Onde wɛ pombaka tɛtɛ dikambo dia nango yayɛ?

ANA ahende wekɔ lo kɛnya kâmɛ. Ɔmɔtshi ambɔkɔsɔla osekande ɛngɔ kakɛnyawɔ la tɔ ndo ambota la dui dia wolo ɔnɛ: “Kami!” Oma ko tɔkɛndakɛnda tawɔ, anto wele kema kokele kɛnɛmɔlaka lokaki lo yɛdikɔ mɔtshi. (Etat. 8:21; Romo 3:23) Ndo nto, andja ɔnɛ lo tshɛ kawɔ tshutshuyaka anto dia vɔ monga la lokaki. Dia sho mbewɔ dionga sɔ, sho pombaka ndɔsha nsaki yaso ya lokaki la wolo. Naka hatosadi ngasɔ, kete sho kokaka ndjotakanya anto akina esadi eto ndo ndjolanya diɔtɔnganelo diasaso la Jehowa.​—Romo 7:21-23.

Dia tokimanyiya dia sho mbidja yimba lo shɛngiya yakoka monga l’etsha aso le anto akina, ɔpɔstɔlɔ Paulo akafunde ate: “Wulu wa ntsha akambu tshe weko, keli aha akambu tshe mbusunganyi. Wulu wa ntsha akambu tshe weko, keli aha akambu tshe mbatudia.” Paulo akate nto ate: “Tanyuyalaki uku utamba a takanya.” (1 Kor. 10:23, 32) Lo kɛnɛ kendana la nango yaso, ekɔ dimɛna sho ndjambola ɔnɛ: ‘Onde lekɔ suke dia tshika awui amɔtshi wemi la lotshungɔ naka wɔladi wa l’etshumanelo wekɔ lo wâle? Onde lamboyalɔngɔsɔla dia ndjela atɔndɔ wa lo Bible kânga etena konga dikambo sɔ wolo?’

Lo ɔsɔnwɛlɔ w’olimu

Anto efula mbɔsaka dia ɔsɔnwɛlɔ w’olimu ekɔ dui diendana l’onto ndamɛ diele haleke mendana kana hendana l’anto akina. Koko tɔsɛdingole ɛnyɛlɔ k’omundji w’okanda ɔmɔtshi wa lo shombasomba mɔtshi ya lo Amɛrikɛ wa lo sidɛ. Nde akeyamaka oko ɔkɛnyi w’owale ndo ombidjɔki a wanu. Koko etombelo wakayala lam’akandayekaka Bible nde l’Ɛmɛnyi wa Jehowa ele, nde akahame lo nyuma ndo akatshikitanya yoho yande ya lɔsɛnɔ. (2 Kor. 7:1) Etena kakandɛnya nsaki kande ka sambisha lo sɛkɛ kâmɛ l’etshumanelo, ekumanyi kɛmɔtshi akokeketsha l’ɔkɔmi tshɛ dia nde kana yimba dikambo di’olimu ande wa l’emunyi. L’etena kɛmɔtshi, pami kɛsɔ akeyamaka oko osondji wa woke wa yoho mɔtshi ya wanu yakasanganyaka anto la weho ekina wa wanu l’oyango wa mbidjɔ.

Pami kɛsɔ akayosholaka dia naka nde sambishaka lo sɛkɛ ko l’etena kakɔ kâmɛ tetemalaka sondja wanu asɔ, kete dui sɔ diayɔtɛngamisha etshumanelo ndo diayolanya diɔtɔnganelo diasande la Nzambi. Kânga mbakinde la nkumbo ka woke kakandahombaka kotsha ehomba awɔ, nde akatshike dia sondja wanu asɔ. Kakianɛ nde ekɔ lo kotshɛ nkumbo kande ehomba awɔ lo sondjaka diangɔ diasalawɔ akatshi wa mikanda. Pami kɛsɔ, wadɛnde ndo anawɔ ahende l’atei w’anawɔ atanu wambobatizama. Vɔ wekɔ lo sambisha lokumu l’ɔlɔlɔ l’ohetoheto.

