Yunaitet Nesen—Em Nambawan Rot?
TOK i go pas long Sata o lo bilong Yunaitet Nesen i tok olsem: “Mipela ol lain bilong Yunaitet Nesen i laik wok strong long lukautim ol man i kamap long bihain, na hevi bilong ol bikpela pait olsem bilong tupela bikpela pait em i bin kamap long taim bilong yumi i no ken bagarapim ol gen, . . . na mipela i gat bikpela laik long wok wantaim long kamapim bel isi na gutpela sindaun long graun, . . . olsem na mipela i pasim tok pinis long wok wantaim long inapim ol dispela mak.”
Tasol Yunaitet Nesen i “inapim ol dispela mak”? Yu ting em i kirapim ol kantri long pas wantaim bilong daunim pait bambai bel isi na gutpela sindaun tasol i ken stap? Nogat, dispela samting i no kamap yet, maski Yunaitet Nesen i wok strong tru long mekim ol wok winim Lig ov Nesen. Tasol ol lain manmeri i stap taim Yunaitet Nesen i kirap long 1945, ol i bin kisim hevi long rot bilong kain kain pait long planti hap. Na planti kantri i tok promis long “wok wantaim long kamapim bel isi na gutpela sindaun long graun,” ol yet i insait long ol dispela pait.
Em i No Nambawan Rot
Ol saveman i tok, Yunaitet Nesen i no bin wok long pasim ol dispela hevi, tasol ating ol i lusim tingting long wanpela bikpela samting—wanpela oganaisesen i kisim strong long rot bilong ol lain em ol i insait long dispela oganaisesen, na olgeta wan wan i mas tingim gut promis em i mekim na em i mas bihainim. Sata bilong Yunaitet Nesen i no tok, em i wanpela bikpela gavman bilong graun, na em i gat wok bilong bosim ol gavman, nogat. Olsem na em i no gat strong long bosim laik bilong ol kantri i stap olsem memba bilong en.
Hap Namba 2(7) i tok: “Sata i tok, sapos hevi i kamap insait long wanpela kantri, em hevi bilong em yet, na Yunaitet Nesen i no ken insait na traim long stretim.” Wanpela oganaisesen, em UNCIO (United Nations Conference on International Organization), em ol i go pas long mekim kibung bilong kamapim dispela sata long Epril 25 i go inap Jun 26, 1945, ol i tok, “sapos ol samting long graun i stap wankain tasol long olgeta hap, orait Yunaitet Nesen i no ken abrusim mak bilong en em kontrak i kolim na insait long hevi bilong wanpela kantri bilong stretim.”
Tingim gen dispela tok olsem, “sapos ol samting long graun i stap wankain tasol long olgeta hap.” Sapos dispela i senis, lain UNCIO i tok, “em bai kamap samting bilong olgeta kantri, olsem na ol wan wan lain i mas kamapim tingting bilong ol long dispela samting, long wanem, i olsem ol i stap wanpela lain tasol.”
Yunaitet Nesen i kamap bilong bosim wok bilong kamapim “gutpela sindaun na bel isi long graun,” em samting olgeta man i laikim. Graun bai kamap gutpela ples sapos ol man i bihainim tok bilong Hap Namba 2(4) bilong Sata bilong Yunaitet Nesen. Em i tok: “olgeta kantri i mas rausim tingting . . . bilong pretim o mekim pait long narapela kantri.” Tasol planti kantri i mekim samting long laik bilong ol yet, olsem na Yunaitet Nesen i no inap kamapim laik bilong en. Ol i no tingim tok promis bilong ol long ‘stretim ol dispela hevi long rot bilong pasin bel isi,’ olsem na wanpela kantri i kirap mekim pait long narapela, long wanem ol i tok, ‘em hevi bilong ol yet.’—Hap Namba 2(3,7).
Taim Yunaitet Nesen i laik stretim hevi long sampela rot em i makim pinis, ol kantri i bikhet na ol i no laik harim dispela tok. Planti taim ol bikman bilong ol i mekim ol longpela tok long tokaut olsem i gat as na ol i mekim pasin birua long narapela lain. I olsem ol i painim ol rot bilong kalapim ol dispela lo. Planti taim dispela i save bagarapim nem na wok Yunaitet Nesen i laik mekim. Ol bikman em ol i sindaun na harim ol dispela tok giaman, ol i save kros na belhat. Ol dispela miting i kamapim tasol save bilong paitim nating tok, na bilong karamapim pasin nogut ol i bin mekim. Olsem na dispela Yunaitet Nesen Seketeri-Jeneral, em Pérez de Cuéllar, em i tok, “Sampela lain i save tok, Yunaitet Nesen i olsem wanpela taua bilong Babel na ples bilong stretim tok wantaim birua bilong yu, tasol dispela tok i no ken kamapim gutpela wok.”
I gat narapela as tu na Yunaitet Nesen i no kamap nambawan rot bilong stretim ol hevi. Pérez de Cuéllar i tok, taim Yunaitet Nesen i kirap mekim wok long Oktoba 24, 1945, “ol i no makim sampela gutpela rot ol i mas bihainim bilong kamapim bel isi.” Sapos i no gat dispela samting, olsem wanem Yunaitet Nesen inap kamapim gutaim long graun?
Em Inap Kamapim Wanem Kain Pasin Bel Isi Tru?
Pérez de Cuéllar i bekim dispela askim olsem: “Pasin bel isi i no inap pinisim olgeta pait, nogat. Em i olsem rot bilong helpim ol lain long stretim hevi bilong ol long pasin bel isi, na ol i no ken pait o skrapim bel bilong narapela lain. . . . Yunaitet Nesen i laik skulim yumi long dispela pasin bilong stretim hevi.” Olsem na bilong kamapim bel isi em i daunim pasin pait tasol.
