Julio

Talakaskin xʼamigos Jesús nawanaw xlakata nakgalhtikan kioracioneskan. Ni kajwatiya nalismaniyaw nawanaw “kxtukuwani Jesús” akxni masputuyaw kioracionkan. Xlilat naʼakgatekgsaw la Jehová maklakaskin xKgawasa xlakata nakgalhti kioracioneskan. Jesús kawanilh kstalaninanin: «Putum tuku wixin naskinatit kkintukuwani, naktlawa» (Juan 14:13). Jehová kgaxmata chu kgalhti kioracioneskan, pero maxkinit limapakgsin Jesús xlakata wa natlawa tuku Jehová laksaka. Pulana akxilha komo makgantaxtimaw xtastakyaw Jesús. Xla wa: “Komo nakatapatiyatit amakgapitsin tuku nitlan katlawanikgoyan, minTlatkan xalak akgapun na nakatapatiyan. Pero komo ni nakatapatiyatit amakgapitsin tuku nitlan katlawanikgoyan, minTlatkan xalak akgapun na ni katikatapatin” (Mat. 6:14, 15). Xlakaskinka nakalakgalhamanaw amakgapitsin la Jehová chu Jesús kinkalakgalhamankgoyan. w20.04 21:6

Apóstol Pablo xʼakxilha tuku xlilakgaputsakgo tiku xkatachuwinan chu wa xkalitachuwinan tuku xlilakgaputsakgo. Latamanin xalak Listra ni lhuwa xkatsikgo o nitu xkatsikgo xlakata Tatsokgni. Wa xlakata kalitachuwinalh tuku xlakan xlakgapaskgo, la komo tachanan chu la xatapaxuwan latamakan. Maklakaskilh tachuwin chu liʼakxilhtit nema ni laktuwa. Kaliskujwi nakatsiyaw tuku lilakgaputsakgo latamanin chu wa kakalitachuwinaw. ¿La nakatsiyaw tuku lilakgaputsa chatum lataman akxni natalakatsuwiyaw kxchik? Liwana naʼakxilhaw tuku tlawama. Max skujma kjardín, likgalhtawakgama maktum libro, kaxtlawama putlaw o atanu tuku tlawama. Komo tlan akxilhaw, tlan nalimatsukiyaw takgalhchuwin xlakata tuku tlawama (Juan 4:7). Asta klhakgat wi tuku nakinkamasiyaniyan xpalakata: xkachikin, tuku liskuja o tuku takgaman lakgati. w20.04 11:11, 12

Xlakata tajatat xla talipuwan o talakgaputsit, makgapitsi natalan pekuankgo chu nitlan makgkatsikgo akxni akxtum katalakgo amakgapitsi. Max lu tuwa makgkatsikgo tawilakgo niku lhuwa wilaka, pero chuntiya ankgo ktamakxtumit chu klaklanka tamakxtumit. Tuwa makgkatsikgo katachuwinankgo tiku ni lakgapaskgo, pero ankgo lichuwinankgo Dios. Komo chuna titaxtumaw, ni kaj kiʼakstukan. Lhuwa tiku nachuna titaxtumakgolh. Kalakapastakwi pi Jehová lu xtapalh akxilha akxni xatapaxuwan skujnaniyaw. Xlakata ni taxlajwaniyaw anta litasiya pi xla kinkasikulunatlawayan chu kinkamaxkiyan litliwakga nema maklakaskinaw (Filip. 4:6, 7). Komo skujnanimaw Jehová maski nila putum tlawayaw xlakata kintajatatkan o tuku makgkatsiyaw, xla lu makgapaxuwa. Lhuwa tiku tatatlayaw o nila putum tlawayaw, chuntiya tayanimaw (2 Cor. 4:16). Xlakata xtamakgtay Jehová, putum tlan namasputuyaw uma takgosni. w20.04 31:20, 21

Komo nalilakpuwanaw la malakatsukilh Dios Katiyatni, naʼakxilhaw xliskgalala (Heb. 3:4). Katiyatni kajwatiya planeta nema kgalhi putum tuku tamaklakaskin xlakata naʼanan latamat. Xtachuna la akgtum barco niku ankgo lhuwa latamanin nema lawaka kxmakni Chichini. Pero wi tuku litalakgapali barco. ¿La xlilhuwa kilhtamaku tlan nalatamakgo tiku tajumakgo kʼakgtum barco komo xʼakstukan xmalakatsukikgolh un nema nalijaxanankgo, xliwatkan chu xchuchutkan, chu komo nila niku xmakgankgolh xbasurajkan? Lakapala xnikgolh. Pero kKatiyatni niku lamaw anan lhuwa mil millones tuku staknankgo. Xʼakstu malakatsuki oxígeno nema tlan lijaxanankan, liwat chu chuchut. Nikxni sputa umakgolh nema makgtayanan xlakata naʼanan latamat. Nachuna, basura ni katamakxtukan kKatiyatni. Maski chuna, Katiyatni chuntiya lilakgatit tasiya chu tlan latamakan. ¿Tuku xlakata? Xlakata lakkaxwililh Jehová xʼakstu namasastipara tuku maklakaskin. w20.05 20:3, 4

