Marzo

«Borregos» nema talichuwinan kparábola xla Mateo 25:31-36 kakilhchanima xaʼakgstitum latamanin tiku lamakgolh kxaʼawatiya kilhtamaku chu kgalhkgalhimakgo nalatamakgo kKatiyatni, chu watiya kakilhchanima atanu borregos. Xlakan ni kamakgxtakgkgo xnatalan Cristo tiku xatalaksakni chu kamakgtayakgo nalichuwinankgo Dios chu namasiyakgo (Mat. 24:14; 28:19, 20). Akgatunu kata, akxni talakatsuwima akxni nalakapastakkan Cristo, amakgapitsi borregos limasiyakgo pi katatayakgo xnatalan Cristo akxni lu liskujkgo nakawanikgo latamanin pi kaʼankgolh akxni natalakapastaka Cristo. Kxlikalanka katiyatni, lakkaxwilikgo tuku talakaskin xlakata namakgtlawakgo uma. Amakgapitsi borregos lu lipaxuwakgo xlakata kamakgtayakgo xnatalan Cristo. Liwana katsikgo pi tuku tlawakgo xpalakatakan tiku xatalaksakni xtachuna komo wa xtlawanikgolh Jesús (Mat. 25:37-40). w22.01 22:11, 12

Stalaniyaw xliʼakxilhtit Jehová akxni tlawayaw chuna la Jesús. Akgtum liʼakxilhtit, la lakgalhamalh chixku tiku xkgalhi lepra, la makgkatsilh tuku xmakgkatsi puskat tiku xkgalhi xatuwa tajatat, chu la kalakgalhamalh tiku xnikgonita tiku lu xkapaxkikgo (Mar. 1:40, 41; 5:25-34; Juan 11:33-35). Akxni liskujaw nalikatsiyaw chuna la Jehová, tlakg nalakgtalakatsuwiyaw. Komo nastalaniyaw xtatukit Jesús, kakilhtamaku ni kintikamatlawin tuku nitlan. Xaʼawatiya katsisni akxni latamalh kKatiyatni, Jesús wa: «Kmakgatlajanit kakilhtamaku» (Juan 16:33). Xwamputun pi ni mastalh talakaskin pi uma kakilhtamaku nalaktlawa tuku xtlawaputun, chuna la xlakpuwan chu akxni wi tuku xtlawa. Liskujli namasantujli xtukuwani Jehová. ¿Tuku natlawayaw akinin? Lhuwa tuku max xtlawalh pi nialh xlilakpuwaw tuku kilitlawatkan. Ankgalhin kalilakpuwaw xtalakaskin Jehová chuna la tlawalh Jesús, chuna “namakgatlajayaw kakilhtamaku” (1 Juan 5:5). w21.04 3–4:7, 8

Apóstol Pablo xkanajlani tamalaknun nema tlawalh Jesús akxni wa pi putum tiku nalimasiya pi kanajlani nakgalhi latamat (Juan 3:16; Rom. 6:23). Pablo xkanajlani talakgmaxtut. Xkatsi pi Jehová katapatiputun tiku tlawakgonit lanka talakgalhin komo nitlan nalimakgkatsikgo chu nialh natlawakgo (Sal. 86:5). Xkatsi pi Dios lu xpaxki xlakata xmalakgachanit xKgawasa, Jesús, nani xpalakata. Anta kʼGálatas 2:20, Pablo wa: «Xkgawasa Dios, [...] kimpaxkilh chu tamakamastalh kimpalakata». Ni lakpuwa: «Kʼakgatekgsa tuku xlakata Jehová kapaxki kinatalan, pero akit nila kimpaxki». Kamalakapastakalh natalan xalak Roma: «Cristo nilh kimpalakatakan akxni chuntiya lakgalhinaninku xwanitaw» (Rom. 5:8). Ni anan tuku natlawa pi Dios ni nakinkapaxkiyan. Pablo liwana xkatsi tuku tlan tlawa xtapaxkit Dios. Xkatsi pi Jehová ni lakapala xkasitsininit kachikin Israel. w21.04 22:8-10

Kamakgtayaw tiku makgalhtawakgeyaw napaxki Jehová. Kaputsaw kilhtamaku nalitachuwinanaw xalaktlan xtayat Jehová. Kamakgtayaw naʼakxilha pi Jehová chatum xapaxuwana Dios chu pi kamakgtayaputun tiku paxkikgo (1 Tim. 1:11; Heb. 11:6). Kamasiyaniw la nalitamakgtaya komo nalilatama tuku katsinima chu kalitachuwinaw pi uma limasiya pi Jehová paxki (Is. 48:17, 18). Akxni tlakg napaxki Jehová, tlakg natlawaputun talakgpalit nema talakaskin. Xlakata tlan natamunu, wi tuku xlimakgxtakgat. Max makgapitsi tamakgalhtawakgen natalakaskin namakgxtakgkgo tuku lhuwa xtapalh xkgalhikgo. Max natalakaskin nialh nakatalalinkgo tiku ni paxkikgo Jehová. Amakgapitsi tiku xalak xfamilia max nakalakgmakgankgo xlakata ni kaʼakxilhputunkgo xtatayananin Jehová. Jesús malaknulh pi Jehová xʼama kalisikulunatlawa kstalaninanin akgtum familia xaʼespiritual (Mar. 10:29, 30). w21.06 4:8, 9

