Bihainim Bel Isi Bilong God Insait Long Famili
“Yupela olgeta lain manmeri, yupela i mas amamas long Bikpela. Yupela i mas amamas long biknem na strong bilong en.”—SONG 96:7.
TAIM Jehova i pasim namba wan man na namba wan meri wantaim na tupela i marit, pasin bilong famili i kamap, na bel isi na amamas i stap insait long dispela famili. Adam i amamas tru na em i kamapim bikpela amamas bilong em olsem: “Em nau. Em i poroman tru bilong mi. Bun bilong em i kamap long bun bilong mi, na mit bilong em i kamap long mit bilong mi. God i wokim em long bun bilong mi, olsem na bai mi kolim em ‘meri.’ ”—Stat 2:23.
2 Taim God i kamapim marit na famili, em i no tingting tasol long helpim ol pikinini bilong em bilong graun long i stap amamas, nogat. Em i laik bai ol i mekim laik bilong em. God i tokim namba wan man na meri: “Yupela i mas kamap planti na i go sindaun long olgeta hap bilong graun na bosim olgeta samting i stap long en. Mi putim ol pis na ol pisin na olkain animal bilong graun aninit long yupela.” (Stat 1:28) Em wanpela gutpela wok tru ol inap mekim. Tru tumas, sapos Adam tupela Iv, olsem namba wan man na meri marit, ol i bin bihainim laik bilong Jehova, ol inap i stap amamas tru—na ol pikinini bilong ol tu long bihain!
3 Tasol long nau tu, taim famili i wok wantaim long mekim laik bilong God, ol i save stap amamas tru. Na i gat ol gutpela samting tru ol inap wetim! Aposel Pol i tok: “Sapos yumi trening long mekim pasin bilong God i kamap strong long yumi, dispela bai i helpim yumi moa yet. Em inap long helpim yumi long dispela laip nau yumi stap long en, na long laip yumi bai kisim bihain tu.” (1 Timoti 4:8) Ol famili i givim bel tru long God ol i save bihainim ol lo bilong Jehova i stap long Baibel na ol i mekim laik bilong em. Ol i wok long bihainim bel isi God i save givim na long dispela rot ol i save kisim amamas long “dispela laip nau.”
Famili i Wok Long Bagarap
4 Tasol planti famili i no stap amamas na bel isi. Nius The New York Times i kamapim ripot bilong wanpela lain (Population Council) olsem: “Long ol kantri i gat planti mani na long ol kantri i stap rabis, bikpela senis i wok long kamap insait long famili.” Wanpela meri bilong raitim dispela ripot em i tok: “Dispela tingting olsem famili em wanpela lain i pas gut wantaim na i stap strong, na papa i save lukautim famili long ol samting bilong skin, na mama i save lukautim na mekim gut long famili, em wanpela tingting giaman tasol. Samting tru yumi lukim i olsem: Ol meri singel i kamapim pikinini, planti marit i katim marit, na famili i no bikpela olsem bipo . . . , ol dispela samting i save kamap long olgeta hap bilong graun.” Long dispela as, planti milion famili i no stap strong, na ol i no stap bel isi na amamas, na planti famili i bruk. Long Spen, lain bilong katim marit i go bikpela: Long yia 1965 samting, long olgeta 100 marit, wanpela i bruk, tasol inap 25 yia tasol bihain, long 1990 samting, long olgeta 8-pela marit, wanpela i bruk. Long Inglan, planti manmeri moa yet i save katim marit—long olgeta 10-pela 10-pela marit, 4-pela i save bruk. Na tu, dispela kantri i gat planti famili i no gat papa o i no gat mama—wanpela tasol i stap bilong mekim bikpela long pikinini.
5 Sampela manmeri i save hariap tru long katim marit. Long Japan, planti manmeri i save go long wanpela tempel (“Tie Severing Shrine”) klostu long biktaun Tokyo. Dispela tempel bilong lotu Sinto i orait long ol manmeri i ken i kam na beten long katim marit o long lusim wanpela poroman ol i no amamas moa long em. Ol wan wan man na meri i save raitim beten bilong ol long wanpela liklik hap plang na ol i hangamapim long wanpela hap long tempel, na ol i beten long ol i ken kisim bekim bilong ol dispela tok ol i bin raitim. Wanpela nius bilong Tokyo i tok, taim ol i wokim dispela tempel olsem wan handet yia i go pinis, “ol meri bilong ol bikpela bisnisman long dispela hap ol i save raitim ol beten bambai man bilong ol i ken lusim ol pren meri na kam bek long ol.” Tasol long nau, planti beten i bilong katim marit—i no bilong stretim bek marit. Tru tumas, long olgeta hap, sindaun bilong famili i wok long bagarap. Olsem wanem? Yumi ol Kristen i kirap nogut long dispela samting? Nogat, long wanem, Baibel i helpim yumi long save long as na hevi i painim ol famili long nau.
