Malifalensi Aamu Kabbuku Kamuswaangano Wabuumi Amulimo Wesu wa Bunakristo
© 2024 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
MARCH 3-9
MBONO IZILI MU JWI LYA LEZA TUSIMPI 3
Amusyome Jehova
Tusimpi 3:5, 6—“Utasyomi Maano Aako Omwini Pe”
“Kosyoma Jehova amoyo wako woonse.” Tulatondezya kuti tulamusyoma Leza kwiinda mukucita zintu munzila njayanda. Tweelede kumusyoma cakumaninina, amoyo wesu woonse. Mu Bbaibbele, kanji-kanji moyo waamba mbwalimvwa muntu, nzyayeeya alimwi ambwazilanga zintu. Aboobo, kusyoma Leza amoyo wesu woonse cibikkilizya zintu zinji. Nkusala nkotucita akaambo kakuti tulisinizyide kuti Mulengi wesu ulizyi zintu zikonzya kutugwasya.—Baroma 12:1.
“Utasyomi maano aako omwini pe.” Tweelede kumusyoma Leza akaambo kakuti tatukonzyi kusyoma mizeezo yesu iitalondokede. Ikuti twalisyoma tobeni naa kulekela mbotulimvwa kutupa kusala zyakucita, tulakonzya kusala zintu zikonzya kulibonya kuba kabotu kumatalikilo pele kumamanino zyaakutunjizya mumapenzi. (Tusimpi 14:12; Jeremiya 17:9) Busongo bwa Leza bulisumpukide kapati kwiinda bwesu. (Isaya 55:8, 9) Ikuti naa twasololelwa anguwe, tulakonzya kuzwidilila muzintu nzyotucita.—Intembauzyo 1:1-3; Tusimpi 2:6-9; 16:20.
Tusimpi 3:5, 6—“Utasyomi Maano Aako Omwini Pe”
“Munzila zyako zyoonse kolanga kulinguwe.” Tweelede kubona zintu mbubwenya mbwazibona Leza mumbazu zyoonse izyabuumi bwesu alimwi aleelyo notuyanda kupanga zyakusala zipati. Tulacita oobo kwiinda mukulomba busolozi kulinguwe mumupailo alimwi akutobela ncatwaambila kwiinda mu Jwi lyakwe, Bbaibbele.—Intembauzyo 25:4; 2 Timoteyo 3:16, 17.
“Walo ulalulamika nzila zyako.” Leza ulalulamika nzila zyesu kwiinda mukutugwasya kupona kweelana azyeelelo zyakwe ziluleme. (Tusimpi 11:5) Aboobo, tulacikonzya kweeleba mapenzi alimwi akupona buumi bukkomanisya.—Intembauzyo 19:7, 8; Isaya 48:17, 18.
Amuyaambele—Mukomene
Mbwaanga muntu inga wakainda kale mubukkale busiyene-siyene, cimwi ciindi ulakonzya kuyeeya kuti: ‘Bukkale oobu tabuli bweenzu kulindime pe. Ndilizyi cakucita.’ Sena eeci inga categwa mbusongo? Ibbuku lya Tusimpi 3:7 litucenjezya kuti: “Utalisongwaazyi mumeso aako omwini.” Iluzibo lweelede kutugwasya kuteelela twaambo toonse tujatikizyidwe notujanika mubukkale busiyene-siyene. Pele ikuti katuyaambele kumuuya, iluzibo ndotujisi lweelede kutugwasya kuzyiba kuti tuyandika kulongezyegwa a Jehova ikutegwa tuzwidilile. Aboobo, kuyaambele kwesu kulabonwa ikutali mbotumana mapenzi aasiyene-siyene cakulisyoma, pele kwiinda mukulisungula kulomba Jehova kuti atusololele mubuumi bwesu. Kulabonwa kwiinda mukuba alusyomo lwakuti kunyina cikonzya kucitika ikuti tanaacizumizya. Alimwi akwiinda mukuzumanana acilongwe aluyando ndotujisi kuli Taateesu wakujulu.
Mbono Zyakumuuya
Twaambo Tupati-Pati Kuzwa Mubbuku lya Tusimpi
3:3. Tweelede kuyandisya luzyalo alimwi akusyomeka alimwi akuzitondezya mbuli mbotukonzya kutondezya luwenje lwamunsingo ludula. Alimwi tuyandika kulemba bube oobu amyoyo yesu, ikubucita kuba cibeela cabube bwesu ciyandika kapati.
AMUSUNGWAALE MUMULIMO WAMUMUUNDA
Amumusyome Jehova Mbwaayaabusika Mamanino
7 Bunji bwabakwesu babelekela muzilawo zikatazya kapati mwalo muyandika kuliyumya. Musinsimi Jeremiya wakabeleka mucilawo cili boobu—kumazuba aakumamanino aabwami bwa Juda. Abuzuba lusyomo lwakwe lwakali kusunkwa akaambo kakwaambilizya mulumbe walubeta lwa Leza cakusyomeka. Aciindi cimwi, awalo Baruki mulembi wakwe uusyomeka, wakatongooka akaambo kakukatala. (Jer. 45:2, 3) Sena Jeremiya wakatyompwa? Mubwini, zimwi ziindi wakali kutyompwa. Wakaamba kuti: “Bube alutuko buzuba bwakuzyalwa kwangu! Ino nkaambonzi ndakazwa muzyalilo kukujana mapenzi amakataazyo akusowa mazuba aangu mubuusu?”—Jer. 20:14, 15, 18.
8 Nokuba boobo, Jeremiya kunyina naakaleka. Wakazumanana kusyoma Jehova. Akaambo kaceeci, musinsimi ooyu uusyomeka wakalibonena kuzuzikizyigwa kwamajwi aa Jehova aalembedwe kulugwalo lwa Jeremiya 17:7, 8 aakuti: “Uli acoolwe muntu uusyoma Jehova, uujisi Jehova mbuli mutabilizi wakwe. Uyooba mbuli musamu uubyalidwe kumbali lyamaanzi, uutunga miyanda yawo kukalonga, uutayoowa inkasaalo niisika. Maatu aawo alasia lyoonse, amumwaka wacimpayuma taakwe cuukataazya, tuuleki kuzyala micelo.”
9 Mbubwenya mbuli cisamu cipati ‘cibyalidwe kumbali aakalonga kamaanzi,’ naa cili mumuunda wamicelo uutililwa, Jeremiya kunyina ‘naakaleka kuzyala micelo.’ Tanaakazumina kuyungwa abasabuzi bakamuzingulukide. Muciindi caboobo, wakakakatila kuli Sikupa “maanzi” aabuumi alimwi wakali kuziyeeya zyoonse Jehova nzyaakamwaambila. (Amubale Intembauzyo 1:1-3; Jer. 20:9) Eelyo kaka Jeremiya ncikozyanyo cibotu kulindiswe, kwaambisya kuli baabo babelekela Leza muzilawo zikatazya. Ikuti naa muli mubukkale buli boobu, amuzumanane kusyoma Jehova cakumaninina walo uuyoomugwasya kuliyumya ‘mukwaambilizya zyina lyakwe antangalala.’—Heb. 13:15.
10 Jehova watupa zyintu zinji zyakumuuya zikonzya kutugwasya kuliyumya mazuba aano aakumamanino. Akati kazyintu eezyi, tulijisi Jwi lya Leza lyalo lisandululwa mumyaambo minji. Ulatupa zyakulya zyakumuuya aciindi ceelede kwiinda muciinga camuzike musyomesi uucenjede. Alimwi watupa nkamu mpati yabalongwe basyomima mbotubungana limwi kumiswaangano yambungano alimwi akumiswaangano mipati. Sena mulazibelesya zyintu eezyi zyakumuuya? Boonse bazibelesya “bayooimba cakukondwa mumoyo.” Pele kulibaabo batamuswiilili Leza ‘bayoolila mumause aamyoyo yabo, bayakoomoka mukupenga kwamyuuya yabo.’—Is. 65:13, 14.
