Abril

Jesús limasiyalh xtapaxkit akxni mastalh xlatamat kimpalakatakan (Juan 15:13). Nila katikaxokgoniw xtapaxkitkan Jehová chu Jesús, pero chuna la linaw kilatamatkan nalimasiyayaw tapaxtikatsinit (Col. 3:15). Xatalaksakni lu xtapalh liʼakxilhkgo talakgmaxtut xlakata wa tuku kamaxki takgalhkgalhin nalatamakgo kʼakgapun (Mat. 20:28). Xlakata kanajlanikgo xtamakamastan Cristo, Jehová xaʼakgstitum kaliʼakxilha chu kamakgamakglhtinan chuna la xkamanan (Rom. 5:1; 8:15-17, 23). Amakgapitsi borregos na xtapalh liʼakxilhkgo talakgmaxtut. Xlakata xkgalhni Cristo, Dios kamakgamakglhtinan chu tlan nalakgtaxtukgo (Apoc. 7:13-15). Akxni xatalaksakni chu amakgapitsi borregos ankgo akxni talakapastaka Cristo, limasiyakgo pi paxtikatsinikgo Jehová chu Jesús xlakata talakgmaxtut. w22.01 23:14, 15

Jesús ni wa lilakgaputsalh la makgnika, wata tuku xlakata makgnika. Limawakaka pi ni xmaxki kakni Dios chu xmaxkajwi xtukuwani (Mat. 26:64-66). Jesús nitlan xlimakgkatsi tuku limawakaka chu xkgalhkgalhi pi xTlat xlakkaxtlawalh (Mat. 26:38, 39, 42). Xtalakaskin pi Jesús kxtokgowakaka xlakata judíos ni xpatikgolh tuku xkalakgchan (Gál. 3:10). Xlipatitkan xwanit tuku nitlan xlakata xmalaknukgonit pi xʼamakgo kgalhakgaxmatkgo limapakgsin, pero ni xmakgantaxtikgonit, chu nachuna xpalakata xtalakgalhin Adán (Rom. 5:12). Limapakgsin nema Dios xkamaxkinit Israel xwan pi komo chatum chixku xtlawalh akgtum talakgalhin nema xlakgchan nalimakgnikan, nila xtapatikan. Alistalh, xtiyatliwa uma chixku, xmawakakan kkiwi (Deut. 21:22, 23; 27:26). Wa xlakata, akxni Jesús xtokgowakaka, tlawalh pi kachikin nema xlakgmakganit tlan xlitamakgtayalh talakgmaxtut. w21.04 16:5, 6

Kalilakpuwaw xaʼawatiya kilhtamaku akxni Jesús latamalh kKatiyatni. Mastalh talakaskin pi soldados romanos xchipakgolh chu xwilinikgolh (Mat. 26:52-54; Juan 18:3; 19:1). Kgesnokgka chu makukika kgantum kiwi nema lu tsinka xwanit. Jesús tsukulh xwatalin asta niku xʼamaka makgnikan, pero soldados fuerza tlawakgolh pi chatum chixku xmakgtayalh (Mat. 27:32). Akxni chalh niku xʼamaka makgnikan, soldados xtokgowakakgolh. Xlitsinka xtlawa pi niku makgaxtokgoka chu niku tuxtokgoka tlakg xtakilhkilh. Akxni xʼamigos chu xtse xlakgtasamakgo, mapakgsinanin judíos kaj xlitsimakgo (Luc. 23:32-38; Juan 19:25). Lhuwa horas patinalh, nialh xkgalhi litliwakga xlakata liwana najaxanan, chu xnaku nialh xkgalhi litliwakga. Xlakata liwana xkatsi pi nitu xmakgatsankgananinit Jehová, tlawanilh oración xliputum litliwakga nema xkgalhijku, takilhputalh chu nilh (Mar. 15:37; Luc. 23:46; Juan 10:18; 19:30). Lakgasiyu nilh, katsanilh, chu mamaxanika. w21.04 16:4

Jesús kalitachuwinalh 11 xʼapóstoles pulaktiy talakkaxlan: xasasti talakkaxlan chu talakkaxlan xla Tamapakgsin (Luc. 22:20, 28-30). Uma kamaxkilh talakaskin apóstoles chu amakgapitsi kstalaninanin Cristo mapakgsinanin chu sacerdotes nalitaxtukgo kʼakgapun (Apoc. 5:10; 14:1). Xatalaksakni nalitamakgtayakgo umakgolh talakkaxlan, wa xlakata kajwatiya xlakan wakgo kaxtalanchu chu vino akxni lakapastakkan Cristo. Jehová kamaxkinit takgalhkgalhin nalatamakgo kʼakgapun chu nitila katikamasputulh, nataskujkgo Jesucristo chu amakgapitsi xatalaksakni, chu natayakgo kxlakatin Jehová (1 Cor. 15:51-53; 1 Juan 3:2). Xatalaksakni katsikgo pi talakaskin ni namakgxtakgkgo Jehová (2 Tim. 4:7, 8). w22.01 20, 21:4, 5

