3 | Mo Vakuwoniyapu va Ŵanthu wo Azumbulika mu Bayibolu Vingakuwovyiyani

BAYIBOLU LIKAMBA VA . . . Anthulumi ndi anthukazi akugomezgeka wo ‘wenga ŵanthu nge isi.’—YAKOBE 5:17.

Kumbi Lemba Ili Ling’anamuwanji?

Mu Bayibolu mwe nkhani zinandi za anthulumi ndi anthukazi, wo angukwaskika mu nthowa zakupambanapambana chifukwa cha vinthu vo angukumana navu. Po tiŵerenga vo vinguŵachitikiya, tingasaniya munthu munyaki yo wangukwaskika ndi vinthu vo vingumuchitikiya nge mo isi takwaskikiya.

Mo Venivi Vingawovye

Tosi tikhumba kuti anyidu ativwisengi mo tivwiya. Ndipu venivi vakukhumbika ukongwa asani titama matenda ngakusuzgika maŵanaŵanu. Asani tiŵerenga Bayibolu tisambira va ŵanthu anyaki wo aŵanaŵananga kweniso kuvwa nge mo isi tivwiya. Venivi vititiwovya kuziŵa kuti ŵanthu anyaki nawu angusuzgika nge isi ndipu titijivwa kuti te tija cha asani tifipa mtima kweniso tisuzgika maŵanaŵanu.

Mu Bayibolu mwe mazu nganandi nga ŵanthu wo awonanga kuti alivi wakuŵawovya kweniso alivi pakuko. Kumbi mumtima mukukambapu kuti, ‘Mbwenu, ndingafiska cha kulutirizga kuja umoyu waviyo’? Mozesi, Eliya ndi Davidi nawu awonanga viyo.—Numeri 11:14; 1 Mafumu 19:4; Salimo 55:4.
Bayibolu lititikambiya za munthukazi munyaki zina laki Hana, yo “wavwanga kuŵaŵa ukongwa mumtima” chifukwa chakuti wengavi ŵana, ndipu muwolu munyaki wamunyozanga chifukwa cha venivi.—1 Samuyeli 1:6, 10.
Bayibolu likamba so za munthu munyaki zina laki Yobu yo tingamuyezga. Chinanga kuti wenga ndi chivwanu chakukho, iyu wangusuzgika ukongwa maŵanaŵanu ndipu pa nyengu yinyaki wangukamba kuti: “Ndawutinkha umoyu wangu, ndikhumba cha kulutirizga kuja ndi umoyu.”—Yobu 7:16.

Kusambira mo ŵanthu ŵenaŵa angufiskiya kulimbana ndi maŵanaŵanu ngaheni, nasi kungatiwovya kuti tikunthiyepu suzgu yidu.

Mo Bayibolu Litovye Kevin

Mo Ndisuzgikiya Chifukwa cha Matenda ngo Ngachitiska Kuti Munthu Wasinthengisinthengi mo Wavwiya

“Pa nyengu yo ndenga pafupi kukwanisa vyaka 50 angundisaniya ndi matenda ngo ngachitiska kuti munthu wasinthengisinthengi mo wavwiya (bipolar disorder). Nyengu zinyaki ndawonanga kuti ndingamalana ndi suzgu yeyosi yo ndakumana nayu pa umoyu wangu. Kweni nyengu zinyaki ndaŵanaŵananga kuti umoyu ngwambula phindu.”

Mo Bayibolu Landiwovye

“Wakutumika Peturo njumoza mwa ŵanthu wo azumbulika mu Bayibolu yo ndingamuyezga. Iyu wangunangisapu vinthu vinyaki vo vachitiskanga kuti wajiwonengi kuti ngwambula kwenere. Mumalu mwakuŵanaŵaniyanga ŵaka venivi, Peturo wangusaniya mabwezi ngo ngamuŵanaŵaniyanga. Asani pa zuŵa lo ndayamba kusuzgika ndi matenda ngangu, vinthu vo ndinangisa vinganditimbanyiza kweniso vingachitiska kuti ndijiwonengi kuti nde wambula kukhumbika. Mwakuyanana ndi Peturo, ndasambira kuti ndikhumbika kucheza ndi mabwezi ngo ngangandiwovya kuti ndileki kutaya mtima.

“Fumu Davidi ntchakuwoniyapu chinyaki cha mu Bayibolu cho chitindichiska ukongwa. Kanandi iyu wasuzgikanga maŵanaŵanu ndi mo vinthu venge pa umoyu waki ndipu wajimbanga mulandu chifukwa cha vinthu vo wangunangisapu kuvuli. Ndingamuyezga chifukwa chakuti nani nyengu zinyaki ndikamba pamwenga kuchita vinthu vo pavuli paki nditijimba navu mulandu. Ndiwona kuti mazu ngo Davidi wangukamba mu Salimo 51 ngatindichiska ukongwa. Pa vesi 3, Davidi wangukamba kuti: ‘Mphulupulu zangu nditiziziŵa umampha, ndipu ubudi wangu we pa masu pangu nyengu zosi.’ Kukamba uneneska vesi ili likonkhoska mo ndivwiya asani ndasuzgika ukongwa maŵanaŵanu, chifukwa vitindisuzga kuŵanaŵaniya vinthu vamampha vakukwaskana ndi ini ndamweni. Kweni nditanja so mazu ngo Davidi wangukamba pa vesi 10 kuti: ‘Lengani mtima wakutowa mwaku ini, yimwi Chiuta, ndipu mukati mwangu ŵikanimu mzimu wufya, mzimu wakukho.’ Ndigwiriskiya ntchitu ulongozgi wenuwu pakumupempha Chiuta kuti wandiwovyi kuti ndijiwonengi mu nthowa yakwenere. Pakumaliya, vesi 17 litindichiska ukongwa chifukwa likamba kuti: ‘Pakuti yimwi Chiuta muwukanengi cha mtima wakusweka kweniso wakutekenyeka.’ Vesi ili litindisimikiziya kuti Chiuta watindiyanja.

“Kuŵanaŵaniya vakuwoniyapu va mu Bayibolu kweniso vo Chiuta wandipaska pasonu panu, vitindiwovya kugomezga ukongwa vinthu vo walayizga kunthazi. Ndigomezga kuti malayizgu nga mu Bayibolu ngazamufiskika nadi ndipu venivi vitindiwovya kuti ndikunthiyengepu.”