Apóstol Pablo tamalakxtumilh la lichuwinankan Dios chuna la chananankan, chuna limasiyalh pi ni kajwatiya talakaskin nachankan talhtsi. Kawanilh natalan xalak Corinto: «Akit kchalh, Apolos munuwililh, [...]. Wixin xkatakuxtu Dios niku chananama» (1 Cor. 3:6-9). Tiku skujaw “kxkatakuxtu Dios” ni kajwatiya chanaw talhtsi, na munuwiliyaw chu kuenta tlawayaw la staktilha. Katsiyaw pi wa Dios tiku tlawa pi nastaka. Lichuwinankan chu masiyakan xaxlikana, akgtum lanka talakgalhaman chu kinkamakgapaxuwayan. Apóstol Pablo, tiku kamakgtayalh lhuwa latamanin xalak Tesalónica xlakata kstalaninanin Cristo xwankgolh, lichuwinalh la xmakgkatsi: «¿Tuku naklipawanaw o naklipaxuwayaw o kintatlajakan nawan akxni namin kiMalanakan Jesús? ¿Pi ni wixin? Wixin litaxtuyatit tuku lanka kinkalimakgkatsikanan chu kintapaxuwankan» (1 Tes. 2:19, 20; Hech. 17:1-4). w21.07 3:5; 7:17

Jehová tlawanit pi natalakatsuwiniyaw (Juan 6:44). Kalilakpuwaw uma, akxni xkalakputsananima millones latamanin, akxilhli pi kgalhiyaw xatlan naku nema tlan xpaxkilh (1 Crón. 28:9). Jehová kinkalakgapasan, kinkaʼakgatekgsniyan chu kinkapaxkiyan. ¡Uma lu tlan kinkamamakgkatsiniyan! Jehová lu paxkiyan, chu na lu kapaxki chatunu kinatalankan. Xlakata nakinkamakgtayayan naʼakgatekgsaw, Jesús wililh akgtum liʼakxilhtit. Komo chatum mapuchwayanina tiku kgalhi 100 borregos makgatsankga tantum, ¿tuku natlawa? Nakamakgxtakga tatipuxamakunajatsa ksipi chu naʼan putsa nema akgtsankgapula. Akxni natekgsa, nalipaxuwa. Uma kinkamasiyaniyan pi Jehová, xlakaskinka kaʼakxilha chatunu xlakskujnin. Jesús wa: «Ni lakaskin pi naniy maski kaj chatum [...] tiku xtachuna laktsu kamanan litaxtukgo» (Mat. 18:12-14). w21.06 20:1, 2

Akxni lilakpuwanaw xtapaxkit Dios tlakg paxkiyaw chu lakatsu tawilaniyaw (Rom. 8:38, 39). Tlawa pi nastalaniyaw xliʼakxilhtit Jesús (1 Ped. 2:21). Akxni talakatsuwima akxni nalakapastakkan Cristo, likgalhtawakgayaw tuku tlawalh kxaʼawatiya semana akxni latamalh kKatiyatni, la makgnika chu la lakastakwanalh. Chu akxni lakgchan ama kilhtamaku, kinkamalakapastakakanan tapaxkit nema Jesús kinkakgalhiniyan (Efes. 5:2; 1 Juan 3:16). Akxni likgalhtawakgayaw pi Jesús xatapaxuwan tamakamastalh chu lilakpuwanaw xlatamat, kinkamakgpuwantiniyan nalatamayaw «chuna la Jesús» (1 Juan 2:6). Kinkamakgpuwantiniyan natamakgxtakgaw kxtapaxkit Dios (Jud. 20, 21). Akxni lu liskujaw nakgalhakgaxmataw Dios, namasantujliyaw xtukuwani chu namakgapaxuwayaw xnaku, tamakgxtakgaw kxtapaxkit (Prov. 27:11; Mat. 6:9; 1 Juan 5:3). Akxni anaw akxni talakapastaka Cristo kinkamakgpuwantiniyan natlawayaw tuku makgapaxuwa Jehová chu xtachuna pi wanimaw: «¡Ankgalhin miʼamigo klitaxtuputun!». w22.01 23:17; 25:18, 19

