Ol Yangpela i Laik Save . . .
Ol Spot Bilong Kisim Narapela Kain Amamas—I Gutpela Mi Traim?
SKIN bilong yu i guria taim yu sanap long pletfom na man i tok: ‘I no gat narapela taim bai yu pret olsem nau yu pret.’ Nau em i singaut: “Faiv, foa, tri, tu, wan—KALAP!” Olaman! Yu siksti i go daun na yu hatwok long pulim win. I olsem bagarap bai painim yu, tasol wantu yu pilim rop gumi i tait na yu hangamap i stap. Man! Yu amamas tru—yu no bagarap!
Long Yunaitet Stets, ol i ting wan i go inap tu milion man i insait long dispela spot ol i kolim bungee jumping.a Em wanpela bilong planti spot planti man long nau i save laikim. Olsem: Wokabaut i go stret antap long bikpela maunten, o kalap i go daun long balus na holim wanpela kain samting olsem parasut, o resis long bot i go daun long wara i ran strong na kapsait i go daun, o pasim liklik plang long lek na kalap i go daun long balus na raun long skai olsem ol i resis long solwara, na bihain ol i opim parasut bilong ol. Wanpela man bilong kirapim ol man long insait long bungee jumping i tok: ‘Nau em taim bilong insait long ol spot yumi inap kisim narapela kain amamas long en.’
Na i no olsem ol man i gat mani tasol i laik insait long ol spot ol inap kisim bagarap long en, nogat; planti yangpela bilong ol taun i mekim sampela samting gavman i tambuim. Olsem: Ol i sindaun antap long lift taim em i wokabaut, o ol i wokabaut long skru bilong lek na go insait long ol bikpela paip bilong hatim o kolim ol bikpela haus, o ol i slip antap long rup bilong tren i spit tru, o ol i welim ol lata na sut i kam daun.
Bilong Wanem Ol i Mekim?
Yangpela Norbet i tok: ‘Mi amamas long mekim wanpela samting i save pretim mi. Mi laikim olgeta spot olsem beisbal o basketbal, tasol pasin bilong kalap i go daun long bris i save pretim mi—em narakain!’ Yangpela Douglas i tok: ‘Mi save laikim olgeta spot, tasol ol i save bihainim wanpela kain pasin tasol. Tasol taim mi kalap i go daun na siksti i go, mi amamas tru long samting skin bilong mi i pilim. Yu no inap pilim dispela samting taim yu pilai ol narapela spot.’
Ol spot bilong kisim narapela kain amamas i no save traim strong bilong skin tasol, nogat; ol inap bagarapim yu! I olsem ol yangpela i laik marasin adrenalen long skin i mekim na klok bilong ol i meknais hariap. Sampela saveman i tok, ol jin long skin bilong sampela man i mekim na ol i mas insait long ol samting bilong kisim narapela kain amamas. Tasol klostu olgeta yangpela i laik traim sampela samting. Ol i laik save, ol inap mekim dispela samting na ol i no ken kisim bagarap long en, na sapos ol inap mekim, dispela samting i save strongim bel bilong ol.
Tasol sori tru, planti taim ol yangpela i no save bihainim gutpela tingting. Sindaun 20:29 i tok: “Ol yangpela man i gat strong, na dispela i mekim ol manmeri i amamas long ol.” Tasol sampela yangpela i ting strong bilong ol i bikpela olgeta. Saveman David Elkind i tok, planti taim ol yangpela i ting ‘ol i narapela kain—no gat wanpela lo i pasim ol olsem i pasim ol narapela. Ol i ting i no gat wanpela samting i ken bagarapim ol, olsem na ol i insait long wanpela samting ol inap kisim bagarap long en.’ Na Saveman Robert Butterworth i tok: ‘Taim yu mekim wanpela samting olsem kalap i go daun long balus, yu inap pilim olsem yu no inap bagarap, yu yet i bosim laip bilong yu.’
