Husat Dispela ‘God Tru, Em i As Bilong Laip i Stap Oltaim Oltaim’?
JEHOVA, em Papa bilong Bikpela bilong yumi Jisas Krais, em i God tru. Em i Man Bilong Wokim olgeta samting, na em i Man bilong givim laip i stap oltaim oltaim long ol man i laikim em tru. Planti man husat i save ritim na bilipim tok bilong Baibel, ol bai mekim kain tok olsem bilong bekim dispela askim i stap antap. Tru tumas, Jisas yet i tok: “Laip bilong i stap gut oltaim, em i olsem. Ol man i kisim dispela laip, ol i save long yu, yu wanpela tasol yu God tru. Na ol i save long Jisas Krais, em yu bin salim i kam.”—Jon 17:3.
Tasol planti man bilong go long lotu ol i gat narapela tingting long dispela tok. Het tok i stap antap, ol i kisim long 1 Jon 5:20 (NW ), na hap tok bilong en i olsem: “Yumi pas wantaim God tru long rot bilong Pikinini bilong em Jisas Krais. Em i God tru, na em i as bilong laip i stap gut oltaim oltaim.”
Ol man i bilip long God Triwan ol i tok dispela tok “em” (houʹtos) i makim Jisas Krais. Ol i tok Jisas em i “God tru, na em i as bilong laip i stap gut oltaim oltaim.” Tasol dispela tingting i pait wantaim ol narapela tok bilong Baibel. Na tu, planti saveman bilong Baibel ol i no wanbel long dispela tingting i helpim bilip bilong God Triwan. Wanpela saveman bilong Cambridge Yunivesiti, B. F. Westcott, em i tok: ‘Yumi ken ting dispela tok “em” [houʹtos], i mas makim nem em aposel i gat bikpela tingting long en, maski dispela nem i no stap klostu tru long en.’ Olsem na aposel Jon i tingim Papa bilong Jisas na i tok olsem. Wanpela tisa bilong lotu, Erich Haupt, i tok: ‘Yumi mas skelim olsem dispela tok [houʹtos] i makim hap tok i stap paslain liklik long en o i makim dispela tok ‘God’ em i stap paslain moa long en. Taim yumi ritim dispela ves yumi tingim olsem em i tokaut long dispela wanpela God tru, na dispela i stret wantaim tok lukaut i stap long ves bihain long en, olsem yumi no ken lotuim ol god giaman, na em i no makim olsem Krais em i God.’
Na tu, buk A Grammatical Analysis of the Greek New Testament, em wanpela lain long Rom (Pontifical Biblical Institute) i prinim, em i tok: ‘[Houʹtos]: yumi ken save, dispela laspela tok bilong pinisim ol tok bilong ves 18-20 em i makim God, em dispela God tru tru, em tasol i God tru, em i narapela kain long ol bilip haiden.’
Dispela tok houʹtos, em ol i save tanim olsem “em” o “dispela man,” planti taim em i no makim nem i stap paslain liklik, olsem klostu tru long en. I gat sampela tok moa bilong Baibel i kamapim klia dispela samting. Long 2 Jon 7, dispela aposel yet, em i bin raitim tu namba 1 Jon, em i tok: “Planti man i laik giamanim yumi, ol i raun nabaut long graun. Ol i no bilip olsem, Jisas Krais em i bin kamap man. Dispela [houʹtosʹ] kain man, em i man bilong giaman, na em i birua bilong Krais.” Em nau, yumi save dispela tok olsem “dispela,” em i no toktok long man em nem bilong en i stap paslain liklik—Jisas. Em i toktok long ol man i no bilip long Jisas. Olgeta wantaim em dispela “man bilong giaman, na em i birua bilong Krais.”
Long Gutnius aposel Jon i raitim, em i tok: “Andru, em brata bilong Saimon Pita, em i wanpela bilong dispela tupela man i harim tok bilong Jon na i go bihainim Jisas. Em [houʹtos] i lusim Jisas pinis, orait em i go stret na painim brata bilong en Saimon.” (Jon 1:40, 41) Yumi ken save, dispela tok “em” i no makim Saimon Pita, nogat. Em i makim Andru. Long 1 Jon 2:22, aposel Jon i kolim dispela tok houʹtos long wankain pasin.
