Ol Yangpela i Laik Save . . .

Olsem Wanem Mi Inap Abrusim Pasin Bilong Mekim Maritpasin Paslain Long Marit?

“Taim mi gat 19 krismas mi bin slip wantaim wanpela mangi wanskul bilong mi. Dispela i mekim na mi sem na mi bel hevi stret. Bihain mi pilim olsem mi nogut tasol.”​—⁠Laci.a

BAIBEL i tok: “Yupela i mas i stap longwe long pasin pamuk.” (1 Korin 6:18) Tasol i luk olsem long nau sampela yangpela tasol i laik bihainim tok bilong Baibel na ol i no mekim maritpasin taim ol i no marit yet. Wankain olsem Laci, sampela yangpela ol i bihainim laik bilong skin long mekim maritpasin na ol i karim pen na hevi long dispela na bel bilong ol i gat tok.

Tru, i hatwok long bosim laik bilong skin long mekim maritpasin. Buk Adolescent Development i stori olsem, taim ol homon i mekim na senis i kamap long skin na long tingting bilong yangpela, “laik bilong mekim maritpasin i go bikpela.” Paul i tok: “Sampela taim, tingting bilong mekim maritpasin i save kamap nating long tingting bilong mi.”

Tasol profesa bilong sik bilong ol pikinini Howard Kulin i tok: “I no stret long tok tasol olsem ol homon bilong ol [yangpela] i as bilong pasin ol i save mekim.” Em i tok olsem ol samting long sindaun bilong ol yangpela i as tu bilong ol pasin ol yangpela i save bihainim. Tru tumas, ol samting long sindaun bilong ol yangpela​—⁠na moa yet ol poroman bilong ol​—⁠inap pulim ol long mekim sampela samting.

Long buk A Tribe Apart, Patricia Hersch i tok: ‘Ol yangpela i bin kamapim komiuniti bilong ol yet. Dispela lain i stap bilong ol yet, longwe long ol bikpela manmeri, olsem na ol i bin kamapim ol lo, pasin na tingting bilong ol yet.’ Tasol “ol pasin” na “lo” bilong planti yangpela long nau i save kirapim ol long mekim pasin pamuk na i no lainim ol long bosim laik bilong skin bilong ol. Olsem na planti yangpela i pilim olsem ol i mas mekim maritpasin paslain long marit.

Maski i olsem, ol yangpela Kristen i bihainim savetingting na ol i strong long abrusim olgeta kain pasin pamuk, long wanem, ol i save olsem God i nolaik tru long “pasin bilong olpela bel.”b (Galesia 5:19) Tasol olsem wanem yu inap bihainim klinpela pasin taim traim bilong mekim pasin pamuk i kamap?

Painim Ol Gutpela Poroman

Tru, ol man inap pulim yu long mekim ol samting i no stret, tasol ol gutpela poroman inap stiaim yu long bihainim gutpela rot. Olsem Baibel i tok: “Sapos man i wokabaut wantaim man i gat gutpela tingting, orait em tu bai i kisim gutpela tingting.” (Sindaun 13:20; 1 Korin 15:33) Wanpela ripot bilong Wol Helt Oganaisesen (WHO) i soim olsem “ol yangpela husat i save pas gut wantaim papamama, ol man i bikpela pinis na ol wankrismas bilong ol” na ol yangpela em “i stap bilong ol i gat as bilong en na i gat ol lo i bosim ol . . . ol bai i no inap mekim maritpasin.”

Sapos yu pas gut wantaim papamama bilong yu dispela inap helpim yu tru. Joseph i tok: “Papamama bilong mi i bin helpim gut mi long sakim ol samting i laik pulim mi long mekim maritpasin.” Tru tumas, ol papamama i save pret long God ol inap putim ol lo em Baibel i as bilong en long yu mas bihainim. (Efesus 6:​2, 3) Ol inap helpim yu long i stap klin.

