Wanem Samting i Wok Long Kamap Insait Long Yunaitet Nesen?
PLANTI samting i wok long kamap insait long Yunaitet Nesen na klostu yumi bai pilim. Ol bikman bilong graun i ting em gutpela samting. Kaunim tok ol i mekim:
Long namba 45 kibung bilong Yunaitet Nesen long Septemba 24, 1990, Presiden bilong Frans, em François Mitterrand, em i tok, ‘Inap 45 yia nau, kirap long taim Yunaitet Nesen i kamap nupela i kam inap nau, em i olsem i stap nating, tasol nau em i kirap mekim wok bilong em.’
Long dispela bung, wanpela bikman bilong politik long hap bilong Rasia, em Eduard Shevardnadze, em tu i tok, ‘Lain Sekuriti Kaunsil bilong Yunaitet Nesen nau ol i stap wanbel . . . Ol kantri i insait long Yunaitet Nesen ol i givim strong long dispela lain long salim ol ami bilong Yunaitet Nesen i go long ples pait bilong pasim pait na kamapim bel isi.’
Sampela de bihain, Presiden George Bush bilong Amerika i mekim wanpela tok long dispela kibung. Ol dispela senis em i lukim i kirapim em long tok: “Kirap long 1945 i kam inap nau, i olsem Yunaitet Nesen i no mekim stret wok bilong en. Tasol nau Yunaitet Nesen i kirap long mekim stret wok bilong en olsem wanpela oganaisesen bilong kamapim bel isi long graun.” Em i mekim dispela tok long wanem, “olgeta memba bilong Yunaitet Nesen i pas gut wantaim na ol i wanbel long tok ol bai stretim ol hevi” i kamap long hap bilong Galf long Midel-Is. Em i tok: “Em namba wan taim tru lain ami bilong Yunaitet Nesen i mekim stret wok bilong en. Yunaitet Nesen inap kamapim gutaim” sapos olgeta memba ‘ol i tromoi olgeta samting bilong pait ol i holim.’ Sapos ol i mekim olsem, ol bai “opim rot bilong kamapim nupela taim long graun, na ol man inap sindaun gut wantaim long bel isi.”
Presiden bilong kibung, em Mista Guido de Marco, i mekim wankain tok, olsem: “Klostu nau ol kantri i gat bikpela strong ol bai sindaun gut wantaim. Pasin bilong pren na wok gut wantaim bai i stap olsem as bilong dispela gutpela sindaun. Ol dispela senis i strongim wok bilong Yunaitet Nesen.” Em i tok, “wok Yunaitet Nesen i mekim bilong bungim ol narapela narapela kantri bilong mekim ol bikpela kibung bilong stretim ol hevi samting i kamap long graun, dispela i strongim gen bilip bilong yumi olsem Yunaitet Nesen i mekim gutpela wok.” Na em i tok: “Nau yumi ken save, graun i no inap bagarap long pait nuklia samting, long wanem, ol tingting bilong kirapim pait, em bai pinis olgeta.”
Wanem ol dispela senis i wok long givim biknem na namba long Yunaitet Nesen? Wanem samting i kirapim ol bikman bilong graun long ting olsem dispela senis i opim rot bilong kamapim “wanpela nupela taim, na bel isi i no ken pinis,” na ol man i no ken pret moa long i dai long rot bilong pait nuklia?
As Bilong Dispela Senis
Seketeri-Jeneral bilong Yunaitet Nesen long dispela taim, em Javier Pérez de Cuéllar, em i bekim dispela askim olsem: “Senis i kamap taim pasin birua i pinis namel long lain Is na Wes.” Em i tok, inap planti yia pasin birua i bin stap. Em i tok, inap planti yia Yunaitet Nesen i tok, “gutpela sindaun na bel isi inap kamap, na nau yumi lukim dispela samting i laik kamap.”
Nau ol kantri i wok long skelim gut dispela pasin. Olsem na Javier Pérez de Cuéllar i tok, “Bipo taim wan wan kantri i lukim olsem samting bilong pait inap helpim ol long abrusim bagarap, ol i kirap long redim ol samting bilong pait, . . . na ol i no toktok gut wantaim, . . . olsem na ol i pret, nogut narapela lain i bagarapim ol.” Tasol nau dispela pasin i wok long senis.
Taim ol kantri i gat bikpela strong ol i bung bilong mekim kibung, i olsem ol i wok gut wantaim na bilipim tok narapela i mekim. Isi isi dispela pasin i wok long go bikpela, olsem na Amerika na Rasia i no pilim moa olsem ol i mas bungim ol samting bilong pait long Yurop. Long Jemani, Banis Ston bilong taun Belin i no stap moa. Jemani i kamap wanpela kantri. Planti kantri long Is Yurop ol i senisim gavman komyunis na putim gavman demokratik, na nau ol man inap mekim ol samting long laik bilong ol yet. Na planti turis wantaim ol man bilong ol narapela lain i go raun lukim ol dispela kantri, na ol man bilong ol dispela hap tu i go long ol narapela kantri bilong kisim save long pasin na sindaun bilong narapela lain. Wok bisnis samting i go bikpela. Lain Rasia wantaim Amerika ol tu i givim biknem long Yunaitet Nesen na ol i tok, Yunaitet Nesen em i namba wan rot bilong kamapim bel isi na gutaim long graun.
Kisim Stretpela Tingting
Yu kirap nogut long lukim ol dispela senis i kamap hariap hariap? Ating yu tingting olsem, em nau, taim i kamap pinis na bel isi na gutpela sindaun i ken kamap, na Yunaitet Nesen tasol bai mekim. Ol man i tok olsem, long wanem, planti senis i wok long kamap hariap hariap. Tasol gutpela save na ol stori bilong ol samting i bin kamap long bipo, em inap helpim yumi long kisim stretpela tingting long ol dispela senis.
Tingim tok Mista Pérez de Cuéllar i mekim long ripot bilong em. Em i tok: “Bihain long namba wan na namba 2 bikpela pait, ol man i ting pasin bilong bel isi i no inap kamap long graun.” Presiden Bush i mekim wankain tok long wanpela bikpela miting long Mas 6, 1991. Em i tok, “Nau long dispela taim, inap tupela taim ol man i pilim tru hevi bilong bikpela pait. Taim pait i pinis ol man i ting nau bel isi tru bai kamap. Tasol dispela tingting em olsem wanpela driman tasol, na i no inap kamap tru.”
Seketeri bilong Stet long Amerika, em James Baker, em i mekim narapela kain tok liklik long lain Sekuriti Kaunsil bilong Yunaitet Nesen. Taim em i tokim ol lain i stap insait long Yunaitet Nesen long pasim tok long stretim hevi long hap bilong Galf long Midel-Is, em i tokim ol long tingim hevi i bin kamap long yia 1936 long Itiopia, na taim Itiopia i “singautim Lig ov Nesen long helpim ol, Lig ov Nesen i no helpim ol. Lig ov Nesen i no mekim gut wok bilong en long pasin pait na birua long graun.” Olsem na Mista Baker i tokim ol: “Yumi no ken larim Yunaitet Nesen i bagarap wankain olsem Lig ov Nesen.”
Lig ov Nesen em wanem kain oganaisesen? Bilong wanem ol i kirapim? Bilong wanem em i no mekim gutpela wok? Bekim bilong ol dispela askim bai helpim yumi long save bilong wanem ol dispela senis i wok long kamap insait long Yunaitet Nesen.