Ol Hevi Bilong Ol Yangpela
I GAT planti planti samting bilong kirapim ol yangpela long tingim ol samting bilong maritpasin. Sapos bisnis i laik grisim ol man long baim su o klos o narapela samting, ol i mekim wok long rot bilong ol samting bilong maritpasin. Planti singsing bilong nau i save kamapim ol samting bilong maritpasin. Long televisen yu inap lukim ol man na meri i gat naispela skin na ol i prenim kain kain man. Tasol yu ting ol dispela samting i stret?
Wanpela bikpela nius bilong Amerika i tok, “televisen i save kamapim planti stori bilong maritpasin o pasin sem, na dispela i no gutpela samting.” Wanpela nius (The Journal of the American Medical Association) i tok, rot bilong grisim ol yangpela em long ol samting bilong amamas olsem long televisen o long buk o nius samting.
Yu mas lainim ol pikinini bilong yu olsem i no olgeta man na meri i save mekim pasin sem. Sampela lain i tok, long olgeta 100 100 yangpela meri Amerika i gat 17 krismas, inap 50 ol i bin mekim pasin pamuk. Olsem na yumi save, i gat planti yangpela meri Amerika i gat 17 krismas i no bin mekim pasin olsem. Wanpela man (William J. Bennett) bipo em i bikpela man bilong edukesen long Amerika, (U.S. Secretary of Education), em i tok: “ ‘Olgeta’ i no mekim pasin pamuk, olsem na em i gutpela sapos yumi strongim bel bilong ol dispela yangpela meri i gat 17 krismas na helpim ol, na bai ol i no ken pamuk.”
Dispela man i tok moa long wanpela lain i bin skelim dispela samting long wanpela haus sik long Jojia long Amerika (Grady Memorial Hospital) na dispela lain i tok, long olgeta 10-pela 10-pela meri i no winim yet 16 krismas, 9-pela i “laik lain long tokim yangpela man ‘nogat, mi no ken mekim.’ ” Olsem wanem? Yu inap lainim ol pikinini bilong yu olsem ol i mas strong na tok nogat long wanpela i laik pamuk wantaim em? Yu inap helpim ol pikinini bilong yu long save ol gutpela man bai litimapim nem bilong ol sapos ol i tok Nogat? Wanpela yangpela, nem bilong em Emili, i bin tokim ol man bilong wanpela nius bilong Kalifonia, olsem: “Ol man i litimapim nem bilong man i no save mekim pasin pamuk.”
Yu mas helpim ol yangpela bilong yu long save maritpasin em i wanpela strongpela samting long skin bilong yumi—long dispela rot yumi olgeta man i bin kamap. Tasol i no olsem yumi no inap bosim dispela samting, nogat. I olsem wanpela ka i gat strongpela ensin na i save spit tru. Man i draivim dispela ka i mas bosim gut ka na bihainim ol lo bilong rot. Sapos em i raun long wanpela rot i baut baut na em i no bihainim ol lo bilong rot, em inap kisim bagarap. Orait, sapos man i no bihainim ol lo bilong God long ol samting bilong maritpasin, em tu inap kisim bagarap. Olsem wanem yu ken helpim ol pikinini bilong yu long save long dispela samting?
Lainim Pikinini Long Stretpela Pasin
Stori wantaim yangpela bilong yu long gutpela stori bilong naispela meri bilong Sunem i stap long Baibel. Dispela yangpela inap tok: “Mi olsem wanpela banis, na susu bilong mi i olsem tupela taua.” Sapos wanpela man i laik pulim em long mekim pasin pamuk, bai em i sanap strong na sakim dispela man olsem wanpela strongpela banis. Na long ai bilong yangpela man bilong em, em olsem meri “i stap isi.” Yes, bel isi na bel bilong yu i no gat tok em tupela gutpela samting yu kisim sapos yu bosim gut skin na yu strong long bihainim stretpela pasin.—Solomon 8:10.
Tasol olsem wanem wanpela yangpela inap sanap strong olsem strongpela banis na bihainim stretpela pasin? Taim hevi i no kamap yet, em i gutpela sapos yangpela bilong yu i save pinis long ol samting em i mas mekim, olsem em i mas abrusim ol samting inap pulim em long mekim pasin pamuk samting. I olsem sapos wanpela man i spak na em i draivim ka, em i mas save, bagarap inap painim em. Na i wankain long wanpela pati ol yangpela i go long en na ol narapela i karim bia samting i kam, o i no gat wanpela man o meri i bikpela pinis em i bosim dispela pati—yumi save, bikpela hevi inap kamap.
Helpim ol yangpela bilong yu long save em i no gutpela sapos yangpela man i stap long haus wantaim yangpela meri, na nogat narapela i stap—dispela inap traim tupela. Na ol yangpela i mas save gut, bikpela hevi inap kamap sapos ol i larim narapela i putim han long sem bilong em o long susu bilong em. Tok klia long ol yangpela olsem pasin pamuk i kirap long wanem, wanpela i larim narapela i holim wanpela hap bilong skin olsem sem o susu samting.—Lukim 1 Korin 7:1.