Jehová kinkamaxkinitan talakaskin kiʼakstukan nalaksakaw tuku natlawayaw kkilatamatkan. Kimalakatsukinakan lu paxuwa akxni laksakaw naskujnaniyaw (Sal. 84:11; Prov. 27:11). Pulaklhuwa niku tlan nalimaklakaskinaw tuku akinin laksakaw. Jesús ankgalhin pulana wililh tuku xmaklakaskinkgo amakgapitsin, chu akinin na tlan chuna natlawayaw. Akgtum kilhtamaku, Jesús chu xʼapóstoles lu xtlakgwankgonit, wa xlakata ankgolh niku tlan xjaxkgolh. Pero nila jaxkgolh xlakata lhuwa latamanin chankgolh niku xlakan xwilakgo xlakata xkgaxmatputunkgo xtamasiy Jesús. Maski chuna, Jesús ni sitsilh, wata kalakgalhamalh «chu lhuwa tuku tsukulh kamasiyani» (Mar. 6:30-34). Akxni limaklakaskinaw kinkilhtamakujkan chu kilitliwakgakan xlakata nakamakgtayayaw amakgapitsin chuna la Jesús, malankiyaw kinTlatkan xalak akgapun (Mat. 5:14-16). w21.08 3:7, 8

Tuku kamalakatsukinit Jehová tanu tanu la tasiyakgo chu ni lakxtum katlawalh latamanin. Jehová ni kinkatamalakxtumiyan amakgapitsin. Xla akxilha tuku wi kkinakujkan, chu la likatsiyaw (1 Sam. 16:7). Na akxilha tuku tlan tlawayaw, tuku tuwa makgkatsiyaw natlawayaw chu tuku titaxtunitaw makgasa. Ni kinkaskiniyan tuku ni matlaniyaw. Kilistalanitkan xliʼakxilhtit chu nakinkaʼakxilhkanan chuna la xla kinkaʼakxilhan. Komo chuna natlawayaw, nalimasiyayaw pi kgalhiyaw «xatlan talakapastakni» chu ni katilakpuwaw pi nitu litaxtuyaw o pi tlakg xlakaskinka litaxtuyaw nixawa amakgapitsin (Rom. 12:3). Nitu wamputun naʼakxilhaw xliʼakxilhtit chatum tala tiku lu tlan la lichuwinan Dios (Heb. 13:7). Uma nakinkamakgtayayan tlakg tlan makgalhtawakgenanin nawanaw (Filip. 3:17). Pero uma ni wamputun pi natamalakxtumiyaw tuku tlawayaw chu tuku xla tlawa. w21.07 20:1, 2

Komo nakaʼakxilhaw animales, tuwan chu staku, namatliwakglhaw takanajla nema kgalhiniyaw Malakatsukina (Sal. 19:1). Akxni tlakg nalakputsananiyaw tamalakatsukin, nakinkamakgtayayan liwana nakanajlayaw pi Jehová wa Malakatsukina. Akxni katsinimaw xlakata tamalakatsukin, liwana kaʼakxilhwi tuku kinkamasiyaniyan xlakata Dios (Rom. 1:20). Chichini ni kajwatiya masta xkgakganat, nachuna tlawa pi nalhkaknan nema makgtayanan naʼanan latamat kKatiyatni. Makgapitsi kxkgakganat tlawaninan tuku nitlan chu talakaskin wi tuku nakinkamakgtayayan. ¿Tuku uma? Katiyatni litamakgtaya akgtum gas nema wanikan capa de ozono, uma tlawa pi ni lu natanuyachi xkgakganat nema tlawaninan tuku nitlan. Akxni xkgakganat nema tlawaninan tuku nitlan taliwaka, uma gas na taliwaka. ¿Ni xlikana pi putum uma limasiya pi wi chatum xaskgalala chu xapaxkina Malakatsukina? w21.08 17:9, 10

Akxni wi tiku natamunu, chuntiya kilipaxkitkan chu kilimaxkitkan kakni (1 Juan 4:20). Akgtum liʼakxilhtit, komo tlawa tuku nitlan, ni kalakpuwaw pi chuna xtlawaputun. Wata kalimasiyaniw kakni chu kalakpuwaw pi tlakg xlakaskinka nixawa akinin (Rom. 12:10; Filip. 2:3). Tlan kakalikatsiniw chu kakalakgalhamaw putum latamanin. Komo putum kilhtamaku makgtapakgsiputunaw kxfamilia Dios, kililatamatkan chuna la wan Biblia. Akgtum liʼakxilhtit, Jesús masiyalh pi tlan nakalikatsiniyaw chu nakalakgalhamanaw putum latamanin, asta tiku ni kinkaʼakxilhputunkgoyan (Luc. 6:32-36). Max namin kilhtamaku lu tuwa namakgkatsiyaw. Komo chuna, lu xlakaskinka nalakapastaknanaw chu natlawayaw chuna la Jesús. Akxni tlawayaw putum tuku matlaniyaw xlakata nakgalhakgaxmataw Jehová chu nastalaniyaw xliʼakxilhtit Jesús, limasiyaniyaw kinTlatkan pi makgtapakgsiputunaw kxfamilia putum kilhtamaku. w21.08 6:14, 15