Tasol ating sampela yangpela i no insait nating long wanpela samting ol inap kisim bagarap long en. Mary Susan Miller em i raitim wanpela buk (Childstress!) na em i tok, planti yangpela i no tingting gut na skelim ol samting ol i mekim, long wanem, sampela hevi i save painim ol, ol i no inap karim. Olsem na ol yangpela i tingting long kilim i dai ol yet, ating ol bai insait long ol spot bilong painim narapela kain amamas. Miller i tok: ‘Maski ol i save ol inap kisim bagarap long wanpela samting—ol i mekim. I olsem ol i laik opim rot na ol i ken kisim bagarap.’
Yu Inap Kisim Nogut?
Maski ol yangpela i gat wanem laik na ol i insait long ol dispela kain spot, ol dispela spot inap nogutim ol. Tasol sampela i tok: ‘Mi inap kisim nogut taim mi brukim rot.’ Tru, tasol man i brukim rot i no mekim bilong em i ken kisim bagarap. Na tru, planti man i no kisim bagarap taim ol i insait long sampela spot olsem bungee jumping. Tasol hevi inap kamap. Dokta Mark Bracker i tok: ‘Sapos popaia i kamap long ol dispela kain spot, planti taim man inap bagarap olgeta. Sapos ol i laikim bikpela amamas moa, orait, ol inap kisim bikpela bagarap, maski ol i kalap i go daun long balus, o ol i pasim sampela samting olsem pul na kalap i go daun long maunten samting, o ol i resis long motabaik.’ Wanpela yangpela i gat 20 krismas, em i kalap i go daun long wanpela bikpela balun i gat hatpela win long en na i hangamap antap longwe olsem 58 mita. Bilong wanem yangpela i kisim bagarap? Long wanem, longpela bilong rop i pas long lek bilong em i longpela tru—olsem 79 mita!
Tru, sampela kain spot, olsem raun long motabaik, yumi inap kisim amamas long en na ating hevi i no kamap. Tasol wanpela bikpela dokta i stori long ol man i laik kisim narapela kain amamas long spot, olsem: ‘Taim ol i save gut long mekim wanpela samting, nau ol bai makim narapela samting bilong mekim na i hatwok moa, na ol i kisim hap bagarap.’ Wanpela yangpela i tok: ‘Mi kalabus tru. Nau i hatwok moa long painim wanpela spot bilong pretim mi na kirapim bel bilong mi.’
Ol Kristen i Ken Insait Long En?
Olsem wanem? Baibel i tambuim olgeta spot? Nogat. Em i tambuim tasol ol spot i narapela kain tru, na i makim olsem man i insait long en i no gat gutpela tingting. Solomon i tok: “Nogut yumi hariapim dai bilong yumi.” (Saveman 7:17) Wanpela toksave bilong grisim ol man long baim su bilong spot i tok: ‘Laip i sotpela. Mekim save!’ Tasol yumi mas tingting gut. Yumi mas tingim laip i bikpela samting—nogut yumi bagarapim. Na yumi mas tingim ol man i laikim yumi, na Man i bin wokim yumi. Laip em presen i kam long God. (Song 36:9) Long taim bilong Baibel, man o animal i popaia na kilim i dai wanpela man, em inap kisim strafe olsem lo i kolim. (Kisim Bek 21:29; Namba 35:22-25) Olsem na God i tokim lain bilong em long mekim sampela samting na laip bilong wanpela man i no ken bagarap.—Skelim wantaim Lo 22:8.
Long nau tu, yumi ol Kristen i mas tingim gut laip. Yu ting i stret sapos yu insait long wanpela spot na dispela spot inap bagarapim yu? Taim Satan i traim Jisas, em i tokim Jisas long kalap i go daun long haus lotu na ol ensel bai kam na holim em. Tasol Jisas i tok: “Yu no ken traim strong bilong God, Bikpela bilong yu.”—Matyu 4:5-7.
Na tingim: Maski yu gat strongpela skin na yu no sik, i no olsem yu no ken kisim bagarap. Yu gat tingting kranki sapos yu ting hevi i no inap painim yu. Baibel i tok, “taim nogut i save painim yumi olgeta.”—Saveman 9:11.
