Wastaua INTENET LAIBRERI
Wastaua
INTENET LAIBRERI
Tok Pisin
  • BAIBEL
  • Ol PABLIKESEN
  • Ol MITING
  • g04 7/8 p. 28-31
  • Ol Taia—Ol Inap Lukautim Laip Bilong Yu!

No gat vidio bilong dispela seksen.

Sori, popaia kamap long lodim vidio.

  • Ol Taia—Ol Inap Lukautim Laip Bilong Yu!
  • Kirap!—2004
  • Ol Liklik Het Tok
  • Wankain Infomesen
  • Wok Bilong Ol Taia
  • Ol Man i Go Pas Long Yusim Raba
  • Makim Taia Bilong Baim
  • Lukautim Ol Taia Bilong Yu
  • Ol “Smatpela” Taia
  • No Ken Les
    1991 Wok Kingdom Bilong Yumi
  • Kisim Raba—Wanpela Wok i Save Helpim Yu
    Kirap!—1996
  • Pasin Bilong Draiv—Sampela Rot Bilong Yu Ken Abrusim Bagarap
    Kirap!—2009
  • No Ken “Givap”
    Wastaua i Tokaut Long Kingdom Bilong Jehova—2013
Lukim Moa
Kirap!—2004
g04 7/8 p. 28-31

Ol Taia—Ol Inap Lukautim Laip Bilong Yu!

PIKSAIM dispela samting long tingting: Ol i pasim yu insait long wanpela kain bokis ol i wokim long ain na glas, na tu, insait long dispela bokis i gat ol botol asit na bensin samting i stap klostu long yu. Dispela bokis i sindaun i stap klostu long graun olsem sampela sentimita tasol na em i spit i go olsem 30 mita long wan wan seken. Na tu tingim, i no yu tasol i stap long kain bokis olsem, i gat planti moa i stap, narapela i givim siksti raunim narapela na ol i sut i go i kam!

Dispela samting i painim yu olgeta taim yu stap long wanpela ka na yu draiv long rot. Wanem samting i helpim yu long stiaim ka na yu pilim olsem yu stap seif? Wanpela bikpela samting em ol taia bilong ka.

Wok Bilong Ol Taia

Ol taia i gat kain kain bikpela wok. Ol i karim hevi bilong ka na ol i mekim na yumi no pilim tumas ol pot-hol samting. Tasol samting i bikpela moa em olsem, ol taia i save holim gut rot taim draiva i laik spit liklik na helpim em long stia na putim brek maski rot i stap olsem wanem. Tasol liklik hap tasol bilong taia​—sais bilong wanpela poskat​—i save pas long graun.

Ol taia i bikpela samting, olsem na yu inap mekim wanem bilong ol taia bilong yu i ken mekim gutpela wok? Na taim yu mas baim nupela taia, olsem wanem yu ken baim ol taia i stret long ka bilong yu? Paslain long bekim ol dispela askim, yumi laik stori long olsem wanem ol taia i bin kamap.

Ol Man i Go Pas Long Yusim Raba

Ol man i bin yusim ol wil inap planti tausen yia, tasol pasin bilong putim raba long ol wil em tingting i bin kamap nau tasol. Kirap long yia 1800 samting em namba wan taim ol i bin kirap putim raba long ol wil diwai na ol wil ain. Tasol dispela raba i save pinis hariap, olsem na i luk olsem hatwok i lus nating long putim raba long ol wil, olsem na maski​—tasol bihain wanpela man bilong wokim ol nupela samting, em Charles Goodyear bilong Connecticut, Amerika i kamap. Long 1839, Goodyear i kamapim wanpela wei long hatim raba na sutim salfa i go insait long en. Dispela i mekim na i isi moa long wokim ol samting long raba na raba i strong moa. Ol man i laikim ol taia ol i wokim long raba, tasol taim ol i ran long rot ka i save kalap kalap.

Long 1845, Robert W. Thomson, wanpela ensinia bilong Skotlan, i rejistaim long gavman pasin em i kamapim bilong wokim ol taia i gat win insait long en. Tasol ol man i no laik baim ol kain taia olsem inap long narapela man bilong Skotlan, em John Boyd Dunlop, i kirap painim rot bilong wokim ol taia i gutpela moa na bai pikinini bilong em i ken raun gut long baiskol bilong em. Dunlop i rejistaim dispela nupela taia long 1888 na em i kirapim kampani bilong em yet. Tasol dispela kain taia i gat sampela hevi yet em i mas winim.

Wanpela de long 1891, wanpela man bilong Frans i save raun long baiskol i kisim flet taia. Em i traim long stretim tasol em i no inap bikos taia i pas strong long wil bilong baiskol. Em i askim narapela man Frans long helpim em, man hia em Édouard Michelin, em i gat nem long wokim ol samting long raba. Michelin i lusim 9-pela aua long stretim taia. Dispela i kirapim em long wokim wanpela taia i gat win em man inap rausim long wil na em i isi long stretim.

