Fiemaʻu—Ngaahi Ako Tohitapu Lahi Ange
1 ʻOku tāpuakiʻi ʻe Sihova ko e ʻOtuá ʻene kautaha fakaemāmaní ʻaki ʻa e tupu hokohoko. ʻI he taʻu fakangāue kuo ʻosí, naʻe papitaiso ai ʻa e toko 375,923 ʻi māmani lahi—ko ha ʻavalisi ʻoku laka hake ʻi he toko 1,000 ʻo e kau ākonga foʻou ʻi he ʻaho taki taha, pe toko 43 nai ʻi he houa kotoa pē! Neongo ʻa e ngaahi hongofuluʻi taʻu ʻo e faingataʻa kuo fehangahangai nai mo hotau ngaahi tokouá, ʻi he ngaahi tapa kehekehe ʻo e māmaní, ko e ngāue ʻo e Puleʻangá ʻoku lakalakaimonū pea tuʻu-ki-muʻa ʻa e tupulaki ʻoku lolotonga hokó. He fakalotomāfana ē ke lau ʻa e ngaahi laka ki muʻa ʻoku lolotonga hoko ʻi hono fakamafola atu ʻa e ongoongo leleí!
2 ʻI he vaʻa ʻi Haʻamoá ʻi he taʻu fakangāue kuo ʻosí, naʻa tau toe vakai ai ki he tupulaki ʻi he ʻavalisi fakakātoa ʻo e kau malangá mo e kau tāimuʻa tokoní, ʻi he ngaahi houa naʻe fakamoleki ʻi he malangá, pea ʻi he lahi ʻo e ngaahi tohi iiki, ngaahi polosiua, pea mo e ngaahi makasini naʻe tufá. Naʻe ʻi ai ha tupulaki ʻi he tokolahi ʻo e kau papitaisó pea mo ha tumutumu lahi taha ʻi he maʻu ʻo e Fakamanatú. Kae fēfē ʻa e toe ʻaʻahí mo e ngāue ako Tohitapú? Naʻe maʻu ʻe Tonga ha tupulaki tuʻu-ki-muʻa ʻi he fakakātoa ʻo e ngaahi toe ʻaʻahí mo e ngaahi ako Tohitapú. Neongo naʻe ʻi ai ha tupulaki ʻi he ngaahi toe ʻaʻahí ʻi Haʻamoa Hihifo, naʻe ʻi ai ha tō lalo ʻi he fakakātoa ʻo e ngaahi toe ʻaʻahí ʻi Haʻamoa ʻAmelika mo Tokelau, pea ko e kātoa ʻo e ngaahi fonua ko ʻení naʻe holo hifo ai ʻa e ngaahi ako Tohitapú. Ka, ko e ongo tafaʻaki ko ʻeni ʻo e ngāue fakafaifekaú ko e meʻa ia ʻoku fekauʻaki mo e ngāue ngaohi-ākongá. Ko e hā ʻe lava ʻe kitautolu taki taha ʻo faí ke liliu ai ʻa e anga ʻo e tōlalo ko ʻeni ʻi he ngaahi toe ʻaʻahí mo e ngaahi ako Tohitapú?
3 ʻAi ke Mālohi ʻa e Holi ke Fai ha Ako: Ko kitautolú ʻoku fiemaʻu ke tau tokangataha ki he hoko ʻo mālohi pea longomoʻui fakalaumālie. Ko e kau muimui moʻoni ʻo Kalaisí ko e kau “mamahiʻi ʻa e ngaahi ngaue lelei.” (Tai. 2:14) ʻI he taimi ʻoku tau vakai ai ki heʻetau ngāue fakafaifekaú, ʻe lava ke tau pehē ʻoku tau mātuʻaki vēkeveke ke toe foki ki he kotoa ʻo e ngaahi tohi naʻe tuku ʻi he malaʻe malangá? ʻOku tau loto-māfana fekauʻaki mo hono tuʻuaki ʻa e ngaahi ako Tohitapú kiate kinautolu kotoa ʻoku nau fakahāhā ʻa e mahuʻingaʻiá? (Loma 12:11) Pe ʻoku fiemaʻu kiate kitautolu ke fakatupu ha holi lahi ange ke fai ʻa e ngaahi toe ʻaʻahí pea kamata ha ngaahi ako Tohitapú?
4 Ko e lau Tohitapu fakafoʻituituí, maʻu maʻu pē ʻa e fakatahá, pea ako ʻa e ngaahi tohí te ne hanganaki ʻai kitautolu ke longomoʻui fakalaumālie pea fakaiviaʻaki ʻa e laumālie ʻo e ʻOtuá. (Ef. 3:16-19) ʻE fakaivimālohiʻi ai heni ʻetau tuí mo e falala kia Sihova pea mo ʻetau ʻofa ki hotau kaungā faʻahinga ʻo e tangatá. ʻE ueʻi ai kitautolu ke akoʻi ʻa e moʻoní ki ha taha kehe, ʻo ʻai ai ʻetau ngāue fakafaifekaú ke mahuʻinga, lavameʻa, pea fakaueʻiloto. ʻIo, ʻoku totonu ke tau fiemaʻu ʻa e ngaahi ako Tohitapu lahi ange!
