Wastaua INTENET LAIBRERI
Wastaua
INTENET LAIBRERI
Tok Pisin
  • BAIBEL
  • Ol PABLIKESEN
  • Ol MITING
  • g00 10/8 p. 24-25
  • Ol Piramid Bilong Meksiko

No gat vidio bilong dispela seksen.

Sori, popaia kamap long lodim vidio.

  • Ol Piramid Bilong Meksiko
  • Kirap!—2000
  • Ol Liklik Het Tok
  • Wankain Infomesen
  • Teotiwaken​—⁠“Biktaun Bilong Ol God”
  • Ol Narapela Hap i Gat Ol Piramid
  • Ol Maya i Kamap Fri Tru
    Wastaua i tokaut Long Kingdom Bilong Jehova—2008
  • Ol Olpela Matmat i Skulim Yumi Long Ol Bilip Bilong Bipo
    Kirap!—2006
  • Givim Bel Olgeta Long Mekim Wok Maski i Gat Ol Traim
    Wastaua i Tokaut Long Kingdom Bilong Jehova—2001
  • Ol Astek Bilong Nau i Kamap Kristen Tru
    Wastaua i Tokaut Long Kingdom Bilong Jehova—2012
Lukim Moa
Kirap!—2000
g00 10/8 p. 24-25

Ol Piramid Bilong Meksiko

WANPELA MAN LONG MEKSIKO I RAITIM DISPELA STORI BILONG KIRAP!

PLANTI manmeri long nau, ol i save long ol piramid bilong Isip, em ol traipela haus ston i go antap tru. Long Amerika tu ol saveman bilong painim ol samting bilong bipo, ol i painim ol traipela haus ston i olsem ol piramid, na planti bilong ol i stap long Meksiko. Olsem ol piramid bilong Isip, ol piramid bilong Meksiko i stap planti handet yia, na inap long nau ol i no save long planti samting bilong ol.

Ol piramid bilong Isip ol i olsem wanpela matmat i insait long traipela haus ston. I gat ol rot ol i wokim bilong go long hap em matmat i stap long en, em i nambawan bikpela samting bilong dispela haus. Tasol ol piramid bilong Meksiko i narapela kain​—⁠ol i hipim tru bikpela hap graun i go antap olsem maunten na wokim wanpela haus lotu antap long en, na long arere bilong maunten ol i wokim wanpela lata bilong go antap. Long Amerika wan wan piramid tasol i gat ol matmat i stap long en.

Teotiwaken​—⁠“Biktaun Bilong Ol God”

Gutpela hap tru bilong lukim sampela piramid bilong Meksiko em long Teotiwaken. Dispela hap i stap longwe long not-is bilong Meksiko inap 50 kilomita. Ol saveman i gat hatwok yet long painimaut olsem i gat wanem as bilong ol samting ol man i wokim long dispela hap. Ol man i bin lusim dispela biktaun 500 yia samting paslain long taim bilong ol Astek. Dispela nem Teotiwaken i kam long tok ples Nawatel, na insait bilong dispela tok i olsem “Biktaun Bilong Ol God” o “Ples Ol Man i Kamap God.” Ol man i ting ol Astek i kamapim dispela nem taim ol i lukim dispela ples.

George Stuart, em wanpela edita bilong nius National Geographic, em i tok: “Teotiwaken i namba wan ples long ol hap bilong Wes i bin kamap olsem wanpela biktaun . . . Dispela biktaun i kamap long taim bilong ol aposel, na i stap wanpela biktaun inap long 700 yia samting, na bihain long dispela em i stap long ol tumbuna stori tasol. Taim dispela biktaun i gat biknem tru, long 500 C. E. samting, ol i ting olsem i gat 125,000 i go inap long 200,000 manmeri i stap long en.”

Traipela Piramid bilong San i sanap klostu long namel bilong biktaun, braitpela na longpela bilong as bilong en i olsem 220 mita na 225 mita, na antap bilong en i olsem 63 mita. Na lata i gat 240 hap bilong lek bilong wokabaut i go antap long dispela piramid. Piramid bilong Mun i stap long hap not bilong biktaun na antap bilong en i olsem 40 mita. Bipo dispela tupela piramid i bin i gat haus lotu i stap antap long ol.

Nau long taim bilong yumi ol i kisim planti save long ol dispela piramid. Tasol olsem Stuart i tok, “planti samting bilong dispela lain i stap hait yet, olsem ol Teotiwaken i kam long wanem hap, na wanem tok ples bilong ol, na ol i bihainim wanem kain pasin long sindaun bilong ol, na wanem samting i mekim na ol i lus.”

