɔtɔ
    Kahana l'onto