Wastaua INTENET LAIBRERI
Wastaua
INTENET LAIBRERI
Tok Pisin
  • BAIBEL
  • Ol PABLIKESEN
  • Ol MITING
  • g95 8/8 p. 12-17
  • Ol i Lukautim Ol Man i Kisim Hevi Long Ruanda

No gat vidio bilong dispela seksen.

Sori, popaia kamap long lodim vidio.

  • Ol i Lukautim Ol Man i Kisim Hevi Long Ruanda
  • Kirap!—1995
  • Ol Liklik Het Tok
  • Wankain Infomesen
  • Wantu Gavman i Senis
  • Narapela i Wok Long Helpim Narapela
  • Klia Long Pasin Birua
  • Bikpela Pen na Hevi
  • Ol i Helpim Ol Kwiktaim
  • Bilong Pasim Ol Sik
  • Ol i Tingim Samting Bilong Spirit
  • Lukautim Ol i Go Yet
  • Bikpela Hevi Long Ruanda—Asua Bilong Husat?
    Wastaua i Tokaut Long Kingdom Bilong Jehova—1994
  • Lotu Kristen i Mekim Wok—Namel Long Bikpela Hevi
    Wastaua i Tokaut Long Kingdom Bilong Jehova—1998
  • Yu Inap Trastim Lotu Long Sait Bilong Woa?
    Wastaua i Tokaut Long Kingdom Bilong Jehova—2013
  • Kamapim Tok Bilong Jehova i Mekim Gut Bel Bilong Man
    Wastaua i Tokaut Long Kingdom Bilong Jehova—1996
Lukim Moa
Kirap!—1995
g95 8/8 p. 12-17

Ol i Lukautim Ol Man i Kisim Hevi Long Ruanda

RUANDA i stap namel tru long Afrika, na sampela man i ting dispela kantri bilong Afrika i kain olsem kantri Swiselan. Taim ol man i stap long balus na ol i lukluk i kam daun long kantri Ruanda, ol i lukim planti gutpela diwai i stap na ol i tingim gaden bilong Iden. Bipo ol i save tok Ruanda i olsem ples paradais.

Bipo, taim ol i katim wanpela diwai, ol i save planim tupela diwai olsem senis bilong en. Ol i makim wanpela de long yia olsem de bilong planim ol diwai. Arere arere long ol rot ol i planim ol diwai i save karim kaikai. No gat samting i pasim ol man long raun long ol rot. Ol bikrot long nambawan biktaun Kigali i gat kolta. Dispela biktaun i wok long i go bikpela hariap. Long olgeta wan wan mun ol wokman i save kisim pe inap long lukautim ol yet wantaim famili.

Wok Kristen bilong ol Witnes Bilong Jehova long Ruanda, em tu i go bikpela hariap. Long kirap bilong yia 1994, winim 2,600 Witnes ol i autim gutpela tok bilong Kingdom bilong God long ol 8 milion manmeri bilong Ruanda, em planti ol i Katolik. (Matyu 24:14) Long mun Mas, ol Witnes i mekim 10,000 Baibel-stadi long haus bilong ol man. Na i gat 15 kongrigesen long Kigali na ol hap klostu.

Wanpela wasman bilong raun bilong lain Witnes Bilong Jehova em i tok: “Long Novemba 1992, mi save go lukim 18 kongrigesen. Tasol planti nupela kongrigesen i kamap na long Mas 1994 i gat 27. Lain painia (ol i autim tok long olgeta de) i wok long i go bikpela long olgeta yia.” Long Sarere, Mas 26, 1994, inap 9,834 manmeri i bung bilong mekim Memorial na tingim i dai bilong Krais.

Tasol wantu senis i kamap; bikpela hevi tru i kamap long Ruanda.a

Wantu Gavman i Senis

Long Epril 6, 1994, long 8 klok long nait, presiden bilong Ruanda na presiden bilong Barundi, em tupela i bilong lain Hutu, tupela i stap long balus i bagarap long Kigali na tupela wantaim i dai. Long dispela nait, yu inap harim krai bilong wisel bilong polis long olgeta hap bilong biktaun Kigali, na ol i pasim ol rot. Long tudak yet, ol soldia na ol man i holim busnaip ol i kirap kilim i dai ol manmeri bilong lain Tutsi. Taim ol i kirap nupela long bagarapim nabaut ol Tutsi, ol i kilim i dai Ntabana Eugène, em wasman bilong ol Witnes Bilong Jehova long Kigali, wantaim meri bilong em na pikinini man wantaim pikinini meri bilong em.

