Rot Bilong Famili i Ken Stap Amamas

Toktok Wantaim Ol Pikinini Bilong Yu Long Ol Samting Bilong Maritpasin

Alicia,a wanpela tineja, i tok: “Sampela taim mi laik save long ol samting bilong maritpasin, tasol mi pilim olsem sapos mi askim papamama long dispela samting, ol bai ting mi laik mekim pasin nogut.”

Inez, mama bilong Alicia, i tok: “Mi gat laik tru long sindaun wantaim pikinini meri bilong mi na toktok wantaim em long ol samting bilong maritpasin, tasol em i save bisi tumas long ol samting bilong em yet. I hatwok long painim haptaim long toktok wantaim em.”

LONG nau, ol kain kain piksa na stori bilong maritpasin i stap long olgeta hap​—long TV, ol muvi, na ol edvetaismen. I luk olsem wanpela ples tasol we i tambu long toktok long maritpasin, em taim ol papamama i toktok wantaim ol pikinini. Michael, wanpela tineja bilong Kanada, i tok: “Mi laik ol papamama i mas save olsem i hatwok tru na mipela i sem long toktok wantaim ol long ol samting bilong maritpasin. Em i isi moa long toktok wantaim ol pren.”

Planti taim, i hatwok tu long ol papamama long toktok wantaim ol pikinini long dispela samting. Long buk Beyond the Big Talk, Debra W. Haffner, wanpela tisa long ol samting bilong helt, i tok: “Planti papamama i bin tokim mi olsem ol i bin baim wanpela buk i stori long ol samting bilong maritpasin na long ol senis i kamap long bodi bilong ol yangpela, na ol i putim long rum bilong pikinini bilong ol husat i no winim yet 13 krismas, na bihain ol i no toktok moa long dispela samting.” Haffner i tok, long dispela pasin i olsem ol papamama i tokim ol pikinini: “Mipela i laik yu mas save long bodi bilong yu na long ol samting bilong maritpasin; tasol mipela i no laik toktok wantaim yu long dispela samting.”

Sapos yu wanpela papa o mama, yu no ken mekim olsem. Tru tumas, em i bikpela samting olsem yu yet i mas toktok wantaim ol pikinini bilong yu long maritpasin. Tingim tripela as bilong mekim olsem:

1. Tingting bilong ol samting long maritpasin i senis. James, em i gat 20 krismas, i tok: “Long nau, ol man i no ting moa olsem maritpasin em pasin we man na meri marit i slip wantaim na em tasol, nogat. Nau i gat kain kain pasin olsem putim sem long maus o as bilong narapela, lukim ol maritpasin samting long Intenet, o salim ol teks mesis i gat ol tok na piksa bilong maritpasin.”

2. Ating ol pikinini bilong yu bai kisim ol tok kranki long maritpasin taim ol i yangpela yet. Sheila, wanpela mama, i tok: “Ol bai harim tok long ol samting bilong maritpasin taim ol i kirap go long skul na ol bai i no kisim stretpela tingting em yu laik ol i mas kisim.”

3. Ol pikinini bilong yu i gat sampela askim long maritpasin, tasol ol i no laik kirapim tok wantaim yu long dispela. Ana, em bilong Brasil na i gat 15 krismas, em i tok: “Mi no save olsem wanem mi bai kirapim tok wantaim papamama long ol samting bilong maritpasin.”

Pasin bilong toktok wantaim pikinini bilong yu long maritpasin, em wanpela wok God i bin givim long yu olsem papamama. (Efesus 6:4) Tru ating i hatwok long yu yet na long ol pikinini. Tasol planti yangpela i wanbel long tok bilong Danielle husat i gat 14 krismas, em i tok: “Mipela i laik ol papamama i skulim mipela long ol samting bilong maritpasin, na i no sampela tisa o TV program.” Olsem na olsem wanem yu inap toktok wantaim ol pikinini bilong yu long dispela bikpela samting maski i hatwok?b

Tingim Krismas Bilong Ol

Ol pikinini i save harim tok long ol samting bilong maritpasin taim ol i liklik yet. Na samting i nogut moa, long nau long “taim bilong las de” pasin bilong ol man i “kamap nogut tru.” (2 Timoti 3:​1, 13) Sori tru, sampela man i save mekim pasin sem long ol pikinini.

Olsem na em i bikpela samting long yu kirap skulim ol pikinini bilong yu taim ol i liklik yet. Renate, wanpela mama bilong Jemani, i tok: “Sapos yu wet inap long taim ol i gat 13 krismas samting, ol bai i no gat laik long toktok wantaim yu long dispela, long wanem, taim ol senis i wok long kamap long bodi bilong ol, ol i save sem long toktok long en.” Em i bikpela samting long tingim krismas bilong ol pikinini taim yu skulim ol.

Pikinini i no skul yet: Skulim ol long nem bilong wan wan hap bilong bodi olsem sem, susu samting, na tokim ol olsem ol narapela i no ken tatsim ol dispela hap. Julia, wanpela mama bilong Meksiko, i tok: “Mi kirap skulim pikinini man bilong mi taim em i gat 3-pela krismas. Mi wari tru olsem tisa, bebisita, o sampela pikinini i gat bikpela krismas moa ol inap mekim nogut long em. Em i mas save olsem wanem em i ken lukautim em yet long ol man nogut.”