Kxpaxtun Jesús, na kaxtokgowakaka chatiy kgalhananin (Luc. 23:40, 41). Chatum wani Jesús: «Jesús, kakilakapastakti akxni natanuyapi kminTamapakgsin» (Luc. 23:42). Jesús xkatsi pi xTlat xalakgalhamanina; wa xlakata maxkilh kgalhana uma takgalhkgalhin akxni xla xʼamaja ni (Sal. 103:8); (Heb. 1:3). Jehová kinkatapatiputunan chu kinkalimasiyaniputunan talakgalhaman komo nitlan nalimakgkatsiyaw tuku nitlan tlawaw makgasa chu komo nakgalhiniyaw takanajla xtamakamastan Jesucristo (1 Juan 1:7). Pero ¿tuku natlawayaw komo namin kilhtamaku tuwa namakgkatsiyaw nakanajlayaw pi Jehová nakinkatapatiyan tuku nitlan tlawaw makgasa? Kalilakpuwaw uma: akxni Jesús nina xni, lakgalhamalh chatum kgalhana tiku aku xtsukuma limasiya takanajla. Uma masiya pi Jehová kalimasiyani xtalakgalhaman xlakskujnin tiku ni makgxtakgkgo (Sal. 51:1; 1 Juan 2:1, 2). w21.04 9:5, 6

¿Tuku kitaxtulh xlakata ni makgxtakgli Dios? Pulaktum, limasiyalh pi Satanás xaʼakgsanina, chatum lataman tiku ni kgalhi talakgalhin, tlan ni namakgatsankganani Dios maski kaxatukawa xtlawalh Satanás. Xlipulaktiy, kinkalakgmaxtun. Xlakata xtamakamastan, latamanin tlan talalinkgo Dios chu nalatamakgo putum kilhtamaku. Chu xlipulaktutu, limasiyalh pi wa Jehová lakgchan namapakgsinan chu masantujlilh xtukuwani xTlat. Kalatamaw akgatunu kilhtamaku xtachuna la komo xaʼawatiya lamaw niku nalimasiyayaw pi ni makgatsankgananiyaw Jehová. Maski naniyaw, tlan nawaniyaw Jehová: «Ktlawanit tuku kmatlaninit xlakata ni nakmakgatsankgananiyan, xlakata naklimasiya pi Satanás xaʼakgsanina, nakmasantujli mintukuwani chu naklimasiya pi wix lakgchanan namapakgsinana». w21.04 12:13, 14

Akxni limawakakgonita tuku ni xlikana chu makgniputunkgo, xtalamakgasitsin Jesús likgalhkgamanankgo, makgapatinankgo chu xtokgowakakgo kiwi. Lixtokgowakakanit clavos kkgantum kiwi, akxni jaxanan chu akxni chuwinan lu katsani. Pero lu xlakaskinka tuku ama wan. Xaʼawatiya xtachuwin Jesús kinkamasiyaniyan pi nakatapatiyan amakgapitsin chu nalipawanaw pi Jehová nakinkatapatiyan. Lu tlan pi makgtapakgsiyaw kʼakgtum familia xaʼespiritual tiku tlan nakinkamakgtayakgoyan. Akxni namaklakaskinaw tamakgtay, kaskiw tamakgtay. Jehová nakinkamakgtayayan xlakata natayaniyaw tuku tuwa. Akgatunu kilhtamaku kalatamaw xtachuna la komo xaʼawatiya kilhtamaku lamaw xlakata nalimasiyayaw pi ni makgatsankgananiyaw Jehová, chu liwana katsiyaw pi xla nakinkamalakastakwaniyan maski naniyaw. w21.04 8:1; 13:17

Komo nastalaniyaw Jesús, nakgalhiyaw latamat nema ni katisputli. Akxni kgawasa tiku xkgalhi lhuwa tumin kgalhskilh Jesús tuku xlitlawat xwanit xlakata nakgalhi latamat nema ni kgalhi xlisputni, xla kgalhtilh: «Kakistalani» (Mat. 19:16-21). Jesús kawanilh judíos tiku ni xkanajlakgo pi xla Cristo xwanit: «Kiborregos [...] kistalanikgo. Akit kkamaxki latamat nema ni kgalhi xlisputni» (Juan 10:24-29). Limasiyayaw pi kanajlaniyaw Jesús akxni lilatamayaw tuku masiyalh chu stalaniyaw xliʼakxilhtit. Komo chuna natlawayaw, ankgalhin natlawanaw ktiji nema linan klatamat (Mat. 7:14). Xlakata nastalaniyaw xtatukit Jesús, talakaskin liwana nalakgapasaw. Uma kilhchanima pi nalakgapasaw xtayat, chuna la lakapastaknan chu xlimapakgsin. Maski lhuwa o nina lhuwa kata linaw kxkachikin Jehová, kimputumkan talakaskin chuntiya naliskujaw nalakgapasaw Jehová chu xKgawasa. w21.04 4:9, 10