Ol Narapela Hap i Gat Ol Piramid

Namel stret long Meksiko Siti, yu inap lukim Nambawan Tempel bilong ol Astek. Yu no inap lukim wanpela piramid long dispela hap, tasol yu inap lukim yet hap pipia bilong wanpela i stap olsem as bilong dispela Nambawan Tempel. Na long tempel ol saveman i painim tupela alta ol Astek i bin ofaim ol man yet long en.

Long Meksiko, Sisen Itse i stap olsem namba wan ples ol man i save go long en bilong lukim ol piramid. Long olgeta hap bilong ol Maia i gat planti olpela samting ol i bin wokim long bipo tru, tasol i no hatwok long go long ol dispela hap yumi stori pinis long en, long wanem, em ol hap i stap klostu long taun Merida bilong Yukatan. Maski ol dispela piramid i stap long hap bilong ol Maia, stail bilong ol i kamapim klia olsem ol lain Toltek i bin mekim planti samting long dispela hap bipo. Sampela bilong ol dispela piramid i kamapim bikpela save bilong ol lain i bin wokim, em ol i gat save long ol namba na ol sta samting.

Ol lain i raun long Palenke bai i lukim wanpela biktaun samting ol Maia i bin wokim insait long bikbus bilong Siapas. I gat planti piramid na ol haus samting ol i bin wokim, na Haus King na Tempel bilong Rait i stap long dispela hap. Wanpela buk (The Mayas​​—⁠3000 Years of Civilization) i tok dispela Tempel bilong Rait “i gat biknem tru, long wanem, em i no as bilong wanpela haus lotu olsem ol narapela, nogat, em i traipela haus matmat. I gat lata i go daun insait long wanpela rum bilong planim man, na dispela rum i gutpela tru, winim ol narapela rum olsem matmat ol Maia i bin wokim.” Ol i bin wokim dispela matmat bilong Pakal, o Woksok Eau, em i wanpela gavena bilong bipo.

Dispela em ol stori bilong sampela piramid tasol bilong Meksiko. Ol piramid na ol pipia bilong ol samting ol man i bin wokim long bipo i stap long planti hap bilong dispela kantri. Na tu, i gat ol traipela piramid long Guatemala na Honduras. Ol dispela olpela samting bilong bipo tru i kamapim klia olsem ol i bin i gat laik long wokim ol haus lotu bilong ol antap long maunten. Long buk bilong em (Las Antiguas Culturas Mexicanas), Walter Krickeberg i tok: “Dispela pasin bilong wokim haus lotu long graun ol i bin hipim olsem maunten em i bin i stap long sampela lain long bipo tru, em ol i bin lotuim ol ples olsem maunten.” Em i tok moa olsem: “Yumi gat tingting olsem heven em i olsem wanpela traipela rum em rup bilong en i raunpela, tasol long sampela lain, em i olsem wanpela maunten em san i save go antap long en long moningtaim na i go daun long en long apinun; em as na ol i wokim arere bilong ol dispela maunten i olsem lata. Olsem na dispela maunten ol i wokim . . .  i kamap wanpela piramid, na olsem ol olpela bilip na tumbuna stori i kamapim, long tingting bilong ol lain bilong Saut na Sentral Amerika dispela piramid i makim heven.”

Ating dispela tingting inap kirapim ol man i stadi long Baibel long tingim stori bilong Taua bilong Babel, long taun Babilon. Stat 11:4 i stori long ol man i wokim taua olsem: “Orait ol i tok, ‘Nau yumi mas wokim wanpela bikpela taun bilong yumi yet, na wanpela longpela taua insait long en. Dispela taua bai i go antap inap long skai. Olsem na bai ol manmeri i lukim dispela wok, na ol i litimapim nem bilong yumi.’ ” Long hap i no stap longwe tumas long Babilon, ol saveman i painim ol samting i olsem ol piramid i gat ol lata long en.

Pasin bilong lotu i kirap long Babilon i bin go long planti ol narapela hap bilong graun bihain. Ating long Meksiko tu. Olsem na bai yumi no kirap nogut sapos ol samting olsem piramid i stap long Babilon wantaim lotu bilong ol i as bilong ol dispela tripela piramid bilong Meksiko.

[Piksa long pes 24]

Teotiwaken

[Kredit Lain]

CNCA.-INAH.-MEX Reproducción Autorizada por el Instituto Nacional de Antropología e Historia

[Piksa long pes 25]

Palenke

    Tok Pisin Pablikesen (1983-2025)
    Log Aut
    Log In
    • Tok Pisin
    • Serim
    • Preferens
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Ol Lo Bilong Yusim
    • Privacy Policy
    • Ol Praivesi Seting
    • JW.ORG
    • Log In
    Serim