TRAIM MEKIM OLSEM: Skulim pikinini bilong yu long tokaut strong taim wanpela i laik pilai long sem bilong em. Olsem: Yu inap skulim pikinini long tok: “No ken mekim! Mi bai tokaut long samting yu mekim!” Tokim pikinini olsem long olgeta taim i stret long tokaut, maski man i tok promis long givim presen o em i mekim sampela tok bilong pretim em.c

Pikinini i go long komiuniti skul: Mekim wok long ol dispela yia bilong helpim pikinini long kisim sampela save moa. Peter, wanpela papa, i tok: “Paslain long yu toktok wantaim ol, painimaut wanem save ol i holim pinis na sapos ol i laik kisim sampela save moa. No ken strong long toktok wantaim ol long dispela samting. Sapos oltaim yu lusim haptaim long i stap wantaim ol pikinini bilong yu bai i no hatwok long toktok wantaim ol.”

TRAIM MEKIM OLSEM: Mekim ol sotpela tok na stori planti taim wantaim ol, no ken stori long olgeta samting long wankain taim. (Lo 6:​6-9) Long dispela rot ol pikinini bai i no les. Na taim ol i wok long i go bikpela ol bai kisim ol save ol i mas i gat na i stret long krismas bilong ol.

Ol tineja: Nau em i taim we pikinini bilong yu i mas kisim save long ol samting maritpasin inap mekim long bodi na tingting bilong em. Ana, em i gat 15 krismas na yumi stori pinis long em, i tok: “Ol mangi na meri long skul i save slip wantaim wanpela em ol i no tingting long prenim. Mi wanpela Kristen, olsem na mi ting mi mas i gat stretpela save long ol samting bilong maritpasin. Tru i hatwok long toktok long maritpasin, tasol mi mas save long dispela samting.”d

Wanpela tok lukaut: Ating ol tineja i no laik kamapim ol askim, long wanem, ol i pret olsem papamama bai ting ol i mekim sampela pasin nogut. Steven, wanpela papa, i bin luksave long dispela samting. Em i tok: “Pikinini man bilong mipela i no laik toktok long ol samting bilong maritpasin. Tasol bihain mipela i kisim save olsem em i pilim olsem mipela i saspek long pasin bilong em. Mipela i tokim em olsem mipela i no ting em i mekim pasin nogut na nau mipela i toktok wantaim em long dispela samting, nogat; mipela i laik helpim em long holim stretpela save na bai em i ken sakim ol pasin nogut.”

TRAIM MEKIM OLSEM: No ken kamapim ol strongpela askim long ol samting bilong maritpasin, askim em long ol wanklas bilong em i gat wanem tingting long dispela samting. Olsem, yu inap tok: “Planti man long nau i ting pasin bilong putim sem long maus bilong narapela i no pasin pamuk. Olsem wanem? Ol wanklas i gat kain tingting olsem?” Ating kain askim olsem bai mekim na pikinini bai redi long kamapim tingting bilong em.

Daunim Pasin Bilong Sem

Tru, ating pasin bilong toktok wantaim ol pikinini bilong yu long maritpasin em wanpela wok ol papamama i hatwok tru long mekim. Tasol ol gutpela samting bai kamap long dispela. Wanpela mama, nem bilong em Diane, i tok: “Isi isi pasin bilong sem bai pinis, na pasin bilong toktok wantaim pikinini long maritpasin inap helpim yu long pas gut wantaim em.” Steven, em mipela i kamapim tok bilong em pastaim, i wanbel long dispela tok. Em i tok: “Sapos famili i save toktok gut long kain kain samting na i no save sem, em bai isi moa long toktok long ol samting bilong maritpasin. Pasin bilong sem bai i no inap pinis olgeta, tasol pasin bilong toktok gut wantaim insait long famili Kristen bai i helpim gut famili.”

[Ol Futnot]

[Blok/Piksa long pes 14]

ASKIM YU YET . . .

Ritim ol tok em sampela yangpela bilong olgeta hap i mekim, na kamapim ol dispela askim long yu yet.

• “Papamama bilong mi i tokim mi long ritim sampela stori long ol samting bilong maritpasin, na sapos mi gat sampela askim mi ken askim ol. Tasol mi laik ol yet i mas toktok gut wantaim mi long dispela samting.”​—Ana, Brasil.

Yu ting i gat wanem as na yu no ken givim tasol sampela buk i stori long ol samting bilong maritpasin long ol pikinini bilong yu, na em tasol?

• “Mi harim planti stori long ol kain kain pasin sem​—mi ting papa bilong mi i no save liklik long ol dispela samting. Em bai kirap nogut tru sapos mi askim em long en.”​—Ken, Kanada.

Wanem samting inap mekim na pikinini bilong yu i pret long toktok wantaim yu long ol samting em i tingting planti long en?

• “Taim mi strongim bel na kamapim wanpela askim long papamama bilong mi long ol samting bilong maritpasin, bekim bilong ol i olsem ol i sutim tok long mi, na ol i askim, ‘Bilong wanem yu askim long dispela samting? I gat wanpela samting i bin kamap?’”​—Masami, Japan.

Taim pikinini bilong yu i kamapim wanpela askim long ol samting bilong maritpasin, olsem wanem bekim bilong yu inap opim rot o pasim rot bilong yupela long toktok gut wantaim?

• “Em i gutpela sapos papamama bilong mi i tokim mi olsem taim ol yet i gat kain krismas olsem mi, ol tu i bin mekim ol dispela askim na i orait long mi tu i ken mekim.”​—Lisette, Frans.

Yu inap mekim wanem na bai pikinini bilong yu i no ken pret long toktok wantaim yu long maritpasin?

• “Mama bilong mi i askim mi long ol samting bilong maritpasin, tasol em i mekim long pasin isi. Mi ting olsem dispela i bikpela samting, bambai pikinini i no pilim olsem ol i kotim em.”​—Gerald, Frans.

Krai bilong nek bilong yu i olsem wanem taim yu toktok wantaim pikinini bilong yu long maritpasin? Yu ting yu mas senisim krai bilong nek?