Satanás wanilh Eva pi Jehová xaʼakgsanina. Chuna Satanás akgskgawini litaxtulh, o tiku limawakanan tuku nixaxlikana. Satanás akgskgawilh Eva chu xla kanajlanilh (1 Tim. 2:14). Wa Satanás tiku tlakg lipawa chu ni wa Jehová, chu uma tlawalh pi lu nitlan tuku xlaksakli: ni kgaxmatnilh Dios chu walh xtawakat kiwi nema xwanikanit pi ni nawa. Chu alistalh, maxkilh Adán uma tawakat (Gén. 3:6). Kalilakpuwaw puntsu tuku xtalakaskin pi Eva xtikgalhtilh Satanás. Kalilakpuwaw komo chuna xtikgalhtilh: «Akit ni klakgapasan, pero kinTlat, Jehová, liwana klakgapasa. Kpaxki chu klipawan. Xla kinkamaxkinitan putum tuku kkgalhiyaw. ¿Tuku xlakata limawakapat taʼakgsanin? ¡Kapit!». Xlikana pi Jehová lu xtilipaxuwalh komo xtsumat chuna xtikgalhtinalh chu chuna xtilimasiyanilh xtapaxkit (Prov. 27:11). Pero Eva chu nipara Adán xpaxkikgo Jehová. Wa xlakata ni kgalhmakgtayakgolh xTlatkan. w20.06 4:10, 11

Kalakgchan nakapaxtikatsiniyaw natalan lakpuskatin xlakata la skujnanikgo Jehová. Makgtayanankgo akxni katlawakan chu kakaxtlawakan Pukgalhtawakga, makgtayanankgo kʼgrupos niku lichuwinankan Dios kʼatanu tachuwin chu skujkgo kBetel. Na makgtayanankgo akxni lay tuku masputunan, akxni matitaxtikan likgalhtawakga kʼatanu tachuwin chu skujkgo la precursoras chu misioneras. Na wilakgolh tiku makgaxtokgkgo chu kamakgtayakgo xchixkukan xlakata namakgantaxtikgo tuku kalakgayawakanit. Komo xlakpuskatinkan ni xkamakgtayalh, nila liwana xmakgantaxtikgolh xtaskujutkan (Efes. 4:8). Lakgkgolotsin katsikgo pi natalan lakpuskatin «litaxtukgo la lhuwa soldados» tiku lu tlan lichuwinankgo xalaktlan tamakatsinin. Na katsikgo pi ni makgxtakgkgo Jehová chu tliwakga kgalhikgo xtakanajlakan (Tito 2:3-5). Liwana tasiya pi kinatalankan maklakaskinkgo pi nakapaxtikatsiniyaw chu nakalimasiyaniyaw tapaxkit. w20.09 23, 24:13, 14

Jehová ankgalhin kalakapastaka tiku skujnanikgonit chu tamakgatlinikgonit xkachikin (Heb. 6:10). Palakachuwina Isaías tamalakxtumilh la kapaxki Jehová chu la kuentajtlawa xkachikin akxni maklakaskilh lu xatlan liʼakxilhtit. Xla wa: «La chatum mapuchwayanina nakamapuchwayani xborregos. Xmakxpan nakalimastokga borregos; chu nakachaxlin. Chu ni lakapala kalin tiku matsikinamakgolh» (Is. 40:11). ¿La makgkatsi Jehová, xaLanka Mapuchwayanina, akxni chatum kskujni tamakgatlini? Jesús masiyalh tuku makgkatsi Jehová akxni kakgalhskilh kstalaninanin: «¿Tuku lakpuwanatit? Komo chatum chixku kgalhi akgtum ciento borregos chu tantum akgtsankga, ¿ni katikamakgxtakgli tatipuxamakunajatsa ksipi chu naʼan putsa nema akgtsankgapula? Chu komo natekgsa, xlikana kkawaniyan pi lu nalipaxuwa xpalakata uma, nixawa tatipuxamakunajatsa nema ni tsankgakgonit» (Mat. 18:12, 13). w20.06 19, 20:8, 9

Lanka talakgalhaman xatapaxuwan naskujnaniyaw Jehová (Sal. 27:4; 84:10). Lu tlan pi chatum tala tlakg naskujnaniputun. Pero komo namaxkikan akgtum taskujut kcongregación, ni lanka nalimakgkatsikan (Luc. 17:7-10). Wata xataktujun nakaskujnani amakgapitsin (2 Cor. 12:15). Biblia kalichuwinan latamanin tiku lanka xkamakgkatsikan. Diótrefes ankgalhin xlakpuwan pi putum tlan xtlawa chu xlakaskinka xmakgkatsikan kcongregación (3 Juan 9). Uzías limasiyalh pi lanka xmakgkatsikan akxni xtlawaputun akgtum taskujut nema ni xlakgchan (2 Crón. 26:16-21). Absalón limaklakaskilh xliskgalala xlakata kachikin tlan xʼakxilhli xlakata mapakgsina xwamputun (2 Sam. 15:2-6). Umakgolh liʼakxilhtit liwana masiya pi Jehová nitlan kaʼakxilha tiku lanka kamakgkatsikan (Prov. 25:27). Tiku mastakgo talakaskin pi lanka nakamakgkatsikan chu lhuwa tuku nakgalhiputunkgo, nitlan kakitaxtuni (Prov. 16:18). w20.07 4:7, 8