Kakatsini nalipawana Jehová. Komo nalipawanaw chu namaxkiyaw tuku tlakg tlan kgalhiyaw, xla kinkamalaknuniyan pi nakinkamaxkiyan lhuwa tasikulunalin. Biblia limin xliʼakxilhtitkan tiku lu skujnanikgolh Dios. Makglhuwa, wi tuku pulana tlawakgolh akxni Jehová nina xkasikulunatlawa. Akgtum liʼakxilhtit, Dios sikulunatlawalh Abrahán akxni taxtulh kxkachikin «maski ni xkatsi niku xʼama» (Heb. 11:8). Jacob, makglhtinalh tasikulunalin akxni xtalatlawanita chatum ángel (Gén. 32:24-30). Chu akxni kachikin Israel xʼama tanu kTiyat nema xKawanikanit pi Nakamaxkikan, kachikin kajwatiya tlan patakutli kgalhtuchokgo Jordán akxni sacerdotes tajukgolh kchuchut (Jos. 3:14-16). Na tlan lhuwa tuku nakatsiniya xlakata xliʼakxilhtitkan xtatayananin Jehová xala uku tiku lipawankgonit chu lakputsakgonit la tlakg lhuwa naskujnanikgo Jehová. w21.08 29, 30:12-14

Natalan tiku lipinatita kata, katsiyatit la kskujnanikan Dios makgasa, pero na akxilhatit pi lu xlakaskinka natlawayatit tuku xasasti lakkaxwilikanit. Chu komo nina makgas tamununitantit, na lhuwa tuku tlan natlawayatit. Lakkamanan lu nalakgatikgo nakakgaxmatnikgoyan tuku titaxtunitantit chu tuku katsininitantit. Komo lismaninitantit nalichuwinanatit tuku katsininitantit, Jehová lu nakasikulunatlawayan (Luc. 6:38). Komo tiku linkgoya kata nalakgtalakatsuwinikgo tiku lakgkgawasanku, tlan nalamakgpuwantini (Rom. 1:12). Chatunu chatunu kgalhi tuku lhuwa xtapalh. Tiku linkgoya kata lhuwa tuku katsinikgonit chu kgalhikgo liskgalala. Chu lakgkgawasan kgalhikgo litliwakga. Akxni akxtum skujkgo chuna la amigos, malankikgo Jehová chu akgtum tasikulunalin litaxtukgo kcongregación. w21.09 8:3; 13:17, 18

Judíos kamaʼakgchakgxnilh chuna la nilh Jesús, xlakata xlakpuwankgo pi kajwatiya makgninanin chu makglakgalhinanin xkamawakakan kkiwi, chu ni chatum Mesías (Deut. 21:22, 23). Judíos tiku lakgmakgankgolh Jesús, ni kanajlakgolh pi nitu xtlawanit tuku nitlan, pi kaj limawakaka taʼakgsanin, nitlan likatsinika, chu ni xaʼakgstitum lakputsananika. Jueces judíos kaj lakapala tamakxtumikgolh chu ni tlawakgolh tuku xwan limapakgsin (Luc. 22:54; Juan 18:24). Ni xaʼakgstitum likatsinikgolh, wata putsakgolh «tiku xwankgolh taʼakgsanin xpalakata Jesús xlakata tlan xmakgnikgolh» (Mat. 26:59; Mar. 14:55-64). Akxni Jesús lakastakwanalh, umakgolh ni xaʼakgstitum jueces, kamaxkikgolh «lhuwa tumin xaplata» soldados tiku xkuentajtlawamakgolh niku xmaknukanit, xlakata ni xaxlikana tuku xwankgolh akxni xkakgalhskinka tuku xlakata xmakni Jesús nialh xtanuma kputaknun (Mat. 28:11-15). w21.05 11:12, 13

Jehová tlan lakapala xmalakgsputulh uma xalixkajni kakilhtamaku. Pero xlakata kgalhkgalhinan, ¡lu litamakgtayanitaw! Putum xkamanan Adán chu Eva lilakachinaw talakgalhin. Maski chuna, Jehová kinkapaxkiyan chu kinkakuentajtlawayan, chu kinkamalaknuniyan pi namasputu uma xalixkajni kakilhtamaku (1 Juan 4:19). Lakkaxwilinit kilhtamaku akxni namasputu putum tuku nitlan. ¿Ni xlikana pi xlakata paxkiyaw Jehová na tayaniputunaw putum kilhtamaku nema talakaskin? Jehová wa tlakg xatlan liʼakxilhtit xlakata la tayanikan. Chu Jesús liwana stalanilh xliʼakxilhtit. Akxni xlama unu kKatiyatni, Jesús tayanilh kimpalakatakan laklixkajnit tachuwin, chuna la likgalhkgamananka chu la xtokgowakaka (Heb. 12:2,3). Xliʼakxilhtit xTlat makgtayalh natayani. Uma lu nakinkamatliwakglhan. w21.07 12, 13:15-17