Yu mas helpim ol yangpela bilong yu long save, bilong givim bel long narapela, i no olsem ol i mas mekim maritpasin, nogat. Na tu, sapos ol i no marit na ol i mekim maritpasin, dispela i no stret. Sampela yangpela i pamuk wantaim planti narapela; ol i no save marit. Na bihain taim ol i go lapun liklik ol i pilim olsem ol i laik marit, tasol ol i stap wanpis, long wanem, i no gat wanpela i laik marit long ol.
Ol pikinini man na pikinini meri bilong yu i mas save, pasin bilong i stap stret i bikpela samting, i no samting bilong tromoi olsem wara nogut. Helpim pikinini bilong yu long save, sapos ol i laik amamas tru long maritpasin, dispela amamas inap kamap insait long marit tasol. Sampela hap tok olsem song i stap long Baibel i tok: “Yu mas i stap gut wantaim meri bilong yu, na slip wantaim em wanpela tasol, olsem man i dring wara long hul wara bilong em yet. Sapos yu kamapim pikinini long ol meri nabaut, bai ol dispela pikinini i no inap helpim yu bihain. Meri [bilong yu] i olsem hul wara bilong yu na yu ken amamas long em.”—Sindaun 5:15, 16, 18.
Yu laikim tru ol pikinini bilong yu, olsem na yu mas wok strong long lainim ol long ol dispela bikpela samting. Dispela bai hatwok long wanem, long nau ol man i no gat tok sapos meri singel i gat bel. Lilian em wanpela nes na em i tok em i no save kirap nogut moa taim em i lukim wanpela papa, em i no marit na em i gat 15 krismas tasol, na taim bubu i amamas long putim nupela pikinini long han bilong em, em i pret. Em i pret, long wanem em i yangpela, na em i no redi o em i no laik long lukautim dispela pikinini.
Wanpela man i save toktok long televisen em i tokaut olsem, “ol meri singel i yangpela tru na ol i gat pikinini,” planti bilong ol i no inap winim skul, o mekim wok mani, o mekim gutpela wok taim ol i mekim bikpela long pikinini bilong ol.
Pasin Bilong Yu
Pasin bilong yu bai helpim o bagarapim pikinini bilong yu. Olsem wanem sapos wanpela papa i aigris long narapela meri? O olsem wanem sapos wanpela mama i lukim narapela man i gat naispela skin na em i tok: “Olaman, em hapman stret ya!” Yu ting dispela kain papamama i lainim pikinini long mekim stretpela pasin? Sapos yu yet i ting skin i bikpela samting, ating yu no ken kirap nogut sapos ol pikinini bilong yu i ting skin i bikpela samting, na ol i no tingim tumas stretpela gutpela pasin o laikim tru wanpela man i dediket pinis long God, a?
Olsem na taim yu lainim pikinini long ol samting bilong maritpasin, tingting na pasin bilong yu yet i bikpela samting. Na yu mas laik tru long lainim ol yangpela bilong yu taim ol i liklik yet. Yes, pasin na tingting bilong yu i bikpela samting. Sapos yu strong long mekim ol dispela samting, na tromoi taim long helpim ol pikinini, bai yu kisim bikpela blesing!
Yu No Lainim Yet Ol?
Tasol olsem wanem sapos ol pikinini i klostu bikpela pinis na yu no bin toktok yet wantaim ol long ol dispela samting? Ating yu ken tok: “Mi bin popaia taim mi no stori long ol dispela samting taim yu liklik yet. Mi laik tru bai i stap bilong yu i gutpela, olsem na mi laik stori wantaim yu nau.”
Em gutpela long stori wantaim ol pikinini bilong yu maski ol i bikpela. Long lainim ol yangpela bilong yu long stretpela pasin em bikpela wok, tasol em gutpela wok.
Sapos nau tasol yu bin lain long ol lo bilong God na ol pikinini bilong yu i save yu no bin bihainim ol dispela lo bipo, em gutpela sapos nau ol pikinini i save bilong wanem yu senisim pasin bilong yu. Ating yu ken askim ol long kaunim dispela nius na bihain yu ken stori wantaim ol long en. Sapos yangpela i tok, “Mi save long ol dispela samting!” no ken larim dispela samting i pasim yu long toktok wantaim ol. Ol stori kranki i kamap long banis bilong skul o long maus bilong ol wanskul, o sapos pikinini i bin pamuk pinis—ol dispela i no winim stretpela tok i kamap long maus bilong papamama. Tasol yu mas save, sapos pikinini i no save long ol dispela samting, bikpela hevi inap painim em.
Bilong lainim pikinini, em i bikpela wok, tasol pe bai yu kisim em i gutpela tru! Baibel i tok klia: “Sapos papa i stretpela man na i save bihainim gutpela pasin, orait ol pikinini bilong en i ken amamas.”—Sindaun 20:7.
[Piksa long pes 9]
Televisen i lainim yumi long wanem ol samting bilong maritpasin?
[Piksa long pes 10]
Sapos man i draivim ka, tasol em i no bihainim ol lo bilong rot, em inap kisim bikpela hevi, na i wankain tu sapos yumi sakim ol lo bilong God