ʻOku Kei Hoko Pē ʻa e Ngaahi Faitoʻo Fakaemaná?
“TALI ʻa Sīsū pea ʻe faitoʻo leva!” Ko e ngaahi kupuʻi lea ʻo hangē ko ʻení naʻá ne tataki atu ʻa Alexandre, ko ha mēmipa ʻo ha siasi ʻEvangeliō, ke tui ko hono ngāueʻaki ha faitoʻo ki hono puké ʻe fakahaaʻi ai ʻoku taʻetui. Naʻá ne hoko ʻo tuipau ʻe ʻomai ʻe heʻene tuí ʻataʻatā pē ʻa e faitoʻo fakaemana naʻá ne fiemaʻú. Ko Benedita, ko ha Katolika faivelenga, naʻe uesia loloto ia ʻi heʻene fanongo ʻo fekauʻaki mo e ngaahi mana fakaefakamoʻui ʻi he feituʻu toputapu ʻo Aparecida do Norte, ʻi he vahefonua ʻo São Paulo, Pelēsila. ʻI hono ngāueʻaki ha ngaahi laulau fakafaimana ʻe niʻihi naʻe akoʻi ange ʻe hono mehikitangá, naʻe lotu ʻa Benedita ki Heʻetau Fineʻeiki ʻo Aparecida, ʻAtonio, mo e ngaahi “sangato” kehé ki ha mālohi ke fakamoʻui ʻaki ʻa e mahakí.
ʻOku haá, naʻa mo e ki mui mai ʻi he senituli 20, ʻoku kei tui pē ʻa e kakai tokolahi ki he ngaahi faitoʻo fakaemaná—ka ko e hā hono ʻuhingá? ʻOku hangehangē ʻoku ongoʻi feifeitamaki ʻa e niʻihi ia ʻi he taimi ʻoku ʻikai malava ai ʻa e kau toketaá ke fai ha meʻa lahi ke fakanonga ʻa e tuʻunga mahamahakí, langá, mo e faingataʻaʻia ʻa honau ngaahi ʻofaʻangá, tautefito ki heʻenau fānaú. ʻOku ongoʻi nai ʻe he faʻahinga ʻoku moʻua ʻi he ngaahi mahaki tauhí ko e vakai atu ki he mamafa ʻo e totongi ʻo e ngaahi faitoʻo fakaeonopooní, ʻe ʻikai haʻanau meʻa ʻanautolu ʻe mole ʻi he kumi ki he faitoʻo fakalotú. ʻOku sio ʻi he TV ʻa e niʻihi ʻi hono fakaʻaliʻali mai ʻe he ngaahi lotu kehekehe mo e faʻahinga tāutaha ʻa e ngaahi faitoʻo ki he ʻeitisí, loto-mafasiá, kanisaá, ʻatamai-vaivaí, toto māʻolungá, pea mo e ngaahi mahaki kehe lahi. Tatau ai pē pe ʻoku ʻi ai haʻanau tui ki he ngaahi taukaveʻi peheé pe ʻikai, ʻoku nau hanga nai ki ai ko e tokoni fakaʻosí ia. Lolotonga iá ko e niʻihi kehe ko ia ʻoku nau tui ko honau puké ko e fakatupunga ia ʻe he ngaahi laumālie koví ʻoku nau ongoʻi nai ʻoku ʻikai maʻu ʻe he faitoʻo anga-mahení ʻa e mālohi ke tokoniʻi kinautolu.
ʻI he tafaʻaki ʻe tahá, ʻoku ʻi ai ʻa e faʻahinga ia ʻoku nau fakafepakiʻi mālohi, naʻa mo hono fakahalaiaʻi ʻa e fakakaukau ʻo e ngaahi faitoʻo fakaemana ʻa e “kau sangato” kuo maté, pe ko e kau fakamoʻui mahaki ʻoku moʻuí. Fakatatau ki he Jornal da Tarde, ʻoku tui ʻa e tokotaha saienisi ki he maluʻi ʻo e moʻuí ko Dráusio Varella “ʻoku taʻefakaʻamanakiʻi ʻe he tui ki he fakamoʻui fakaemaná ʻa e tui ʻa e kau taʻeʻiloʻiló mo e faingatāmakí.” ʻOkú ne toe tānaki mai: “Ko e ʻamanaki ki he ngaahi maná, ʻe liʻaki nai ai ʻe he tokolahi ha founga fakafaitoʻo mahuʻinga koeʻuhi ko e ngaahi kākā ko ʻení.” Pea ʻoku fakamatala ʻe he The New Encyclopædia Britannica: “Ko e ngaahi faitoʻo ʻikai anga-mahení naʻa nau felāveʻi ʻi he kuohilí mo e ngaahi feituʻu toputapu mo e ngaahi ouau fakalotu, pea ʻoku hehema ʻa e saienisi fakafaitoʻó ke taku ko e kotoa ʻo e ngaahi faitoʻo peheé ko e founga totonu ia ʻo e fakamahamahaló ʻa ia ʻoku ngāue ʻi he ngaahi tuʻunga feʻungamālie.” Lolotonga iá, ʻoku tui ʻa e tokolahi naʻe faitoʻo moʻoni pē kinautolu ia ʻe ha mana. Kiate kinautolú, ko e fakamoʻuí naʻe ola!
Ko kinautolu ko ia ʻoku maheni mo e Tohitapú ʻoku nau lāuʻilo naʻe fakamoʻui ʻe Sīsū ʻa e kau mahakí ʻi he ngaahi taimi lahi, ʻo fai ʻeni ʻi he “māfimafi ʻo e ʻOtua.” (Luke 9:42, 43) Ko ia te nau fifili nai, ‘ʻOku kei ngāue koā ʻa e mālohi ʻo e ʻOtuá ʻo fakatupunga ʻa e ngaahi fakamoʻui fakaemana he ʻaho ní?’ Kapau ko ia, ko e hā ʻoku ʻikai lava ai ʻa e ngaahi feinga ke faitoʻó ʻo ʻomai ʻa e ngaahi ola naʻe talaʻofaʻakí? ʻOku peheé koeʻuhi naʻe ʻikai ke maʻu ʻe he mahakí ha tui feʻunga pe koeʻuhi ʻoku ʻikai lahi feʻunga ʻene foakí? ʻOku totonu ki ha Kalisitiane ke kumi ki ha ngaahi faitoʻo fakaemana ʻi he taimi ʻoku faingataʻaʻia ai ʻi ha mahaki ʻoku langa pe ʻikai nai toe lava ʻo faitoʻo? Pea ʻe toe hoko nai ʻa e ngaahi faʻahinga faitoʻo fakaemana lavameʻa ko ia naʻe fakahoko ʻe Sīsuú? ʻE lava ke ke maʻu ʻa e tali ki he ngaahi fehuʻi mahuʻinga ko ʻení ʻi he kupu hoko maí.