Apóstol Pablo lu nitlan xlimakgkatsi tuku xtlawanit. Wa pi tlakg nixatlan makglakgalhina xlitaxtu (1 Tim. 1:15). Akxni nina xlakgapasa xaxlikana, kaputsastalanilh kstalaninanin Cristo, kamatamaknuninalh kpulachin chu makgtayaninalh nakamakgnikan makgapitsin (Hech. 26:10, 11). Kalilakpuwanti komo Pablo xlakgapasli chatum kgawasa tiku kamamakgnininalh xnatlatni. ¿La xmakgkatsilh? Pablo lu nitlan xlimakgkatsi xtalakgalhin, pero nila tuku xtlawa. Katsilh pi Cristo xninit xpalakata chu tsokgwililh uma: «Pero tlan ktlawa uma taskujut xlakata Dios kilimasiyanilh talakgalhaman nema ni anan xtachuna» (1 Cor. 15:3, 10). Uma masiya pi lu xlakaskinka liwana nakatsiyaw pi Cristo nilh kimpalakatakan chu tlawalh pi tlan xtalaliw Jehová (Hech. 3:19). Dios ni wa xlakaskinka akxilha tuku tlawaw makgasa, wata tuku natlawayaw la uku chu kkilhtamaku nema aku mima (Is. 1:18). w21.04 22:11

Maski lhuwa judíos ni xkgalhkgalhikgo pi Mesías xnilh, xlichuwinankanit: «Stajmakgalh xlatamat asta klinin chu na makglakgalhina limaxtuka; lilh xtalakgalhinkan lhuwa latamanin, chu kapalakachuwinalh makglakgalhinanin» (Is. 53:12). Wa xlakata, ni xlilat xwanit pi judíos xʼakgchakgxkgolh xlakata Jesús makgnika chuna la chatum makglakgalhina. La uku, ni kintikamaʼakgchakgxakan komo nalakputsananiyaw tuku lanit. Ktaʼakgchuwin xalak Sipi, Jesús lichuwinalh pi makgapitsi latamanin xʼamakgo akgsaninankgo chu xʼamakgo wankgo «tuku lixkajni» xlakata kstalaninanin (Mat. 5:11). Umakgo taʼakgsanin wa Satanás malakatsuki. Liskuja xlakata kintalamakgasitsinkan namalakgatumikgo taʼakgsanin kimpalakatakan (Apoc. 12:9, 10). Kalakgmakganti umakgolh taʼakgsanin, ni kamakgapekuankgon chu ni kamaxlajwanikgolh mintakanajla. w21.05 11:14; 12:16

Kamakgtayaw kintamakgalhtawakgenkan nalipawan Jehová. Jesús kawanilh kstalaninanin pi Jehová xʼama kamakgtaya xlakata xkapaxki (Mat. 10:19, 20, 29, 30). Kamalakapastakaw kintamakgalhtawakgenkan pi Jehová na namakgtaya. Tlan namasiyaniyaw nalipawan Jehová akxni natatlawayaw oración chu nawanaw tuku lakgchamputun. Franciszek tiku lama kPolonia wan: «Kimakgalhtawakgena ankgalhin kxʼoración xlichuwinan tuku xaklakgchamputun. Akxni kakxilhli la Jehová xkgalhti, na ktsukulh tlawa kiʼoración. Jehová kimakgtayalh xkimaxkika talakaskin ni xakskujli xlakata xakkalh ktamakxtumit chu kʼasamblea». Komo la uku niti makgalhtawakgemaw, tlan nakamakgtayayaw natamunukgo tiku kamakgalhtawakgemaka akxni nakataʼanaw natalan tiku kamakgalhtawakgemakgo. Jehová kalilakgaputsa kintamakgalhtawakgenkan. Lhuwa xtapalh akxilha xlakata nakamakgtayayaw nalakgtalakatsuwikgo chu wa xlakata lu kinkapaxkiyan (Is. 52:7). w21.06 7:17, 18

