Mbwaanga Ino ‘Twamuzyiba Leza,’—Ncinzi Ncotweelede Kucita?
“Mulimuzyi Leza.”—GAL. 4:9.
INO INGA MWAINGULA BUTI?
Nkaambo nzi ncociyandika kulanga-langa mulongo wazyintu zyakumuuya ciindi aciindi?
Nkaambo nzi Munakristo uusimide ncayelede kuzumanana kuyaambele kumuuya?
Nkaambo nzi ncotweelede kuyeeya kujatikizya lusyomo alimwi akulyaaba kwesu kuli Jehova?
1. Nkaambo nzi sikweenzya ndeke ncayelede kubelesya mulongo wazyintu zyeelede kulangwa-langwa katananyamuka?
CIINDI cilicoonse ndeke kaitananyamuka, sikweenzya ndeke ulailanga-langa ndeke kubona naa zyintu zyoonse zili kabotu. Kutegwa acikonzye kucita oobo kabotu, ubelesya mulongo uujisi zyintu ziyandika kulangwa-langwa. Ikuti naa tanaacita oobo, takonzyi kubona penzi likonzya kunjizya ndeke muntenda. Nobaba basikweenzya bacibwene ibali kweenzya ndeke kwamyaka minji baleelede kuzilanga-langa zyintu zyoonse cimwi acimwi ciindi cilicoonse kabatananyamuka.
2. Mulongo uuli buti Banakristo ngobeelede kuba anguwo?
2 Mbubwenya mbuli mulongo ngwabelesya sikweenzya ndeke, kuli mulongo wazyintu nzyomweelede kulanga-langa kutegwa mube masimpe kuti lusyomo lwanu lunooli luyumu nomuba muziindi zyamapenzi. Kufwumbwa naa mwakabbapatizyigwa ino-ino naa mwali kubelekela Leza kwamyaka minji, coonse ciindi kulingaula lusyomo lwanu alimwi akulyaaba kwanu kuli Jehova Leza kulayandika kapati. Kwaalilwa kubeleka canguzu kucita boobo lyoonse kulakonzya kusololela kuntenda zyakumuuya. Bbaibbele litucenjezya kuti: “Ooyo uuyeeya kuti wiimvwi kabotu acenjele kutegwa atawi.”—1 Ko. 10:12.
3. Ncinzi Banakristo baku Galatiya ncobakali kuyandika kucita?
3 Banakristo ku Galatiya bakeelede kulingula lusyomo lwabo alimwi akulumba lwaanguluko lwakumuuya ndobakajisi. Kwiinda mucipaizyo cakwe, Jesu wakajalula nzila yakutondezya lusyomo mulinguwe kutegwa bamuzyibe Leza munzila yaalubazu—bakali kukonzya kuba bana ba Leza. (Gal. 4:9) Kutegwa bazumanane kulongezyegwa, bana Galatiya bakeelede kukaka njiisyo zyaba Juda, balo bakali kuzumanana kwaamba kuti beelede kutobela Mulawo wa Musa. Nkaambo nzi? Nkaambo kakuti Bamasi batapalwidwe ibakali mumbungano kunyina nobakali aansi aa Mulawo. Boonse buyo ba Juda a Bamasi bakali kuyandika kuyaambele kumuuya. Eeci cakali kubikkilizya akuzyiba kuti tabakonzyi kuba balulami kwiinda mububambe bwa Mulawo wa Musa.
NTAAMU ZYAKUSAANGUNA KUBWEZA KUTEGWA MUMUZYIBE LEZA
4, 5. Ino ndulayo nzi Paulo ndwaakapa bana Galatiya, alimwi luyandika buti kulindiswe?
4 Lulayo lwamwaapostolo Paulo kuba Galatiya lwakajisi makanze: kukasya Banakristo bakasimpe kuti batafwutatili lubono lwakasimpe kamu Bbaibbele alimwi akupiluka kuzyintu zyamusyule. Jehova wakasololela mwaapostolo amuuya kuti akulwaizye kutali buyo aabo bakali mumbungano yaku Galatiya, pele abakombi bakwe boonse kutegwa bazumanane kusyomeka.
5 Toonse tweelede kuyeeya mbotwakaanguluka kubuzike bwakumuuya alimwi akuba Kamboni wa Jehova. Kutegwa mucite oobo, amulange-lange mibuzyo eeyi yobilo: Sena muliziyeeyede ntaamu nzyomwakabweza kutegwa mweelele kubbapatizyigwa? Sena muliyeeyede mbomwakamuzyiba alimwi ambomwakazyibwa a Leza calo icakapa kuti mukkomane alwaanguluko lwakumuuya lwini-lwini?
