SAPTA 16
Wok Strong Bambai Famili Bilong Yu i Ken Stap Oltaim
1. Wanem laik bilong Jehova long famili?
TAIM Jehova i pasim Adam na Iv wantaim long marit, Adam i kamapim amamas bilong em long wanpela gutpela tok em i mekim, em ol i bin raitim long bipo yet long tok Hibru. (Stat 2:22, 23) Tasol Man bilong wokim tupela em i no tingting tasol long givim amamas long ol pikinini bilong em long graun, nogat. Em i laik bai ol marit na ol famili ol i ken mekim laik bilong em. Em i tokim namba wan man na meri: “Yupela i mas kamap planti na i go sindaun long olgeta hap bilong graun na bosim olgeta samting i stap long en. Mi putim ol pis na ol pisin na olkain animal bilong graun aninit long yupela.” (Stat 1:28) Man! Em i gutpela wok tru tupela i kisim! Sapos Adam na Iv i bin bihainim stret tok bilong Jehova na mekim laik bilong em, tupela wantaim ol pikinini em ol bai kamapim bihain, ol bai stap amamas tru!
2, 3. Olsem wanem ol famili i ken painim amamas i bikpela moa long nau?
2 Long nau tu, ol famili i save amamas taim ol i wok wantaim long mekim laik bilong God. Aposel Pol i tok: “Sapos yumi trening long mekim pasin bilong God i kamap strong long yumi, . . . em inap long helpim yumi long dispela laip nau yumi stap long en, na long laip yumi bai kisim bihain tu.” (1 Timoti 4:8) Ol famili i save givim bel long God na ol i bihainim rot Jehova i makim olsem i stap long Baibel, ol bai painim amamas long “dispela laip nau yumi stap long en.” (Song 1:1-3; 119:105; 2 Timoti 3:16) Maski wanpela tasol bilong famili i bihainim ol lo bilong Baibel, dispela bai helpim sindaun bilong famili, tasol sapos i no gat wanpela i mekim olsem, sindaun bilong famili bai i no gutpela olsem.
3 Dispela buk i bin kamapim planti lo bilong Baibel i save helpim ol famili long i stap amamas. Sampela bilong ol dispela lo i bin kamap planti taim insait long buk, long wanem, ol dispela lo i gat ol tok i tru i gat strong na i save helpim olgeta samting long sindaun bilong famili, na olgeta wan wan bilong famili tu, long kamap gutpela. Ol famili i wok strong long bihainim ol dispela lo bilong Baibel, bai ol i lukim olsem pasin bilong givim bel long God i save helpim ol tru long “dispela laip nau yumi stap long en.” Orait nau yumi ken skelim gen 4-pela bilong ol dispela bikpela lo.
BOSIM SKIN I BIKPELA SAMTING
4. Olsem wanem pasin bilong bosim skin i bikpela samting tru insait long marit?
4 King Solomon i tok: “Sapos man i no inap pasim belhat bilong en, orait ol arapela man inap daunim em. Dispela kain man i olsem wanpela taun i no gat banis, na ol birua inap i go insait na bagarapim.” (Sindaun 25:28; 29:11) Pasin bilong “pasim belhat,” olsem bosim skin, em i bikpela samting long ol man na meri i laik painim amamas long marit bilong ol. Sapos yumi larim pasin bilong belhat na bel i kirap long mekim pasin pamuk samting i pulim yumi, dispela bai nogutim tru yumi, na planti yia bai lus pastaim bilong oraitim bek yumi—sapos yumi inap orait bek.