MARCH 10-16
MBONO IZILI MU JWI LYA LEZA TUSIMPI 4
“Kokwabilila Kapati Moyo Wako”
Mbuti Mbomukonzya Kukwabilila Moyo Wanu?
4 Kulugwalo lwa Tusimpi 4:23, ibbala lyakuti “moyo” lilabelesyegwa kwaamba “moyo wamuntu” naa ‘buntu bwamukati.’ (Amubale Intembauzyo 51:6 alimwi abupanduluzi buyungizyidwe.) Munzila imwi, “moyo” caamba mizeezo yesu yamumoyo, mbotulimvwa, makanze eesu alimwi azintu nzyotulombozya. Nkokuti caamba bwini mbotubede mukati, ikutali buyo mbotulibonya atala.
Mbuti Mbomukonzya Kukwabilila Moyo Wanu?
10 Kutegwa tuzwidilile kukwabilila moyo wesu, tweelede kuti katucikonzya kuzyiba ntenda iiliko alimwi akubweza ntaamu cakufwambaana kutegwa tulikwabilile. Ibbala lyakasandululwa kuti “kokwabilila” kulugwalo lwa Tusimpi 4:23 lituyeezya mulimo ngwacita mulindizi. Mumazuba aa Mwami Solomoni, balindizi bakali kwiimikila atala abwaanda bwamunzi kutegwa baukwabilile alimwi akulizya mweembo ikuti naa babona basinkondo. Kuciyeeya eeci mumizeezo yesu kulatugwasya kumvwisya ncotweelede kucita kutegwa tumulesye Saatani kunyonganya kuyeeya kwesu.
11 Kaindi, balindizi bakali kubelekela antoomwe abalindizi baamulyango bamumunzi. (2Sam. 18:24-26) Antoomwe, bakali kugwasya kukwabilila munzi kwiinda mukubona masimpe kuti milyango yakali kujalwa kufwumbwa ciindi sinkondo asika afwaafwi. (Neh. 7:1-3) Manjezyeezya eesu aayiisyidwe a Bbaibbele alakonzya kubeleka mbuli mulindizi alimwi akutucenjezya ciindi Saatani nasola kulwana moyo wesu, munzila imwi, ciindi nasola kunyonganya mizeezo yesu, mbotulimvwa, makanze naa nzyotulombozya. Kufwumbwa ciindi manjezyeezya eesu naatucenjezya kujatikizya ntenda, tweelede kwaamvwida alimwi akujala mulyango, munzila imwi.
Mbuti Mbomukonzya Kukwabilila Moyo Wanu?
14 Kutegwa tukwabilile moyo wesu, tatweelede buyo kukaka kuyungwa amizeezo mibyaabi pele alimwi tweelede kutambula mizeezo iili kabotu. Amuyeeye alimwi kujatikizya cikozyanyo camunzi uuyakilidwe abwaanda. Mulindizi waamulyango wakali kujala milyango yamunzi kutegwa sinkondo atabalwani, pele zimwi ziindi wakali kwiijalula milyango kutegwa zyakulya alimwi azintu zimwi zinjizyigwe. Ikuti noyatakali kujalulwa milyango, bantu bamumunzi bakali kukonzya kufwa nzala. Mbubwenya buyo, tweelede kuujalula moyo wesu lyoonse kutegwa katweendelezyegwa amizeezo ya Leza.
“Kokwabilila Kapati Moyo Wako!”
Ino nkaambo nzi ncotweelede kubamba moyo wesu wacikozyanyo? Leza wakakulwaizya Mwami Solomoni kulemba kuti: “Bamba moyo wako cakucenjela loko, nkaambo mulinguwo mobuzwa buumi.” (Tusimpi 4:23) Buumi mbotupona lino alimwi abulangizi bwesu bwakumbele buyeeme abube bwesu bwamoyo wacikozyanyo. Nkaambo nzi? Nkaambo Leza ulabona cili mumoyo wesu. (1 Samuele 16:7) Mbuntu bwesu bwamukati, ‘buntu bwamukati kamoyo,’ bwalo butondezya Leza mbwalimvwa kujatikizya ndiswe.—1 Petulo 3:4.
Mbono Zyakumuuya
Sena Mulilibambilide Kulindila Kuti Jehova Abweze Ntaamu?
4 Lugwalo lwa Tusimpi 4:18 lutwaambila kuti “nzila yabaluleme ili mbuli mumuni wamafwumofwumo uumweka uuyaabumwekesya kusikila mane kwatuba buu.” Kapango aaka kalatondezya cakusalazya Jehova mbwabagwasya bantu bakwe kumvwisya makanze aakwe asyoonto-syoonto. Nokuba boobo, kapango aaka alimwi kalakonzya kutugwasya kubona Munakristo mbwayaambele kumuuya mubuumi bwakwe. Cilatola ciindi kuti muntu abe acilongwe a Jehova. Ikuti cabusungu katwiiya alimwi akutobela lulayo ndotujana mu Jwi lya Leza alimwi ambunga yakwe, asyoonto-syoonto tuyooba abube bwa Kristo. Alimwi tuyoomuzyiba kabotu Leza. Atulange-lange cikozyanyo ncaakapa Jesu kujatikizya kaambo aaka.
AMUSUNGWAALE MUMULIMO WAMUMUUNDA
Nkaambo Nzi Bakamboni ba Jehova Ncobatasekeleli Isita?
Mizeezo iitaluzi iidumide
▪ Makani Aakubeja: Ikaambo Bakamboni ba Jehova ncobatasekeleli Isita nkakuti tabali Banakristo.
Makani Aamasimpe: Tulasyoma kuti Jesu Kristo Mufwutuli wesu, alimwi tulasoleka ‘kwiitobelesya mikondo yakwe.’—1 Petulo 2:21; Luka 2:11.
▪ Makani Aakubeja: Tamusyomi kuti Jesu wakabusyigwa kubafwu.
Makani Aamasimpe: Tulasyoma mububuke bwa Jesu; tulizyi kuti musemo walusyomo lwa Bunakristo alimwi tulabwaamba mubukambausi bwesu.—1 Bakolinto 15:3, 4, 12-15.
▪ Makani Aakubeja: Taakwe mbomulimvwa kuti bana banu balaindwa Isita.
Makani Aamasimpe: Tulabayanda bana besu—tulalitakata mukubayiisya alimwi akubagwasya kutegwa kabakkomene.—Tito 2:4.
Nkaambo nzi Bakamboni ba Jehova ncobatasekeleli Isita?
▪ Pobwe lya Isita taliyeeme aa Bbaibbele pe.
▪ Jesu wakatulailila kuti katwiibaluka lufwu lwakwe, kutali kubuka kwakwe. Tulacita Ciibalusyo ciindi comwe amwaka kweelana akkalenda yamu Bbaibbele.—Luka 22:19, 20.
▪ Tusyoma kuti pobwe lya Isita talizumizyidwe a Leza nkaambo lyakazwa kuzilengwa zyabuzyazi zyakaindi. Leza uyanda kuti tumukombe alikke nkaambo ngu “Leza sibuzuba,” alimwi ulabijilwa kumukomba munzila njatakkomanini.—Kulonga 20:5; 1 Bami 18:21.
Tusyoma kuti kusala kwesu kwakutasekelela Isita kuyeeme aa Bbaibbele, lyalo likulwaizya kubelesya “maanu abusongo” muciindi cakutobela buyo tunsiyansiya twabantu. (Tusimpi 3:21; Matayo 15:3) Nokuba kuti tulabaambila bamwi nzyotusyoma kujatikizya Isita kuti batubuzya, tulakulemeka kusala nkobacita bantu mumakani aaya.—1 Petulo 3:15.