Wanpela famili waitskin bilong lain Witnes ol i bin skulim sampela Tutsi long ol tok bilong Baibel, em haus bilong ol i stap klostu. Taim ol kilman i raun i go long ol haus olsem ol longlong man, 9-pela bilong ol dispela Tutsi i ranawe i kam hait long haus bilong famili waitskin. Sampela minit bihain, inap 40 man i kam insait long haus na bagarapim ol samting na tromoi nabaut ol tebol sia samting. Famili i wok strong long helpim ol pren Tutsi bilong ol, tasol sori tru, ol man i kilim ol i dai. Ol i larim famili waitskin i stap.

Inap planti wik ol i wok long kilim ol man. Ol i kilim i dai 500,000 samting manmeri bilong Ruanda. Planti tausen ol i ranawe bilong abrusim bagarap, em planti ol i bilong lain Tutsi. Brens-ofis bilong ol Witnes Bilong Jehova long kantri Saier i toksave long ol brata long Frans olsem ol i sot long ol samting bilong helpim ol brata i ranawe. Brens-ofis long Saier i tok: “Mipela i laik bai ol i pulimapim ol olpela klos long wanpela traipela bokis na salim i kam, tasol ol brata long Frans i salim faipela bokis i gat planti nupela klos na ol su long en.” Long Jun 11, ol i salim inap olsem 59 ton klos. Brens-ofis long Kenya tu i salim ol klos na ol marasin bilong helpim ol refyuji, na ol i salim ol Wastaua tu long tok ples bilong ol refyuji.

Long Julai lain ami em ol Tutsi i bosim, ol i kolim R.P.R. (Rwandan Patriotic Front), ol i daunim pinis ami bilong gavman em ol Hutu i bosim. Bihain ol Hutu i kirap long ranawe lusim kantri; ol i bikpela lain tru inap planti handet tausen. Ol kantri klostu i hariap wokim ol kem bilong ol dispela 2 milion samting refyuji, tasol olgeta samting i paul nabaut.

Narapela i Wok Long Helpim Narapela

Long ol 6-pela manmeri i wok long ofis bilong tanim tok bilong ol Witnes Bilong Jehova long Kigali, tupela i bilong lain Tutsi​—em Ananie Mbanda na Mukagisagara Denise. Inap sampela wik ol brata Hutu i lukautim ol na ol man i no bagarapim ol. Tasol long pinis bilong mun Me 1994, ol paitman i kilim tupela i dai.

Ol Witnes Bilong Jehova i redi long i dai tu bilong lukautim ol brata Kristen bilong ol bilong narapela lain. (Jon 13:​34, 35; 15:13) Olsem: Mukabalisa Chantal em i bilong lain Tutsi. Taim ol R.P.F. i wok long painim ol Hutu i stap long stediam em i stap long en, em i wok long helpim ol pren bilong em bilong lain Hutu. Ol soldia i kros long em, tasol wanpela i tok: “Yupela ol Witnes Bilong Jehova i pas tru wantaim olsem ol brata brata. Lotu bilong yupela i gutpela, winim ol narapela!”

Klia Long Pasin Birua

Pasin birua long dispela hap bilong Afrika i stap planti handet yia pinis na em inap paulim tingting bilong ol Witnes Bilong Jehova tu. Wanpela Witnes bilong Frans i insait long wok bilong helpim ol refyuji na em i tok: “Ol brata Kristen bilong yumi tu i mas wok strong long sakim dispela pasin birua em i bin kirapim ol man long bagarapim planti man long pasin nogut tru yumi no inap stori long en.