5. Olsem wanem wanpela man i gat sin em inap kisim pasin bilong bosim skin? Dispela bai helpim em olsem wanem?
5 Tru, i no gat wanpela tumbuna pikinini bilong Adam inap bosim skin olgeta, long wanem, sin i stap long skin bilong em. (Rom 7:21, 22) Tasol pasin bilong bosim skin em i wanpela gutpela pasin em spirit bilong God i save kamapim long man. (Galesia 5:22, 23) Olsem na spirit bilong God bai kamapim dispela pasin long yumi sapos yumi beten askim em long givim long yumi, na yumi bihainim ol tok bilong Baibel i toktok long pasin bilong bosim skin; na tu, yumi mas bung wantaim ol man i save kamapim dispela pasin na abrusim ol man i no save kamapim. (Song 119:100, 101, 130; Sindaun 13:20; 1 Pita 4:7) Sapos yumi bihainim dispela rot, em bai helpim yumi long “i stap longwe long pasin pamuk,” maski traim i painim yumi. (1 Korin 6:18) Bai yumi sakim pasin bilong pait, na abrusim o daunim pasin bilong dring oltaim. Na taim sampela i laik kirapim bel bilong yumi long kros, o hevi i kamap namel long yumi na ol narapela, bai yumi mekim tok isi taim yumi laik stretim dispela hevi. I gutpela sapos yumi olgeta—ol pikinini tu—i lain long kisim dispela pasin em spirit i save kamapim.—Song 119:1, 2.
STRETPELA TINGTING LONG WOK BOS
6. (a) God i bin putim wanem lo long wok bos? (b) Man i mas tingim wanem samting na bai wok bos bilong em i ken kamapim amamas insait long famili?
6 Namba tu bikpela lo, em pasin bilong daun long wok bos. Pol i kolim stretpela lo bilong dispela samting taim em i tok: “Het bilong olgeta man em Krais, na het bilong meri em man bilong en, na het bilong Krais em God.” (1 Korin 11:3) Olsem na man i mas i stap bos long famili, na meri bilong em i save sambai long helpim em, na ol pikinini i save bihainim tok bilong papamama. (Efesus 5:22-25, 28-33; 6:1-4) Tasol pasin bilong i stap het bilong famili em i save kamapim amamas long wanpela rot tasol—man i mas mekim dispela wok long stretpela pasin. Ol man marit i save bihainim pasin bilong givim bel long God ol i save, ol i no ken mekim wok bos long hatpela pasin na bosim strong famili. Ol i save bihainim pasin bilong Jisas, em i Het bilong ol. Jisas i bilong “i stap het tru bilong olgeta samting,” tasol em “i no bin i kam bilong ol man i ken mekim wok bilong helpim em. Nogat. Em i kam bilong helpim ol.” (Efesus 1:22; Matyu 20:28) Na i wankain tu long man Kristen—em i no save mekim wok bos long famili bilong helpim em yet, nogat; em i mekim bilong helpim meri pikinini bilong em.—1 Korin 13:4, 5.
7. Wanem ol lo bilong Baibel bai helpim meri marit long mekim ol wok God i bin givim long em insait long famili?
7 Na meri marit i save bihainim pasin bilong givim bel long God, em i no resis wantaim man bilong em long i stap het bilong famili o wok long bosim man, nogat. Em i amamas long helpim man bilong em na wok gut wantaim em. Sampela taim Baibel i tok long man i “kisim” meri, olsem em i bilong dispela man. Olsem na yumi save, man em i het bilong meri. (Stat 20:3) Taim meri i marit, em i stap aninit long lo bilong man bilong em. (Rom 7:2) Tasol Baibel i kolim meri olsem “poroman” na “helpim” bilong man. (Stat 2:20) Meri i gat sampela gutpela pasin na save bilong mekim wok em man bilong en i no gat, na meri i save helpim em. (Sindaun 31:10-31) I gat narapela hap bilong Baibel tu i tok meri em i “poroman” bilong man, olsem em i save wok gut wantaim man bilong em. (Malakai 2:14) Ol dispela lo bilong Baibel i save helpim man na meri bilong em long save gut long wok bilong narapela narapela na tingim gut poroman na mekim pasin long em olsem em i gat nem.
“PUTIM YAU KWIK LONG HARIM TOK”
8, 9. Stori long sampela lo bai helpim olgeta insait long famili long lain gut long pasin bilong toktok gut wantaim narapela.