Makgapitsi familias ankgonit kʼatanu país xlakata kaputsastalanimaka o xlakata putsamakgolh taskujut. Max xkamanankan naʼankgo kʼescuela ktachuwin nema chuwinankan kʼuma país chu max xanatlatni na xlikatsinitkan uma tachuwin xlakata natekgskgo taskujut. Kalilakpuwaw pi anan akgtum congregación o grupo niku chuwinankan xtachuwinkan. ¿Niku xliʼanatkan? ¿Niku chuwinankan xtachuwinkan o niku chuwinankan tachuwin xalak país? Tiku pulalin familia wa xlilaksakat tuku congregación naʼankgo. Wa xlakata, xlilakpuwanat tuku tlakg tlan namakgtaya xfamilia. Xlakata chatunu chatunu lakgchan nalaksaka uma, kilimaxkitkan kakni tuku nalaksaka tiku pulalin familia. Kamaxkiw kakni tuku nalaksaka chu xatapaxuwan kamakgamakglhtinaw uma familia kcongregación (Rom. 15:7). w20.08 30:17, 18

Komo lakaskinaw pi Jehová kakinkamaxkin xlitliwakga, ni kalakpuwaw pi lu xtapalh litaxtuyaw kaj xlakata kilitliwakgakan, kintakgalhtawakgakan, kinkachikinkan o xlakata tuku kgalhiyaw. Kxkachikin Dios «ni lhuwa wilakgolh tiku lakgskgalalan litaxtukgo kxlakatinkan latamanin, chu ni lhuwa tiku lakgtliwakgan, chu ni lhuwa tiku minkgoyacha kxlakaskinka familias» (1 Cor. 1:26). Wa xlakata, ni kalakpuwaw pi tuku nila tlawayaw nakinkamalakgachokgoyan xlakata nialh naskujnaniyaw, wata kaʼakxilhwi la Jehová tlan nakinkalimakgtayayan xlimakgatliwakga. Komo wi tiku nakinkawaniyan pi ni xlikana tuku kanajlayaw, kaskiniw Jehová pi kakinkamakgtayan ni napekuanaw akxni natatayayaw kintakanajlakan (Efes. 6:19, 20). Komo kgalhiyaw lu xatuwa tajatat, kaskiniw Jehová pi kakinkamaxkin litliwakga xlakata chuntiya naskujnaniyaw. Akxni akxilhaw la kinkamakgtayayan, kintakanajlakan tatliwakglha. w20.07 16:9

Komo pulana wiliputunaw Tamapakgsin kkilatamatkan, kilitlawatkan la Abrahán (Mar. 10:28-30; Heb. 11:8-10). Ni kalakpuwaw pi ni katikgalhiw taʼakglhuwit. Asta tiku makamaxki xlatamat Jehová, na natitaxtu tuku tuwa kxlatamat (Sant. 1:2; 1 Ped. 5:9). La uku tlakg lhuwa tuku xlakata nalilakpuwanaw kilhtamaku nema aku mima. Tuku lama kkatiyatni limasiya pi lamaw kxlikgalhsputni xaʼawatiya kilhtamaku. Pulaktum tasikulunalin nema namakglhtinanaw akxni namapakgsinan xTamapakgsin Dios wa pi nakaʼakxilhparayaw tiku lu xkapaxkiyaw nema nikgonita. Uma kilhtamaku, Jehová nasikulunatlawa Abrahán xlakata limasiyalh takanajla chu xkgalhkgalhinan, namaxkipara xlatamat chu nachuna xfamilia. ¿Anta natawilaya wix? Tlan anta natawilaya komo chuna natlawaya la Abrahán, komo wi tuku nalimakgxtakga xpalakata xTamapakgsin Dios, chuntiya tliwakga nakgalhiya mintakanajla maski natitaxtuya taʼakglhuwit (Miq. 7:7). w20.08 5, 6:13, 14; 7:17

Katsiyaw pi komo kintalatlawananinkan nakinkamakgnikgoyan, Jehová nakinkamaxkiparayan latamat. Liwana katsiyaw pi maski lhuwa tuku natlawakgo nila katitlawakgolh pi namakgxtakgaw Dios (Rom. 8:35-39). Jehová limasiyanit xliskgalala akxni kinkamaxkin takgalhkgalhin xlakata talakastakwanat. Uma tlawa pi nialh napekuaniyaw tuku maklakaskin Satanás chu chuntiya naskujnaniyaw Jehová. Komo kintalatlawananinkan nakinkawanikgoyan pi nakinkamakgnikgoyan, ¿lipawanaw pi Jehová nakinkamaxkiparayan kilatamatkan? Xlakata nakatsiyaw, kalilakpuwaw umakgolh takgalhskinin: «¿Limasiya pi klipawan Jehová tuku klaksaka chali chali?» (Luc. 16:10). «¿Klimasiya la klin kilatamat pi klipawan xtamalaknun Jehová xlakata nakimaxki tuku kmaklakaskin komo pulana nakwili xTamapakgsin?» (Mat. 6:31-33). Komo nawanaw pi chuna, uma nakinkamakgtayayan natayaniyaw tuku tuwa natitaxtuyaw (Prov. 3:5, 6). w20.08 17, 18:15, 16