“Mipela i bungim sampela brata, long ai bilong ol yet ol i lukim ol man i kilim i dai famili bilong ol. Wanpela sista Kristen i marit tupela de tasol na ol i kilim i dai man bilong em. Sampela Witnes i lukim ol man i kilim i dai olgeta pikinini wantaim lapun papamama bilong ol. Wanpela sista, nau em i stap long Yuganda, em i lukim ol man i kilim i dai famili bilong em olgeta, man bilong em tu. Olsem na yumi save, bikpela pen na hevi i painim olgeta wan wan famili Witness, em i bagarapim skin na bel na tingting bilong ol.”

Inap 400 Witnes i dai long dispela pait namel long tupela lain. Tasol i no gat wanpela Witnes i bagarap long han bilong wanpela wanlotu bilong em. Tasol ol Tutsi na ol Hutu bilong lotu Katolik na ol lotu Talatala ol i kilim i dai planti tausen manmeri. Planti buk na nius i save stori olsem ol Witnes Bilong Jehova bilong olgeta hap ol i no save insait long ol bikpela pait, o ol pait bilong daunim gavman, o ol narapela pait bilong dispela graun.​—Jon 17:​14, 16; 18:36; KTH 12:9.

Bikpela Pen na Hevi

Long mun Julai samting, long yia 1994, ol man long olgeta hap bilong graun i lukim ol piksa bilong ol man i karim bikpela pen na hevi na ol i stap tarangu tru. Ol i lukim piksa bilong ol handet tausen refyuji bilong Ruanda ol i ranawe i go long ol kantri klostu na ol i stap nogut tru, no gat wara, no gat toilet. Wanpela Witnes Bilong Jehova bilong Frans em i go bilong helpim ol refyuji na em i stori long ol samting em wantaim ol manmeri i go wantaim em ol i lukim long Julai 30:

“Mipela i lukim ol samting nogut tru. Mipela i lukim skin bilong ol man i dai pinis i lain long rot i go inap planti mail. Ol i hipim hipim skin bilong planti tausen man wantaim long ol traipela matmat. Planti tumas manmeri ol i pas pas long rot, na ol pikinini i pilai klostu long skin bilong ol man i dai pinis, na taim mipela i wokabaut i go namel long ol, smel nogut i laik kilim mipela. Mipela i lukim skin bilong ol papa na mama i dai pinis na ol pikinini i stap laip yet i holimpas baksait bilong ol. Mipela i lukim kain samting olsem planti taim na mipela i no inap lusim tingting long en. Bel bilong mipela i pas; i no gat rot bilong helpim ol na mipela i sori tru long ol i bagarap na i stap nogut tru olsem.”

Namel long Julai planti tausen refyuji i ranawe i go long kantri Saier, na ol Witnes long Saier i go long boda na holim sampela buk na nius bilong Baibel i go antap bambai ol brata Kristen na ol man i save harim tok ol inap lukim na i kam long ol. Long dispela rot ol i bungim ol refyuji Witnes bilong Ruanda na kisim ol i go long Haus Kingdom long biktaun Goma i stap klostu na lukautim ol. Ol Witnes i nes o doktaboi samting ol i wok strong long helpim ol sikman, maski ol i no gat marasin o gutpela ples bilong lukautim ol.

Ol i Helpim Ol Kwiktaim

Long Fraide, Julai 22, ol Witnes long Frans i kisim wanpela toksave i kam long Afrika bilong askim ol long helpim ol brata i ranawe lusim Ruanda, em ol i stap nogut tru. Ol brata i kisim pinis toksave, na 5-pela o 10-pela minit bihain ol i pasim tok pinis long pulimapim ol samting long wanpela balus bilong karim kago na salim i go bilong helpim ol brata. Long Sarere Sande ol i wok strong tru long redim ol samting, na maski ol i no gat save long mekim kain wok olsem, ol i mekim hariap.