Tlan nalimasiyayaw pi xtapalh liʼakxilhaw Biblia komo ankgalhin nalikgalhtawakgayaw. Ni kaj nalikgalhtawakgayaw akxni nakgalhiyaw kilhtamaku. Komo nastalaniyaw akgtum programa, uma natlawa pi tliwakga natawila kintakanajlakan. Kgalhiyaw akgtum takanajla nema takilhtiyanit kBiblia, ni xtachuna «tiku lakgskgalalan» xalak kakilhtamaku (Mat. 11:25, 26). Xlakata likgalhtawakgayaw Biblia, katsiyaw tuku xlakata kakilhtamaku lu nitlan la wi chu tuku natlawa Jehová. Wa xlakata kalakkaxwiliw namatliwakglhaw kintakanajlakan chu kakamakgtayaw amakgapitsin nakanajlanikgo kiMalakatsukinakan (1 Tim. 2:3, 4). Chu kakgalhkgalhiw kilhtamaku akxni putum namalankikgo Jehová chu nawankgo tachuwin nema tekgsaw kʼApocalipsis 4:11: «KiDioskan Jehová, lakgchanan namakglhtinana kakni, [...] xlakata wix putum malakatsuki». w21.08 19:18-20

Lakgkgolotsin kalaksakkanit xlakata napulalinkgo congregaciones, kamaxkikgo tastakyaw tiku maklakaskinkgo. Xlimastatkan tastakyaw nema makgpuwantininan chu makgtayanan, nema «makgapaxuwa naku» (Prov. 27:9). Kapaxkikgo xnatalankan chu limasiyakgo uma tapaxkit akxni stakyawakgo tiku ama knixatlan tiji (Gál. 6:1). Akxni chatum kgolotsin nastakyawanan, kuenta xlitlawat tuku wa apóstol Pablo xlakata tapaxkit: «Tapaxkit lu kgalhkgalhinan chu tlan likatsi. […] Putum tayani, chuntiya kanajla, putum kilhtamaku kgalhkgalhinan chu nitu makgatlaja» (1 Cor. 13:4, 7). Kgolotsin namakgtaya umakgolh textos naʼakxilha komo tapaxkit wa tuku makgpuwantini namasta tastakyaw. Chatum lataman tlakg ni tuwa namakgamakglhtinan tastakyaw komo namakgkatsi pi xlikana lilakgaputsakan. w22.02 14:3; 15:5

Akxni Jehová katlawalh ángeles chu latamanin, ni xkgalhikgo talakgalhin. Pero ángel tiku lakatakilh Dios, Satanás (nema wamputun «lakatayana»), tlawalh pi Adán chu Eva, xlakatakikgolh Jehová. Amakgapitsi ángeles chu latamanin na lakatakikgolh Dios (Jud. 6). Jehová makgkatsilh pi xmakgxtakgkgonit. Pero chuntiya tayaninit chu chuntiya natayani asta akxni nachin kilhtamaku akxni nakamasputu putum tiku lakatakikgonit. Xlakskujnin tiku ni makgxtakgkgo lu nalipaxuwakgo, tiku na chuntiya tayanimakgo tuku nitlan anan. Akxni Satanás limawakalh Job tuku ni xlikana, wa pi putum xlakskujnin Dios skujnanikgo xlakata wi tuku makglhtinamputunkgo (Job 1:8-11; 2:3-5). Xla chuntiya wan uma taʼakgsanin asta la uku (Apoc. 12:10). Tlan nalimasiyayaw pi Satanás xaʼakgsanina komo natayaniyaw tuku tuwa chu ni namakgxtakgaw Jehová. w21.07 9:7, 8

Pablo maklakaskilh akgtum liʼakxilhtit xlakata namasiya pi lu xlakaskinka natalakgpaliyaw. Wa pi xamakgan kintayatkan naxtokgowakayaw kkiwi (Rom. 6:6). Jesús mastalh talakaskin naxtokgowakakan xlakata xmakgapaxuwaputun Jehová. Komo na makgapaxuwaputunaw, kililakgmakganatkan tayat chu talismanin nema xkajni. Chuna nakgalhiyaw tlan talakapastakni chu takgalhkgalhin xlakata nalatamayaw putum kilhtamaku (Juan 17:3; 1 Ped. 3:21). Jehová ni katilakgpalilh xtalakapastakni kaj xlakata nakinkamakgapaxuwayan. Akinin kilitalakgpalitkan chu nalilatamayaw xlimapakgsin (Is. 1:17, 18; 55:9). Maski tamununitata, chuntiya kamakgatlaja tuku nitlan tlawaputuna. Kaskini tamakgtay Jehová chu xʼespíritu santo chu ni kalipawanti militliwakga (Gál. 5:22; Filip. 4:6). Lu xlakaskinka naliskuja nalakgmakgana xamakgan mintayat chu nalilhakganana xasasti. w22.03 6:15-17

