A Ngwao e Tshwanetse go Thulana le Boammaaruri?

MARTIN LUTHER o ne a tlhatswegile pelo gore o ne a bua boammaaruri. O ne a dumela gore Baebele e mo ema nokeng. Mo letlhakoreng le lengwe, moithutadinaledi e bong Copernicus wa Mopolishe o ne a akanya gore go dumela ngwao mo motlheng oo wa gagwe e ne e le phoso.

Tumelo efe? Ya gore lefatshe le ne le le fa gare ga lobopo le gore sengwe le sengwe se ne se le dikologa. Copernicus o ne a re boammaaruri ke gore lefatshe ka bolone le dikologa letsatsi. Luther o ne a sa dumele seo, a bolela jaana: “Batho ba reetsa motho yo o sa tswang go nna moithutadinaledi bosheng fela jaana yo o neng a leka go supa gore lefatshe le a dikologa, mme go sa dikologe loapi kana phuthologo, lefa e le letsatsi le kgwedi.”—History of Western Philosophy.

GANTSI go dumela mo ngwaong go ne go thulana le dilo tse di diragetseng, le boammaaruri. Go ka nna ga dirisa batho dilo tse di ka ba utlwisang botlhoko.

Ke boammaaruri gore seno ga se reye gore ngwao e thulana le boammaaruri ka dinako tsotlhe. Tota e bile, moaposetoloi Paulo o ne a kgothatsa Bakeresete ba mo motlheng wa gagwe gore ba tswelele pele ba latela dingwao tse a neng a di ba neela: “Jaana ke a lo baka . . . mme lo tshegeditse [dingwao, NW] fela jaaka ke di lo neetse.”—1 Bakorinthe 11:2; bona gape 2 Bathesalonika 2:15; 3:6.

Ke eng se Paulo a neng a se kaya ka “dingwao”? Buka ya Insight on the Scriptures, Bolumo 2, tsebe 1118, e tlhalosa gore lefoko la Segerika le le dirisitsweng go raya “ngwao,” pa·raʹdo·sis, le kaya sengwe se se “builweng ka molomo kana se se kwadilweng.” Lefoko la Setswana le raya “tshedimosetso, dithuto, kana mekgwa e e tswang mo batsading e bo e fetela mo baneng kana e e neng ya nna tsela e batho ba akanyang ka yone kana e ba dirang dilo ka yone.”a E re ka dingwao tse moaposetoloi Paulo a neng a di neela Bakeresete di ne di tswa kwa motsweding o o siameng, ba ne ba dira sentle gore ba di utlwe.

Lefa go ntse jalo, ga go belaetse gore ngwao e ka nna boammaaruri kana maaka, e ka nna molemo kana bosula. Ka sekai, mofilosofi wa Boritane e bong Bertrand Russell o akgola batho ba ba tshwanang le Copernicus ba mo lekgolong la bo16 la dingwaga ba ba neng ba sa dumele dingwao ba sa okaoke e bile ba le pelokgale. Ba ne “ba lemoga gore se se neng se ntse se dumelwa fa e sale mo metlheng ya bogologolo se ka tswa se le maaka.” A le wena o bona botlhale jwa gore o se ka wa latela ngwao o sa e tlhotlhomise?—Bapisa Mathaio 15:1-9, 14.

Re ka reng he ka dilo tse di dumelwang mo bodumeding le mekgwa ya jone? A re ka akanya fela gore di siame e bile ga di kotsi? Re ka itse jang? Ke eng se re tshwanetseng go se dira fa re bona gore dingwao tseo tsa bodumedi tota di thulana le boammaaruri? Setlhogo se se latelang se tla sekaseka dipotso tseno.

[Ntlha e e kwa tlase]

[Motswedi wa Setshwantsho mo go tsebe 2]

Cover: Jean-Leon Huens National Geographic Society

[Motswedi wa Setshwantsho mo go tsebe 3]

Universität Leipzig