Tru, ating pastaim bai i hatwok long yu toktok wantaim papamama long ol samting bilong maritpasin. Tasol ating bai yu kirap nogut long save olsem papamama i kliagut long ol samting yu pilim. Tingim, bipo ol tu i bin yangpela. Olsem na Sonja i tokim ol narapela yangpela olsem: “Toktok wantaim papamama bilong yu, na no ken sem long toktok wantaim ol long ol samting bilong maritpasin.”

Tasol olsem wanem sapos papamama bilong yu i no save bihainim ol lo bilong Baibel? Yu mas daun yet long ol, tasol ating yu mas askim sampela narapela long helpim yu. Paul em pastaim yumi stori long em, i tok: “Mi save kisim gutpela helpim long dispela samting long ol marit Kristen i strong long ol samting bilong spirit.” Kenji, wanpela yangpela meri em mama bilong em i no wanbilip bilong em, i tok: “Bilong kisim tok bilong helpim mi, mi save toktok wantaim ol man i bikpela pinis em ol inap strongim mi long ol samting bilong spirit.” Tasol em i mekim dispela tok lukaut: “Mi save abrusim ol lain i no strong long bihainim pasin i stret, maski ol i tok ol i gat wankain bilip olsem bilong mi.”

Ating sampela taim yu mas was gut long ol poroman bilong yu insait long kongrigesen Kristen. Baibel i tok olsem insait long wanpela bikpela lain, bai i gat sampela em ol i no inap bihainim stretpela pasin. (2 Timoti 2:20) Yu mas mekim wanem sapos yu kisim save olsem sampela yangpela insait long kongrigesen i “man bilong giaman”? (Song 26:⁠4) Yu no ken poroman wantaim ol, na yu mas painim ol pren em ol inap helpim yu long i stap klin.

Abrusim Ol Samting Inap Pulim Yu

Yu mas mekim ol samting bilong abrusim olgeta kain kain samting bilong kirapim bel i stap long ol buk, magasin, vidio klip bilong ol singsing, ol vidio gem, piksa long TV na vidio na Intenet. TV na niuspepa samting i save stori long pasin pamuk olsem gutpela samting bilong amamas, na man i no inap kisim hevi long en. Dispela i save mekim wanem long ol yangpela? Kenji, em yumi stori pinis long em, i tok: “Mi lukim wanpela program long TV i soim olsem pasin pamuk i samting nating na em i kamapim tu sampela samting long pasin bilong tupela man i slip wantaim. Dispela i mekim na mi kirap long lusim tingting long tingting bilong Jehova long dispela samting.”

Em nau, ol piksa long TV samting i haitim ol samting nogut em pasin bilong mekim maritpasin paslain long marit i save kamapim​—⁠kisim bel nating, na sampela i marit hariap tumas, na kisim ol sik bilong pamuk. Olsem na yu no ken larim ol “man i save tok, pasin nogut em i gutpela na gutpela pasin em i nogut” i giamanim yu.​—⁠Aisaia 5:⁠20.

Tingim tok bilong Sindaun 14:​15, em i tok: “Ol man i gat liklik save tasol, ol i save bilipim olgeta kain tok. Tasol man i gat gutpela tingting, em i save was gut long ol pasin em i mekim.” Taim yu ritim buk o mekim wok long Intenet o lukim TV na sapos sampela samting bilong kirapim laik long mekim maritpasin i kamap, orait kwiktaim yu mas mekim sampela samting! Yu mas pasim buk, o kompiuta o senisim program bilong TV! Na yu mas tingim narapela samting​—⁠tingim gutpela samting. (Filipai 4:⁠8) Sapos yu mekim olsem, yu inap pasim ol laik nogut long kamap long bel.​—⁠Jems 1:​14, 15.