Jehová kinkamalaknuniyan pi nakinkamaxkiyan putum tuku maklakaskinaw, komo pulana naputsayaw xTamapakgsin chu komo nakgalhakgaxmataw (Mat. 6:33). Wa xlakata, ni lakpuwanaw pi tuku lhuwa xtapalh malaknu uma kakilhtamaku nakinkamakgapaxuwayan. Katsiyaw pi tuku nakinkamaxkiyan takaksni wa komo nakgalhakgaxmataw Jehová (Filip. 4:6, 7). Chu komo tlan wi tuku natamawayaw, pulana kililakapastakatkan komo kgalhiyaw litliwakga chu kilhtamaku xlakata namaklakaskinaw chu nakuentajtlawayaw. Kalilakpuwaw: «¿Tlakg xlakaskinka kakxilha tuku kkgalhi?». Kalakapastakwi pi Jehová lakaskin pi xaskulujwa kalitaxtuw putum tiku makgtapakgsiyaw kxfamilia. Wa xlakata, ni kamastaw talakaskin pi wi tuku nakinkamalaktlawiyan. Ni litaxtuputunaw la kgawasa tiku latamalh kxkilhtamaku Jesús, tiku lakgmakgalh naskujnani Jehová chu namakgtapakgsi kxfamilia xalak akgapun xlakata tlakg xpaxki tuku lhuwa xkgalhi (Mar. 10:17-22). w21.08 6:17

Akxni nalikgalhtawakgayaw Biblia, nakatsiyaw pi Jehová kgalhi laktlan tayat, watiya tayat nema limasiya xtamalakatsukin. Akxni nakalakgapasaw xtayat Jehová nakinkamakgtayayan nakatsiyaw pi xla chatum xastakna Dios (Éx. 34:6, 7; Sal. 145:8, 9). Chuna la nalakgapastilhayaw Jehová, kintakanajlakan nastaka, tlakg napaxkiyaw chu chuna la talalinaw tlakg natatliwakglha. Kakalitachuwinaw amakgapitsi latamanin xlakata Dios. Chu ¿komo wi tiku nakinkakgalhskinan komo xlikana wi Dios chu ni katsiyaw la nakgalhtinanaw? Kaputsaw kkilikgalhtawakgakan takgalhtin nema takilhtiyanit kBiblia chu alistalh kamasiyaniw tiku kinkatlawanin takgalhskinin. Na tlan naskiniyaw xtamakgtay chatum tala tiku lhuwata tuku katsini. Maski lataman namakgamakglhtinan o ni tuku wan Biblia, lu nakinkamakgtayayan komo nalakputsananiyaw tuku kinkakgalhskin, xlakata kintakanajlakan tlakg natatliwakglha. w21.08 18:14, 15

Xlakata namakgapaxuwayaw Jehová, ni talakaskin nalakgmakganaw putum tuku tlan kgalhiyaw (Ecl. 5:19, 20). Pero komo ni xlakpuwaw tlakg naskujnaniyaw Dios kaj xlakata nitu limakgxtakgputunaw, xlikatsiw chuna la chixku tiku lichuwinalh Jesús tiku lhuwa tuku xkgalhi kxlatamat pero nialh lakapastakli Dios (Luc. 12:16-21). Akxni titaxtuyaw taʼakglhuwit, tlawaniyaw oración Jehová chu lilakpuwanaw la tlan natayaniyaw uma tuku titaxtumaw (Prov. 3:21). Pulaklhuwa la kinkasikulunatlawayan Jehová. Tlan nalimasiyaniyaw pi paxtikatsiniyaw komo natlawayaw tuku matlaniyaw xlakata namalankiyaw (Heb. 13:15). Komo chuna natlawayaw, Jehová tlakg lhuwa nakinkasikulunatlawayan. Putum kilhtamaku kalakputsaw chu kaʼakxilhwi pi Jehová tlan likatsi (Sal. 34:8). Komo chuna natlawayaw nalikatsiyaw chuna la Jesús, tiku wa: «Kiliwat wa nakmakgantaxti xtalakaskin tiku kimalakgachanit chu nakmasputu xtaskujut» (Juan 4:34). w21.08 30, 31:16-19

Satanás lakaskin pi tlankajwa kakinkamakgkatsikan. Katsi pi komo nakinkamakgatlajayan uma tayat, nalitaxtuyaw la xla chu namakgatsankgayaw latamat nema nikxni sputa. Wa xlakata, Pablo wa pi tiku tlankajwa, «na watiya nalimalakgaxokgekan tuku lakgchan Akgskgawini» (1 Tim. 3:6, 7). Uma tlan chuna xkinkaʼakgspulan, maski lhuwata o nina lhuwata kata la skujnanimaw Jehová. Tiku tlankajwa makgkatsikan xʼakstu lilakgaputsakan. Satanás lakaskin pi tlakg kakinkalilakgaputsakan chu nialh wa kalilakpuwaw Jehová, liwaka akxni kgalhiyaw taʼakglhuwit. Akgtum liʼakxilhtit, ¿minit kilhtamaku kinkalimawakakanitan tuku ni xlikana? ¿Kinkatlawanikanitan tuku ni xaʼakgstitum? Satanás xlakgatilh pi wa xlimawakaw Jehová o kinatalankan. Na lakaskin kalakpuwaw pi tlakg tlan nakitaxtu natlawayaw tuku lakpuwanaw chu ni nastalaniyaw xtapulalit Jehová (Ecl. 7:16, 20). w21.06 15:4, 5