MARCH 17-23
MBONO IZILI MU JWI LYA LEZA TUSIMPI 5
Amubutantamuke Bwaamu
w00-E 7/15 29 ¶1
Mulakonzya Kuzumanana Kusalala Munyika Eeyi Iizwide Kutalilemeka
Mukasimpi aaka, muntu muzangi waambidwe kuti “mukaintu mweenzu,” nkokuti muvwuule. Imajwi ngaabelesya koongelezya mwaalumi uutakwe maano alalweela mbuli cimbulwe cabuci alimwi alabombeka kwiinda mafwuta aamaolifa. Kanji-kanji muntu uuyanda koonana ulatalika munzila eeyi. Mucikozyanyo, nceeci cakuluula camukaintu umwi mulembi, imubotu kapati uujisi myaka iili 27 wazina lyakuti Amy. Wakaamba kuti: “Mwaalumi umwi kumulimo wakali kundibikkila kapati maano alimwi akunditembaula kufwumbwa ajana coolwe cakucita boobo. Cilakkomanisya kapati kuzyibwa. Pele ndakabona kuti ncaakali kuyanda kulindime nkoonana. Tiindakacegwa mukakole aaka.” Imajwi ngabelesya sikoongelezya inga alakwelelezya ccita kuti katuzyi cini ncaamba. Aboobo, tweelede kuyeeya kabotu kutegwa tuzyibe cini ncaamba.
Tulagwasyigwa Kapati Akaambo Kakuyoowa Leza
9 Kuli twaambo tubotu ncotweelede kutantamuka bukkale bwakutalilemeka. “Mukaintu mufwubafwuba” upandululwa kuti uluujisi kwaamba kuti: “Maanzi aakubba alalweela.” Ino “maanzi aakubba” ninzi? Bbaibbele likozyanisya koonana kwamulumi amukaintu kumaanzi aakatalusya. (Tus. 5:15-18) Mwaalumi amukaintu ibakwetene mumulawo, balizumizyidwe kulikkomanisya kwiinda mukoonana. Pele eeci ciliindene ‘amaanzi aakubba,’ alo aakonzya kwaamba bwaamu. Bantu bacita bwaamu kanji-kanji balayuba kutegwa bamwi batababoni, mbubwenya mbuli kabwalala uuyanda kubba zintu. “Maanzi aakubba” alakonzya kulimvwisya kulweela kuti aabo bajatikizyidwe kabayeeya kuti kunyina uuyoozyiba kuti bakacita cibi. Eelo kaka ooku nkulyeena! Nkaambo Jehova ulabona zyoonse. Kuleka kukkomaninwa a Jehova ncecintu ciinda kubija naa kulula cikonzya kutucitikila, alimwi ‘tacilweeli’ naaceya naa kukkomanisya. (1Kor. 6:9, 10) Pele kuli azimbi zijatikizyidwe.
10 Kucita bwaamu kulakonzya kupa muntu kusampuka, kulimvwa kubula mpindu, kuba amada aamusyokwe alimwi akunyonganya mikwasyi. Aboobo, cilisalede kuti ncabusongo kwiitantamuka “ŋanda” yamukaintu mufwubafwuba acakulya cakwe. Kunze aakusweekelwa cilongwe a Jehova, bantu banji ibacita bwaamu balaba amalwazi alo aakonzya kubajaya. (Tus. 7:23, 26) Kapango 18 kacaandaano 9 kalamanizya amajwi aakuti: “Beenzu bamukaintu ooyu bali kunsi kwini kwa Cuumbwe.” Pele, nkaambo nzi bantu banji ncobakuzumina kutamba kwakwe kwalo ikusololela kumapenzi?—Tus. 9:13-18.
Tulakonzya Kuzumanana Kusalala Mukulilemeka
8 Lugwalo lwa Tusimpi 5:8 lwaamba kuti: “Komutantamuka mukaintu ooyo [mukaintu uutalilemeki]; utasweni afwaafwi amulyango waŋanda yakwe.” Ntenda iiliko mukuunduluzya lulayo oolu ilitondezyedwe mulugwalo lwa Tusimpi caandaano 7, mwalo mwaambidwe mulombwana umwi iwakainda munsi-munsi aaŋanda yamukaintu uutalilemeki. Kwakali kumangolezya. Mpoonya wakaswaangana amukaintu ooyu alimwi kuboneka kuti tanaakasamide kabotu. Wakajata mulombwana ooyu akumumyonta. Wakamoongelezya mulombwana ooyu amajwi aabucenjezu akupa kuti abe aamuzeezo wakoonana calo icakapa kuti aalilwe kukazya sunko eeli. Mpoonya bakacita bwaamu. Kuboneka kuti mulombwana ooyu taakwe naakajisi makanze aakucita bwaamu. Taakacenjede alimwi tanaakali mupampu. Nokuba boobo, wakeelede kupenga akaambo kacintu ncaakacita. Nicakabota naatakasola kuswena afwaafwi amukaintu ooyu!—Tus. 7:6-27.
9 Sena andiswe inga twayanda kuba bafwubafwuba mbuli mulombwana wamucikozyanyo, ambweni kwiinda mukulibikka mubukkale bubyaabi ibukonzya kutupa kuba amizeezo yakucita bwaamu? Mucikozyanyo, masiku, basikweendelezya mapulogilamu aa TV balakonzya kutondezya zintu zitali kabotu. Pele mbuti kuti tujisi cilengwa cakulangaula mapulogilamu aa TV? Ambweni tulakonzya kutalika kutobela makkeyala aa Intaneti pesi mubwini kakunyina ancotulangaula, makkeyala alo aakonzya kututola kumakkeyala aatondezya zintu ziletela muzeezo wakoonana. Mubukkale buli boobu, sena zintu eezyo inga tiizyatupa kuba aamizeezo iitali kabotu alimwi akutupa kuti tucileke kusalala mukulilemeka?
10 Nzila aimwi Bbaibbele mbolitugwasya nkwiinda mukutupa lulayo lujatikizya mbotweelede kubabona bantu mbotwiindene zizo. (Amubale 1 Timoteyo 5:2.) Lulayo luli boobu cakutainda mumbali lulakasya kupa muntu umwi muzeezo wakuti mulamuyanda kakuli tamujisi makanze aakukwatana anguwe. Bamwi bayeeya kuti kwaambaula naa kulanga muntu munzila iitondezya kuti mulamunyomenena tacilubide pe akaambo kakuti takujatikizyi kujatana amubili. Pele kucita boobo kulakonzya kupa umwi kutalika kuyeeya zintu zitali kabotu zyalo zikonzya kupa kuti bacite cibi cipati cabwaamu. Eeci cakacitika kale alimwi cilakonzya kucitika.
Mbono Zyakumuuya
Amubayiisye Kulilemeka Bana Banu
Bbaibbele lilakonzya kutugwasya nkaambo bunji bwa milawo iili mumo ilakankaizyigwa kwiinda mukwaamba mapenzi aajanika akaambo kakucita cibi. Mucikozyanyo, lugwalo lwa Tusimpi 5:8, 9 lukulwaizya bakubusi kutija bwaamu “Kuti utapi bambi bulemu bwako.” Mbuli mbokutondezyedwe mutupango ootu, aabo batalika koonana kabatana kwata naa kukwatwa inga tabacilemekwi, tabacimubelekeli Jehova cakumaninina alimwi balalisampula. Alimwi eeci cibapa kuti batajani ngobakonzya kukwatana limwi uulaa bukkale bubotu. Kuzyiba ntenda zikonzya kucitika kumubili, mumizeezo alimwi akumuuya akaambo kakutatobela milawo ya Leza kulakonzya kumugwasya mukubusi kuti azumanane kwiitobela.
MARCH 24-30
MBONO IZILI MU JWI LYA LEZA TUSIMPI 6
Ncinzi Ncotukonzya Kwiiya Kukanyenyene?
it-1-E 115 ¶1-2
Kanyenyene
‘Busongo Bwakuzyalwa Aambubo.’ ‘Busongo’ bwatunyenyene tiibwakaba akaambo buyo kakuti ntusongo pele oobu mbwaakatulenga buya Mulengi. Bbaibbele lyaamba tunyenyene kuti ‘tulabamba cakulya cantuto ciindi cacilimo akuyobolola zyakulya zyantuto ciindi cakutebula.’ (Tus. 6:8) Kuli musyobo umwi uuzyibidwe kapati watunyenyene tujanika ku Palestine, ntunga basikutebula, naa tulimi (Messor semirufus). Tuuka ootu tulayobola maila manji kapati lyamainza alimwi acilimo kutegwa tukabelesye kumbele kubikkilizya aciindi camupeyo nokuli buyumu-yumu bwazyakulya. Musyobo watuuka ootu ujanika muzibuye zyakuumina maila, mwalo nseke alimwi amaila mozili zinji kapati. Ikuti naa mudumu wamvwula wasika kunseke nzyotwayobola, tulaagwisya maila anze kutegwa ayume. Kunze lyaboobo, tuzyibidwe kuti ikutegwa maila ngotwayobola atameni, moyo wamaila tulaulya. Anze aampako zyatuuka ootu inga kuli makwa aamaila.