Ol Witnes i givim bel tru long salim mani bilong helpim ol brata. Ol Witnes long Beljam na Frans na Swiselan i givim bikpela mani tru, winim K2,000,000, na ol Witnes long ol narapela kantri tu i mekim olsem. Ol i baim ol samting bilong helpim ol brata, olsem kaikai, na marasin, na ol samting bilong helpim ol long i stap laip, na ol i pulimapim olgeta samting long ol katon na pasim hap pepa long katon bilong makim wanem samting i stap insait. Ol i mekim dispela wok long ofis bilong ol Witnes Bilong Jehova long Luvie, long Frans. Ol Witnes i wok long san na long nait bilong redim ol samting na karim i go long Osten, long Beljam. Long ples balus long Osten, long Trinde, Julai 27, ol i pulimapim ol dispela samting long wanpela balus bilong karim kago; hevi bilong ol dispela samting i winim 32 ton. Long de bihain ol i salim sampela samting moa i go, olsem planti marasin samting. Tupela de bihain, em Sarere, ol i pulimapim ol marasin samting long narapela balus gen na salim i go bilong helpim ol dispela brata i kisim bikpela hevi.

Sampela Witnes bilong Frans, wanpela em dokta, ol i go pas long Goma na balus i karim bikpela kago em i kam bihain. Long Mande, Julai 25, taim Dokta Henri Tallet i kamap long Goma, inap 20 Witnes i dai pinis long sik kolera. Na long olgeta de sampela moa i dai. Balus i mas pundaun long Bujumbura, long Barundi, em longwe long Goma inap 240 kilomita, olsem na kago i no kamap kwik; ol i kisim long moningtaim long Fraide, Julai 29.

Bilong Pasim Ol Sik

Inap olsem 1,600 Witnes wantaim ol pren bilong ol i pulap long hap graun em liklik Haus Kingdom long Goma i stap long en. I gat wanpela toilet tasol bilong ol dispela planti manmeri, na ol i no gat wara, na kaikai i sot. Planti tru i gat sik kolera na ol i pas pas insait long liklik Haus Kingdom. Planti ol i dai.

Sik kolera i save pinisim olgeta wara long skin bilong man. Ai bilong em i go tudak na i tanim i go antap. Sapos kwiktaim ol i givim ol samting long em bilong kamapim gen wara insait long skin, insait long tupela de samting bai em i orait bek. Olsem na ol i mekim wok long liklik hap marasin ol i holim i stap na helpim ol brata i gat sik kolera.

Na ol brata i wok long putim ol sikman i stap longwe long ol narapela bambai sik i no ken kalap long ol. Ol i painim rot bilong helpim ol brata long lusim ples nogut ol i stap long en long Goma. Ol i painim gutpela ples klostu long raunwara Kivu, longwe long ples i gat das na smel nogut bilong skin bilong ol man i dai pinis.

Ol i digim graun na wokim ol toilet, na ol i putim strongpela lo long ol samting ol i mas mekim bilong i stap klin. Olsem taim ol i go pinis long toilet, ol i mas wasim han long dis i gat wara na strongpela marasin long en. Ol i tokim ol brata, dispela i bikpela samting, na ol brata i bihainim gut tok. I no longtaim na ol sik nogut i no kisim planti olsem bipo.

Taim ol planti samting bilong helpim ol i kamap long Fraide, Julai 29, ol i wokim liklik haus sik insait long Haus Kingdom long Goma. Ol i putim 60 liklik bet sel, na i gat masin bilong klinim wara. Na ol i kisim ol haus sel i go long ol Witnes klostu long raunwara Kivu. I gat 50 haus sel na ol i sanapim na lainim gut.

Wanpela taim inap 150 Witnes na ol pren bilong ol i sik nogut tru. I kam inap long namba wan wik bilong Ogas, na 40 ol i dai pinis. Tasol ol marasin samting i helpim planti na ol i no i dai, na marasin i mekim i dai pen bilong planti.

Ol i Tingim Samting Bilong Spirit

Ol Witnes refyuji i tenkyu tru long ol brata long ol samting ol i mekim bilong helpim ol. Ol i pilim tru pasin sori bilong ol brata Kristen bilong ol bilong ol narapela kantri, na ol i pilim tru olsem ol i bilong wanpela bikpela lain brata bilong olgeta hap.