Jehová lakgayawalh palakachuwina Ageo akgtum lu xlakaskinka taskujut. Max Ageo na makgtaspitli kJerusalén kkata 537 a.n.J., akxni lhuwa judíos taxtukgocha kBabilonia. Akxni nina makgas xchankgonit kJerusalén, umakgolh kskujnin Dios tiku ni xmakgxtakgkgo matsukikgolh templo, xchik Jehová (Esd. 3:8, 10). Pero alistalh tsukuka kalakatakikan, taxlajwanikgolh chu makgxtakgkgolh taskujut (Esd. 4:4; Ageo 1:1, 2). Wa xlakata, kkata 520 a.n.J., Jehová lakgayawalh Ageo nakamakgtaya xlakata napaxuwaparakgo chu xkamakgpuwantinilh natlawakgo templo (Esd. 6:14, 15). Tuku makatsininalh Ageo xʼama kamatliwakglhni xtakanajlakan judíos. Tachuwin «Jehová tiku pulalin lhuwa soldados» max lu kamakgpuwantinilh. Komo judíos xlakaskinkgo pi tlan xkakitaxtunilh, xtalakaskin xlipawankgolh Jehová, tiku kgalhi lhuwa ángeles. w21.09 15:4, 5

Kkinkilhtamakujkan xtatayananin Jehová lakgalhiniyaw tapaxkit chu makxtum wilaw kxlikalanka Katiyatni. Akinin ni xtachuna la amakgapitsi takanajla, xlakata akgtum familia litaxtuyaw maski tanu tanu kinkilhtsukutkan chu kinkachikinkan. Chu akxilhaw uma tapaxkit kkintamakxtumitkan. Uma tlakg kinkamakanajliyan pi kajwatiya akinin kakninaniyaw Jehová chuna la xla lakaskin (Juan 13:34). Biblia wan: «Lu kalapaxkitit chatunu chatunu» (1 Ped. 4:8). Pulaktum la nalimasiyayaw uma tapaxkit wa akxni nalatapatiyaw. Na lakputsayaw la tlan wi tuku nakamaskiwiyaw chu tlan nakamakgamakglhtinanaw putum kinatalankan, asta maski wi tiku nitlan kinkalikatsininitan (Col. 3:12-14). Xlikana pi uma tapaxkit wa tuku tlakg limasiya pi xaxlikana kstalaninanin Cristo litaxtuyaw. w21.10 22:13, 14

Komo chatum makglakgalhina natamakxtukan kcongregación, ¿tlan namakgtaya xlakata nalakgpali xtayat? Chuna. Lhuwa tiku tlawakgonit lanka talakgalhin, akxilhkgonit pi tuku lakkaxwilikgolh lakgkgolotsin kamakgtayalh nakgalhiparakgo tlan talakapastakni, nalakgpalikgo xtayatkan chu nalakgtaspitparakgo Jehová (Heb. 12:5, 6). Kalilakpuwaw uma: chatum xmapuchwayanina borrego akxilha pi tantum xborrego tatatla. Katsi pi xlakata tlan namakuchi talakaskin alakatanu nawili. Pero borregos lakgatikgo makxtum lakgo chu akxni tantum borrego alakatanu niku wilikan, ni lakgati. Wa xlakata, akxni mapuchwayanina alakatanu wili tantum borrego xlakata namakuchi, ¿kilhchanima uma pi mapuchwayanina nitlan likatsinima? Ni. Katsi pi komo chuntiya nakatatawila amakgapitsi borregos xlakan na natatatlakgo. Wa xlakata akxni alakatanu wili nema tatatla kamakgtaya ni natatatlakgo amakgapitsi borregos. w21.10 10:9, 10

Akgtum talakgalhaman liʼakxilhaw pi makgtapakgsiyaw kʼakgtum lanka familia nema lapaxki. Lakaskinaw pi latamanin na akxtum xkinkatakakninanikgon Jehová. Wa xlakata, ni tlawaputunaw tuku natlawa pi nitlan nalichuwinankan Jehová o xkachikin. Putum kilhtamaku lakatitum latamaputunaw xlakata latamanin nalakgapasputunkgo chu naskujnaniputunkgo Jehová. Makgapitsi nakinkalakgmakgankgoyan o asta nakinkaputsastalanikgoyan xlakata kgalhakgaxmataw kinTlatkan xalak akgapun. ¿Tuku tlan natlawayaw komo pekuanaw nakalitachuwinanaw kintakanajlakan amakgapitsin? Kalakapastakwi pi Jehová chu xKgawasa nakinkamakgtayakgoyan. Jesús kawanilh kstalaninanin pi ni xlilakgaputsakgolh tuku nawankgo. Xla kawanilh: «Ama hora nakamakatsinikanatit tuku nawanatit; xlakata ni kajwatiya wixin nachuwinanatit, wata wa xʼespíritu minTlatkan nakapalakachuwinanan» (Mat. 10:19, 20). w21.09 24:17, 18