Yu ting em pasin bel isi na gutpela sindaun tru? Tru, “ol lain i tingting long stap bel isi wantaim narapela lain . . . ol i ken insait long Yunaitet Nesen.” (Hap Namba 4(1)) Tasol yu ting ol kantri bai bihainim dispela kain tingting oltaim? Ol gavman i save senis, na nupela gavman i kamap em inap senisim ol lo. Olsem wanem sapos wanpela bikman insait long gavman em i laik kisim graun bilong narapela lain, na em i kirap hipim bom nuklia na bom i gat marasin nogut long en? Sapos dispela samting i kamap, Yunaitet Nesen i save dispela kantri inap pait long narapela lain. Dispela inap kirapim ol kantri long givim strong bilong ol long Yunaitet Nesen long rausim dispela birua em inap long bagarapim bel isi bilong ol samting, olsem i bin kamap long Midel-Is.
Ol Kantri Inap Mekim Em i Kamap Nambawan Rot?
Long nau ol kantri i wok strong moa long tingim dispela tok bilong UNCIO olsem, ‘olgeta kantri i mas wok wantaim.’ I no gat wanpela kantri long nau em inap i stap wanpis. I olsem olgeta i insait long wanpela bikpela famili tasol, na wankain hevi i save painim ol olsem: Marasin na pipia i bagarapim kantri bilong ol, na ol man i sot long mani, na kain kain sik nogut i stap, na pasin bilong kisim na salim drak, na pasin bilong pretim man, na planti kantri i wok long kisim ol nupela samting bilong pait. Dispela ol hevi i kirapim planti kantri long askim Yunaitet Nesen long lukautim ol. Sapos nogat, ol inap bagarap.
Wanpela bikman bilong Rasia, em Shevardnadze, em i tok: “Yunaitet Nesen inap wok gut sapos ol memba bilong en i orait long wok wantaim o givim strong long en long go pas long mekim sampela wok samting.” Na em i tok moa: “Long dispela rot tasol bai pasin bilong bel isi inap stap longtaim moa na i no ken pinis.”
Sapos olsem, orait Yunaitet Nesen bai i gat strong long tokim wanpela kantri i laik pait long narapela olsem em i no ken mekim. Sapos em i gat dispela kain strong, kwiktaim em inap pasim ol kantri i laik pait. Tasol yu ting ol dispela kantri bai tok orait long ‘givim mani na ol samting bilong pait’ long Yunaitet Nesen bilong kamapim gutaim? (Hap Namba 43(1)) Ol inap mekim sapos hevi i kamap na ol i save olsem birua inap bagarapim kantri bilong ol. Sapos ol kantri i lukim olsem ‘ami bilong ol i wok gut wantaim long pasim ol pait bambai pasin bel isi na gutaim inap kamap’ long rot bilong Yunaitet Nesen, ol inap givim bel long harim tok bilong en.
Ating yu wok long tingting olsem, ‘Ating samting Yunaitet Nesen i mekim long hap bilong Midel-Is i makim olsem dispela samting i wok long kamap? Ating. Taim hevi i kamap planti kantri i pret, nogut ol bikpela bisnis bilong ol i bagarap. Sapos i olsem, orait olgeta bisnis long graun tu bai bagarap. Tasol ol i pas gut wantaim aninit long Yunaitet Nesen. Sekuriti Kaunsil bilong Yunaitet Nesen i laik stretim dispela hevi long pasin bel isi, tasol hevi i go bikpela, olsem na Sekuriti Kaunsil i mas bihainim tok bilong Yunaitet Nesen long mekim pait long hap bilong Galf.
Seketeri bilong Stet long Amerika, em James Baker, em i tok olsem: “Pasin birua namel long Amerika na Rasia i pinis nau, olsem na rot i op long kamapim wanpela nupela taim olsem Yunaitet Nesen i tingting long kamapim. Rot i op long mekim Sekuriti Kaunsil na Yunaitet Nesen i kamap olsem rot bilong kamapim bel isi na stretpela pasin long graun. . . . Yumi mas truim tingting yumi gat bilong lukim graun i kamap wanpela ples em bel isi i stap long en.” Na taim ol i laik stretim tok long mekim pait long hap bilong Galf o nogat, Baker i tok: “Tok ol bai pasim nau long Yunaitet Nesen em bikpela samting tru long wanem, em bai makim Yunaitet Nesen i gat strong, o nogat.”
Ol Witnes Bilong Jehova i bilip tru olsem klostu nau bai planti senis i kamap long graun, na Yunaitet Nesen i insait long en. Bai yu kirap nogut tru long ol dispela senis. Na dispela senis bai mekim sampela samting long i stap bilong yu tu. Mipela i kirapim yu long askim ol Witnes Bilong Jehova long hap bilong yu long stori moa long yu long ol dispela samting. Baibel i tokaut klia olsem klostu nau Yunaitet Nesen bai kisim bikpela strong na namba. Em bai mekim sampela samting i narapela kain tru na bai yu kirap nogut tru. Tasol yu bai amamas tru long kisim save olsem klostu nau bai bel isi na gutpela sindaun i kamap long narapela rot i gutpela moa, na em bai i stap oltaim oltaim!
[Piksa long pes 9]
Presiden bilong Yunaitet Nesen Jeneral Asembli (long han sut) em Guido de Marco, na Seketeri-Jeneral em Pérez de Cuéllar, long namba 45 bikpela kibung bilong Yunaitet Nesen
[Kredit Lain]
UN photo 176104/Milton Grant