Chali chali, kinTlatkan xalak akgapun kinkalimasiyaniyan «talakgalhaman» (Sal. 103:10-14). Xtachuna la uma, maski kstalaninanin Jesús makglakgalhinanin xwankgonit, xla kalimasiyanilh talakgalhaman chu katapatilh. Asta makamastalh xlatamat xlakata tlan xkinkatapatikan kintalakgalhinkan (1 Juan 2:1, 2). Akxni xatapaxuwan tapatinanaw, matliwakglhaw tapaxkit nema anan kkifamiliajkan xaʼespiritual (Efes. 4:32). Xlikana pi min kilhtamaku tuwa makgkatsiyaw natapatinanaw, pero talakaskin naliskujaw xlakata natapatinanaw. Chatum tala puskat wan pi lu makgtayalh akgtum artículo xla Makatsinina nema wanikan «Kalatapatitit chatunu chatunu». Xla wan: «Uma artículo xlichuwinan pi akxni katapatiyaw amakgapitsin ni wamputun pi tlan tuku tlawakgolh o pi ni kinkamakgalipuwan. Pero akxni katapatiyaw, nialh kalimasiyaniyaw pi kasitsiniyaw chu alistalh tlakg tlan makgkatsiyaw». Akxni xatapaxuwan katapatiyaw kinatalankan limasiyayaw pi kapaxkiyaw chu stalaniyaw xliʼakxilhtit kinTlatkan, Jehová. w21.09 23, 24:15, 16

Jesús xpaxki xaxlikana xlakata Dios chu tuku lakapastaknit natlawa. Lilatamalh xaxlikana chu kamasiyanilh amakgapitsin (Juan 18:37). Xaxlikana kstalaninanin Jesús na lu xpaxkikgo xaxlikana (Juan 4:23). Apóstol Pedro limapakuwilh xtakanajlakan kstalaninanin Cristo, «xaxlikana tiji» (2 Ped. 2:2). Xapulana kstalaninanin Cristo lu xpaxkikgo xaxlikana, chu wa xlakata lakgmakgankgolh tuku xmasiyakgo amakgapitsi takanajla, talismanin chu talakpuwan nema ni xtatalakxtumi tuku xaxlikana (Col. 2:8). La uku xaxlikana kstalaninanin Cristo na lu liskujkgo “nalilatamakgo tuku xaxlikana” (3 Juan 3, 4). Xtatayananin Jehová ni wankgo pi nipara tsinu akgtsankgakgo chuna la akgatekgskgo Biblia. Minit kilhtamaku akgtsankgakgonit akxni wankgonit tuku kilhchanima akgtum tamasiy xalak Biblia o chuna la lakkaxwilikgonit congregación. Akxni tlakg liwana akgatekgskgo akgtum tamasiy, lakgpalikgo tuku xkanajlakgo komo talakaskin. w21.10 21, 22:11, 12   

Akxni tsokgka Biblia, patsaps nema xmakgstiliwili akgtum kachikin xtlawa pi xtalamakgasitsin uma kachikin nitu xkatlawanilh. Xtachuna, akxni Jehová limasiya xtapaxkit nema ni makgxtakgnan litaxtu la akgtum patsaps nema kuentajtlawa chuna la talalinaw. Na tlawa pi natalakatsuwiniyaw (Jer. 31:3). David lichuwinalh atanu liʼakxilhtit xlakata la Dios kuentajtlawa xkachikin. Wa: «Dios wa xlikana kimputatsekgni, Dios tiku kilimasiyani xtapaxkit nema ni makgxtakgnan». Chu wampa: «Xla kintapaxkit nema ni kimakgxtakga chu kilitliwakga, kkatalhman niku tlan ktawila chu tiku kilakgmaxtu, kiʼescudo chu kimputatsekgni» (Sal. 59:17; 144:2). ¿Tuku xlakata David tamalakxtumilh xtapaxkit Jehová nema ni makgxtakgnan akgtum putatsekgni chu litliwakga? Xlakata, komo chuntiya xlakskujnin litaxtuyaw, Jehová nakinkakuentajtlawayan xlakata chuntiya lu tlan natalalinaw. w21.11 6:14, 15

Akxni Jesús chu kstalaninanin xwakakgo kbarco, tsukulh tliwakga un kpupunu. Xla limaklakaskilh tuku lalh xlakata xkamakgtayalh naʼakxilhkgo pi xkatsankgani takanajla (Mat. 8:23-26). Lu xtaʼakgayawama pupunu asta xmaʼakgtsiputun barco, pero Jesús klhtatama. Xlakata lu xpekuamakgolh, kstalaninanin mastakwanikgolh chu skinikgolh pi xkalakgmaxtulh. Wa xlakata, Malana kawanilh: «¿Tuku xlakata lu pekuampatit? ¡Lu ni lhuwa mintakanajlakan!». ¿Titaxtupat tuku lu tuwa? Max patinampat xlakata milh tuku masputunan o xlakata akgtum tuwa tajatat chu ni katsiya tuku natlawaya. Max min kilhtamaku lu lakgaputsaya, pero ni kamasta talakaskin pi uma natlawa pi nialh nalipawana Jehová. Kawani putum tuku makgkatsiya. Kamatliwakglhti mintakanajla akxni lilakpuwana la Jehová makgtayanitan makgasa (Sal. 77:11). Jehová ni katimakgxtakgni la uku chu kkilhtamaku nema aku mima. w21.11 22:7, 10