5 ʻUluaki Ako mo e Fāmilí: ʻOku totonu ki he ngaahi mātuʻa Kalisitiane ʻoku nofo fakataha mo e fānaú ʻi ʻapí ke nau tokanga ki heʻenau polokalama ako Tohitapu fakafāmili tuʻumaʻú. (Teu. 31:12; Sāme 148:12, 13; Pal. 22:6) ʻE ʻaonga ʻaupito ki he ngaahi mātuʻá ke ako ʻa e polosiua Fiemaʻu pea toki hoko ki he tohi ʻIlo fakataha mo ʻenau fānaú ke teuteuʻi kinautolu ke taau ke hoko ko ha kau malanga teʻeki papitaiso pea ke fakatapui mo papitaiso. Ko hono moʻoní, ʻe fai nai ha fakakaukau ke tānaki atu ha toe fakamatala, ʻo fakatuʻunga ʻi he fiemaʻu mo e taʻu ʻo e kiʻi tamá. Ko ha mātuʻa ʻokú ne ako mo ha kiʻi tama teʻeki papitaiso ʻokú ne lau nai ʻa e akó, taimí mo e toe ʻaʻahí, ʻo hangē ko ia ʻoku hā ʻi he Puha Fehuʻi ʻo ʻEtau Ngāue Fakafaifekau ʻo e Puleʻanga ʻo Mē 1987.
6 Fakaleleiʻi ʻa e Fokotuʻutuʻu Fakafoʻituituí: Ko e fakakaukau atu ki he lahi ʻo e ngaahi makasini, ngaahi polosiua, pea mo e ngaahi tohi naʻe tufá, ʻoku ʻikai ha veiveiua ko ha tenga lahi ia ʻoku lolotonga movete. Ko e ngaahi tenga ʻo e moʻoní kuo ʻosi toó ʻoku malava ke maʻu ha tupu fakaʻulia ai ki hono fakatupu mai ha kau ākonga foʻou. Ka ʻe fiemālie moʻoni ha tokotaha faama pe ko ha tangata ngoue kapau ʻokú ne hokohoko atu ʻa e toó, pea hili kotoa ʻene ngaahi feingá, naʻe ʻikai ʻaupito ke tuku ha taimi ke utu ai? ʻIkai ʻaupito. ʻOku pehē pē, ʻoku fiemaʻu ha ngāue fakafaifekau toe ʻaʻahi.
7 ʻOkú ke fakataimi-tēpileʻi maʻu pē ha taimi ke fai ai ʻa e ngaahi toe ʻaʻahí? Toe foki vave ki he kotoa ʻo e mahuʻingaʻia naʻe maʻú. Fai ʻa e ngaahi toe ʻaʻahí fakataha mo e taumuʻa ke kamata ha ako Tohitapu. ʻOkú ke tauhi ha lēkooti maʻa, kei ngāueʻaki, pea maau lelei ʻo hoʻo ngaahi toe ʻaʻahí? Fakataha mo e hingoa mo e tuʻasila ʻo e tokotaha-ʻapí, fakapapauʻi ke hikiʻi mo e ʻaho ʻo e ʻuluaki ʻaʻahí, faʻahinga tohi naʻe tukú, ko ha fakamatala nounou ʻo e meʻa naʻe fetalanoaʻaki ki aí, pea mo ha poini ʻe lava ke fakahoko ʻi he ʻaʻahi hono hokó. Fakaʻataʻatā ha ava ʻi hoʻo lēkōtí ki ha fakamatala lahi ange ke tānaki atu ki ai ʻi he hili ʻa e toe ʻaʻahi taki taha.