Bube Bubotu Bwiindene-indene. Aboobo, kulanga-langa mbokapangidwe kauka aaka kupa kuti tuzuminizye akukulwaizya kwakuti: “Yebo omutolo, koya kutunyenyene; kobona mbotubeleka kutegwa usongwaale.” (Tus. 6:6) Kunyina notuli tusongo kwiinda mukulibambila buyo zyakumbele pele alimwi tulabeleka canguzu, zimwi ziindi tulanyamuna mukuli uulema ziindi zyobilo kwiinda ntuto naa kwiinda waawo, tulacita kufwumbwa ncotukonzya kuzuzikizya mukuli wantuto, alimwi kunyina notujoka musyule nokuba kuti caamba kuwa naa kuwida mujeleele buya. Tubelekela antoomwe kwiinda mukubamba kabotu citeente cantuto alimwi tulabikkilana maano ababelesinyina, zimwi ziindi tulamugwasya mweenzinyina walicisa naa wakatala akumutola kuciteente.
Busongo Mbwajisi Jehova Bulalibonya Muzyintu Nzyaakalenga
9 Tulakonzya kwiiya twaambo tunji kuzwa kulumoma. Lutuyiisya kuti bunkutwe bulayandika ikuti naa tuyanda kuti tujane mpindu. Ibbaibbele litwaambila kuti: “Koya kulumoma, O mutolo; bona inzila zyalo, uliiye busongo. Talujisi mwami, talujisi silutwe nanka mweendelezi, nekubaboobo lulabamba zilyo zyalo ciindi cacilimo, akucela bulilu bwalo kuciindi cakutebula.” (Tus. 6:6-8) Jehova alimwi a Mufwuzi wakwe, Jesu, mbankutwe. Jesu wakati: “Mbubonya Taata mbwacibeleka ambuli sunu, amebo ncembeleka.”—Joh. 5:17.
10 Mbokunga twiiya Leza alimwi a Kristo, andiswe tweelede kuba bankutwe. Kufwumbwa naa tupedwe mulimo naa mukuli nzi mumulimo wa Leza, tweelede kuubeleka cabunkutwe, ‘kupangika myoyo yesu lyoonse kumilimo ya Mwami.’ (1 Kor. 15:58) Aboobo, tweelede kutobela lulayo Paulo ndwaakapa Banakristo baku Roma lwakuti: “Mutabi batolo kubusungu, pele myoyo yanu ipye kukumanina [Jehova] milimo.” (Rom. 12:11) Milimo njotubeleka mukucita kuyanda kwa Jehova taikabi yabuyo pe, nkaambo Ibbaibbele litusyomezya kuti: “Leza tali sikampenda, takonzya kuluba milimo yanu akuyanda nkomwatondezya nkaambo kezina lyakwe.”—Heb. 6:10.
Mbono Zyakumuuya
Mulakonzya ‘Kubusamununa Buntu Bwanu Bwakaindi’
11 Amwiiye kusulaika zeezyo Jehova nzyasulide. (Int. 97:10) Bbaibbele lyaamba kuti Jehova ulaasulide “meso aalisumpula, mulaka waamba zyakubeja, maanza aatila bulowa bwabantu banyina mulandu.” (Tus. 6:16, 17) Alimwi “ulabasesemwa basinkondo abasilweeno.” (Int. 5:6) Jehova ulizisulide zintu eezyi cakuti wakabanyonyoona bantu boonse babyaabi mumazuba aa Nowa nkaambo nyika yoonse yakazula nkondo. (Matl. 6:13) Amubone cikozyanyo cimbi. Kwiinda mumusinsimi Malaki, Jehova waamba kuti ulibasulide aabo cabumpelenge baleka ngobakwetene limwi. Leza ulabukaka bukombi bwabo alimwi uyoobabeteka akaambo kamicito yabo.—Malk. 2:13-16; Heb. 13:4.
MARCH 31–APRIL 6
MBONO IZILI MU JWI LYA LEZA TUSIMPI 7
Amweelebe Bukkale Bukonzya Kumusunka
‘Mutalifunkizyi Kumaanu Aanu Nobeni’
16 Mupailo ulayandika kutegwa twaazunde masunko, pele tweelede kuzyiba ciindi ncotweelede kupaila. Amuyeeye mukubusi umwi waambidwe mulugwalo lwa Tusimpi 7:6-23. Ciindi cakumangolezya, wakali kuyaabweendeenda mumugwagwa kwalo mwanakazi muvwuule nkwaakali kukkala. Mukaintu ooyu wakamukombelezya amajwi aakwe akumoongelezya amilomo yakwe myuuba, wakamutobela mbuli musune uuya mukujaigwa. Nkaambo nzi mukubusi ooyu ncaakabelesyela mugwagwa ooyu? Mbokunga ‘wakanyina busongo’ naa luzyibo, weelede kuti wakali kulombozya zyintu zitali kabotu. (Tus. 7:7) Ndilili mupailo nowakali kukonzya kumugwasya kapati? Mubwini, ikuti naakapaila ciindi naakali kusunkwa naakagwasyigwa kulwana sunko eeli. Pele ciindi cibotu ncaakeelede kupaila nciceeco naakayeeya kubelesya mugwagwa ooyo.
Tulakonzya Kuzumanana Kusalala Mukulilemeka
8 Lugwalo lwa Tusimpi 5:8 lwaamba kuti: “Komutantamuka mukaintu ooyo [mukaintu uutalilemeki]; utasweni afwaafwi amulyango waŋanda yakwe.” Ntenda iiliko mukuunduluzya lulayo oolu ilitondezyedwe mulugwalo lwa Tusimpi caandaano 7, mwalo mwaambidwe mulombwana umwi iwakainda munsi-munsi aaŋanda yamukaintu uutalilemeki. Kwakali kumangolezya. Mpoonya wakaswaangana amukaintu ooyu alimwi kuboneka kuti tanaakasamide kabotu. Wakajata mulombwana ooyu akumumyonta. Wakamoongelezya mulombwana ooyu amajwi aabucenjezu akupa kuti abe aamuzeezo wakoonana calo icakapa kuti aalilwe kukazya sunko eeli. Mpoonya bakacita bwaamu. Kuboneka kuti mulombwana ooyu taakwe naakajisi makanze aakucita bwaamu. Taakacenjede alimwi tanaakali mupampu. Nokuba boobo, wakeelede kupenga akaambo kacintu ncaakacita. Nicakabota naatakasola kuswena afwaafwi amukaintu ooyu!—Tus. 7:6-27.
Tulagwasyigwa Kapati Akaambo Kakuyoowa Leza
10 Kucita bwaamu kulakonzya kupa muntu kusampuka, kulimvwa kubula mpindu, kuba amada aamusyokwe alimwi akunyonganya mikwasyi. Aboobo, cilisalede kuti ncabusongo kwiitantamuka “ŋanda” yamukaintu mufwubafwuba acakulya cakwe. Kunze aakusweekelwa cilongwe a Jehova, bantu banji ibacita bwaamu balaba amalwazi alo aakonzya kubajaya. (Tus. 7:23, 26) Kapango 18 kacaandaano 9 kalamanizya amajwi aakuti: “Beenzu bamukaintu ooyu bali kunsi kwini kwa Cuumbwe.” Pele, nkaambo nzi bantu banji ncobakuzumina kutamba kwakwe kwalo ikusololela kumapenzi?—Tus. 9:13-18.
