Baibel i Tok Wanem?
Yu Mas Pret Long Ol Man i Dai Pinis?
SAPOS yu stori long man i dai pinis, planti man i no laik—ol bai kirap na stori long narapela samting. Tasol sampela man ol i no laik tru long toktok long ol man i dai pinis; ol i pret nogut tru long ol daiman. Olsem na planti man bilong narapela narapela hap, ol i save mekim kain kain pasin, long wanem, ol i pret long ol daiman. Yumi ken tingim pasin bilong ol man long ol kantri long hap saut bilong Sahara long Afrika.
Wanpela meri long wanpela biktaun long Wes Afrika, em i tingim yet ol samting i bin kamap taim wanpela long famili i dai. Em i tok: “Olgeta taim wanpela wanblut i save wokim kaikai bilong man i dai pinis na putim gut long rum em i bin slip long en. Taim wanblut i no stap, mi bin go na kisim dispela kaikai. Taim wanblut i kam bek, em i amamas nogut tru! Em i ting man i dai pinis, em i bin kaikai. Mi bin mekim olsem i go inap longtaim liklik—inap long taim sik i painim mi. Mi sik, olsem na mi no inap kaikai. Nau mi tingting planti! Ol wanblut i ting mi sik, long wanem, wanblut i dai pinis em i no amamas long wanpela insait long famili.”
Long dispela wankain biktaun, sapos meri i karim tupela pikinini wantaim na wanpela i dai, i tambu tru long famili i stori long pikinini i dai. Sapos wanpela man i askim famili long pikinini i bin dai, famili bai bihainim pasin bilong ples na tok: “Em i go baim sol.” Ol i bilip strong olsem, sapos ol i tok tru, pikinini i stap laip yet, em bai dai.
Tingim dispela samting: Wanpela man i bin maritim 3-pela meri, em i dai. Wanpela de bihain long ol i planim em, sampela i wokim ol waitpela laplap na givim long ol meri bilong em. Na tu, klostu long haus bilong ol, ol man i wokim wanpela ples waswas. Ol i wokim long diwai na i gat rup kunai. Ol dispela meri bai waswas long dispela hap na putim waitpela laplap. I tambu long wanpela i go insait long ples waswas, ol dispela meri tasol na wanpela meri ol man i bin makim bilong helpim ol. Taim ol meri i lusim ples waswas, ol i karamapim pes olgeta, na bilong “lukautim” ol, ol i pasim wanpela sebe, em wanpela bis rop. Ol i bihainim dispela pasin bilong waswas long olgeta Fraide na Mande i go inap 100 de. Long dispela taim ol yet i no inap kisim wanpela samting long wanpela man. Sapos wanpela man i laik givim samting long ol dispela meri, pastaim em i mas putim dispela samting long graun o long wanpela tebol. Em nau, ol meri bai kisim. I tambu long wanpela i sindaun o slip long bet bilong ol dispela meri. Taim ol i lusim haus, wan wan meri i mas karim wanpela kain stik. Ol i ting dispela stik bai lukautim ol na man bilong ol, em man i dai pinis, em i no inap bagarapim ol. Sapos ol i no mekim ol dispela samting, ol i ting man i dai pinis bai mekim nogut long ol.
Long dispela hap bilong Afrika planti man i save bihainim ol dispela pasin. Tasol i no ol Afrika tasol—planti man long olgeta hap i save mekim.