Kstalaninanin Cristo na talakaskin liwana nalimaklakaskinaw xTachuwin Dios. Tamakxtumit kinkamakgtayayan nakatsiyaw la tlan natlawayaw. Komo lakaskinaw pi latamanin naʼakgatekgskgo la xlilhuwa xtapalh tuku xaxlikana, talakaskin pi kiʼakstukan nalikgalhtawakgayaw Biblia, nalimatliwakglhaw kintakanajlakan xTachuwin Dios. Talakaskin nalilakpuwanaw chu nalakputsananiyaw tuku lichuwinanit kilikgalhtawakgakan xlakata liwana naʼakgatekgsniyaw chu nakatsiniyaw la namasiyayaw tuku kilhchanima (1 Tim. 4:13-15). Chuna nakatsiniyaw la namaklakaskinaw Biblia akxni nakamasiyaniyaw amakgapitsin. Ni kajwatiya talakaskin nakalikgalhtawakganiyaw akgtum texto. Kamakgtayaputunaw xlakata naʼakgatekgskgo chu la nalitamakgtayakgo. Chuna, komo ankgalhin nalikgalhtawakgayaw Biblia, tlakg tlan makgalhtawakgenanin nawanaw (2 Tim. 3:16, 17). w20.09 28:12

Pulaktum tuku nakinkamakgtayayan xlakata chuntiya nalichuwinanaw Dios wa nalilakpuwanaw la kinkamakgtayayan Jehová. Kinkamaxkiyan lhuwa liwat xaʼespiritual: likgalhtawakga nema imprimirlikan chu xaʼelectrónico, grabaciones nema takgaxmata chu videos, chu programas xla JW Broadcasting. Kalilakpuwaw: kkisitiojkan wi likgalhtawakga kliwaka 1,000 tachuwin (Mat. 24:45-47). Komo nastalaniyaw xliʼakxilhtit Jesús na nakinkamakgtayayan chuntiya nalichuwinanaw Dios. Xla ni mastalh talakaskin pi wi tuku xmalaktlawilh chuntiya nalichuwinan xaxlikana (Juan 18:37). Ni tlawalh tuku xmatlawiputun Satanás akxni malaknunilh «putum tamapakgsin xalak kakilhtamaku chu xlilanka» (Mat. 4:8, 9; Juan 6:15). Ni kgalhiputulh tuku lhuwa xtapalh nipara pekualh maski putsastalanika (Luc. 9:58; Juan 8:59). Akxni naliʼakxilhkan kintakanajlakan, chuntiya nalichuwinanaw Dios komo natlawayaw tuku wa Pablo ktexto xala uku. w20.09 9, 10:6, 7

Lu xtapalh akxilhaw pi kcongregación anan lhuwa natalan lakpuskatin tiku palha skujkgo. Makgtayanankgo ktamakxtumit, lichuwinankgo Dios chu kalilakgaputsakgo xnatalankan. Nachuna, makgapitsin makgtayanankgo akxni kaxtlawakan kimpukgalhtawakgakan. Pero na titaxtukgo tuku tuwa. Makgapitsi kakuentajtlawakgo xnatlatnikan tiku linkgoya kata, tayanikgo akxni tiku xalak xfamiliajkan ni kaʼakxilhputunkgo, chu amakgapitsin xʼakstukan kamakgastakkgo xkamanankan. ¿Tuku xlakata lu kiliskujatkan nakamakgtayayaw? Xlakata kkakilhtamaku ni ankgalhin tlan kalikatsinikan. Nachuna, Biblia kinkawaniyan pi kakamakgtayaw. Apóstol Pablo skinilh congregación xalak Roma pi xatapaxuwan xmakgamakglhtinankgolh Febe chu xmakgtayakgolh akxni wi tuku xmaklakaskilh (Rom. 16:1, 2). Pablo xlama niku nitu xkaliʼakxilhkan lakpuskatin. Pero xla, stalanilh xliʼakxilhtit Jesús chu xkamaxki kakni lakpuskatin chu tlan xkalikatsini. w20.09 20:1, 2

Kakamakgtayaw tiku kamakgalhtawakgemaw nalichuwinamputunkgo xalaktlan tamakatsinin. Max tlan nakakgalhskinaw: «¿La tlakg tlan kitaxtuninitan kmilatamat lata makgamakglhtinanti tamakatsinin xla Tamapakgsin? ¿Lakpuwana pi amakgapitsin latamanin talakaskin na nakgaxmatkgo? ¿Tuku tlan natlawaya xpalakatakan?» (Prov. 3:27; Mat. 9:37, 38). Kalakapastakwi pi Jesús kinkawanin nakamasiyaniyaw amakgapitsin nakgalhakgaxmatkgo putum tuku xla limapakgsinalh. Xlikana, uma na kilhchanima pulaktiy limapakgsin nema tlakg xlakaskinka, pi napaxkiyaw Dios chu kintalatamankan (Mat. 22:37-39). Chu tapaxkit wa tuku tlawa pi nalichuwinanaw Dios. Xlikana pi max tiku makgalhtawakgemaw pekuan akxni lilakpuwan pi nalichuwinan Dios, pero liwana kawaniw pi Jehová namakgtaya nialh nakapekuani latamanin (Sal. 18:1-3; Prov. 29:25). w20.11 3:6-8.