Moisés na maklakaskilh akgtum liʼakxilhtit chuna la uma (Sal. 90:1, nota). Akxni xʼamaja niy, lichuwinalh tuku tlan kinkamamakgkatsiniyan. Tsokgwililh: «Dios akgtum putatsekgni lata makgasa; xmakxpan nema putum kilhtamaku wi ankgalhin makgtayayan» (Deut. 33:27). ¿Tuku kinkamasiyaniyan xlakata Jehová tachuwin «xmakxpan nema putum kilhtamaku wi ankgalhin makgtayayan»? Akxni litatsekgaw Jehová nitu pekuaniyaw. Max namin kilhtamaku akxni lu nitlan namakgkatsiyaw chu nataxlajwaniyaw. ¿La nakinkamakgtayayan Jehová? (Sal. 136:23). Nakinkachaxtiyayan chu xatapaxuwan nakinkamakgtayayan natayaparayaw (Sal. 28:9; 94:18). Akxni katsiyaw pi Jehová kinkamakgtayaputunan, tlawa pi nalakapastakaw akgtiy tasikulunalin nema kgalhiyaw. Pulana, pi lata niku wilaw, kgalhiyaw tiku tlan nalitatsekgaw. Chu xlipulaktiy, pi Jehová lu kinkalilakgaputsayan. w21.11 6:15, 16

Jesús xkatsi pi tuku ni xaʼakgstitum xʼama liʼakxilha xtakanajlakan kstalaninanin. Xlakata xkamakgtayalh, kawilinilh akgtum liʼakxilhtit kLucas. Niku lichuwinalh chatum puskat tiku xninita xchixku chu lu xtasaskini mapakgsina tiku ni xaʼakgstitum xlikatsi pi xlakkaxtlawanilh xtaʼakglhuwit. Xkatsi pi komo chuntiya xtasaskinilh xʼama makgtaya chu chuna lalh. ¿Tuku kinkamasiyaniyan uma? Jehová ankgalhin tlawa tuku xaʼakgstitum. Wa xlakata Jesús wa: «¿Pi ni katitlawalh Dios tuku xaʼakgstitum xpalakata tiku kalaksaknit, tiku tasaskinikgo tantaku chu tantaskaka?» (Luc. 18:1-8). Alistalh wampa: «Akxni xKgawasa chixku nachin, ¿xlikana natekgsa uma takanajla kkatiyatni?». Akxni patiyaw tuku ni xaʼakgstitum, komo ni natlakgwanaw chu nakgalhkgalhinanaw, namasiyayaw pi kgalhiyaw takanajla chuna la puskat tiku xninita xchixku. Uma takanajla tlawa nakanajlayaw pi Jehová nakinkamakgtayayan. Na kilikanajlatkan pi oración lu makgtayanan. w21.11 23:12; 24:14

Kgawasa, ¿min kilhtamaku lakpuwana pi Jehová malakatsali xlimapakgsin? Wa uma tuku Satanás lakaskin pi kalakpuwanti, lakaskin wa kaʼakxilhti tuku tlawakgo tiku amakgo kxatilanka tiji tiku tasiyakgo pi lu paxuwakgo. Lakaskin kalakpuwanti pi nitu paxuwapat chuna la mincompañeros xalak escuela chu latamanin tiku kaʼakxilha kʼinternet, chu pi xlimapakgsin Jehová ni maxkiyan talakaskin nalipaxuwaya tuku tlan. Pero kalakapastakti pi Satanás ni lakaskin pi tiku amakgo kxtiji naʼakxilhkgo tuku nakaʼakgspula alistalh (Mat. 7:13, 14). Jehová nichuna tlawa, xla lakaskin kakatsi tuku namakgamakglhtinankgo tiku natamakgxtakgkgo ktiji nema linan klatamat (Sal. 37:29; Is. 35:5, 6; 65:21-23). w21.12 23:6, 7