Planti Man i Pret Long Ol Daiman
Wanpela bikpela buk (Encarta) i stori long tingting bilong planti man long ol tumbuna bilong ol i dai pinis. Buk i tok: ‘Ol i bilip olsem ol wanblut i dai pinis ol i kamap olsem ol spirit i gat narapela kain strong, o sampela i ting, ol i kisim biknem olsem ol god. Ol i ting olsem, long wanem, ol i bilip olsem ol tumbuna i dai pinis ol i stap laip yet na ol inap mekim sampela samting long famili i stap yet long graun. Ol man i bin raitim planti stori long ol dispela samting bilong ol lain bilong Wes Afrika . . . , na bilong ol Polinisia na Melanisia (ol Dobu na ol Manus), na bilong sampela lain bilong Indo-Yuropian (ol Skandinevia na Jeman bilong bipo tru), na long ol Saina na Japan dispela pasin i kamap moa yet. Planti man i ting ol tumbuna bilong bipo i gat bikpela namba na ol i gat narapela kain strong bilong mekim sampela samting long stiaim o bosim i stap bilong ol wanblut i stap laip yet. Olsem na ol man bai mekim planti samting bilong lukautim famili na ol i no ken bagarap—em bikpela samting long ol. Ol i ting ol tumbuna i stap olsem namelman long ol man na wanpela bikpela god o ol god, na ol inap toktok wantaim ol man long graun long rot bilong driman, o ol inap go insait long man. Em nau, ol man i save pret long ol man i dai pinis, tasol ol i save givim biknem long ol tu. Sapos ol i no tingim ol tumbuna, ol i ting bikpela sik bai painim ol o ol narapela kain hevi. Long kain kain rot ol i save toktok wantaim ol man i dai pinis—ol i wokim ofa, beten, o singautim ol.’
Pasin bilong pret long ol daiman inap pinisim tru mani bilong wanpela famili. Ol man i gat strongpela bilip olsem man i mas pret long ol man i dai pinis, ol i strong long ol wanblut bilong man i dai pinis, ol i mas wokim bikpela bung i gat kaikai na dring, na ol i mas ofaim ol animal, na baim klos i gat bikpela pe.
Tasol olsem wanem? Ol wanblut i dai pinis o ol tumbuna bilong bipo, ol inap mekim sampela samting long yumi bambai yumi mas pret long ol o givim biknem long ol? Baibel i tok wanem?
Ol Daiman Inap Nogutim Yu?
Ating yu bai amamas long save Baibel i stori long ol dispela kain bilip. Buk Lo i stori long sampela pasin ol man i save mekim, long wanem, ol i pret long ol daiman. Buk Lo i tok: “Yupela i no ken . . . wokim posin na mekim marila. Na yupela i no ken toktok wantaim tewel bilong ol man i dai pinis. God, Bikpela bilong yumi, i no laikim tru ol manmeri i save mekim ol dispela kain pasin nogut.”—Lo 18:10-12.
Em nau, God Jehova i tambuim ol dispela kain pasin. Bilong wanem em i tambuim? Long wanem, as bilong ol em wanpela tok giaman. Namba wan tok giaman long ol man i dai pinis i olsem ol i stap laip yet bihain long taim ol i dai. Nius The Straight Path i stori long ol man i dai pinis olsem: ‘Taim man i dai, nau tewel i lusim skin bilong em. Matmat em i ples bilong putim skin tasol; tewel i no save stap long matmat.’
Baibel i no tok olsem. Opim Baibel na kaunim Jop 14:10: “Taim mipela i dai, mipela i save pinis olgeta, na ol arapela i no lukim mipela moa.” Na long Saveman 9:5 Baibel i kamapim klia ol samting i painim man i dai pinis: “Ol [man] i save bai ol i dai. Tasol ol man i dai pinis, ol i no inap save long wanpela samting.” Dispela i helpim yumi long save, kaikai ol man i save putim bilong ol daiman i ken kaikai, em bai stap nating sapos wanpela man i stap laip em i no kisim na kaikai.
Tasol Baibel i tok, gutpela samting bai painim ol man i stap long matmat. Ol inap stap laip gen! Baibel i save stori long taim bilong “kirap bek.” (Jon 5:28, 29; 11:25; Aposel 24:15) Dispela bai kamap long taim God i makim. Inap long dispela taim i kamap, ol man i dai pinis ol i no save long wanpela samting; ol i ‘slip,’ na wetim taim God i makim bilong “kirapim” ol.—Jon 11:11-14; Song 13:3.
Planti man i save pret long ol samting ol i no save long en. Stretpela save inap helpim ol long lusim ol bilip kranki bilong ol tumbuna, em ol bilip i no gat as bilong en. Baibel i save kamapim tok tru long ol man i stap olsem wanem long matmat. Yumi ken tok klia—yumi no ken pret long man i dai pinis!—Jon 8:32.