Akxni lakkaxwilimaw tuku namasiyayaw, tlan nalitachuwinanaw Jehová kʼoración tiku makgalhtawakgemaw chu tuku titaxtuma. Kaskiniw pi kakinkamakgtayan tlan nalimaklakaskinaw Biblia xlakata nalakgchanaw xnaku. Ankgalhin kalakapastakwi pi makgtayaputunaw natamunu. Tiku makgalhtawakgemaka na tlan natachuwinan Jehová chu nakgaxmatni. Tlan nakgaxmatni akxni nalikgalhtawakga Biblia chali chali (Jos. 1:8; Sal. 1:1-3). Tiku makgalhtawakgemaw tlan natlawani oración Jehová chali chali. Xliputum kinakujkan katlawaw oración akxni matsukiyaw chu akxni makgalhsputuyaw akgatunu takgalhtawakga chu kamapakuwiw tiku makgalhtawakgemaw. Chuna nakatsini la natlawa oración xliputum xnaku chu nalimaklakaskin xtukuwani Jesucristo akxni natachuwinan Jehová (Mat. 6:9; Juan 15:16). Kalilakpuwaw la natalakatsuwini Dios akxni nalikgalhtawakga Biblia chali chali chu akxni natachuwinan kʼoración (Sant. 4:8). w20.10 8:8; 9:10, 11

Xkachikin Jehová xala uku ni akglakgwa tuku tlawa chu anan takaksni (Hech. 16:4, 5). Komo xʼaw kʼatanu congregación akxni matitaxtikan Takgalhtawakga xla Makatsinina, asta maski kʼalakatanu país, liwana xkatsiw la xtamatitaxtilh chu tuku artículo xlitachuwinalh kʼuma Takgalhtawakga. Xmakgkatsiw pi nitu talakgpali. Kajwatiya xʼespíritu Dios tlawa pi makxtum natawilayaw (Sof. 3:9, nota). ¿Tuku tlan natlawayaw akinin? Kalilakpuwaw uma: «¿Kmakgtayanan naʼanan takaksni chu akxtum natawilakan kcongregación? ¿Kkakgalhakgaxmata natalan tiku pulalinankgo? ¿Tlan kilipawankgo amakgapitsin, liwaka komo wi tuku kilakgayawakanit kcongregación? ¿Ankgalhin sokg kchan niku klitaya, tlan kkalikatsini chu kkamakgtaya amakgapitsin?» (Sant. 3:17). Komo lakpuwanaw pi nila tlawayaw uma, kaskiniw Jehová xʼespíritu. Komo mastayaw talakaskin nalakgpali kintayatkan chu nakinkapulalinan, kinatalankan tlakg nakinkapaxkikgoyan chu lanka xtapalh nakinkaliʼakxilhkgoyan. w20.10 23:12, 13

Wa xTachuwin Dios tlan nalitaxtu xtachuna la akgtum espejo (Sant. 1:23-25). Putum latamanin kalakaʼakxilhkan kʼakgtum espejo akxni nina taxtukgo kxchikkan. Chuna tlan akxilhkgo komo wi tuku nakaxtlawakgo akxni amakgapitsin nina kaʼakxilhkgo. Xtachuna, akxni likgalhtawakgayaw Biblia chali chali, akxilhaw komo talakaskin wi tuku «nakaxtlawayaw» kkintalakapastaknikan o la likatsiyaw. Lhuwa natalan likgalhtawakgakgo texto nema talikgalhtawakga chali chali akxni nina taxtukgo kxchikkan, chuna tantaku lakputsakgo la tlan nalilatamakgo xtastakyaw xTachuwin Dios. Nachuna, talakaskin nalikgalhtawakgayaw Biblia chali chali chu nalilakpuwanaw. Uma wa pulaktum tuku lu xlakaskinka xlakata chuntiya natlawanaw kxatitsu tiji nema linan klatamat. Xtachuna la tuku malakgxkgakgenan, nema kinkamakgtayayan naʼakxilhaw kintayatkan. Pero, komo litamakgtayaputunaw tastakyaw nema tekgsaw kBiblia chu xtastakyawkan xlakskujnin Dios, kilitaktujutkan. w20.11 18:3; 20:8

Maski kstalaninanin Cristo xalak pulana siglo kaputsastalanika, milh kilhtamaku kgalhikgolh takaksni. ¿La maklakaskinkgolh uma kilhtamaku? Umakgolh lakchixkuwin chu lakpuskatin tiku ni xmakgxtakgkgo Jehová, ankgalhin liskujkgolh nalichuwinankgo Dios. Libro xla Hechos lichuwinan pi congregación «xpekuanikgo Jehová», chu xlakata chuntiya xlichuwinankgo Dios congregación «tlakg xtalhuwima». Jehová sikulunatlawalh xlakata xatapaxuwan lichuwinankgolh xalaktlan tamakatsinin (Hech. 9:26-31). Kinatalankan kxapulana siglo liwana maklakaskinkgolh kilhtamaku akxni xʼanan takaksni xlakata nalichuwinankgo Dios. Apóstol Pablo laksakli natamakgxtakga kʼÉfeso xlakata nalichuwinan Dios chu nakamakgtaya tiku xalak uma kachikin kstalaninanin Cristo nawankgo (1 Cor. 16:8, 9). Akxni kamakatsinika congregaciones, tlawakgolh putum tuku matlanikgolh xlakata nalichuwinankgo «xatlan tamakatsinin» (Hech. 15:30-35). ¿Tuku kitaxtulh? Texto xala uku wan. w20.09 16:6-8