8 Sivisiviʻi ʻa e Founga ke Fai Ai ha Toe ʻAʻahi: Ko e hā ʻa e ngaahi poini ʻe niʻihi ke manatuʻi ʻi hono fai ha toe ʻaʻahi ki ha taha mahuʻingaʻia? (1) Ke loto-māfana, anga-fakakaumeʻa, faivelenga, mo anga-fakafaingofua. (2) Fetalanoaʻaki ʻi he ngaahi kaveinga pe ngaahi fehuʻi ʻoku mahuʻinga kiate iá. (3) ʻAi ʻa e fetalanoaʻakí ke faingofua pea Fakatohitapu. (4) ʻI he ʻaʻahi taki taha, feinga ke akoʻi ʻa e tokotaha-ʻapí ki ha meʻa te ne fakatokangaʻi ʻoku hoko ʻo ʻaonga fakafoʻituitui kiate ia. (5) Langa hake ʻa e fakatuʻamelie ki ha kaveinga ke fai ha fetalanoaʻaki ki ai ʻi he ʻaʻahi hono hokó. (6) ʻOua ʻe fuʻu nofo fuoloa ai. (7) ʻOua ʻe ʻeke ha ngaahi fehuʻi ʻoku fakamaaʻi ai ʻa e tokotaha-ʻapí pe ʻai ia ke ne faingataʻaʻia. (8) Ngāueʻaki ʻa e ʻiloʻiló koeʻuhi ke ʻoua ʻe fakahalaiaʻi ha fakakaukau hala pe ngaahi ʻulungaanga kovi ʻa e tokotaha-ʻapí ki muʻa ia ʻi hono fakatupu ʻa e houngaʻia fakalaumālié.—Sio ki he fakalahi ʻo ʻEtau Ngāue Fakafaifekau ʻo e Puleʻanga ʻo Maʻasi 1997 ki ha toe tokoni ʻi he founga ke lavameʻa ai ʻi hono fai ʻa e ngaahi toe ʻaʻahí pea mo hono kamata ha ngaahi ako Tohitapu.
9 Kumi ki he Founga Kotoa ʻe Malavá: ʻI he fakatahaʻanga ʻe taha, naʻe malava ke maʻu ʻa e ngaahi hingoa pea mo e ngaahi fika ʻo e ʻapātimeni ʻo e kau nofo kotoa ʻi ha fale nofo totongi malu ʻaupito. Naʻe fai ha tohi fakafoʻituitui ki he kau nofo taki taha, pea naʻe mono atu ai ha ongo tuleki ʻe ua. ʻI he ngataʻanga ʻo e tohí, naʻe tuʻuaki atu ai ha ako Tohitapu pea mo ha fika telefoni fakalotofonua naʻe fakakau atu ai koeʻuhí ke lava ʻo fetuʻutaki mai ki ai ʻa e tokotaha ʻoku nofo aí. ʻI loto ʻi ha ngaahi ʻaho siʻi, naʻe telefoni mai ai ha kiʻi tangata kei talavou ʻo kole ke fai ha ako. Naʻe fai ha toe ʻaʻahi ʻi he ʻaho hono hokó, pea naʻe fokotuʻu ha ako ʻi he tohi ʻIlo. ʻI he pō pē ko iá naʻá ne maʻu ai ʻa e Ako Tohi ʻa e Fakatahaʻangá, pea naʻá ne hokohoko atu hono maʻu ʻa e kotoa ʻo e ngaahi fakatahá. ʻIkai ngata aí, naʻá ne kamata ha lau fakaʻaho ʻo e Tohitapú pea fai ha laka ki muʻa pau ke papitaiso.
10 Ko e kau malanga ʻi ha kulupu ʻi he kā ʻe taha naʻa nau fokotuʻutuʻu ke fai ha ngaahi toe ʻaʻahi fakataha. ʻI he taimi naʻe fai ai ʻe ha tuofefine ha taha ʻo ʻene ngaahi toe ʻaʻahí, ko e tokotaha naʻá ne kumi ki aí naʻe ʻikai ke ʻi ʻapi ia, ka ko ha kiʻi finemui ʻe taha naʻá ne tali mai ʻi he matapaá, ʻo pehē: “ʻOku ou kei tatali atu kiate koe.” Naʻe maʻu ʻe he tokotaha-ʻapí ʻa e tohi ʻIlo ki muʻa ia mei ha maheni. Ka ʻi he taimi naʻe uiui atu ai ʻa e tuofefiné ʻi he matapaá, kuó ne ʻosi lau tuʻo ua ʻa e tohí pea naʻá ne ofo ʻaupito ʻi he fakamatala ʻoku ʻi aí. Naʻá ne pehē, naʻe ʻikai te ne ʻohovale he sio ki he Kau Fakamoʻoní ʻi heʻenau uiui mai he ʻaho ko iá koeʻuhí naʻá ne lotu ke nau haʻu ʻo ako mo ia ʻa e Tohitapú. Naʻe kamata ha ako, pea naʻá ne kamata ke maʻu ʻa e ngaahi fakataha ʻa e fakatahaʻangá, pea naʻá ne fai ha laka ki muʻa vave ʻaupito.