Ol man i laikim tru ol taia Michelin i wokim, olsem na long yia bihain i gat 10,000 man ol i amamas long yusim ol dispela taia long baiskol bilong ol. I no longtaim, na long Paris ol i putim ol taia i gat win long ol karis ol hos i save pulim na ol pasindia i amamas long dispela. Long 1895, bilong soim olsem man inap yusim ol taia i gat win long ol ka samting, Édouard na brata bilong em, André, i putim ol kain taia olsem long wanpela ka bilong resis, tasol long resis dispela ka i kamap laspela. Tasol ol man i kirap nogut long ol dispela taia na ol i traim long katim ol bilong lukim wanem samting dispela tupela brata i bin haitim insait long ol!

Long 1930 na 1940 samting, ol i kamapim ol samting i strong moa olsem reion, nailon, na poliesta bilong kisim ples bilong koten na raba ol i kisim long diwai. Bihain long Wol Woa 2, ol i wokim taia i pas strong long wil na win i no inap kam ausait, olsem na i no gat wok long ol tiub bilong holim win. Bihain ol i kamapim sampela senis moa i mekim ol taia i kamap gutpela moa.

Long nau i gat moa long 200 narapela narapela samting ol i yusim bilong wokim wanpela taia. Sampela taia bai stap strong inap 130,000 kilomita na sampela i stap strong maski ka bilong resis i spit i go sampela handet kilomita long wanpela aua. Na tu, pe bilong ol taia i go daun na i no hatwok long ol man i baim.

Makim Taia Bilong Baim

Sapos yu papa bilong wanpela ka, ating yu gat wok long makim ol nupela taia yu laik baim. Hau bai yu save em taim bilong senisim ol taia? Yu mas sekim ol taia long olgeta taim, ol i stap gut o nogat.a Ol kampani i save wokim ol taia i gat mak ol i kolim ol we ba, em yu inap lukim na dispela i makim olsem taia i olpela pinis. Taim raba o tred i wok long tekewe bai yu lukim mak bilong ol we ba i kamap ples klia. Na tu, em i gutpela long sekim raba i wok long bruk, o sampela waia i kam aut, o buk i kamap long saitwol bilong taia o ol kain samting olsem. Sapos yu lukim kain samting olsem, yu no ken draivim ka inap yu stretim taia o baim nupela. Sapos yu bin baim ol taia i nupela, hap we yu bin baim inap senisim taia long pe i daun sapos kontrak bilong taia i tok olsem.

Taim yu baim ol taia em i gutpela long baim tupela i wankain, na ol i mas poroman wantaim olsem tupela long fran o tupela long baksait. Sapos yu putim wanpela nupela taia, poromanim em wantaim taia i luk nupela moa long ol narapela, long dispela rot tupela bai wankain long holim gut rot taim yu mas brek.

Taim yu skelim ol kain kain taia na sais bilong ol, dispela inap paulim yu. Tasol sapos yu bekim sampela bikpela askim, wok bilong makim taia bai i no hatwok tumas. Namba wan, skelim tok kampani i wokim ka i mekim long ol taia bilong yusim. I gat sampela samting yu mas tingim olsem sais bilong taia na wil, as bilong ka i mas i stap hamas sentimita samting longwe long graun, na ka inap karim hamas kilogram. Stail bilong ka em narapela bikpela samting. Ol nupela ka i gat enti-lok brek, treksen kontrol, na foa-wil-draiv, na ol i gat ol taia stret bilong ol. Stori bilong sais na ol narapela samting bilong ol taia i stret long ka bai i stap long buk i kam wantaim ka.

Narapela samting em wanem kain rot bai yu draiv long en. Bai yu raun long ol rot em graun tasol o kolta, bai yu raun long taim bilong ren o taim bilong san? Ating bai yu draiv long kain kain rot. Sapos olsem yu mas kisim taia i stret long dispela.

Yu mas tingim dispela taia bai i stap inap hamas kilomita na em i save holim strong rot o olsem wanem. Ol taia ol i wokim na raba i no strong tumas i save holim strong rot, tasol ol i save pinis hariap. Ol taia ol i wokim na raba i strong tru i no save holim rot strong, tasol ol bai stap gut inap longpela taim. I gat ol liklik nius long hap we yu baim ol taia i stori long ol dispela samting. Taia bilong ol narapela narapela kampani i no wankain.

Taim yu tingting pinis long wanem kain taia yu laik baim, ating pe bilong taia bai helpim yu long makim wanem taia bai yu baim. Ol taia kampani i gat nem i gat ol kontrak i gutpela moa long ol samting ol bai mekim long ol taia bilong ol.