Maski ol refyuji i karim bikpela hevi, ol i stap strong long spirit. Wanpela brata i lukim dispela na em i tok: “I olsem ol i tingting strong moa long kisim ol kaikai bilong spirit bilong helpim ol, winim ol samting bilong skin, maski ol i sot long olgeta samting.” Ol i laik kisim ol buk bilong Baibel Yu Inap i Stap Oltaim Long Paradais Long Graun long tok Kinyarwanda, em wanpela tok ples bilong Ruanda, na ol brata i salim 5,000 i go long narapela narapela kem ol refyuji i stap long en.b

Long olgeta de ol refyuji i mekim teks, na ol i stretim rot bilong mekim ol miting bilong kongrigesen. Na ol i putim skul bilong ol pikinini. Long taim bilong skul, ol tisa i skulim gut ol pikinini long i stap klin, na ol i tok strong olsem em bikpela samting bilong helpim ol long abrusim sik na i stap laip.

Lukautim Ol i Go Yet

Planti handet Witnes refyuji i stap long ol narapela kem, olsem long Rutsuru; i no long Goma tasol. Ol brata i helpim ol dispela Witnes tu. Long Julai 31, sevenpela Witnes i kalap long balus long Goma na ol i go long hap saut, long Bukavu. I gat inap olsem 450 Witnes refyuji long dispela hap. Planti bilong ol tu i bilong Barundi. Sik kolera i kamap long dispela hap tu na ol i wok strong long helpim ol brata bambai i no gat wanpela i dai.

Long de bihain dispela 7-pela brata i raun inap 150 kilomita moa long rot i go long taun Yuvira, long kantri Saier, na long rot i gat inap olsem 1,600 Witnes i stap long 7-pela ples, em sampela i bilong Ruanda na sampela i bilong Barundi. Ol i skulim ol tu long ol samting ol i ken mekim bilong pasim ol sik. Sevenpela hia i raitim ripot na ol i tok: “Ol samting yumi mekim pinis, em i kirap tasol bilong wok bilong helpim ol dispela 4,700 manmeri; yumi mas lukautim ol i go yet inap planti mun moa.”

Mipela i harim tok olsem sampela handet Witnes i go bek pinis long Ruanda long Ogas. Tasol haus bilong ol i bagarap na ol man i bin stilim olgeta samting bilong ol. Olsem na bikpela wok i stap bilong helpim ol long wokim gen ol haus na ol Haus Kingdom.

Ol wokboi bilong God i beten strong yet na askim God long helpim ol dispela brata i bin kisim bikpela hevi long Ruanda. Yumi save, las de i kam klostu na pasin bilong pait na bagarapim man inap i go bikpela moa. Tasol ol Witnes Bilong Jehova long olgeta hap bilong graun bai bihainim yet pasin Kristen, em ol i klia olgeta long ol pait bilong dispela graun na ol i mekim pasin sori tru long ol man.

[Ol Futnot]

a Lukim stori long Wastaua bilong Disemba 15, 1994, nem bilong en: “Bikpela Hevi Long Ruanda​—Asua Bilong Husat?”

b Sosaiti Wastaua bilong Nu Yok i wokim.

[Mep long pes 12]

(Bilong save ol dispela rait i stap we long pes, lukim buk o magasin)

RUANDA

Kigali

YUGANDA

SAIER

Rutsuru

Goma

Raunwara Kivu

Bukavu

Yuvira

BARUNDI

Bujumbura

[Ol Piksa long pes 15]

Han kais: Ol i kilim i dai Ntabana Eugène na meri pikinini bilong em. Han sut: Ol i kilim i dai Mukagisagara Denise bilong lain Tutsi, maski ol brata Hutu i wok long helpim em

[Ol Piksa long pes 16, 17]

Antap: Ol i lukautim ol sikman long Haus Kingdom long Goma. Daunbilo han kais: Ol Witnes i redim 32 ton klos samting na salim long balus bilong karim kago. Daunbilo: Ol Witnes i go sindaun klostu long raunwara Kivu. Daunbilo han sut: Ol refyuji bilong Ruanda ol i stap long wanpela Haus Kingdom long kantri Saier

    Tok Pisin Pablikesen (1983-2025)
    Log Aut
    Log In
    • Tok Pisin
    • Serim
    • Preferens
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Ol Lo Bilong Yusim
    • Privacy Policy
    • Ol Praivesi Seting
    • JW.ORG
    • Log In
    Serim