8 Planti taim dispela buk i tokaut olsem pasin bilong toktok gut wantaim em i bikpela samting. Bilong wanem em i bikpela samting? Long wanem, taim ol man i toktok wantaim na narapela i putim yau long tok bilong narapela, i no hatwok long stretim ol hevi. Planti taim dispela buk i kamapim olsem, bilong toktok gut wantaim, tupela man i mas toktok i go i kam—i no wanpela tasol i toktok. Disaipel Jems i tok: “Yupela olgeta i mas putim yau kwik long harim tok, tasol yupela i no ken hariap long mekim toktok.”—Jems 1:19.
9 Na yumi mas was gut long pasin bilong yumi long toktok. Sapos yumi autim kwik tok na yumi no tingting gut pastaim, o tok bilong yumi i olsem tok pait, o yumi sutim strongpela tok long narapela, dispela i no pasin bilong toktok gut wantaim. (Sindaun 15:1; 21:9; 29:11, 20) Na maski tok bilong yumi i stret, sapos yumi mekim long hatpela pasin o pasin hambak, o yumi no pilim liklik olsem tok bilong yumi inap sutim bel bilong man, ating dispela tok bai bagarapim man na i no helpim em. Yumi mas “mekim gutpela tok tasol” i swit long yau bilong man. (Kolosi 4:6) Ol tok bilong yumi i mas wankain olsem “gutpela piksa ol i wokim long gol na bilasim long silva.” (Sindaun 25:11) Ol famili i lain long toktok gut wantaim, dispela bai helpim gut ol long i stap amamas.
LAIKIM TRU NARAPELA
10. Wanem kain pasin bilong laikim tru narapela em i bikpela samting insait long marit?
10 Dispela tok ‘laikim tru narapela’ em i kamap planti taim insait long dispela buk. Em i mekim bikpela tok long wanem kain pasin bilong laikim tru narapela? Yu tingim? Tru, pasin bilong man long laikim tru meri na meri i laikim tru man (tok Grik, eʹros), em i bikpela samting insait long marit, na pasin bilong laikim tru narapela na pasin pren (tok Grik, phi·liʹa) i save kamap strong namel long man na meri em marit bilong ol i wok gut. Tasol bikpela samting moa yet, em dispela kain pasin bilong laikim tru narapela em wanpela tok Grik, a·gaʹpe, i makim. Yumi save wok long kisim dispela kain pasin bilong laikim tru narapela bambai yumi ken mekim long Jehova, na Jisas, na ol narapela man. (Matyu 22:37-39) Jehova i save mekim dispela kain pasin long ol manmeri bilong graun, olsem em i laikim tumas ol. (Jon 3:16) Em i gutpela tru long yumi ken kamapim dispela kain pasin bilong laikim tru poroman marit na ol pikinini bilong yumi!—1 Jon 4:19.
11. Olsem wanem pasin bilong laikim tru narapela i save helpim marit?
11 Tru tumas, insait long marit dispela gutpela kain pasin bilong laikim tru narapela em i save mekim tupela marit “i stap wanbel.” (Kolosi 3:14, NW ) Em i save pasim tupela marit wantaim na narapela i gat laik long mekim ol samting i helpim poroman na ol pikinini. Taim sampela hevi i painim famili, pasin bilong laikim tru ol narapela i save helpim ol long stretim ol dispela hevi long pasin wanbel. Taim tupela marit i wok long go lapun, pasin bilong laikim tru narapela i save helpim tupela na narapela bai strongim narapela na amamas long em. “Man i save givim bel bilong en long ol arapela, . . . em i no save tingting tumas long em yet. . . . Nogat. Oltaim em i save bilip long God na wetim God i helpim em. Na long taim bilong hevi em i save sanap strong. Dispela pasin bilong givim bel bilong yumi long ol arapela, em i no inap pinis. Nogat tru.”—1 Korin 13:4-8.