Tingting Gut Pastaim
Yu bihainim savepasin sapos yu tingting gut pastaim long ol hevi inap painim yu sapos yu kalap i go daun long wanpela krein o balus samting. No ken tingim tok win bilong ol narapela yangpela, o no ken larim amamas bilong ol i kirapim yu long insait long kain samting olsem. (Sindaun 14:15) Save tru long dispela kain spot.
Olsem: Planti birua i save kamap long dispela kain spot? Ol man i bosim dispela samting i save mekim wanem na man i no ken bagarap long en? Wanpela man i save gut long pasin bilong glas long solwara i tok: ‘Planti man i ting dispela kain spot i ken mekim nogut long ol. Tasol man i lain gut pastaim i no ken kisim bagarap.’ Askim skin bilong yu yet: Bilong insait long dispela kain spot, mi mas lain na kisim wanem ol samting bilong mekim dispela kain spot? Em i gutpela rot bilong kisim eksasais? Bagarap inap kamap nating o em i wanpela spot bilong soim olsem mi inap winim indai?
Sapos yu laik insait long wanpela spot bilong soim olsem yu inap winim indai, ating yu mas askim skin bilong yu olsem: ‘Bilong wanem mi laikim kain spot olsem?’ Olsem wanem? Yu les long sindaun bilong yu, o bel na tingting bilong yu i no stap isi? Sapos olsem, yu mas tingim narapela rot bilong stretim hevi bilong yu.b Buk Teenage Stress i tok, pasin bilong insait long wanpela spot yumi inap kisim bagarap long en, ‘i no inap helpim yumi long karim hevi.’—Skelim wantaim Sindaun 21:17.
Taim yu skelim gut ol dispela kain spot na yu bin toktok wantaim papamama, ating bai yu save, i no gutpela sapos yu insait long ol spot bilong kisim narapela kain amamas. Ating papamama i laik bai yu insait long wanpela spot i no inap bagarapim yu, olsem raun long wilwil, o raun long ais, o glas long solwara. Tasol maski ol dispela samting i gutpela, sapos yu no bihainim gutpela tingting, yu inap kisim bagarap long en tu.
Hevi i bin painim sampela yangpela Kristen taim ol i wokabaut long lek i go long wanpela hap. Ol i bin lusim rot bilong wokabaut i go antap long kil bilong wanpela maunten. Bihain ol i no gat rot bilong go antap moa o long go daun long maunten. Nau gopas bilong dispela liklik lain yangpela i harim wanpela pairap. Sori tru! Tupela bilong ol yangpela i bin pundaun na dai.
Yu mas was gut! “Amamas long taim yupela i yangpela yet.” Yes, amamas long strongpela skin bilong yu. (Saveman 11:9) Tasol sapos wanpela i singautim yu long mekim wanpela samting yu inap kisim bagarap long en, bihainim tingting bilong Brian. Em i tok: ‘Mi save askim mi yet olsem: “Jehova i gat wanem tingting long dispela samting? Sapos mi mekim, mi gat wanem kain tingting long laip bilong mi—em laip em i bin givim long mi?” ’ Tru tumas, tingim gut ol hevi yu inap kisim, na tingim as tru na yu laik insait long dispela kain spot yu inap kisim bagarap long en. Laip i bikpela samting.
[Ol Futnot]
a Long spot bungee jumping, man bai pasim rop gumi long lek na kalap i go daun long bris o krein o bikpela balun i gat hatpela win long en. Man i mekim olsem em i pundaun i go i go inap long rop gumi i go tait na pasim em.
b Sapos yu bel hevi o yu laik kilim i dai yu yet, nogut yu insait long wanpela samting yu inap kisim bagarap long en. Mobeta yu askim wanpela man long helpim yu. Lukim Kirap! bilong Februeri 8, 1995—“Ol Yangpela i Laik Save . . . Kilim i Dai Yu Yet—Yu Ting Em Rot Bilong Stretim Hevi?”
[Piksa long pes 10]
Yu ting i stret ol yangpela Kristen i insait long wanpela kain spot olsem “bungee jumping”?