Katsiyaw pi kilitapatinatkan, pero max tuwa makgkatsiyaw. Apóstol Pedro max nachuna titaxtulh (Mat. 18:21, 22). Pulaktum tuku nakinkamakgtayayan wa nalilakpuwanaw la xlimakglhuwa kinkatapatinitan Jehová (Mat. 18:32, 33). Maski ni kinkalakgchan, xla chuna tlawa (Sal. 103:8-10). Nachuna, «xlilat nalapaxkiyaw». Wa xlakata, ni akinin kinkalakgchanan nalaksakaw komo natapatinanaw o ni; kilitapatinatkan (1 Juan 4:11). Xlipulaktiy tuku nakinkamakgtayayan wa nalilakpuwanaw tuku nakitaxtu. Makgtayayaw tiku nitlan kinkalikatsinin, makgtayananaw makxtum natawila congregación, tlawa pi tlan natalalinaw Jehová chu tlan makgkatsiyaw (2 Cor. 2:7; Col. 3:14). Xlipulaktutu wa natlawaniyaw oración Jehová, tiku wan pi kilitapatitkan amakgapitsin. Ni kamastaw talakaskin pi Satanás nalaktlawa takaksni nema katakgalhiyaw kinatalankan (Efes. 4:26, 27). Maklakaskinaw xtamakgtay Jehová xlakata ni natawakayachaw kxliʼakgsiyat Satanás. w21.06 23:14

David xtsalapula xlakata mapakgsina Saúl xmakgniputun. Xlakata ni xkgalhi tuku nawa, tachokgolh kkachikin nema xwanikan Nob chu skilh pi kajwatiya xmaxkika makkitsis kaxtalanchu (1 Sam. 21:1, 3). Alistalh, xla chu ksoldados tatsekgkgolh k’akgtum lhuku (1 Sam. 22:1). ¿Tuku xlakata chuna xtitaxtuma David? Akxni Saúl akxilhli pi David lu xlakgapaskan chu xtlajanit lhuwa guerras, lu lakgsitsilh. Nachuna, xkatsi pi xlakata ni xkgalhakgaxmatnit Jehová nialh xmakgamakglhtinan chu xlaksaknit David xlakata mapakgsina xlitaxtulh k’Israel (1 Sam. 23:16, 17). Pero xlakata Saúl chuntiya mapakgsina xlitaxtu, xkgalhi lhuwa soldados chu tiku xmakgtayakgo, David tsalataxtulh xlakata ni xmakgnika. ¿Xlikana xlakpuwan Saúl pi tlan xlakataki tuku Jehová xwanit xpalakata David? (Is. 55:11). Biblia ni wan, pero katsiyaw pi kalipekua xwilima xlatamat. Tiku talalakatawakakgo Dios nitlan kakitaxtuni. w22.01 2:1, 2

Jesús lu liskujli nalichuwinan Dios. Xlakata xkapaxki latamanin, putum kilhtamaku xkamasiyani (Luc. 19:47, 48). Kamakgtayalh xlakata lu xkalakgalhaman. Lakgachunin lhuwa latamanin xkgaxmatputunkgo xtamasiy chu wa xlakata Jesús chu xtamakgalhtawakgen «ni xkgalhikgo kilhtamaku xlakata nawayankgo» (Mar. 3:20). Akxni chatum chixku alh akxilha Jesús katsisni, xla kgaxmatnilh. Lhuwa latamanin tiku kgaxmatnikgolh Jesús ni xtamakgalhtawakgen litaxtukgolh, pero xla putum latamanin kalitachuwinalh. Akinin na kamakgtayaputunkgoyaw latamanin nakgaxmatkgo xalaktlan tamakatsinin (Hech. 10:42). Ni kajwatiya kalichuwinaw Dios akxni kinkalimakgwaniyan, wata kalakkaxwiliw kinkilhtamakujkan xlakata naʼanaw kalakgapaxialhnanaw latamanin akxni tatekgskgo kxchikkan. Komo chuna natlawayaw, Jehová lu napaxuwa. w22.01 17:13, 14

Lhuwa latamanin tuwa makgkatsikgo nakalipawankgo tiku kgalhikgo limapakgsin xlakata akxilhkgo pi makglhuwa tlakg tlan kalikatsinikgo tiku kgalhikgo lhuwa tumin, pero tiku lakglimaxkgenin nitlan kalikatsinikgo. Nachuna, lhuwa xpulalinanin takanajla tlawakgo tuku nitlan, chu wa xlakata lhuwa latamanin nialh nalipawankgo Dios. Wa xlakata, talakaskin nakamakgtayayaw tiku kalimakgalhtawakgeyaw Biblia nakatsinikgo nalipawankgo Dios chu tiku xla kalakgayawanit nakinkapulalinkgoyan unu kKatiyatni. Pero ni kajwatiya tiku kalimakgalhtawakgeyaw Biblia xlikatsinitkan nalipawankgo Jehová chu xkachikin. Tiku akglhuwata kata skujnanimaw Jehová chuntiya kilipawanatkan pi chuna la Jehová wi tuku tlawa, ankgalhin tlakg tlan, xlakata max wi tuku nala nema naliʼakxilha kintakanajlakan. w22.02 2:1, 2