6. Mulongo nzi ngotutiilange-lange?
6 Toonse twakatobela ntaamu zili fwuka. Ntaamu eezyo, mbubwenya mbuli mulongo wakumuuya, zilitondezyedwe mukabbokesi kakuti “Ntaamu Zisololela Kukubbapatizyigwa Alimwi Akuzumanana Kuyaambele.” Kuyeeya ntaamu eezyi zili fwuka lyoonse kuyakutuyumya kutegwa tutapiluki kuzyintu zyamunyika. Mbubwenya mbuli sikweenzya ndeke uucibwene alimwi uubikkila maano mbwazumanana kweenzya ndeke kakunyina ntenda kwiinda mukulanga-langa mulongo wakwe, muyakugwasyigwa kutegwa muzumanane mumulimo cakusyomeka kwiinda mukulanga-langa mulongo wakumuuya.
AABO BAZYIBIDWE A LEZA BALAZUMANANA KUYAAMBELE KUMUUYA
7. Ncitondezyo nzi ncotweelede kutobela, alimwi nkaambo nzi?
7 Mbubwenya mbuli sikweenzya ndeke mbwalanga-langa mulongo wazyintu nzyayelede kucita katananyamuka, andiswe lyoonse tulakonzya kulilingula alimwi azyintu nzyotwali kucita kuzwa notwakabbapatizyigwa. Paulo wakalembela Timoteo kuti: “Kozumanana kukakatila kucitondezyo camajwi mabotu alimwi meni-meni ngookamvwa kulindime icalusyomo aluyando lujanwa akaambo kakukamantana a Kilisito Jesu.” (2 Ti. 1:13) ‘Majwi aayo mabotu’ alajanika mu Jwi lya Leza. (1 Ti. 6:3) Mbubwenya mbuli cifwanikiso casikuzekaula mbocitondezya cintu mbocinoobede caakumana kuzekaulwa, ‘citondezyo cakasimpe’ cilatugwasya kuzyiba alimwi akucita Jehova ncayanda kulindiswe. Lino atulange-lange ntaamu izyakasololela kukubbapatizyigwa kwesu kutegwa tubone naa tulacitobela citondezyo cakasimpe.
8, 9. (a) Nkaambo nzi ncotweelede kuzumanana kukomena muluzyibo alimwi amulusyomo? (b) Amupe cikozyanyo citondezya mpindu yakukomena kumuuya alimwi akaambo ncotweelede kuzumanana kukomena.
8 Cakusaanguna amulongo wesu, tuyandika kuba aluzyibo. Kumane tulakonzya kuba alusyomo. Pele tweelede kuzumanana kukomena mumbazu zyoonse zyobilo. (2 Te. 1:3) Kukomena kubikkilizya kuzumanana kucinca. ‘Kukomena’ caamba kuvwula. Aboobo, kuti twabbapatizyigwa, tweelede kuzumanana kuyaambele kumuuya, kutegwa kukomena kwesu kuzumanane.
9 Tulakonzya kweezyanisya kukomena kwesu kwakumuuya akukomena kwacisamu. Cisamu cilakonzya kukomena kapati, ikwaambisya kuti miyanda yancico kaiya aansi kapati. Mucikozyanyo, zisamu zimwi zipati kapati zya makedari aaku Lebano zilakonzya kulampa mamita aali 37, kacijisi miyanda miyumu iinjila kapati aansi alimwi cisiko caco mubwamba cilakonzya kusika mamita aali 12. (Lwi. 5:15) Nokuba kuti caleka kufwambaana kukomena mbuli mbocikomena kuti kacicili cisyoonto, cilazumanana kukomena pele tacilibonyi kapati kuti cilakomena. Mwaka amwaka, cisiko cilakomena alimwi miyanda ilaunka aansi akupa kuti cisamu cisitikile kapati. Awalo Munakristo mbwakomena kumuuya. Tulakonzya kufwambaana kukomena ciindi notuciiya Bbaibbele kusikila mane twabbapatizyigwa. Aabo bali mumbungano balakkomana babona mbotuyaambele. Tulakonzya kweelela kuba bapainiya naa kutambula mikuli iimbi. Mumyaka iiccilila, kukomena kwesu kumuuya ndiza inga kwaleka kulibonya mbuli kumatalikilo. Nokuba boobo, tweelede kuzumanana kukomena mulusyomo alimwi amuluzyibo mane “tukabe bantu bapati, tukasike aciimo cizulide ica Kilisito.” (Ef. 4:13) Aboobo, tulakomena kuzwa mbuto noyamena kusikila twaba Munakristo uusimide, mbuli cisamu cipati cisitikide.