Luk tu i mekim wankain wok long dispela tok houʹtos, olsem yumi lukim long Aposel 4:10, 11 (NW ): “Long nem bilong Jisas Krais bilong Nasaret, em yupela i bin nilim long diwai tasol God i kirapim em bek long matmat, long rot bilong em dispela man i kamap orait na nau em i sanap long ai bilong yupela. Em [hou’tosʹ] i ‘dispela ston yupela ol kamda i bin ting em i nogut na yupela i rausim, tasol nau em i kamap nambawan ston bilong strongim banis bilong haus.’ ” Em i klia tru olsem dispela tok “em” i no makim dispela man i bin kamap orait, maski stori bilong em i stap klostu tru long dispela tok houʹtos. Tru tumas, dispela tok “em” long ves 11 (NW ) i toktok long Jisas Krais bilong Nasaret, em dispela “nambawan ston” i as bilong kongrigesen Kristen.—Efesus 2:20; 1 Pita 2:4-8.
Aposel 7:18, 19 tu i kamapim klia dispela samting: “Bihain wanpela man i kamap king bilong Isip, na em i no save long Josep. Dispela king [“Dispela man,” NW ] [houʹtos] i bin trikim ol lain bilong yumi na mekim pasin nogut long ol.” “Dispela man” i bin mekim nogut long ol Juda, em i no Josep—em dispela king bilong Isip.
Ol dispela ves bilong Baibel i strongim tok bilong wanpela saveman bilong tok ples Grik, em Daniel Wallace, em i tok, ating taim man bilong raitim tok i mekim kain tok olsem “dispela man” o “em,” ‘i no olsem em i tingting long man em stori bilong en i stap klostu long dispela tok, nogat.’
“God Tru”
Olsem aposel Jon i tok, dispela “God tru” em Jehova, Papa bilong Jisas Krais. Em wanpela tasol i God tru, em Man Bilong Wokim olgeta samting. Aposel Pol i tokaut olsem: “Yumi gat wanpela God tasol, em God Papa. Em i as bilong olgeta samting.” (1 Korin 8:6; Aisaia 42:8) Narapela as na Jehova em dispela “God tru” em 1 Jon 5:20 i toktok long en, em i olsem: Em yet i As bilong tok i tru. Man bilong raitim song i kolim Jehova olsem “God bilong mekim pasin [“tok,” NW ] tru tasol,” long wanem, Em i save mekim stret olgeta samting na em i no save giaman. (Song 31:5; Kisim Bek 34:6; Taitus 1:2) Pikinini i toktok long Papa bilong em long heven olsem: “Tok bilong yu i tru.” Na em i stori long ol tok em yet i skulim ol man long en olsem: “Dispela tok mi givim yupela, em i no bilong mi yet. Nogat. Em i bilong God, em i bin salim mi na mi kam.”—Jon 7:16; 17:17.
Na tu, Jehova i as bilong “laip i stap gut oltaim oltaim.” Em i As bilong laip, na em i givim nating olsem presen long rot bilong Krais. (Song 36:9; Rom 6:23) Na tingim gut dispela: Aposel Pol i tok God “i save mekim gut tru long ol man i wok long painim em.” (Hibru 11:6) God i bin mekim gut tru long Pikinini bilong em—Em i kirapim em bek long matmat, na Papa bai givim gutpela prais, olsem laip i stap oltaim oltaim, long ol man i givim bel tru long mekim wok bilong Em.—Aposel 26:23; 2 Korin 1:9.
Orait yumi mas kisim wanem tingting long ol dispela tok? Olsem: Jehova wanpela tasol em i “God tru, na em i as bilong laip i stap gut oltaim oltaim.” Em wanpela tasol em inap tru long olgeta man i mas lotuim em wanpela tasol, long wanem, em yet i bin wokim ol.—KTH 4:11.