Lo ɔsɔnwɛlɔ w’angɛnyi

Onde mbɔtɔ ɔngɛnyi la wanɛ wele bu ambetawudi ekɔ tsho dikambo di’ɔsɔnwɛlɔ w’onto ndamɛ kana ndo atɔndɔ wa lo Bible mendanaka la dikambo sɔ? Kadiyɛso kɛmɔtshi akalange ntshɔ lo fɛtɛ la ɔlɔngɔlɔngɔ ɔmɔtshi waki komonga Okristo wa mɛtɛ. Kânga mbakawawewola dikambo dia wâle waki la ntondo kande, nde akɔshi dia nde ekɔ la lotshungɔ la sala dui sɔ. Ɔnkɔnɛ nde akatshu la nde lo fɛtɛ. Kam’akawakome, wakawosha wanu wakawasanganya l’ekanga walasha anto djɔ. Nde akayemɔka wenya efula l’ɔkɔngɔ ndo akayeyaka dia ɔnɛ lakandɔsaka oko ɔngɛnyi ande ɔsɔ akeyana la nde la wolo.​—Ɛdika la Etatelu 34:2.

Kânga mbele aha mbala tshɛ kɔtɔ onto l’onto lele kema ombetawudi ɔngɛnyi mbakoka monga l’etombelo wele oko wɛsɔ, Bible tewolaka ɔnɛ: “One latengolaka kame la akanga a yimba, atuyalaka kanga yimba. Keli one latekesanelaka la akanga a dinginya, atuhumoka lukulu l’engeno.” (Tuk. 13:20) Ndoko tâmu, lɔngɛnyi la l’anto wa kɔlɔ todjaka lo wâle! Tukedi 22:3 mbutaka ɔnɛ: “Kanga yewo atenaka elanyelu [la ntondo], atuyasheka. Keli kanga enginya atokolamelaka lokendo, atusuwaka loko.” Angɛnyi aso kokaka monga la shɛngiya le so ndo lo diɔtɔnganelo diasaso la Nzambi.​—1 Kor. 15:33; Jak. 4:4.

L’ɔlɔtɔ ndo l’ɔlɔngɔswɛlɔ wa divo

Toho ta ndɔta ndo ta nɔngɔsɔla divo tshikitanaka mbala la mbala. Koko, atɔndɔ wa lo Bible wendana la ɔlɔtɔ ndo l’ɔlɔngɔswɛlɔ wa divo hawotshikitana. Paulo akalake wamato w’Akristo dia vɔ ‘ndjalɛnga l’ɔlɔtɔ wa dimɛna, la ndjakitshakitsha ndo la ekanelo k’ɔlɔlɔ.’ Tɔndɔ sɔ mendanaka ndo l’apami. (1 Tim. 2:9) Paulo konanga mbidjɛ anto ɛlɛmbɛ wa wolo lo kɛnɛ kendana l’ɔlɔtɔ ndo nde konanga mbuta di’Akristo tshɛ pombaka ndɔta woho w’ɔlɔtɔ ɔtɔi. Ko kayotota dia ndjakitshakitsha? Lo ndjela diksiɔnɛrɛ dimɔtshi, ndjakitshakitsha kɛdikɛdi “mbewɔ dia sala akambo . . . ndɔta, tɛkɛta kana monga la lɔkɛwɔ la lotamanya.”

Sho pombaka ndjambola ɔnɛ: ‘Onde dimi kokaka mbuta l’otema ɔtɔi dia lekɔ la ndjakitshakitsha naka dimi tɛtɛka lo lotshungɔ lele la mi la ndɔta lo yoho yakotola yambalo y’anto tshanana oya le mi? Onde yoho yami ya ndɔta konyaka anto dia vɔ ndjambola onto akɔna êmi kana weho w’atɔndɔ wendana la lɔkɛwɔ wayelami?’ Sho kokaka mbewɔ dia monga “utamba a ntakanya” lo dikambo sɔ lo ‘mbidja yimba aha lo wahɔ aso shoamɛ, koko lo mbidja yimba ndo lo wahɔ w’anto akina.’​—2 Kor. 6:3; Fil. 2:4.