10. Nkaambo nzi kukomena kumuuya ncokuyandika nokuba ku Banakristo basimide?
10 Kukomena kwesu takweelede kugolela buyo waawo pe. Tweelede kuyungizya luzyibo lwesu alimwi akuyumya lusyomo lwesu. Aboobo, tulasitikila mubulongo bwa Jwi lya Leza. (Tus. 12:3) Mumbungano ya Banakristo kuli bakwesu abacizyi banji bakacita oobo. Mucikozyanyo, mukwesu iwabeleka kali mwaalu kwamyaka iinda ku 30 wakabona kuti ucikomena kumuuya. Wakaamba kuti: “Lino ndilalimvwisya kapati Bbaibbele. Lyoonse ndilajana coolwe cakubelesya njiisyo alimwi amilawo yamu Bbaibbele munzila ziindene-indene. Alimwi luyandisisyo lwangu lwamulimo alwalo lwazumanana kukomena.”
AMUKOMENE MUCILONGWE CANU A LEZA
11. Mbuti mbotukonzya kumuzyiba kabotu Jehova mukuya kwaciindi?
11 Kukomena kwesu alimwi kulabikkilizya akuswena kuli Jehova, Mulongwe alimwi Taateesu. Uyanda kuti katulimvwa kuti tulitambwidwe. Uyanda kuti tuzyibe kuti ulatuyanda alimwi tulikwabilidwe mbubwenya mbuli mwana mbwalimvwa kuyandwa akukwabililwa ciindi nali mumaanza aamuzyali uubikkila maano naa mbotulimvwa ciindi notuyanzana amulongwe uusyomeka. Mbubwenya mbuli mbomuzyi, cilongwe a Jehova tacikomeni mubuzuba bomwe buyo pe. Kweelede kwiinda ciindi kutegwa tumuzyibe alimwi akutalika kumuyanda. Aboobo, kutegwa mumuzyibe kabotu Jehova, amukanze kubikka ciindi kutegwa kamubala Jwi lyakwe abuzuba. Alimwi amubale Ngazi Yamulindizi alimwi a Sinsimuka! iiliyoonse alimwi amabbuku eesu aamwi aapandulula Bbaibbele.
12. Ncinzi ciyandika kutegwa Jehova atuzyibe?
12 Balongwe ba Leza balakomena kumuuya kwiinda mumipailo alimwi akuyanzana kuli kabotu abamwi. (Amubale Malaki 3:16.) Matwi aa Jehova ali “[ku]mipailo yabo yakukombelezya.” (1 Pe. 3:12) Mbubwenya mbuli muzyali siluyando, Jehova ulabikkila maano kumipailo yesu yakulomba lugwasyo. Aboobo, tweelede ‘kujatisya kupaila.’ (Lom. 12:12) Tatukonzyi kuzumanana kuba Munakristo uusimide kakunyina lugwasyo lwa Leza. Mapenzi aamubweende oobu mapati cakuti tatukonzyi kwaalwana alimwi akwaazunda tolikke. Ikuti twacileka kupaila, nkokuti tulalyaandaanya kuciyobwedo canguzu nzyapa Leza cakuliyandila. Sena mulakkutila amipailo yanu naa muyandika kuyaambele mulubazu oolu?—Jer. 16:19.
13. Nkaambo nzi kuyanzana a Banakristoma ncokuyandika kutegwa tukomene kumuuya?
13 Boonse aabo “bayubila mulinguwe” balamukkomanisya Jehova, nkakaambo kaako nokuba kuti twamuzyiba Leza, tweelede kuzumanana kuyanzana ambungano yabantu bamuzyi Leza. (Nah. 1:7, NW.) Munyika iino iityompya, ncamaano kuyanzana abakwesu alimwi abacizyi ibakulwaizya. Nimpindu nzi njotukonzya kujana? Mumbungano muyakujana bantu bayakumukulwaizya “kutondezya luyando akucita milimo mibotu.” (Heb. 10:24, 25) Paulo naakalembela ba Hebrayo, wakali kubakulwaizya kuyanzana ambungano. Kutondezya luyando luli boobu kuyandika kuyanzana a Banakristo bamwi. Lyoonse amulongo wanu mweelede kucconga kujanika kumiswaangano alimwi akutola lubazu.
