Ol i Laik Rausim Vatiken Long Yunaitet Nesen
WANPELA lain bilong nius i stap long Rom, em IPS (Inter Press Service), i tok: “Winim 70 oganaisesen i no bilong gavman, em ol NGO, ol i stap long olgeta hap na ol i save wok bung wantaim, ol i kamapim bikpela tok long rausim Vatiken long Yunaitet Nesen.” Long nau, Vatiken i gat namba long i stap long ol bung bilong Yunaitet Nesen olsem wanpela gavman i no memba bilong en. Kirap long 1964 Vatiken i holim dispela namba.
Long Epril 1999 lain NGO i go bikpela na inap 100 oganaisesen i stap long en, orait bilong wanem ol i no laik bai Vatiken i holim yet dispela namba long Yunaitet Nesen? Long wanem, dispela lain i tok Vatiken i gat wok long bosim ol samting bilong lotu na i no bilong mekim wok olsem wanpela gavman. Frances Kissling, em i presiden bilong wanpela oganaisesen (Catholics for a Free Choice), em i tokim lain IPS olsem ol NGO i no gat tok long wok i stret Vatiken i ken mekim, olsem kamapim tingting bilong ol. Tasol “samting ol i gat tok long en, em pasin bilong Vatiken long holim wankain namba olsem ol gavman.”
Anika Rahman, dairekta bilong wanpela lain (International Programmes at the Centre for Reproductive Law and Policy) i wanbel long dispela tok. Lain IPS i kamapim dispela tok bilong em: “Sapos Yunaitet Nesen i mekim olsem Vatiken em wanpela gavman i ken bung oltaim wantaim ol, long wanem, em i holim bikpela namba long lotu, orait ol i makim rot bilong ol narapela lotu long bihainim.” Na Anika i tok moa olsem: “Bilong pasim Yunaitet Nesen long apim nem bilong wanpela lotu, winim ol narapela, i mas i gat tambu long ol lotu olsem Misin Katolik long stap insait long Yunaitet Nesen olsem wanpela gavman i no memba bilong en.”
Tasol olsem wanem long dispela tok olsem Vatiken em i wanpela gavman, olsem na namba em i holim insait long Yunaitet Nesen i stret? Fransis Kissling i bekim dispela askim olsem: “Em wanpela tok i save paulim man. Mipela i ting dispela tok olsem Vatiken em i wanpela gavman, em i olpela tingting ol i bin kamapim long yia 1450 samting long wanem samting i makim gavman, na tru tru Vatiken i olsem gavman bilong lotu tasol.” Na em i tok moa olsem dispela tok “Vatiken” na “Holy See,” tupela tok wantaim i “makim Misin Katolik tasol.”
Bikpela samting i kirapim ol NGO long bel nogut long namba Vatiken i holim long Yunaitet Nesen, em tingting bilong Vatiken long pasin bilong kamapim pikinini. Olsem: I gat bikpela bung long 1994 long Kairo, (International Conference on Population and Development) na narapela bung bilong ol meri long Beijing long 1995, (Women’s Conference), na Vatiken i bin mekim wok long ol dispela bung bilong kamapim strongpela tingting bilong ol long famili plening. Lain IPS i tok: “Planti taim Yunaitet Nesen i save vot long ol samting ol i laik mekim, olsem na taim Vatiken i kamapim ol samting ol i no wanbel long en, dispela i pasim rot bilong toktok gut long ol bikpela samting olsem pasin bilong kamapim planti pikinini tumas, wok bilong pasim bel, ol lo bilong lukautim ol meri, na ol wok bilong lukautim ol hap bilong skin i gat wok long kamapim pikinini.”
Kissling i tok moa olsem: “I stret Vatiken i stap olsem wanpela NGO—olsem i gat ol NGO bilong ol Muslim, Hindu, Buda, Bahai, na ol narapela oganaisesen bilong lotu.” Ol NGO i laik bai Seketeri-Jeneral, em Kofi Annan, wantaim Jeneral Asembli bilong Yunaitet Nesen, ol i ken skelim gen namba Vatiken i holim insait long Yunaitet Nesen, em i nambawan bikpela oganaisesen bilong ol gavman long graun.
[Ol Piksa long pes 31]
Wanpela man bilong Vatiken i mekim tok long Yunaitet Nesen
[Ol Kredit Lain]
UN/DPI Photo by Sophie Paris
UN photo 143-936/J. Isaac