Mbono Zyakumuuya
Atwaacenjelele Masunko
11 Ino ncinzi ncotwiiya? Tatweelede buyo kweeleba cibi, pele alimwi azintu zikonzya kutusololela kukucita cibi eeco. Solomoni wakakaamba kaambo aaka naakamana kwaamba cakacitika kumulombwana alimwi amukaintu muvwuule. Kaamba kujatikizya mukaintu ooyu, wakati: “Utaleyeli munzila zyakwe.” (Tus. 7:25) Alimwi buya wakaamba kuti: “Komutantamuka mukaintu ooyo; utasweni afwaafwi amulyango waŋanda yakwe.” (Tus. 5:3, 8) Kutegwa tulikwabilile kucibi, tweelede kweeleba kucita zintu naa bukkale bukonzya kutusololela kukucita cintu cimwi citaluzi. Eeci caamba kuti nokuba kuti cintu cimwi cili buyo kabotu ku Banakristo, tatweelede kucicita kuti katuzyi kuti inga catusololela kukucita cibi.—Mt. 5:29, 30.
APRIL 7-13
MBONO IZILI MU JWI LYA LEZA TUSIMPI 8
Amuswiilile Kubusongo bwa Jesu
cf-E 131 ¶7
“Ndilamuyanda Taata”
7 Mukapango 22, busongo bwaamba kuti: “Jehova wakandilenga kandili matalikilo aamilimo yakwe, ndime ngwaakasaanguna kulenga akati kamilimo yakwe yakaindi kapati.” Nzinji zibikkilizyidwe aawa kunze buyo aabusongo, akaambo kakuti bube oobu ‘tiibwakalengwa’ buya. Kunyina nibwakalengwa buya nkaambo walo Jehova waliko lyoonse alyoonse alimwi wali musongo kuzwa lili alili. (Intembauzyo 90:2) Pele Mwana wa Leza, wakali “mutaanzi kuzyalwa kuzilenge zyoonse.” Wakapangwa naa wakalengwa buya; alimwi wakali wakusaanguna kumilimo yoonse ya Jehova yakaindi kapati. (Bakolose 1:15) Mwana wakaliko julu anyika kazitanalengwa, mbubwenya mbokwaambidwe ku Tusimpi. Alimwi kali Jwi, Mwaambilizi wa Leza, wakali citondezyo cilondokede cabusongo bwa Jehova.—Johane 1:1.
Ikuzyiba “Miyeeyo ya-Kristo”
6 Kweelana akutelaika kwabasyaabusongo, ibubumbo bwaliko kwamyaka iisika ku 12,000,000,000. Ikuti kweezeezya oku kakuluzi, nkokuti Mwanaa Leza mutaanzi wakayanzana a Usyi kwamyaka iitabaliki Adamu katanalengwa. (Amweezyanisye Mika 5:2.) Aboobo kwakaba cilongwe cibotu alimwi ciyumu akati kabo. Kali luzibo muciimo camuntu, ooyu Mwanaa Leza mutaanzi katanaba muntunsi waambwa kuti wakati: “Ndakali muyandwi wa [Jehova] mazuba oonse, ndakali kusekelela lyoonse kubusyu bwakwe.” (Tusimpi 8:30) Masimpe, ikupona kwamyaka iitabaliki mucilongwe awooyo Ikuzwa luyando kwakamukulwaizya kucita zintu zibotu Mwanaa Leza! (1 Johane 4:8) Imwanooyu wakaizyiba akwitondezya miyeeyo anzila zya Wisi munzila yatakali kukonzyeka kucitwaa muntu uumbi.—Matayo 11:27.
Ikumvwisya Jesu—Davida Mupati Alimwi Solomoni Mupati
14 Kuli buyo muntu omwe iwakali kumwiinda busongo Solomoni. Ooyu ngu Jesu walo wakalyaamba kuba “mupati kwiinda Solomoni.” (Mt. 12:42) Jesu wakali kwaamba “majwi aabuumi ubutamani.” (Joh. 6:68) Mucikozyanyo, Mulumbe waa Cilundu upa twaambo tuyungizyidwe kujatikizya tusimpi twa Solomoni. Solomoni wakapandulula zyintu zinji izikonzya kuleta lukkomano kumukombi wa Jehova. (Tus. 3:13; 8:32, 33; 14:21; 16:20) Jesu wakakankaizya kuti lukkomano lwakasimpe luzwa mukucita zyintu zijatikizya bukombi bwa Jehova alimwi akuzuzikizyigwa kwazisyomezyo zya Leza. Wakaamba kuti: “Bali acoolwe bacete mumuuya, nkaambo Bwami bwakujulu mbubwabo.” (Mt. 5:3) Aabo ibabelesya njiisyo zijanika mumakani ngaakali kuyiisya Jesu balaba acilongwe a Jehova, “kasensa kabuumi.” (Int. 36:9; Tus. 22:11; Mt. 5:8) Jesu wiiminina “busongo bwa-Leza.” (1 Kor. 1:24, 30) Mbwali Mwami wabu Mesiya, Jesu ujisi “muuya wabusongo.”—Is. 11:2.
Mbono Zyakumuuya
Busongo Bwini-Bwini Buloompolola
1 MUMASI manji, cilidumide kubona bakwesu abacizyi bakkomene kabamwaya mabbuku mumasena mwiinda bantu banji. Sena kuli nomwakatola lubazu mumulimo ooyu uukkomanisya? Kuti kacili boobo, tacidoonekwi kuti cakamupa kuyeeya cikozyanyo cijanika mubbuku lya Tusimpi, icitondezya busongo mboboompolola mumugwagwa kutegwa bantu bamvwe lulayo lwandulo. (Amubale Tusimpi 1:20, 21.) Bbaibbele alimwi amabbuku eesu zijisi “busongo bwini-bwini,” nkokuti busongo bwa Jehova. Oobu mbobusongo bantu mbobayandika kutegwa bacikonzye kubweza ntaamu yakusaanguna iisololela kubuumi. Tulakkomana kuti muntu umwi watambula bbuku lyesu. Pele tabali boonse bacita oobo. Bamwi tabayandi kuzyiba ncolyaamba Bbaibbele. Bamwi balatuseka. Bayeeya kuti Bbaibbele ndyakaindi alimwi talicigwasyi. Mpoonya bamwi balazifwubaazya njiisyo zyamu Bbaibbele zyakulilemeka, kabaamba kuti aabo bazitobela balaciindizya alimwi balipa kaleza-leza. Nokuba boobo, walo Jehova caluyando wazumanana kupa kuti busongo bwakwe bwini-bwini kabuliko. Munzila nzi?
2 Nzila imwi Jehova mbwapa kuti busongo bwini-bwini kabuliko, nkwiinda mu Jwi lyakwe Bbaibbele. Bbuku eeli, nkolili kumuntu uuli woonse. Alimwi ino mbuti kujatikizya mabbuku eesu aamba zyamu Bbaibbele? Eelo kaka tulamulumba Jehova akaambo kakutuleleka, nkaambo mabbuku aaya nkwaali mumyaambo iinda 1,000! Aboobo aabo baswiilila, nkokuti ibabala akubelesya nzyobaiya, balagwasyigwa kapati. Nokuba boobo, bantu banji basala kutamuswiilila Jehova. Ciindi nobayanda kusala cakucita, balombozya kutobela mizeezo yabo naa kuswiilila bantunyina. Alimwi buya balakonzya kutufwubaazya akaambo kakuti tutobela ncolyaamba Bbaibbele. Mucibalo eeci tulabandika kaambo kapa bantu kucita boobu. Nokuba boobo, cakusaanguna, atulange-lange mbotukonzya kujana busongo bwa Jehova.
AMUSUNGWAALE MUMULIMO WAMUMUUNDA
kaambo Nzi Jesu Ncaitwa Kuti Mwana wa Leza?