11 Ko ha tuofefine, naʻe papitaiso meimei ki he taʻu nai ʻe 25, naʻá ne toki ʻoange ki heʻene faʻeé ha tohi ʻIlo. Ko ʻene faʻeé, ko ha mēmipa ʻi ha siasi, naʻá ne kamata ke lau ʻa e tohí. ʻI he hili ʻene ʻosiki ʻa e vahe ʻe ua, naʻá ne fetuʻutaki ki heʻene taʻahiné, pea naʻe ʻohovale ʻa ʻene taʻahiné ʻi heʻene pehē: “ʻOku ou fiemaʻu ke hoko ko ha taha ʻo e Kau Fakamoʻoni ʻa Sihová!” Naʻe kamata ke ako ʻa e faʻeé pea ʻi he taimí ni kuó ne ʻosi papitaiso.
12 ʻAhiʻahi ʻa e Ngaahi Fokotuʻu Ko ʻEní: Kuó ke ngāueʻaki ha lea hangatonu ke kamata ha ngaahi ako? Te ke fakahā ange pē nai: “Kapau te ke saiʻia ke fai ha ako Tohitapu taʻetotongi, te u lava ke fakahā atu kiate koe ʻi ha miniti siʻi pē ʻa e founga hono fai iá. Kapau te ke saiʻia ai, ʻe lava ke ke hoko atu.” Ko e kakai tokolahi ʻoku ʻikai te nau toumoua ke tali ha tuʻuaki pehē pea ʻoku nau mateuteu ke sio ki hono fakahāhaaʻi ʻo ha ako Tohitapu.
13 ʻI he kamataʻanga pē ʻo e akó, fakahā ki he tokotaha akó ʻa e founga ke teuteu ai ki muʻa ʻaki hono lau ʻa e ngaahi konga Tohitapu ʻoku lave ki aí pea laineʻi ʻa e foʻi lea tefito ʻi he tali ki he ngaahi fehuʻi kuo ʻosi pulusi maí. Tokangataha pē ki he ngaahi poini tefitó. Neongo ʻoku fiemaʻu nai kiate kitautolu ke tau hoko ʻo ngaofengofua ʻi he ʻuluaki ngaahi kongá, ʻoku mahuʻinga ke fai ha ako Tohitapu ʻi ha tuʻunga tuʻumaʻu. Manatuʻi ʻa e founga te ke fakahoko ai ʻa e lotú ko ha konga mātuʻaki mahuʻinga ia ʻo e akó pea mo e founga te ke teuteuʻi Fakatohitapu ai ʻa e tokotaha akó ki ha fakafepaki. Ko ia ai, ʻai ʻa e akó ke fakamānako!
14 Ko hono moʻoní, ʻoku ʻikai ko e kau ako Tohitapu kotoa pē ʻoku laka ki muʻa ʻi he vave tatau. ʻOku ʻikai ke hehema fakalaumālie ʻa e niʻihi hangē ko e niʻihi kehé pe vave ke tali ʻa e ngaahi meʻa ʻoku akoʻí. ʻOku mātuʻaki moʻui femoʻuekina ʻa e niʻihi pea ʻikai ai ke malava ke maʻu ʻa e taimi ʻoku fiemaʻu ke fakaʻosiʻaki ha vahe kakato ʻi he uike taki taha. Ko ia, ʻi he ngaahi tuʻunga ʻe niʻihi ʻoku fiemaʻu nai ke fai ha konga ako ʻe taha pe lahi ange ke fakaʻosi ha ngaahi vahe pau pea fakalahi atu ha ngaahi māhina ʻe niʻihi ke fakakakato ʻa e tohí. ʻI he ngaahi tuʻunga ʻe niʻihi, ʻoku tau ʻuluaki ako nai ʻa e polosiua Fiemaʻu pea hoko atu leva ki he tohi ʻIlo; ʻi he niʻihi kehe, hili ʻa hono fakakakato ʻa e tohi ʻIlo. ʻI he meʻá ni, pea fakalahi ʻaki ʻenau maʻu ʻa e ngaahi fakataha ʻa e fakatahaʻangá, ʻe tokoniʻi ai ʻa e tokotaha ako taki taha ke ne maʻu ha makatuʻunga fefeka ʻi he moʻoní.
15 Sinoemeʻá, lotu ki ha ako Tohitapu! (1 Sione 3:22) Ko e taha ʻo e pale lahi taha ʻoku hokosia ʻe ha Kalisitiane ko hono ngāueʻaki ʻe Sihova ke tokoniʻi ha taha ke hoko ko ha ākonga ʻa Sīsū Kalaisi. (Ng. 20:35; 1 Kol. 3:6-9; 1 Tes. 2:8) Ko e taimi ʻeni ke fakahā ai ʻa e faivelenga lahi ʻi he ngāue ako Tohitapú, ʻo falala kakato ki he tāpuaki lahi ʻa Sihová ki heʻetau ngaahi feinga ke kamata ha ngaahi ako lahi ange!
[Fakamatala ʻi he peesi 3]
ʻOkú ke lotu ke kamata ha ako Tohitapu foʻou?