Akxni Adán makglakgalhinalh, xʼakstu putsalh xlinin chu kamatitaxtinilh xlakkamanan. La uku kilhtamaku chuntiya patimaw tuku tlawalh xtalakgalhin. Pero xlakata Dios malakastakwanilh xKgawasa kgalhiyaw takgalhkgalhin. Apóstol Pablo wa: «Nalakastakwanankgo tiku nikgonita xpalakata chatum chixku [Jesús]. Chuna la kaj xpalakata Adán putum nimakgolh, nachuna kaj xpalakata Cristo putum nakamaxkiparakan latamat» (1 Cor. 15:22). ¿Tuku xwamputun Pablo akxni wa pi «kaj xpalakata Adán putum nimakgolh»? Wa xkakilhchanima xlakkamanan Adán, tiku kinkamatitaxtininitan talakgalhin (Rom. 5:12). Adán nialh katimakglhtinalh latamat. Xla chatum chixku tiku ni xkgalhi talakgalhin akxni kgalhakgaxmatmakgalh Dios. Xla namakglhtinan tuku «xKgawasa chixku» nakalimalakgaxokge «cabras», uma kilhchanima akxni «nakamalakgsputukan xliputum kilhtamaku» (Mat. 25:31-33, 46; Heb. 5:9). w20.12 5:13, 14

Komo ni nakinkamaxkikanan akgtum talakgatay, kakalilakpuwaw xliʼakxilhtitkan ángeles tiku ni makgxtakgnankgo. Jehová kaskinilh pi xwankgolh la xʼakgskgawika mapakgsina Acab. Wankgolh tuku xlakpuwankgo, pero Jehová kaj chatum laksakli (1 Rey. 22:19-22). ¿Taxlajwanikgolh amakgapitsin chu lakpuwankgolh: «¿Nitu litaxtulh tuku kwa?»? Ni anan tuku limasiya pi chuna lalh. Ángeles lu taktujukgo chu lakaskinkgo pi wa Jehová kamalankika (Juec. 13:16-18; Apoc. 19:10). Liwana katsiyaw pi lanka talakgalhaman xtatayananin Jehová litaxtuyaw chu lichuwinanaw. Ni ankgalhin katikgalhiw akgtum talakgatay. Pero komo taktujuyaw chu limasiyayaw pi ni putum matlaniyaw, lanka xtapalh nalitaxtuyaw kxlakatin Jehová chu kinatalankan. Wa xlakata, katasaskiniw Jehová pi kakinkamakgtayan nakgalhiyaw umakgolh tayat. Kakalilakpuwaw xatlan liʼakxilhtit nema kalichuwinan Biblia xlakata tiku xtaktujukgo chu limasiyakgolh pi ni putum xmatlanikgo (1 Ped. 5:5). w20.12 26:16, 17

Takgalhkgalhin nema xtachuna la akgtum takgnu xalikan wa takgalhkgalhin nema kinkamaxkiyan Jehová, pi nakinkalakgmaxtuyan kkalinin chu nakamaxki xtatlajakan tiku tlawakgo xtalakaskin (1 Tes. 5:8; 1 Tim. 4:10; Tito 1:1, 2). Takgalhkgalhin xla lakgtaxtut makgtaya kintalakapastaknikan. Kinkamakgtayayan nalilakpuwanaw xtamalaknun Dios. Limasiyayaw pi kgalhiyaw uma takgalhkgalhin xlakata lakgtaxtut nema la akgtum takgnu xalikan, akxni liskujaw xlakata nalakapastaknanaw la Jehová (Sal. 26:2; 104:34; 1 Tim. 6:17). Espada xla espíritu wa xTachuwin Dios, kgalhi litliwakga xlakata nakinkamakgtayayan naʼakxilhaw tuku taʼakgsanin chu xlakata nakalakgmaxtu latamanin knixaxlikana tamasiy (2 Cor. 10:4, 5; 2 Tim. 3:16, 17; Heb. 4:12). Katsiniyaw liwana maklakaskinaw akxni kiʼakstukan kgalhtawakgayaw (2 Tim. 2:15). w21.03 27:4; 28, 29:10, 11