Bwiinguzi bwamu Bbaibbele
Kanji-kanji Bbaibbele lyaamba Jesu kuti “Mwana wa Leza.” (Johane 1:49) Majwi aakuti “Mwana wa Leza” atondezya kuti Leza Mulengi naa Nkasensa kabuumi boonse, kubikkilizya abuumi bwa Jesu. (Intembauzyo 36:9; Ciyubunuzyo 4:11) Bbaibbele taliyiisyi kuti Leza wakazyala mwana mbubonya bantu mbobazyala bana.
Bbaibbele alimwi lyaamba bangelo kuti ‘mbana ba Leza mwini-mwini.’ (Jobu 1:6) Kuyungizya waawo, Bbaibbele lyaamba kuti muntu wakusaanguna Adamu, wakali “mwana wa Leza.” (Luka 3:38) Nokuba boobo, akaambo kakuti Jesu ngowakusaanguna kulengwa aa Leza alimwi wakalengwa cacigaminina anguwe, Bbaibbele lyaamba Jesu kuti Mwana wa Leza mutaanzi kuzyalwa. Sena Jesu wakapona kujulu katanazyalwa anyika? Ino ncinzi Jesu ncaakali kucita katanaboola anyika?
Sena Jesu wakapona kujulu katanazyalwa anyika?
Inzya. Jesu wakali cilenge camuuya kujulu katanazyalwa anyika kali muntu. Jesu lwakwe wakaamba kuti: “Ndakaboola kuzwa kujulu.”—Johane 6:38; 8:23.
Leza wakalenga Jesu katanalenga cintu cili coonse. Kujatikizya Jesu, Bbaibbele lyaamba kuti:
▪ “Ngonguwe . . . imutaanzi kuzyalwa kuzilenge zyoonse.”—Bakolose 1:15.
▪ Ngonguwe “imatalikilo aazilenge zya Leza.”—Ciyubunuzyo 3:14.
Businsimi bwaamba kuti: “Matalikilo aakwe ngakaindi, kuzwa kumazuba aakale-kale,” bwakazuzikizyigwa muli Jesu.—Mika 5:2; Matayo 2:4-6.
Ino ncinzi Jesu ncaakali kucita katanaboola anyika?
Wakajisi cuuno caatala kujulu. Jesu wakali kwaamba cuuno ncaakajisi ciindi naakapaila kuti: “Taata kopa kuti ndilemekwe . . . abulemu mbondakajisi nendakacili anduwe inyika kaitanaba.”—Johane 17:5.
Wakagwasya Bausyi kulenga zintu zimbi zyoonse. Jesu wakabeleka antoomwe a Leza ‘kali mubelesi uucibwene.’ (Tusimpi 8:30) Kujatikizya nguwe, Bbaibbele lyaamba kuti: “Kwiinda mulinguwe zintu zimbi zyoonse zyakalengwa kujulu alimwi aanyika.”—Bakolose 1:16.
Leza wakabelesya Jesu kutegwa zintu zimbi zyoonse zilengwe. Zilenge eezyi zyakali kubikkilizya abangelo alimwi abubumbo boonse. (Ciyubunuzyo 5:11) Munzila imwi inga twaamba kuti, kubelekela aantoomwe ooku akati ka Leza alimwi a Jesu kwakali mbuli sikupulana alimwi amuyaki. Sikupulana uladulowa pulani yakwe mpoonya muyaki ulayaka kweelana apulani eeyo.
Wakali Jwi. Ciindi Bbaibbele nolyaamba kujatikizya Jesu katanaboola anyika, lyaamba kuti ndi “Jwi.” (Johane 1:1) Cakutadooneka, eeci caamba kuti Leza wakali kubelesya Mwanaakwe kwaambila zilenge zimwi zyamuuya makani aamwi alimwi amalailile.
Kulibonya kuti Jesu alimwi wakali kubeleka kali Mwaambilizi wa Leza kubantu anyika. Kweelede kuti Leza wakabandika kwiinda muli Jesu kali Jwi ciindi naakali kupa ba Adamu a Eva malailile mumuunda wa Edeni. (Matalikilo 2:16, 17) Kuyungizya waawo, kulalangilwa kuti Jesu ngomungelo iwakasololela bana Israyeli munkanda alimwi akuti lyakali jwi lyakwe ndyobakeelede kumvwida bana Israyeli.—Kulonga 23:20-23.
APRIL 14-20
MBONO IZILI MU JWI LYA LEZA TUSIMPI 9
Amube Basongo, Kutali Basikusampaula
‘Komvwa Majwi Aabasongo’
4 Mubwini, cilakonzya kutukatazya kapati kutambula lulayo, kwaambisya lulayo lwacigaminina. Ambweni tulakonzya akunyema buya. Nkaambo nzi? Nokuba kuti tulazumina kuti tatulondokede, cilakonzya kutukatazya kutambula lulayo ciindi muntu umwi naatwaambila cacigaminina bulubizi mbotwacita. (Amubale Mukambausi 7:9.) Zimwi ziindi tulakonzya kupa twaambo twakulitamizya, kwaadooneka makanze aasikutupa lulayo naa kunyema kweelana anzila mbwaatupa lulayo. Ambweni buya tulakonzya kumujanina twaambo, katuyeeya kuti: ‘Ino ujisi nguzi nzi zyakundipa lulayo? Tee awalo ulalubizya!’ Alimwi kuti lulayo tiitwalukkomanina, tulakonzya kutalubikkila maano naa kulomba muntu uumwi kutegwa atupe lulayo ndotukonzya kukkomanina.
‘Komvwa Majwi Aabasongo’
12 Ncinzi cikonzya kutugwasya kutambula lulayo? Tweelede kulicesya kwiinda mukuyeeya kuti tatulondokede alimwi zimwi ziindi tulakonzya kucita zintu cabufwuba-fwuba. Mbubwenya mbokwaambwa kale, Jobu wakajisi mizeezo iilubide. Pele wakacinca mbwaakali kuyeeya, alimwi Jehova wakamulongezya. Nkaambo nzi? Nkaambo Jobu wakali kulicesya. Wakatondezya kuti wakali kulicesya kwiinda mukutambula lulayo ndwaakamupa Elihu, nokuba kuti Elihu wakali mwana muniini kapati kulinguwe. (Job. 32:6, 7) Andiswe kulicesya kuyootugwasya kulubelesya lulayo, nokuba kuti tulimvwa kuti talutweelede naa kuti ooyo watupa lulayo muniini kapati kulindiswe. Mwaalu waku Canada wakaamba kuti, “Mbwaanga swebo tatuliboni mbuli mbobatubona bamwi, mbuti mbotukonzya kuyaambele kuti kakunyina uutupa lulayo?” Ino nguni akati kesu uutayandi kuyaambele mukuzyala mucelo wamuuya alimwi akuzumanana kubeleka mulimo wa Bunakristo?—Amubale Intembauzyo 141:5.
13 Lulayo amulubone kuti ncitondezyo caluyando lwa Leza. Jehova uyanda kutucitila zintu ziinda kubota. (Tus. 4:20-22) Ciindi natupa lulayo kwiinda mu Jwi lyakwe, mubbuku lyaamba zyamu Bbaibbele, naa kwiinda mumusyomima uusimide, utondezya luyando lwakwe kulindiswe. Bahebrayo 12:9, 10 yaamba kuti, ‘Ulacita oobo kuti tugwasyigwe.’