12. Taim tupela marit i laikim tru God, bilong wanem dispela i save strongim marit bilong ol?
12 Pasin bilong tupela marit long pas gut wantaim, em i save kamap strong taim narapela i laikim tru narapela, tasol em i save kamap strong moa yet taim tupela i laikim tru Jehova. (Saveman 4:9-12) Bilong wanem i olsem? Aposel Jon i tok: “Sapos yumi laikim tru God, orait yumi save bihainim ol lo bilong en.” (1 Jon 5:3) Olsem na tupela marit i mas skulim ol pikinini bilong ol long givim bel long God, na i no olsem ol i laikim tumas ol pikinini na ol i mekim olsem; ol i mekim, long wanem, em i lo bilong Jehova. (Lo 6:6, 7) Tupela i mas sakim pasin pamuk, long wanem, narapela i laikim tru narapela, tasol bikpela samting moa, em ol i save laikim tru Jehova, em “bai i bekim pe nogut long ol manmeri i mekim ol kain kain pasin pamuk.” (Hibru 13:4) Na maski wanpela poroman i kamapim bikpela hevi insait long marit, pasin bilong laikim tru Jehova bai kirapim narapela poroman long bihainim yet ol lo bilong Baibel. Tru tumas, ol famili em narapela i laikim tru narapela, na pasin bilong laikim tru Jehova i pasim ol strong wantaim, ol i stap amamas tru!
FAMILI I MEKIM LAIK BILONG GOD
13. Taim man i strong long mekim laik bilong God, olsem wanem dispela bai helpim em long putim ai i go long ol samting i bikpela samting tru?
13 Pasin bilong mekim laik bilong God em i nambawan bikpela samting long i stap bilong Kristen. (Song 143:10) Man i givim bel long God em i save mekim olsem. Taim ol famili i mekim laik bilong God, dispela i save helpim ol long putim ai i go long ol samting i bikpela samting tru. (Filipai 1:9, 10) Jisas i bin mekim tok lukaut olsem: “Mi kam bilong mekim pasin birua i kamap. Man bai i birua long papa bilong en, na pikinini meri bai i birua long mama bilong en, na maritmeri bai i birua long mama bilong man bilong en. Ol famili bilong man yet bai i kamap birua bilong en.” (Matyu 10:35, 36) Olsem Jisas i toksave pinis, planti disaipel bilong em ol i bin kisim nogut long famili bilong ol i birua long ol. Sori tru long dispela samting i kamap! Tasol yumi no ken larim pasin bilong laikim tru famili i winim pasin bilong laikim tru Jehova na Krais Jisas. (Matyu 10:37-39) Sapos man i sanap strong maski famili i birua long em, bihain ol inap senisim tingting bilong ol taim ol i lukim gutpela samting em pasin bilong givim bel long God i mekim long em. (1 Korin 7:12-16; 1 Pita 3:1, 2) Na maski dispela samting i no kamap, sapos pasin birua bilong famili i mekim na em i lusim wok bilong God, dispela i no inap helpim em tru.
14. Taim papamama i gat laik long mekim laik bilong God, olsem wanem dispela bai helpim tupela long mekim ol samting i save helpim tru ol pikinini bilong ol?
14 Pasin bilong mekim laik bilong God i save helpim papamama long tingim ol samting i stret ol i mas mekim. Olsem: Long sampela ples ol papamama i save tingim ol pikinini olsem mani ol i putim long beng, na ol i ting ol pikinini bai lukautim ol taim ol i go lapun. Tru, i stret ol pikinini i bikpela pinis ol i mas lukautim lapun papamama, tasol nogut dispela i kirapim papamama long stiaim ol pikinini long givim bel long painim mani kago. Papamama i no save helpim ol pikinini sapos ol i skulim ol long tingim ol samting bilong skin i namba wan na ol samting bilong spirit i namba tu tasol.—1 Timoti 6:9.
15. Olsem wanem mama bilong Timoti, em Yunis, em i stap olsem gutpela piksa tru bilong wanpela mama i bin mekim laik bilong God?