Akxni xtanuma kpulachin, apóstol Juan limasiyalh pi xkalilakgaputsa amakgapitsin. Akgtum kilhtamaku, tsokgwililh tuku Dios makatsinilh chu kamalakgachanilh congregaciones xlakata xkatsikgolh “tuku xʼama la” (Apoc. 1:1). Alistalh, akxni xtamakxtukanita kPatmos, tsokgli xlakata xlatamat Jesús chu la lichuwinalh Dios. Na katsokgnanilh maktutu cartas xnatalan xlakata xkamatliwakglhli. Wix tlan nastalaniya xliʼakxilhtit Juan chu tlan nalimasiyaya pi kapaxkiya amakgapitsin. Xkakilhtamaku Satanás lakaskin pi kamaklakaskiw kinkilhtamakujkan chu kilitliwakgakan xlakata natlajayaw lhuwa tumin chu lu nakinkalakgapaskanan. Pero kxlikalanka katiyatni wilakgo kstalaninanin Cristo tiku limaxtukgo lhuwa kilhtamaku xlakata nalichuwinankgo xalaktlan tamakatsinin chu nakamakgtayakgo latamanin natalakatsuwinikgo Jehová. w21.01 10:9, 10

Jonatán tlan xtilakgsitsilakalh David chu lu xtiliskujli xlakata wa xmapakgsinalh xlakgxokgo xtlat (1 Sam. 20:31). Pero taktujulh chu ni makgxtakgli Jehová, wa xlakata makgamakglhtinalh tuku laksakli Jehová xlakata David wa mapakgsina xlitaxtulh. Na ni makgxtakgli David maski Saúl lu lisitsilh (1 Sam. 20:32-34). Tapaxkit nema Jonatán xkgalhini David tlawalh pi ni xtalamakgasitsin xliʼakxilhli. Jonatán lu tlan xlimaklakaskin arco chu chatum lu tliwakga soldado xwanit tiku ni xpekuan. Xwankan pi xla chu xtlat «tlakg lakapala xʼankgo nixawa águilas» chu «tlakg lakgtliwakgan xwankgonit nixawa leones» (2 Sam. 1:22, 23). Wa xlakata, Jonatán max tlan xtilitlankajwanalh putum tuku xtlawanit kʼguerras. Pero nikxni wi tiku xtalatlajaputun chu nipara lisitsilh tuku tlan xkitaxtuni David. Wata lu tlan liʼakxilhli xlakata ni xpekuan chu xlipawan Jehová. Jonatán tsukulh paxki David akxni xla makgnilh Goliat. w21.01 21:6; 22:8, 9

Putum kstalaninanin Cristo kgalhakgaxmataw xlimapakgsin Jesucristo. Pero akxni chatum puskat tiku kstalanina Cristo tamakgaxtokga, tapakgsini chatum chixku tiku kgalhi talakgalhin, chu uma lakgachunin tuwa kitaxtu. Wa xlakata, akxni nalakpuwan komo natamakgaxtokga, tlan nalilakpuwan uma: «¿La nakkatsi komo tlan xʼakgxakga familia nawan uma tala? ¿Tlakg xlakaskinka akxilha kxlatamat naskujnani Jehová? Komo nichuna, ¿tuku kimalakpuwani pi tlan xʼakgxakga familia nalitaxtu?». Tala puskat na xlilakpuwanat uma: «¿Tuku tayat tlan naklimakgtayanan kkintamakgaxtokgat? ¿Ni lakapala ksitsi chu xatapaxuwan wi tuku kmasta? ¿Lu tlan ktalalin Jehová?» (Ecl. 4:9, 12). Tuku nalaksaka chatum puskat akxni nina tamakgaxtokga namakgtaya nakgalhi tapaxuwan kxtamakgaxtokgat. Lhuwa natalan lakpuskatin wilikgo tlan liʼakxilhtit akxni kgalhakgaxmatkgo xlakchixkuwinkan. Lakgchan nakawaniyaw pi lu tlan tuku tlawamakgolh. w21.02 8:1, 2

Umakgolh xaʼawatiya kata, lhuwa tiku lichuwinankgo Dios lakkaxwilikgonit nakatsinikgo atanu tachuwin xlakata tlakg nalichuwinankgo Dios chu ankgonit niku tlakg talakaskin nalichuwinankan Dios. Uma xʼakstukan chuna laksakkgo. Maski akglhuwa kata titaxtu xlakata liwana nakatsinikgo xasasti tachuwin, lu makgtayanankgo kcongregación. Xlakata kgalhikgo laktlan tayat chu tuku titaxtukgonit, uma kamatliwakglha natalan. ¿Ni xlikana pi xtapalh kaʼakxilhaw tuku tlawakgo? ¿Xlilat pi lakgkgolotsin nawankgo komo chatum tala ni lakgchan kgolotsin o siervo ministerial nalitaxtu, kaj xlakata ni liwana chuwinan tachuwin xalak congregación? Nichuna. Akxni naʼakxilhkgo komo chatum tala kgolotsin o siervo ministerial nalitaxtu, xliʼakxilhatkan tuku wan Biblia pi xlimakgatsit chu ni wa komo ni liwana chuwinan tachuwin xalak congregación (1 Tim. 3:1-10, 12, 13; Tito 1:5-9). w20.08 30:15, 16