14 Amubikkile maano kululayo, ikutali mbolwapegwa. Zimwi ziindi tulakonzya kulimvwa kuti lulayo ndotwakapegwa tiilwakapegwa munzila iili kabotu. Mubwini, kufwumbwa yooyo uupa lulayo, weelede kusoleka kulupa munzila iikonzya kumuubila kulutambula sikupegwa lulayo oolo. (Gal. 6:1) Pele kuti naa ndiswe twapegwa lulayo, inga twacita kabotu kubikkila maano kuli ncotukonzya kwiiya kululayo, nokuba kuti tulimvwa kuti sikutupa lulayo tanaalupa munzila iili kabotu. Tulakonzya kulibuzya kuti: ‘Nokuba kuti tiindakkomana ambolwapegwa lulayo, sena kuli twaambo twamasimpe itwaambwa? Sena inga tiindakuluba buyo kutalondoka kwasikundipa lulayo akubikkila maano kululayo?’ Inga twacita cabusongo kubona mbotukonzya kugwasyigwa kululayo luli loonse ndotukonzya kupegwa.—Tus. 15:31.
w01-E 5/15 30 ¶1-2
‘Kwiinda Mubusongo Mazuba Eesu Ayoovwula’
Muntu musongo uliindene mbwatambula lulayo asikusampaula. Solomoni wakati: “Kosinsa muntu musongo eelyo ulakuyanda. Kolailila muntu musongo eelyo ulayungizya busongo.” (Tusimpi 9:8b, 9a) Muntu musongo ulizyi kuti “kunyina lulayo lukkomanisya ciindi nolupegwa, pele lulacisa; nokuba boobo kuzwa waawo luzyala mucelo waluumuno abululami kuli baabo ibakayiisyigwa andulo.” (Bahebrayo 12:11) Nokuba kuti lulayo inga lwalibonya kuti lulacisa, tatweelede kulukaka nkaambo lupa kuti twiindile kuba basongo.
Mwami musongo wakazumanana kwaamba kuti: “Koyiisya mululami eelyo ulayungizya lwiiyo lwakwe.” (Tusimpi 9:9b) Kwiiya kulazumanana tacikwe makani naa muntu musongo naa kuti wacembaala. Eelo kaka cilakkomanisya kapati kubona nobaba baabo bacembeede kabatambula kasimpe akulyaaba kuti Jehova! Atuzumanane kuba amakanze aakuyandisya kwiiya alimwi akuba basungu.
w01-E 5/15 30 ¶5
‘Kwiinda Mubusongo Mazuba Eesu Ayoovwula’
Mukuli wesu kubeleka canguzu kutegwa tube abusongo. Kukankaizya kaambo aaka, Solomoni wakati: “Ikuti wasongwaala, busongo bwako bugwasya nduwe omwini, pele ikuti naa uli sikusampaula, nciindi cako.” (Tusimpi 9:12) Muntu musongo ulagwasyigwa abusongo bwakwe, alimwi sikusampaula ulapenga akaambo kakuliyandila. Masimpe, tutebula ncotusyanga. Aboobo, ‘atucenjeke kutwi kubusongo.’—Tusimpi 2:2.
Mbono Zyakumuuya
Tulagwasyigwa Kapati Akaambo Kakuyoowa Leza
9 Kuli twaambo tubotu ncotweelede kutantamuka bukkale bwakutalilemeka. “Mukaintu mufwubafwuba” upandululwa kuti uluujisi kwaamba kuti: “Maanzi aakubba alalweela.” Ino “maanzi aakubba” ninzi? Bbaibbele likozyanisya koonana kwamulumi amukaintu kumaanzi aakatalusya. (Tus. 5:15-18) Mwaalumi amukaintu ibakwetene mumulawo, balizumizyidwe kulikkomanisya kwiinda mukoonana. Pele eeci ciliindene ‘amaanzi aakubba,’ alo aakonzya kwaamba bwaamu. Bantu bacita bwaamu kanji-kanji balayuba kutegwa bamwi batababoni, mbubwenya mbuli kabwalala uuyanda kubba zintu. “Maanzi aakubba” alakonzya kulimvwisya kulweela kuti aabo bajatikizyidwe kabayeeya kuti kunyina uuyoozyiba kuti bakacita cibi. Eelo kaka ooku nkulyeena! Nkaambo Jehova ulabona zyoonse. Kuleka kukkomaninwa a Jehova ncecintu ciinda kubija naa kulula cikonzya kutucitikila, alimwi ‘tacilweeli’ naaceya naa kukkomanisya. (1Kor. 6:9, 10) Pele kuli azimbi zijatikizyidwe.
APRIL 21-27
MBONO IZILI MU JWI LYA LEZA TUSIMPI 10
Mbuti Mbotukonzya Kuba Alukkomano Lwini-lwini Mubuumi?
w01-E 7/15 25 ¶1-3
‘Zileleko Zyabantu Baluleme’
Mululami ulalelekwa munzila aimwi. “Maanza aamutolo aletela bucete, pele maanza aamunkutwe aleta buvwubi. Mwana musongo ulayobolola zisyango ciindi cacilimo, pele mwana uujazya nsoni uloona cakufwa ciindi cakutebula.”—Tusimpi 10:4, 5.
Majwi aaya aamwami ngamasimpe kwaambisya kubabelesi ciindi cakutebula. Ciindi cakutebula tacili ciindi cakuba batolo. Nciindi cakuba basungu alimwi akubeleka mawoola manji. Masimpe, nciindi cakubeleka cakufwambaana nkaambo ciindi inga cisyoonto.
Kayeeya butebuzi, ikutali bwamaila, pele bwabantu, Jesu wakaambila basikwiiya bakwe kuti: “Mulimo wakutebula mupati, pele babelesi mbasyoonto. Aboobo, amulombe Simalelo [Jehova Leza] wabutebuzi kuti atume babelesi mumulimo wakwe wakutebula.” (Matayo 9:35-38) Mumwaka wa 2000, bantu bainda ku 14 miliyoni bakajanika ku Ciibalusyo calufwu lwa Jesu—ooyu mweelwe wiinda ziindi zyobilo amweelwe wa Bakamboni ba Jehova. Aboobo, nguni uukonzya kukazya kuti ‘myuunda yayuma kale kuti itebulwe’? (Johane 4:35) Bakombi bakasimpe balamulomba Simalelo kuti atume babelesi bamwi. Pele kweelana amipailo yabo, balazumanana kubeleka canguzu mumulimo wakugwasya bantu kuba basikwiiya. (Matayo 28:19, 20) Eelo kaka Jehova wakulongezya kusolekesya kwabo! Mumwaka wamulimo wa 2000, kwakabbapatizyigwa bapya bainda ku 280,000. Abalo aaba balasolekesya kuba bamayi ba Jwi lya Leza. Atukkutile akujana lukkomano muciindi eeci cakutebula kwiinda mukubeleka kusikila mpotugolela mumulimo ooyu wakugwasya bantu kuba basikwiiya.
w01-E 9/15 24 ¶3-4
Amweende “Munzila Yabululami”
Solomoni wakaamba bululami mbobuyandika. Wakati: “Lubono lwamuntu muvwubi ngomunzi wakwe uukwabilidwe. Bucete bwabacete mbobubanyonyoona. Milimo yamululami itola kubuumi; pele micelo yamubi itola kucibi.”—Tusimpi 10:15, 16.
Lubono lulakonzya kumukwabilila muntu kuti kwacitika zintu zyatali kulangilwa mubuumi, mbubwenya munzi uukwabilidwe mboubakwabilila asyoonto aabo bakkala mumo. Alimwi bucete bulakonzya kunyonyoona nokwacitika zintu zyatali kulangilwa. (Mukambausi 7:12) Nokuba boobo, mwami musongo ulakonzya kuti wakali kwaamba ntenda iiliko mukuba alubono alimwi akuba bacete. Muntu muvwubi inga kasyoma lubono lwakwe cakumaninina, kayeeya kuti zintu zyakwe zili mbuli “bwaanda bumukwabilila.” (Tusimpi 18:11) Mpoonya mucete inga bucete bwakwe bumupa kubula bulangizi bwakumbele. Aboobo, boonse bobilo balaalilwa kupanga zina libotu a Leza.
it-1-E 1340
Cileleko
Jehova Ulabaleleka Bantu. “Cileleko icizwa kuli Jehova ncecivwubya, alimwi tayungizyi macise kulincico pe.” (Tus. 10:22) Jehova ulabaleleka aabo mbakkomanina kwiinda mukubakwabilila, kubavwubya, kubasololela, kubapa kuzwidilila, akubapa nzyobayandika.