15 Wanpela meri i stap olsem gutpela piksa tru long dispela samting, em Yunis, mama bilong yangpela pren bilong Pol, em Timoti. (2 Timoti 1:5) Yunis i marit long wanpela man i no bilip, tasol kirap long taim Timoti i liklik yet Yunis wantaim lapun bubu bilong Timoti, em Lois, i skulim Timoti long bihainim pasin bilong givim bel long God. (2 Timoti 3:14, 15) Taim Timoti i go bikpela, Yunis i larim em i lusim famili na mekim wok bilong autim tok bilong Kingdom olsem poroman bilong Pol long wok misineri. (Aposel 16:1-5) Ating Yunis i amamas tru taim pikinini bilong em i kamap wanpela gutpela misineri tru! Pasin bilong Timoti long givim bel long God i kamapim klia gutpela wok bilong mama na bubu long skulim em taim em i liklik yet. Yumi save, taim Yunis i harim stori bilong gutpela wok Timoti i mekim long autim tok, em i belgut na amamas tru long dispela, tasol yumi ken ting em i wari long Timoti i no stap moa wantaim em.—Filipai 2:19, 20.
FAMILI NA I STAP BILONG YU BIHAIN
16. Olsem pikinini man i mas mekim, Jisas i tingim husat? Tasol wanem namba wan tingting bilong em?
16 Jisas i go bikpela insait long famili i givim bel long God, na taim em i bikpela man pinis em i tingim mama bilong em—em pasin i stret ol pikinini man i mas mekim long mama. (Luk 2:51, 52; Jon 19:26) Tasol namba wan tingting bilong Jisas em bilong mekim laik bilong God, na wanpela wok bilong dispela, em i mas opim rot bambai ol man bilong graun i ken kisim laip i stap oltaim. Em i mekim olsem taim em i givim nambawan gutpela laip bilong em olsem ofa bilong baim bek ol sinman bilong graun.—Mak 10:45; Jon 5:28, 29.
17. Jisas i stap gut long God na dispela i opim rot long ol man i mekim laik bilong God na ol inap wetim wanem gutpela samting tru?
17 Taim Jisas i dai pinis, Jehova i kirapim em bek bilong kisim laip long heven, na Jehova i givim bikpela namba na strong long em, na bihain Jehova i putim em olsem King long Kingdom bilong heven. (Matyu 28:18; Rom 14:9; KTH 11:15) Ofa bilong Jisas i opim rot long sampela man ol inap mekim wok king wantaim em long Kingdom. Na dispela ofa i opim rot bambai ol narapela man i gat stretpela bel ol inap kisim laip i gutpela olgeta long graun i kamap olsem paradais. (KTH 5:9, 10; 14:1, 4; 21:3-5; 22:1-4) Wanpela gutpela wok tru yumi holim long nau, em wok bilong givim dispela gutpela tok long ol man.—Matyu 24:14.
18. I gat wanem tok bilong kirapim tingting na bilong strongim bel bilong ol famili na ol wan wan man?
18 Olsem aposel Pol i soim yumi, man i bihainim pasin bilong givim bel long God, em inap tingting long kisim ol dispela gutpela blesing long laip “yumi bai kisim bihain.” Em i nambawan rot tru bilong painim amamas! Yu no ken lusim tingting olsem pasin bilong “dispela graun bai i pinis, na . . . pasin bilong bel i kirap na aigris, ol tu bai i pinis wantaim. Tasol man i bihainim tok bilong God, em bai i stap oltaim.” (1 Jon 2:17) Olsem na maski yu wanpela pikinini o papa o mama, o yu man marit o meri marit, o yu bikpela pinis na yu stap wanpis na yu gat pikinini o yu no gat pikinini, yu mas wok strong long mekim laik bilong God. Maski ol man i laik subim yu long mekim wanpela samting, o sampela bikpela hevi tru i painim yu, yu no ken lusim tingting olsem yu wanpela wokman bilong dispela God i gat laip. Olsem na bai ol samting yu mekim i ken amamasim Jehova. (Sindaun 27:11) Na mipela i laik bai ol pasin yu bihainim i kamapim amamas long i stap bilong yu long nau na bai yu kisim laip i stap oltaim long nupela taim bai kamap bihain!