Lhuwa tiku lakpuwankgo pi kajwatiya tlan paxuwakgo komo ni tatatlakgo, komo kgalhikgo lhuwa tumin o komo xfamiliajkan xatapaxuwan wi. Pero tapaxuwan nema lichuwinalh Santiago wa tuku litakgatsi xʼespíritu santo Dios chu ni kajwatiya kgalhiyaw akxni tlan wilaw (Gál. 5:22). Akinin lu kinkamakgapaxuwayan xlakata katsiyaw pi Jehová tlan kinkaʼakxilhan chu xlakata stalaniyaw xliʼakxilhtit Jesús (Luc. 6:22, 23; Col. 1:10, 11). Xtachuna la makgskgot, xavidrio makgtaya lhkuyat nema tanuma anta ni nalakgtanu sen chu un ni namalakgmixi, tapaxuwan nema kgalhiyaw kkinakujkan ni katilakgmixli komo ni kgalhiyaw tumin, tatatlayaw o tiku xalak kifamiliajkan nakinkaputsastalanikgoyan. Wata tlakg lakgpasa akxni kintalamakgasitsinkan tlawaputunkgo pi kamakgatsankgaw tapaxuwan. Akxni putsananikan kintakanajlakan limasiyayaw pi xaxlikana kstalaninanin Cristo akinin (Mat. 10:22; 24:9; Juan 15:20). Wa xlakata Santiago lichuwinalh tuku wan texto xala uku. w21.02 27:6

Akxni nalikgalhtawakgayaw akgtum texto nema masiya pi komo ni lu nalakgaputsayaw chu nalipawanaw Jehová nakinkamaxkiyan litliwakga, kakatsini makgapitsi textos nema lu xlakaskinka. Max lu namakgtayayan komo pixlanka nalikgalhtawakgaya o komo natsokgwiliya. Jehová limapakgsilh Josué pi xlikgalhtawakgalh libro xla Limapakgsin chu xlilakpuwa kakuwani chu katsisni xlakata xkgalhilh liskgalala. Umakgolh tachuwin nema xmin kLimapakgsin na xʼama makgtaya xlakata ni xpekualh chu tlan xpulalilh xkachikin Dios (Jos. 1:8, 9). Anta kxTachuwin Dios, tekgsaw lhuwa tastakyaw nema tlan nakinkamakgtayayan ni lu nalakgaputsayaw chu ni lu napekuanaw maski lu tuwa tuku titaxtumaw (Sal. 27:1-3; Prov. 3:25, 26). Ktamakxtumit, litamakgtayayaw tuku masiyakan anta, takgalhtin nema mastakan chu la katakgalhchuwinanaw kinatalankan (Heb. 10:24, 25). Na tlan nakinkamakgtayayan komo nawaniyaw tuku wi kkinakujkan chatum amigo xalak congregación. w21.01 6:15, 16

Akxni tamunu, limasiya pi xkanajlaniya chu xlipawana Jehová. Chu xla makgamakglhtinan xlakata xmakgtapakgsi kxfamilia. ¡Lu lanka talakgalhaman! Pero talakaskin pi chuntiya nalipawana Jehová. Akxni pimpat laksaka tuku lu xlakaskinka kmilatamat max ni tuwa katimakgkatsi chuna natlawaya, pero xlakaskinka pi chuna natlawaya xliputum tuku nalaksaka. Akxni nalaksaka tuku nalilakgastanana, tuku taskujut namakglhtinana chu tuku lakgchipimputuna kmilatamat, ni kalipawanti miliskgalala, kaputsa xtastakyaw Biblia nema namakgtayayan tlan tuku nalaksaka chu kalilatapa (Prov. 3:5, 6). Chuna namakgapaxuwaya Jehová chu natalan namaxkikgoyan kakni. Xlikana, xtachuna la putum akinin, wix na makglakgalhina chu namin kilhtamaku natlawaya tuku nitlan. Pero ni xlilat pi uma namachokgoyan xlakata natlawaya putum tuku matlaniya xlakata naskujnaniya Jehová. w21.03 6:14, 15

¿Kifamiliajkan ni kinkamaxkiyan talakaskin pi naskujnaniyaw Jehová? ¿O lamaw niku ni mastakan talakaskin natlawayaw kintaskujutkan? Komo chuna, tlan nakinkamakgpuwantiniyan komo nalikgalhtawakgayaw 2 Timoteo 1:12-16 chu 4:6-11, 17-22. Apóstol Pablo tsokgli uma akxni xtanuma kpulachin. Akxni nalikgalhtawakgayaw umakgolh textos, kalitachuwinaw Jehová tuku titaxtumaw chu tuku makgkatsiyaw. Liwana kawaniw tuku makgkatsiyaw. Kaskiniw Jehová kakinkamakgtayan natekgsaw akgtum tastakyaw akxni nalikgalhtawakgayaw tuku titaxtulh Pablo nema nakinkamakgtayayan nakatsiyaw tuku natlawayaw. Jehová xmakatsininit Pablo pi xʼamaka putsastalanikan xlakata kstalanina Cristo xlitaxtu (Hech. 21:11-13). ¿La makgtayalh Jehová Pablo? Kgalhtilh xʼoraciones chu matliwakglhli. Nachuna, Jehová wanilh Pablo pi xʼama sikulunatlawa xlakata nikxni xmakgxtakgnit chu lu kskujnaninit chu kamakgpuwantinilh xʼamigos Pablo xlakata namakgtayakgo. w21.03 17, 18:14, 15, 19