Mbono Zyakumuuya
Ibubotu bwakweenda Cakusyomeka
18 “Lulongezyo lwa-Jehova”—ndolwavwubya bantu bakwe kumuuya. Alimwi tusyomezyegwa kuti “tayungizyi mause kulindulo.” (Tusimpi 10:22) Ino nkaambo nzi ibanji basyomeka kuli Leza ncobasikilwa masunko amasukusyo, aabaletela macise amause? Kuli twaambo tupati totatwe tutuletela mapenzi. (1) Miyeeyo yesu mibi. (Matalikilo 6:5; 8:21; Jakobo 1:14, 15) (2) Saatani amadaimona aakwe. (Ba-Efeso 6:11, 12) (3) Inyika mbyaabi. (Johane 15:19) Nokuba kuti Jehova ulazumizya zintu zibyaabi kutucitikila, taasyi nguwe uupa kuti zitucitikile. Mubwini “zipego zyoonse zibotu azilondokede zilazwa kujulu kuli Taata wakalenga mimuni.” (Jemusi 1:17, Cf) Zilongezyo zya Jehova tazipi kuusa.
APRIL 28–MAY 4
MBONO IZILI MU JWI LYA LEZA TUSIMPI 11
Mutacaambi!
w02-E 5/15 26 ¶4
Ikubula Kampenda Kwabalulami Kulabasololela
Ikubula kampenda kwabalulami alimwi abubi bwabasimucita zibi bulabajatikizya bamwi. Mwami wa Israyeli wakaamba kuti: “Siluleyo ulanyonyoona mweenzinyina amulomo wakwe, pele luzyibo lulabafwutula balulami.” (Tusimpi 11:9) Nguni uukonzya kukazya kuti kubejekezya, kuvwiya kubyaabi, majwi aacisapi, alimwi amibandi yabuyo zinyonyoona mpuwo yabamwi? Kulubazu lumwi, balulami baamba majwi aasalala, balayeeyesya majwi ngobayanda kubelesya alimwi balababikkila maano bamwi. Muntu musongo luzyibo lwakwe lulamuvwuna akaambo kakuti kubula kampenda kupa kuti bamwi babule kaambo kakumubejekezya.
w02-E 5/15 27 ¶2-3
Ikubula Kampenda Kwabalulami Kulabasololela
Bantu bakkala mumunzi balo ibatobela nzila yabululami bakulwaizya luumuno alimwi buya balabayaka bamwi bakkala mucilawo eeco. Aboobo, munzi ulasumpuka akuzwidilila. Aabo baamba zintu zyakubeja, zicisizya moyo, alimwi azintu zitali kabotu, bapa bamwi kubula luumuno, kubula lukkomano, kutakamantana, alimwi amapenzi. Eeci cili boobu kwaambisya ikuti naa bantu aaba kabali muzyuuno zyabweendelezi. Mumunzi uuli boobo kulaakuba manyongwe, makulo alimwi abuyumu-yumu bwamali.
Injiisyo iili kulugwalo lwa Tusimpi 11:11 ilabeleka akubantu ba Jehova ciindi nobayanzana umwi amweenzinyina mumbungano zyalo zili mbuli munzi. Imbungano imuli bantu basimide kumuuya—baluleme beenda kabatakwe kampenda—ijisi bantu bakkomene, busungu, ibagwasya bamwi, alimwi ibapa bulemu kuli Leza. Jehova ulaileleka mbungano iili boobo, alimwi ilazwidilila kumuuya. Ibasyoonto batakkomene naa kukkutila, ibaamba zitali kabotu kujatikizya mbozicitwa zintu balakonzya kuba mbuli ‘muyanda uulula’ walo uukonzya kunyonganya baabo batakajatikizyidwe kumatalikilo. (Bahebrayo 12:15) Bantu bamusyobo ooyu bayanda nguzu zinji alimwi akulemekwa. Bamwaya makani aakubeja akwaamba kuti kuli kutalulama, kusalululana, naa zintu zimwi buyo mumbungano naa ambweni akati kabaalu. Masimpe, mulomo wabo ulakonzya kupa kuti kube kwaandana mumbungano. Tatweelede kubamvwida bantu bali boobo alimwi tweelede kusolekesya kuba bayumu kumuuya ibasumpula luumuno alukamantano mumbungano.
Ndilili Noceelela Kwaambaula?
12 Ino mucita buti ciindi mukwesu naa mucizyi najisi makani aamwi aamaseseke? Mucikozyanyo, ikuti mwaswaangana amuntu umwi uukkala mucisi oomo mulimo wesu moulesyedwe, sena inga mwasunkwa kumubuzya kutegwa amwaambile makani woonse aajatikizya mboubelekwa mulimo wesu kucisi eeco? Mubwini, makanze aanu ali buyo kabotu. Kayi tulabayanda bakwesu alimwi tulabikkila maano kuzintu zibacitikila. Alimwi tuyanda kuti katwaamba cacigaminina ciindi notubapailila. Nokuba boobo, eeci nceciindi notweelede “kujata matomu” alimwi akuumuna. Ikuti twasinikizya muntu kwaamba makani aamaseseke, tatutondezyi luyando kumuntu ooyo alimwi akubakwesu abacizyi ibajisi lusyomo lwakuti kunyina nayakwaambila bamwi kujatikizya milimo yabo. Kwaamba masimpe, kunyina umwi wesu uunga wayanda kubayungizyila mapenzi bakwesu abacizyi ibakkala muzisi oomo mulimo wesu moulesyedwe. Mubwenya buyo, kunyina mukwesu naa mucizyi wakucisi eeco uunga wayanda kuyubununa makani aajatikizya Bakamboni bakubusena oobo mbobacita mulimo wabo wakukambauka, miswaangano ya Bunakristo naa zintu zimwi buyo izijatikizya bukombi bwabo.
13 Kwaambisya baalu beelede kwiibelesya njiisyo yamu Bbaibbele eeyi iili kulugwalo lwa Tusimpi 11:13 kwiinda mukubamba makani aamaseseke. (Amubale.) Eeci cilakonzya kukatazya, kwaambisya kuti mwaalu kakwete. Banabukwetene balaciyumya cilongwe cabo kwiinda mukubandika kuli umwi aumwi ciindi aciindi alimwi akwiinda mukwaambilana maseseke, nzyobayeeya, mbobalimvwa alimwi azintu izibapa kulibilika. Pele mwaalu ulizyi kuti teelede kuyubununa “makani aamaseseke” aajatikizya baabo ibali mumbungano. Ikuti wacita oobo, bakwesu abacizyi balaleka kumusyoma alimwi mpuwo yakwe inga yabija. Aabo ibajisi mikuli mumbungano tabeelede kuba “basimilaka yobilo” naa bampelenge. (1Tim. 3:8; bupanduluzi buyungizidwe.) Icaamba kuti tabeelede kuba basilweeno naa ibayandisya kuvwiya. Ikuti mwaalu kamuyanda mukaintu wakwe, kunyina nayoomwaambila makani aamaseseke ngateelede kuzyiba.
Mbono Zyakumuuya
g20.1-E 11, kabbokesi
Mbomukonzya Kucesya Kulibilika Kapati
“AMUKULWANE KULIBILIKA KWANU KWIINDA MUKUTONDEZYA LUZYALO”
“Muntu siluzyalo ulaliletela mpindu, pele silunya uliletela mapenzi.”—TUSIMPI 11:17.
Bbuku litegwa Overcoming Stress lijisi cibalo cijisi mutwe wakuti “Kill Your Stress with Kindness” (Amukulwane Kulibilika Kwanu Kwiinda Mukutondezya Luzyalo). Kweelana ancaakaamba mulembi uutegwa Dr.Tim Cantopher, kweendelezya bamwi caluzyalo kulakonzya kupa muntu kuba abuumi buli kabotu alimwi alukkomano. Kulubazu lumbi, muntu uunyina luzyalo naa silunya ulipa kutakkomana mwini akaambo kakuti ulalizandula kuli bamwi.
Alimwi tulakonzya kucesya kulibilika kapati kwiinda mukulyeengelela. Mucikozyanyo, tatweelede kucita zintu ziindilila ali zeezyo nzyotukonzya kucita, nokuba kulibona kuti tunyina mulimo. Jesu Kristo wakaamba kuti: “Weelede kuyanda simukobonyoko mbubonya mbuli mboliyanda omwini.”—Marko 12:31.