Wi tiku tlan xwa pi kgalhakgaxmatkan uma limapakgsin kajwatiya kilhchanima ni natiyaya tuku ni mila. Pero max atanu la kgalhanama. Akgtum liʼakxilhtit, komo chatum stana xlimaklakaskilh pupulhkan o lilhkan nema ni xaʼakchan xlakata xkaʼakgskgawilh tiku xtamawanankgo, uma xkilhchani pi xkamakgkgalhanan. Levítico 19:13, wan: «Ni kamakglhti mintalataman tuku lakgchan». Wa xlakata, akxni wi tiku akgskgawinan kxputaskujut o akxni stanan, kgalhanama. Xlipulaktsayan limapakgsin xwan pi ni xlitakgalhanat xwanit, pero tuku lichuwinan Levítico kinkamakgtayayan naʼakgatekgsaw la namakgantaxtiyaw uma tastakyaw. Kalilakpuwaw la akxilha Jehová akgskgawinankan chu kgalhanankan. Kalilakpuwaw: «Chuna la lichuwinan Levítico 19:11-13, ¿wi tuku tlan xaklakgpalilh, chuna la klikatsi akxni kstanan o chuna la kskuja?». w21.12 9, 10:6-8

Akxni tlawayaw kioracionkan, kaskiniw Jehová pi kakinkatapatin. Pero komo tlawaw akgtum lanka talakgalhin natalakaskin nakaskiniyaw tamakgtay lakgkgolotsin. Xlakan nakinkakgaxmatnikgoyan chu nakinkalistakyawakgoyan Biblia. Nakinkatatlawakgoyan oración chu naskinikgo Jehová pi kakinkatapatin xpalakata xtamakamastan Jesús chu chuna tlan natalalimparayaw Jehová (Sant. 5:14-16). Na nakinkamakgtayayan komo nalilakpuwanaw talakgmaxtut. Max nitlan limakgkatsiyaw lilakpuwanaw tuku patilh xKgawasa Dios, pero akxni tlakg nalilakpuwanaw talakgmaxtut, tlakg napaxkiyaw Jesús chu xTlat. Akgatunu kata akxni anaw akxni talakapastaka Cristo chu akxni xatapaxuwan kawaniyaw amakgapitsin pi kaʼankgolh, limasiyayaw pi lanka xtapalh liʼakxilhaw xtamakamastan Jesús. ¡Akgtum lanka talakgalhaman kinkamaxkinitan Jehová xlakata tlan nakamasiyaniyaw amakgapitsin xpalakata Jesús! w21.04 18, 19:13-16.

Kalilakpuwaw tuku tlawalh Jesús akxni lhuwa latamanin lakgankgolh kʼakgtum lanka sipi. Jesús tantaskaka xtlawanit oración, wa xlakata max lu xtlakgwanit. Pero akxni kaʼakxilhli umakgolh latamanin kalakgalhamalh limaxkgenin chu tiku xtatatlakgo. Ni kajwatiya kamapaksalh, na mastalh akgtum lu xlakaskinka taʼakgchuwin: Taʼakgchuwin xalak Sipi (Luc. 6:12-20). Jesús kalimaxtunilh kilhtamaku amakgapitsin. Kalilakpuwaw uma: Jesús aku xmakatsinikanit pi xʼamigo, Juan Mununa, xmakgnikanit. Biblia wan: «Akxni Jesús kgaxmatli uma, tajulh kbarco chu alh alakatanu niku tlan akstu xtawi» (Mat. 14:10-13). Pero lhuwa latamanin xkgalhkgalhimakgo. Xmaklakaskimakgo tuku tlan xkamamakgkatsinilh, chu xla chuna tlawalh (Mar. 6:31-33; Luc. 9:10, 11). w22.02 21:4, 6

¿Tuku kilitlawatkan komo nakatsiyaw pi nitlan mamakgkatsininitaw chatum tala? Katlawaniw oración Jehová chu kaskiniw pi kakinkamakgtayan nalakkaxtlawayaw taʼakglhuwit nema takgalhiyaw chatum tala. Nachuna, akstu nakinkalakputsananikanan. Tlan nalilakpuwanaw: «¿Tlan naklakgmakgan tatlankit, chu xataktujun nakskin pi kakintapatika? ¿La namakgkatsi Jehová chu Jesús komo akit pulana nakputsa naklakkaxtlawa taʼakglhuwit?». Takgalhtin nema namastayaw tlan natlawa pi nakgaxmatniputunaw Jesús chu natalakkaxtlawayaw taʼakglhuwit chatum tala. Komo natachuwinanaw, kilimasiyatkan tataktujut (Efes. 4:2, 3). Nalakganaw xlakata namakgtayayaw nialh nalakpuwan pi wi tuku nitlan tlawaninitaw chu chuntiya tlan natalalinaw. Natakgalhiyaw takaksni kintalakan wa tuku tlakg xlakaskinka (1 Cor. 6:7). w21.12 26:13-16