14. Mbuti kweempwa alimwi akusanduka mbozyeelede kuzumanana kucitwa?
14 Kutegwa tube Banakristo twakeelede kweempwa alimwi akusanduka, naa kuzwa kuzibi zyesu. Nokuba boobo, kweempwa ncintu ceelede kuzumanana kucitwa. Mbuli bantu batalondokede, cibi cilayubilila mulindiswe mbuli nzoka iilibambilide kuluma. (Lom. 3:9, 10; 6:12-14) Atuzumanane kupakamana alimwi akubikkila maano kukulezya kwesu. Cikkomanisya ncakuti, Jehova ulatukkazikila moyo ciindi notulwana kukompama kwesu alimwi akucinca motweelede kucita oobo. (Flp. 2:12; 2 Pe. 3:9) Cikonzya kutugwasya nkweendelezya mbotubelesya ciindi alimwi alubono, akuleka kuliyandawida zyintu zitugeme. Mucizyi umwi wakalemba kuti: “Ndakakomenena mukasimpe, pele mbondakali kumubona Jehova kwakaliindene kapati abamwi. Ndakazyi kuti weelede kuyoowegwa alimwi ndakali kulimvwa kuti tacikonzyeki kumukkomanisya.” Mukuya kwaciindi mucizyi ooyu ‘wakalijana mubuyumuyumu bwakumuuya’ akaambo kamapenzi aakamugeme. Waamba kuti: “Eeci cakacitika kutali akaambo kakuti tiindakali kumuyanda Jehova, peepe, pele akaambo kakuti tiindakamuzyi kabotu. Nokuba boobo, nindakapaila kapati, ndakatalika kusanduka.” Wakayungizya kuti: “Ndakazyiba kuti Jehova wakali kundisololela mbuli mwana, kundigwasya kumanizya penzi limwi alimwi, kabotu-kabotu akunditondezya ncondeelede kucita.”
15. Ncinzi Jesu a Bausyi ncobabikkila maano?
15 “Amuzumanane kwaambila bantu” makani mabotu. Mungelo wa Leza wakaamba majwi aaya kuli Petro abaapostolo bamwi ciindi nobakaangununwa camaleele kuzwa muntolongo. (Mil. 5:19-21) Inzya, kutola lubazu nsondo ansondo mumulimo wamumuunda nkaambo kambi ikali amulongo wesu. Jesu alimwi a Bausyi balabikkila maano kulusyomo alimwi amulimo wesu. (Ciy. 2:19) Mbubwenya mbwaakaamba mwaalu waambidwe mumuncali 10, mulimo wamumuunda ncintu ciyandika kapati mubuumi bwesu.
16. Nkaambo nzi ncocili cibotu kuyeeya kulyaaba kwesu kuli Jehova?
16 Amuyeeye kulyaaba kwanu. Cintu ciyandika kapati ncilongwe ncotujisi a Jehova. Ulibazyi aabo bazulilwa kulinguwe. (Amubale Isaya 44:5.) Amulingule cilongwe canu anguwe. Iciswaangene aceeci, amuyeeye buzuba buyandika bwakubbapatizyigwa kwanu. Eeci acalo ciyakumugwasya kuyeeya kuti lubbapatizyo lwanu lwiiminina ntaamu iiyandika kapati njomwakacita.
AMUKAKATILE KULI JEHOVA KWIINDA MUKULIYUMYA
17. Nkaambo nzi kuliyumya kulayandika kutegwa tuzumanane kukakatila kuli Jehova?
17 Naakalembela bana Galatiya, Paulo wakakankaizya mbociyandika kuliyumya. (Gal. 6:9) Eeci cilayandika ku Munakristo mazuba aano. Muyakujana masukusyo, pele Jehova uyakumugwasya. Amuzumanane kupailila muuya uusalala. Muyakukatalukwa nkaambo muciindi cakuusa uyakuleta lukkomano, muciindi cakukopana kuyakuba luumuno. (Mt. 7:7-11) Amuyeeye kaambo aaka: Ikuti Jehova kabalanganya bayuni, nkokuti nywebo ulamulanganya kapati nkaambo mulamuyanda alimwi mwakalipa kulinguwe. (Mt. 10:29-31) Nokuba kuti mwasikilwa mapenzi aali buti, mutajoki munsi; mutatyompwi. Eelo kaka tujisi zileleko zinji akaambo kakuti tulizyibidwe kuli Jehova!
18. Mbwaanga lino ‘mwamuzyiba Leza,’ ncinzi ncomuyanda kucita?
18 Aboobo, ikuti twakamuzyiba ino-ino Leza alimwi akubbapatizyigwa, ino ncinzi ncotweelede kucita? Amuzumanane kwiiya kutegwa mumuzyibe kabotu Jehova, kukomena kutegwa musime kumuuya. Alimwi ikuti mwakabbapatizyigwa myaka minji yainda, ino ncinzi ncomweelede kucita? Andinywe mweelede kuzumanana kujana luzyibo lujatikizya Jehova. Atubikkile maano kucilongwe cesu anguwe. Ciindi aciindi toonse tweelede kulingula mulongo wesu wazyintu zyakumuuya kutegwa tubone kuti tulazumanana kukomena mucilongwe cesu a Taateesu siluyando, Mweenzuma alimwi Leza—Jehova.—Amubale 2 Bakolinto 13:5, 6.
[Cifwanikiso icili apeeji 15]
Cisamu cilazumanana kukomena. Banakristo abalo beelede kucita oobo