I Gat Wanem As na Hevi i Painim Famili?
6 Wanpela as na hevi i painim ol famili long nau i olsem: “Dispela graun olgeta em i stap aninit long strong bilong Satan.” (1 Jon 5:19) Satan i save mekim wanem? Em i wanpela man nogut, na em i man bilong giaman tru. (Jon 8:44) Olsem na yumi ken save ol man em Satan i bosim ol, ol i save giaman na pamuk—em ol pasin i save bagarapim sindaun bilong famili! Satan i save stiaim ol man i no stap insait long oganaisesen bilong God; em i laik bagarapim pasin bilong marit em Jehova i kamapim na pinisim bel isi i stap insait long famili.
7 Namba 2 Timoti 3:1-5 i kamapim narapela as na planti hevi i wok long painim famili. Dispela tok profet bilong Pol i soim yumi olsem yumi stap long “taim bilong las de.” Famili i no inap stap bel isi na amamas sapos ol wan wan insait long famili i ‘laikim ol yet tasol, na laikim tumas long kisim mani, na litimapim nem bilong ol yet na hambak nabaut, na tok kros na tok nogut long ol arapela, na sakim tok bilong papamama, na ol i no tok tenkyu long ol manmeri i mekim gutpela pasin long ol, na ol i givim baksait long ol pasin bilong God [olsem pasin bilong stap gut long narapela], na ol i no save long pasin bilong i stap pren bilong ol arapela [insait long famili], na taim ol i kros i no gat rot bilong pinisim kros bilong ol, na ol i tok nogut long ol arapela, na ol i no bosim laik bilong bodi bilong ol, na ol i pait na bagarapim ol man nabaut, na birua long olgeta gutpela pasin, na mekim nogut long ol pren bilong ol yet, na bihainim kwik olgeta kranki tingting bilong ol yet, na tingim ol yet i bikpela man tru, na laikim tumas ol kain kain pasin bilong amamas bilong dispela graun na i no laikim God, na bihainim pasin bilong God long skin tasol na i no save liklik long bikpela strong i stap long pasin tru bilong God.’ Olsem na famili i no inap stap amamas tru sapos narapela i no stap pren bilong ol narapela insait long famili o narapela i no stap gut long narapela. Na bel isi i no inap stap insait long famili sapos wanpela long famili i kros na em i no laik pinisim dispela kros. Na olsem wanem bel isi na amamas i ken stap insait long famili sapos ol wan wan long famili i ‘laikim tumas ol pasin bilong graun na ol i no laikim God?’ I no inap, a? Ol dispela pasin em pasin bilong ol manmeri bilong dispela graun em Satan i bosim. Long dispela as ol famili i hatwok tru long i stap bel isi na amamas nau long dispela taim bilong las de!
8 Tasol i gat narapela as na planti famili i no stap bel isi na amamas, olsem: Pikinini bilong ol i mekim pasin nogut. Taim Pol i tok profet long ol samting bai kamap long taim bilong las de, em i tok, planti pikinini bai “sakim tok bilong papamama.” Sapos yu wanpela yangpela, yu ting pasin yu save mekim i helpim famili bilong yu long i stap bel isi na amamas?
9 Sampela pikinini i no save mekim gutpela pasin. Olsem: Wanpela manki i raitim pas nogut long papa bilong em na i tok: “Sapos yu no kisim mi i go long Aleksandria, bai mi no raitim pas long yu, o toktok wantaim yu, o tok gutbai long yu, na sapos yu go long Aleksandria [na mi nogat], bai mi no holim han bilong yu o tok gude gen long yu. Ol dispela samting bai kamap sapos yu no kisim mi i go . . . Tasol mi krai long yu, salim gita i kam long mi. Sapos yu no mekim olsem, bai mi no kaikai o dring. Em nau!” Ating wanpela pikinini bilong nau i bin raitim dispela pas, a? Yumi inap ting olsem, tasol manki i raitim dispela pas long papa bilong em, em i bin stap long kantri Isip long bipo yet, winim 2,000 yia i go pinis.
