Baibel i Tok Wanem?
Yu Ting i Stret Kristen i Pilai Laki?
DISPELA PASIN I SAVE PINISIM BIKPELA MANI, INAP HAP BILONG OLGETA MANI MAN I KISIM, NA EM INAP KISIM PLANTI DINAU. EM INAP BAGARAPIM MARIT NA WOK BILONG MAN, NA I KIRAPIM SAMPELA LONG STIL. DISPELA PASIN I KALABUSIM OL NA TAIM OL I LAIK LUSIM, HEVI I PAINIM OL OLSEM MAN I LAIK LUSIM DRAK O DRING SAMTING.
PLANTI man long olgeta hap i save pilai laki, olsem na sampela kantri i ting dispela pasin em “pasin amamas bilong ples.” Tasol pilai laki em wanem kain pasin tru? Wanpela buk (The World Book Encyclopedia) i tok, em pasin bilong “betim mani long wanem samting bai i kamap. Ol man bilong pilai laki i save putim mani o samting i gat bikpela pe na kolim wanem samting bai kamap, na man i win em i kisim mani ol man i lus i bin putim.”
Pilai laki i no nupela samting. Ol Maya bilong Sentral Amerika long bipo i save mekim wanpela pilai bal ol i kolim poktatok (ol Astek i kolim tlachtli). Wanpela nius (Américas) i tok: “Sampela i betim olgeta mani samting bilong ol long husat bai win long dispela pilai, na sapos ol i lus, ol i betim laip bilong ol.” Ol i kalabus tru long dispela kain pilai laki na ol i redi long “wok kalabus oltaim sapos ol i lus long taim ol i betim mani long bal gumi bai kalap kalap olsem wanem.”
Bilong wanem pilai laki i kalabusim planti man? Duane Burke em i presiden bilong wanpela lain bilong skelim dispela long Amerika na em i tok, “planti man moa i kisim tingting olsem pilai laki em i gutpela samting bilong painim amamas.” Sampela misin tu i orait long pilai laki olsem rot bilong kisim mani bilong helpim ol.
Tru, planti man i laikim pasin bilong pilai laki na dispela pasin i bilong bipo yet, tasol yu ting i stret Kristen i pilai laki, olsem bilong painim amamas tasol? O i gat rong long en?
Bilong Wanem Ol i Pilai Laki?
Ol i pilai bilong win. Ol man bilong pilai laki i ting dispela em i rot bilong kisim kwik mani na kisim amamas, na i no hatwok olsem long mekim wok mani. Oltaim ol i tingting nating olsem ol bai kisim bikpela winmani, na bai ol i kisim biknem na planti kago samting.
Man i pilai laki, olgeta taim em i pilai em i ting em bai win, tasol samting i no inap kamap olsem. Wanpela man (Ralf Lisch) i skelim dispela na em i tok, long Jemani “long wanpela yia 4-pela taim klaut inap holim yu, tasol no gat wanpela taim yu inap winim mani long winmoni bilong gavman.” Na sapos yu no bilipim dispela tok, orait tingim dispela: “Sapos yu man yu inap winim 100 krismas, tasol sapos yu baim 7,000 laki-tiket bilong winmoni, yu no inap winim mani.” Ating man bilong pilai laki em i save long dispela, tasol em i pilai yet. Wanem as bilong dispela?
Saveman Robert Custer i raitim buk (When Luck Runs Out) na em i tok, sampela man bilong pilai laki “i no tingting tasol long winim mani . . . Bikpela samting long ol em bilong ol narapela i ken aigris, na litimapim nem bilong ol, na givim biknem long ol, na ting ol i hapman stret, long wanem, ol i winim bikpela mani.” Na em i tok ol dispela man i laikim “amamas bilong soim ol man ol i gat bikpela mani, o bilong tok ‘Mi winim 5-pela mani pepa i gat het bilong pik,’ na amamas long biknem ol i kisim.”
Tasol winim mani na ol amamas bilong dispela i no inapim laik bilong planti man i pilai laki. Laik bilong pilai laki i pulim ol strong na ol i kamap man bilong pilai laki olgeta taim. Saveman Custer i skelim sampela man bilong wanpela oganaisesen (Gamblers Anonymous) i wok long helpim ol long lusim dispela pasin, na bikpela hap lain bilong ol (inap 75 pesen) i tok, bipo ol i save hambak long win maski ol i wok long lus! Tru tumas, pasin bilong pilai laki inap kalabusim man na bagarapim em wankain olsem dring na ol narapela drak. Hamas man pastaim ol i pilai laki wan wan taim tasol bilong amamas na nau dispela pasin i kalabusim ol? Dispela pasin i kalabusim planti man em ol i no save em i kalabusim ol?
Tingting Bilong God
Baibel i no stori long planti samting bilong pilai laki. Tasol em i kamapim sampela tok na lo bilong stiaim tingting bilong yumi na helpim yumi long save long tingting bilong God long pasin bilong pilai laki.
Planti taim pasin mangal em i as bilong pilai laki. Baibel i tambuim pasin mangal. Em i tok strong olsem ‘ol manmeri bilong mangal i no inap i kam insait long kingdom bilong God.’ (Efesus 5:5) Man i lus em tu i mangalim mani. Wanpela saveman i tok, “em bai pilai pilai bambai em inap kisim bek mani i lus—em i tingting long winim ‘bikpela mani.’ Na sapos em i winim, em bai betim bikpela mani moa, na bihain ‘bikpela mani’ em i bin winim i lus.” Tru tumas, pasin mangal i as bilong pilai laki.
Sampela i pilai laki bambai ol i ken hambak. Ol man i skelim sampela man i kalabus long pilai laki na klostu olgeta (94 pesen) i tok, pilai laki i helpim man long ting “em i gat nem.” Na planti tru (92 pesen) i tok, taim ol i pilai laki ol i pilim olsem ol i “hapman stret.” Tasol God i tok: “Mi no laik tru long . . . pasin bilong man i litimapim nem bilong em yet.” Olsem na Baibel i tok, ol Kristen i mas kisim pasin daun.—Sindaun 8:13; 22:4; Maika 6:8.
Na pilai laki inap mekim man i les, long wanem, i olsem i no gat hatwok long kisim mani. Tasol Baibel i kirapim ol Kristen long mekim wok na wok strong.—Efesus 4:28.
Sampela man bilong pilai laki i bilip olsem i gat wanpela samting i helpim ol long win na dispela samting i kamap olsem god bilong ol. Dispela i wankain long stori bilong Baibel long sampela man i “save lotuim . . . ol giaman god yupela i ting ol i save mekim yupela i win.” Ol i lotuim ol god giaman na ol birua bai kilim ol i dai “long ol bainat samting.”—Aisaia 65:11, 12.
Olsem wanem sapos ol i givim nating wanpela laki-tiket long man na em i no baim? O ol i givim nating mani long em bilong pilai laki? Sapos em i kisim dispela tiket o dispela mani, em i helpim wanpela pasin bilong pilai laki—em pasin i no stret long ol lo bilong God.
Tru tumas, i no stret Kristen i pilai laki. Edita bilong wanpela nius i tok, ‘pilai laki yet i no stret, na man i pilai laki em i no bihainim gutpela tingting.’
[Piksa Kredit Lain long pes 14]
Valentin/The Cheaters, Giraudon/Art Resource