Jesús xlilipuwama xlakata xkatsi pi lhuwa judíos ni xʼamakgo makgamakglhtinankgo tamakatsin xla Tamapakgsin. Wa xlakata, Jerusalén xʼamaka malakgsputukan chu judíos tiku xʼamakgo lakgtaxtukgo xʼamaka kachilinkan (Luc. 21:20-24). Chuna la Jesús lichuwinalh, lhuwa latamanin lakgmakgankgolh. ¿La makgamakglhtinankgo lhuwa latamanin tamakatsinin niku wix lapat? Maski liskuja namasiyaya xaxlikana chu ni lhuwa tiku makgamakglhtinankgo, ¿tuku nakatsiniya xlakata akxni Jesús tasalh? Pi Jehová kapaxki latamanin. Akxni Jesús tasalh, kinkamasiyaniyan la kalilakgaputsa Jehová latamanin. Xla «ni lakaskin pi wi tiku namalakgsputukan, wata lakaskin pi putum latamanin kamakgxtakgkgolh tuku nitlan tlawamakgolh» (2 Ped. 3:9). Limasiyayaw pi kapaxkiyaw kintalatamankan akxni liskujaw xlakata xalaktlan tamakatsinin nakalakgchan kxnakujkan (Mat. 22:39). w22.01 16:10-12

Kintakanajlakan tlakg natatliwakglha komo nalilakpuwanaw tuku tlawanit Jehová xpalakata xkachikin chu kimpalakatakan. Tuku tlakg xlakaskinka wa napaxkiyaw. Tapaxkit akgtum tayat nema nakinkamakgpuwantiniyan nakgalhakgaxmataw Jehová, wi tuku nalimakgxtakgaw xlakata namakgapaxuwayaw chu natayaniyaw taputsan (Mat. 22:37-39; 1 Cor. 13:4, 7; 1 Juan 5:3). Xʼamigo Jehová litaxtukan wa tuku tlakg xlakaskinka (Sal. 63:1-7). Kalakapastakwi pi tlawakan oración, kgalhtawakgakan chu lilakpuwankan makgtanuma kkintakakninkan. Chuna la Jesús, kalimaxtuw kilhtamaku chu kaputsaw niku kakakswa xlakata natachuwinanaw Jehová. Chu akxni tlawamaw akgtum taskujut xla kintakanajlakan, kaskiniw Jehová kakinkamakgtayan ni atanu tuku nalilakpuwanaw. Komo liwana nalimaklakaskinaw kinkilhtamakujkan, xla nakinkalisikulunatlawayan latamat nema ni kgalhi xlisputni (Mar. 4:24). w22.01 30, 31:18-20

Tuku lakpuwanaw wi tuku kinkamatlawiyan. Jesús masiyalh pi kililakgmakganatkan talakapastakni nema nakinkamatlawiyan talakgalhin (Mat. 5:21, 22, 28, 29). ¿Ni xlikana pi makgapaxuwaputunaw Jehová? Lu xlakaskinka tunkun nalakgmakganaw nixatlan talakapastakni. Jesús wa: «Putum tuku taxtu kxkilhni chixku, anta kxnaku taxtuyacha» (Mat. 15:18). Chuna. Kintachuwinkan limasiya tuku wi kkinakujkan. Kalilakpuwanti: «¿Ankgalhin kwan tuku xaxlikana maski nitlan nakinkitaxtuni? Chu komo kmakgaxtokga, ¿kuenta ktlawa niti naklimasiyani pi klakgati? ¿Nipara tsinu klichuwinan talakgxtumit nema ni xlitatlawat? ¿Lakatitum kkgalhtinan akxni wi tiku kimakgasitsi?». Kalimaxtu kilhtamaku nalilakpuwana uma. Komo lu naliskuja nialh namaklakaskina xalixkajni tachuwin, taʼakgsanin chu nialh nalichuwinana talakgxtumit nema ni xlitatlawat tlakg ni tuwa nakitaxtuniyan nalakgmakgana xamakgan tayat. w22.03 5:12-14

Tiku skinkgo tastakyaw tlakg lakapala staka xtakanajlakan. Wa xlakata ni kakgalhkgalhiw kakinkamaxkikan tastakyaw, akinin kaskiw. ¿Tuku kilhtamaku tlan kskiniw akgtum tastakyaw chatum tala? Kaʼakxilhwi makgapitsi. 1) Chatum tala puskat skini atanu tala tiku tlakg lhuwata katsini la masiyakan xlakata naʼan tamakgalhtawakgenan chu alistalh kgalhskin la tlakg tlan xmakgalhtawakgenalh. 2) Chatum tala tsumat tiku tamawaputun xpantalones, kgalhskin chatum tala tuku lakpuwan xlakata pantalones nema xla laksaknit. 3) Chatum tala xlimakgtumku namasta xtaʼakgchuwin kcongregación chu skini chatum tala tiku lu katsini la masta xtaʼakgchuwin xlakata kaks nakgaxmatni chu nawani tuku tlakg tlan xtlawalh. Asta tiku akglhuwata kata la mastakgo taʼakgchuwin na tlan nakaskinikgo tastakyaw amakgapitsi natalan chu namakgantaxtikgo (Prov. 19:20). w22.02 13:15-17