Lo akambo w’okanda

Etena kakatombe ekakatanu ɛmɔtshi wa wolo lo kɛnɛ kendana la awui wa kɔlɔ kana wa lokeso l’etshumanelo ka la Kɔrɛtɔ, Paulo akafunde ate: “Undi, taki ololo dia nyu mbetawo mbikike kolo? Undi, taki ololo dia nyu mbetawo nkesama?” Paulo akalake Akristo dia vɔ mongaka suke dia shisha lo dihole dia tofunda ɔnangɛso laka lɛɛta. (1 Kor. 6:1-7) Ɔnangɛso ɔmɔtshi la lo wodja wa États-Unis akakambe la dako sɔ. Nde aki l’okakatanu ɔmɔtshi nde l’Okristo okina waki owandji ande w’olimu lo kɛnɛ kendana la falanga yande ya difuto. Anangɛso wakayele alako wa l’Afundelo ndo wakasawola mbala efula, koko vɔ kokandola okakatanu ɔsɔ. L’edjedja ka wonya, vɔ wakayotshɔka la dikambo sɔ le dikumanyi di’Akristo dia ‘l’etshumanelo.’​—Mat. 18:15-17.

Lonyangu ko, dui sɔ kokandɔma. L’ɔkɔngɔ wa nde nɔmba efula, ɔnangɛso ɔsɔ akayɔsaka yɛdikɔ ya nde mbetawɔ shisha falanga yakandahombe nongola. Lande na? Nde akayota l’ɔkɔngɔ ate: “Okakatanu ɔsɔ wakashishɛ ɔngɛnɔngɛnɔ ami ndo wakambɔsɛ wenya w’ohomba efula wakamakoke kamba la wɔ l’akambo wa lo nyuma.” L’ɔkɔngɔ wa nde mbɔsa yɛdikɔ shɔ, ɔnangɛso akayaoke dia ɔngɛnɔngɛnɔ ande wakakalola ndo akɛnyi dia Jehowa akatshɔkɔlaka olimu ande.

Oyadi kânga lo tokambokambo ta totshitshɛ

Aha tɛtɛ lo nango yaso toshaka nto ɛlɔlɔ lo akambo wa totshitshɛ. Lo lushi la ntondo la Losanganya la distrikɛ lɔmɔtshi, atshukanyi amɔtshi waki ambatshi mboka wakakome la ntondo ndo wakambɛ ahole wakawalange mbidjasɛ. Lam’akatatɛ losanganya, nkumbo ka woke kaki l’ana efula wakaye. Lam’akawɛnyi dia nkumbo kɛsɔ wakayangaka dihole dia mbidjasɛ, atshukanyi asɔ w’ambatshi mboka wakatshikɛ ahole awɔ ahende. Dui sɔ diakakimanyiya dia nkumbo k’otondo mbidjasɛ kâmɛ. Nshi ngana l’ɔkɔngɔ wa losanganya lɔsɔ, ambatshi mboka asɔ wakalongola mukanda ɔmɔtshi wa eokelo ka losaka oma le nkumbo kɛsɔ. Lo mukanda ɔsɔ, vɔ wakafunde lonyangu laki la wɔ etena kakawakome l’ɔkɔngɔ lo dihole dia losanganya. Koko kombeta edja lonyangu lɔsɔ lakakadimɔ ɔngɛnɔngɛnɔ ndo waki la lowando lo menda lɔsɛngɔ laki l’atshukanyi asɔ w’ambatshi mboka.

Etena keso la diaaso, nyɛsɔ tetawɔke tshika nango yakiso lo wahɔ w’anto akina. Lo kɛnɛmɔla ngandji ‘kahayange wahɔ atɔ hita,’ sho kimanyiyaka dia wɔladi monga l’etshumanelo ndo lam’asaso l’asekaso akina. (1 Kor. 13:5) Koko kɛnɛ koleki tshɛ ele, sho kokɛka diɔtɔnganelo diasaso la Jehowa.

[Osato wa lo lɛkɛ 20]

Onde sho mbetawɔka dia tshika nango yaso l’ɔsɔnwɛlɔ aso w’ahɔndɔ?

[Osato wa lo lɛkɛ 21]

Onde sho mbetawɔka dia tshikɛ anangɛso ahole aso wa mbidjasɛ?