Abrusim Ol Samting Inap Pulim Yu Long Mekim Rong

Yu prenim wanpela man o meri? Sapos olsem orait yu mas was gut. Baibel i givim yumi dispela tok lukaut: “Bel bilong olgeta man i save tingting oltaim long mekim pasin giaman. Tingting bilong man em i nogut tru.” (Jeremaia 17:⁠9) Ol pasin bilong soim olsem narapela i laikim narapela inap kirapim tupela long mekim pasin sem. Yupela i mas kisim wanpela i go wantaim yutupela o raun wantaim ol narapela. Yutupela yet tasol i no ken i stap long wanpela hap inap kirapim yupela long mekim pasin pamuk.

Ating yu pasim tok pinis long marit na yu pilim olsem i stret long mekim sampela samting bilong soim olsem yu laikim poroman yu laik maritim. Maski i olsem, lain Wol Helt Oganaisesen i mekim tok lukaut olsem: “Taim marit bilong man na meri i klostu pinis, i luk olsem planti meri i save mekim maritpasin paslain long marit, long ol hap tu we kastam bilong ples i tambuim pasin bilong mekim maritpasin paslain long marit.”c Olsem na putim lo long wanem ol samting yupela i ken mekim bilong soim olsem narapela i laikim tru narapela na bai bihain yupela i no ken bel hevi.

Ating yumi kirap nogut long ol i save subim planti yangpela​—⁠moa yet ol yangpela meri⁠—​long mekim maritpasin. Wanpela ripot i tok olsem, “60 pesen bilong ol yangpela meri long Amerika i bin mekim maritpasin taim ol i no winim yet 15 krismas, tasol i no laik bilong ol yet na ol i mekim.” Ol man i mekim dispela pasin ol i save yusim strong bilong ol long subim ol yangpela long mekim olsem. (Saveman 4:⁠1) Baibel i tokim yumi olsem Amnon pikinini man bilong King Devit “i laikim tumas” susa bilong em Tamar na long rot bilong pasin giaman em i subim Tamar long slip wantaim em.​—⁠2 Samuel 13:​1, 10-16.

Dispela i no makim olsem yu no inap pasim wanpela long reipim yu o subim yu long mekim maritpasin. Yu inap lukautim yu yet long rot bilong was gut, na abrusim ol hap em hevi inap kamap long en, na mekim ol samting hariap taim hevi i laik kamap.d

“Lainim” Gut Bel Bilong Yu

Mipela i laik bai ol tok mipela kamapim long dispela stori bai helpim yu long i stap klin. Tasol wanem samting i stap long bel bilong yu bai kirapim yu long mekim ol samting. Jisas i tok “olkain samting i save kamap long tingting bilong man, em . . . olkain pasin pamuk.” (Matyu 15:19) Olsem na yu mas sakim pasin bilong givim hap bel tasol o giaman (tupela maus) long bihainim dispela bikpela samting.​—⁠Song 12:2; 119:113.

Sapos yu pilim olsem yu no strong moa o laik bilong skin i pait wantaim yu, orait beten olsem Devit i bin mekim taim em i tok: “Lainim mi gut bai mi tingting long yu wanpela tasol.” (Song 86:11) Bihain long yu mekim olsem, yu mas mekim ol samting i stret wantaim beten bilong yu long rot bilong stadi long Baibel na ol buk bilong Baibel na bihainim ol samting yu lainim. (Jems 1:22) Lydia i tok: “Oltaim mi save tingim olsem ‘ol manmeri i mekim pasin pamuk na olkain pasin doti i no inap i go insait long kingdom bilong God,’ na dispela i kirapim mi long sakim ol samting i laik pulim mi long mekim maritpasin.”​—⁠Efesus 5:⁠5.

Tru, i hatwok long sakim maritpasin paslain long marit. Tasol Jehova bai helpim yu na bai yu inap i stap klin na bai yu yet na ol narapela i no inap kisim bel hevi.​—⁠Sindaun 5:​8-12.

[Ol Futnot]

[Piksa long pes 17]

Sapos yu toktok wantaim papamama bilong yu long tingting bilong yu dispela inap helpim yu long i stap klin

[Piksa long pes 18]

Taim yu prenim wanpela, i gutpela yupela i bung na raun wantaim ol narapela