Jehová kinkalimasiyaniyan xtapaxkit chuna la limasiyanilh xKgawasa akxni xlama kKatiyatni (Juan 5:20). Makgtayalh Jesús xkgalhilh akgtum tliwakga takanajla, makgpuwantinilh akxni lu xlakgaputsama chu liskujli xlakata xkgalhilh tuku xmaklakaskin. Jehová wanilh xKgawasa pi lu xpaxki chu pi lu xmakgapaxuwa (Mat. 3:16, 17). Jesús xkatsi pi xTlat nikxni xʼama makgxtakga chu xʼama makgtaya. Wa xlakata nikxni makgkatsilh pi xʼakstu xwi. Kimputumkan Jehová kinkapaxkiyan. Kalilakpuwaw uma: Jehová tlawalh pi xlakgtalakatsuwiw chu kinkamaxkin akgtum familia xaʼespiritual nema lu paxkinan chu makxtum wi, nema kinkamakgapaxuwayan (Juan 6:44). Ankgalhin kinkamaxkiyan taway xaʼespiritual nema matliwakglha kintakanajlakan, chu kinkamaxkiyan tuku maklakaskinaw chali chali (Mat. 6:31, 32). Akxni lilakpuwanaw la kinkapaxkiyan Jehová, tlakg paxkiyaw. w21.09 22:8, 9

Akxni xtatayananin Jehová nina xlimakgalhtawakgekgoyan Biblia, ¿la xlipina milatamat? Max nipara tsinu lakapastakputunaw. Max kintayatkan xlimasiya tuku wan kakilhtamaku xlakata tuku tlan chu tuku nitlan. Komo chuna xtatekgsaw ni xkgalhiyaw takgalhkgalhin chu “ni xlakgapasaw Dios” (Efes. 2:12). Pero akxni tsuku likgalhtawakgaya Biblia katsini pi kgalhiya chatum Tlat xalak akgapun tiku lu paxkiyan. Akgatekgsti pi komo xmakgapaxuwaputuna Jehová chu xmakgtapakgsiputuna kxfamilia, wi tuku mililakgpalit xwanit kmilatamat chu kmintalakapastakni. Milikatsinit xwanit la namaxkiya kakni xlimapakgsin Dios (Efes. 5:3-5). Xlakata Jehová wa kiMalakatsukinakan chu kinTlatkan, lakgchan nawan la nalikatsikgo tiku makgtapakgsikgo kxfamilia. Chu tiku tamunuputunkgo kawani: «Kamakgxtakgtit xamakgan mintayatkan chu tuku xtlawayatit xapulana». w22.03 2:1-3

Xtachuna la paxuwakgo tiku kawanikan pi kaʼankgolh niku tamakgaxtokgmaka, amakgapitsi borregos xatapaxuwan ankgo akxni talakapastaka Cristo. Xlakan na lilakpuwankgo xtakgalhkgalhinkan. Kgaxmatputunkgo taʼakgchuwin nema mastakan xlakata lichuwinankan tuku natlawakgo Cristo chu 144,000. Jesucristo chu tiku natamapakgsinankgo, akgtum Paraíso natlawakgo Katiyatni chu nakamakgtayakgo latamanin nialh nakgalhikgo talakgalhin. Amakgapitsi borregos lu lipaxuwakgo akxni lilakpuwankgo la nakgantaxtukgo tuku wan Biblia, chuna la kʼIsaías 35:5, 6; 65:21-23 chu kʼApocalipsis 21:3, 4. Akxni lilakpuwankgo la makxtum nakatatawilakgo tiku lu kapaxkikgo, tlakg tatliwakglha xtakanajlakan chu kamakgtaya chuntiya naskujnanikgo Jehová (Mat. 24:13; Gál. 6:9). w22.01 21:5-7

¿Tuku talakgmaxtut? Ktatsokgni xagriego, wa xtapalh nema xokgolh Jesús xlakata nalakgmaxtu tuku Adán xmakgatsankganit (1 Cor. 15:22). Xmaklakaskinaw uma xlakata xlimapakgsin Jehová wan pi latamat nalixokgokan latamat (Éx. 21:23, 24). Adán makgatsankgalh xlatamat nema ni xkgalhi talakgalhin. Xtalakaskin pi Jesús xmastalh xlatamat xlakata xkgantaxtulh tuku Jehová xlakkaxwilinit (Rom. 5:17). Chuna Jesús tlan litaxtulh «Tlat tiku putum kilhtamaku wi» xpalakatakan tiku xlimasiyakgolh pi kanajlanikgo talakgmaxtut (Is. 9:6; Rom. 3:23, 24). Jesús mastalh xlatamat xlakata paxki xTlat chu kinkapaxkiyan (Juan 14:31; 15:13). Uma tapaxkit makgpuwantinilh ni namakgatsankganani Jehová chu natlawa xtalakaskin. Xlakata uma, tlan nakgantaxtu tuku Jehová xlakpuwanit xpalakata latamanin chu xpalakata Katiyatni. w21.04 14:2, 3