Lukautim Ol Taia Bilong Yu

I gat tripela samting yu mas tingim bilong lukautim ol taia: win i stap insait long ol i mas stret, long sampela taim yu mas rausim ol taia long baksait na putim long fran na putim ol taia bilong fran i go long baksait, na ol taia i mas balens stret na stap stret long lain. Hamas win i stap insait long taia em i bikpela samting. Sapos i gat planti tumas, raba namel long taia bai tekewe hariap tumas. Sapos win i sot, raba long sait sait bai tekewe hariap na tu dispela bai mekim na ensin i mas wok strong moa long tanim ol wil na yu mas baim sampela moa bensin bilong ranim ka.

Liklik win bai lusim taia long olgeta mun. No ken ting olsem yu inap luksave olsem taia i slek liklik o nogat. Wanpela lain bilong wokim ol samting long raba, Rubber Manufacturers Association, i tok “50 pesen bilong win bilong taia inap lus na long ai yu no inap luksave long dispela!” Olsem na yusim tul bilong skelim hamas win i stap, na mekim wanpela taim long olgeta mun. Planti papa bilong ol ka i gat liklik tul olsem i stap long ka bilong yusim long olgeta taim. Sekim ol taia taim yu senisim wel bilong ensin na taim ol taia i kol​—olsem taim ka i bin stap nating inap 3-pela aua o taim yu no bin raun winim 1.5 kilomita. Ol i save raitim hamas win bilong putim long taia long buk bilong ka, long liklik toksave pepa ol i putim klostu long dua long sait bilong draiva, o insait long glav boks. Sapos yu no laik bai ka i kalap kalap, orait no ken putim planti win tumas long ol taia, mak bilong hamas win bilong putim i stap long sait bilong taia.

Ol taia bai stap longpela taim moa sapos yu save rausim ol taia long baksait na senisim wantaim ol taia i stap long fran. Em i gutpela long mekim olsem olgeta 10,000 i go 13,000 kilomita. Em i gutpela long sekim buk bilong ka na bihainim tok bilong en.

Long olgeta yia baim ol man long sekim olsem ol taia i stap stret long lain o nogat. Sapos ka i seksek o taim yu stiaim ka yu pilim olsem wanpela samting i no stret, orait baim ol man long sekim dispela samting. Ka yet i save lainim stret ol taia taim yu karim ol samting i gat narapela narapela hevi bilong en, tasol taim raba bilong ol taia i wok long tekewe yu mas baim man bilong sekim na lainim stret ol taia long sampela taim. Man i gat save long mekim dispela kain wok inap stretim gut ka bilong yu na dispela bai mekim na ol taia bai i stap longpela taim na ka bai ran gut.

Ol “Smatpela” Taia

Ol kompiuta i mekim na sampela ka i toksave long ol draiva olsem taia i mas kisim sampela win. Sampela taia inap ran liklik haptaim taim ol i no gat win, na sampela i save pasim hul bilong ol yet taim i gat taia pans. Ol ensinia i wok long kamapim ol taia bilong mekim kain kain wok.

Taim ol i kamapim ol nupela samting bilong wokim ol taia long en, ol nupela stail bilong ol taia, ol nupela samting bilong helpim stia na brek bilong ka, ol taia i mekim wok bilong draivim ka em i isi moa na seifti i kamap gutpela moa.

[Futnot]

a Lukim sat long pes 31 bilong helpim yu long sekim gut ol taia bilong yu.

[Sat/Ol Piksa long pes 31]

Lista Bilong Lukautim Ol Taia

Lukluk na sekim:

◻ I gat buk long saitwol?

◻ Sampela waia i kamaut long taia?

◻ Tred bilong ol taia i gutpela yet o ol we ba i stap ples klia?

Samting moa bilong tingim:

◻ Win insait long ol taia i stret olsem kampani bilong wokim ka i makim?

◻ Em i taim bilong rausim ol taia long baksait na senisim ol wantaim ol taia long fran? (Bihainim tok bilong kampani bilong wokim ka.)

◻ Olsem wanem? Yu mas senisim ol taia bikos em taim bilong ren o taim bilong san?

[Piksa]

We ba

[Sat long pes 30]

(Bilong save ol dispela rait i stap we long pes, lukim buk o magasin)

Ol Hap Bilong Taia

Tred i mekim na taia inap holim gut rot

Ol belt i save strongim raba bilong taia i stap antap long en

Saitwol i save lukautim sait bilong taia na ol samting long rot i no inap bagarapim taia

Bodi plai i save strongim taia

Ina laina i save holim win i stap insait long taia

Bid i save mekim na taia i pas gut tru wantaim wil na win i no inap lus

[Ol Piksa long pes 29]

Wanpela baiskol na ka bilong bipo, tupela wantaim i gat ol taia ol i putim win insait long en; ol wokman long wanpela faktori bilong bipo bilong wokim ol taia

[Kredit Lain]

The Goodyear Tire & Rubber Company

    Tok Pisin Pablikesen (1983-2025)
    Log Aut
    Log In
    • Tok Pisin
    • Serim
    • Preferens
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Ol Lo Bilong Yusim
    • Privacy Policy
    • Ol Praivesi Seting
    • JW.ORG
    • Log In
    Serim