10 Pasin bilong dispela yangpela bilong Isip i no bin kamapim bel isi insait long famili. Tasol long dispela taim bilong las de, ol samting i save kamap insait long famili i nogut moa yet. Tasol yupela ol yangpela inap helpim famili bilong yupela long bihainim bel isi God i save givim. Yupela inap mekim olsem wanem? Yupela i ken bihainim dispela tok bilong Baibel: “Yupela pikinini, yupela i mas bihainim tok bilong papamama bilong yupela long olgeta samting. Bikpela i save laikim dispela kain pasin.”—Kolosi 3:20.
11 Olsem wanem long yupela ol papamama? Long gutpela pasin sori, helpim ol pikinini bilong yupela long kamap gutpela wokboi bilong Jehova. Sindaun 22:6 i tok: “Skulim pikinini bilong yu long bihainim gutpela pasin, na em bai i wokabaut long dispela rot inap long em i lapun tru.” Planti pikinini, taim ol i bikpela pinis ol i bihainim yet stretpela rot, long wanem, taim ol i liklik yet papamama i bin lainim ol gut long tok bilong God, na papamama i bin stap olsem gutpela piksa. Tasol bilong dispela samting i ken kamap, papamama i mas wok strong oltaim long skulim ol pikinini long ol tok bilong Baibel na lainim gut ol, na pikinini yet i mas i gat gutpela bel.
12 Sapos olgeta long famili i wok strong long mekim laik bilong Jehova, bel isi God i save givim bai stap insait long dispela famili. Haus bilong famili Kristen i mas i gat ‘ol man bilong bel isi’ i stap insait long en. Luk 10:1-6 i soim olsem Jisas i tingim ol dispela kain man taim em i salim 70 disaipel i go autim tok na em i tokim ol: “Sapos yupela i go insait long wanpela haus, orait pastaim yupela i mas tok olsem, ‘Ol manmeri bilong dispela haus i ken i stap bel isi.’ Na sapos wanpela man bilong bel isi i stap long dispela haus, orait gutpela tok bilong yupela i ken i go i stap long dispela man.” Taim ol wokman bilong Jehova i go long ol haus na autim ‘gutnius bilong kamap wanbel wantaim God,’ ol i wok long painim ol ‘man bilong bel isi.’ (Aposel 10:34-36; Efesus 2:13-18) Olsem na sapos famili Kristen i gat ol ‘man bilong bel isi’ i stap insait long en, dispela famili bai stap isi wantaim, a?
13 Haus i mas i stap olsem ples bilong bel isi na malolo. Lapun meri Naomi, em man bilong em i dai pinis, em i laik bai God i mekim gut long tupela tambu meri bilong em, Rut na Orpa, em man bilong ol tu i dai pinis, na bai tupela i ken maritim gutpela man na ol i ken stap bel isi na painim malolo. Naomi i tok: “Bikpela i ken helpim yutupela na yutupela i ken marit gen na yutupela i ken i stap gut [olsem painim ples malolo].” (Rut 1:9) Wanpela saveman i stori long dispela laik bilong Naomi na em i tok, sapos Rut tupela Orpa i maritim gutpela man, ‘bai ol i no pret long wanpela samting na tingting planti oltaim. Bai ol i kisim bel isi na malolo. Ol inap kamapim ol gutpela laik i stap long bel bilong ol na bel i stap isi tru. Aisaia 32:17, 18 i stori long dispela kain sindaun.’
14 Aisaia 32:17, 18 i tok: “Stretpela pasin bai i kamapim pasin bel isi na ol manmeri bai i no pret moa na bai ol i sanap strong oltaim. Na Bikpela i tok olsem, ol manmeri bilong em bai i gat gutpela sindaun na bai ol i stap gut na malolo long ol ples bilong ol. Na bai ol i no pret long wanpela samting.” Stretpela pasin, pasin bilong i stap isi, na bel isi God i save givim, ol dispela pasin i mas stap insait long famili Kristen. Tasol olsem wanem sapos ol hevi i kamap, o narapela i kros long narapela? Long kain taim olsem, yumi mas save moa yet long ol samting yumi mas mekim bilong kamapim amamas insait long famili.
Fopela Bikpela Lo
15 God Jehova, em Man bilong kamapim famili, em i bin givim nem long olgeta famili long graun. (Efesus 3:14, 15) Olsem na ol famili i laik i stap amamas, ol i mas larim God i stiaim ol na ol i mas litimapim nem bilong em, olsem man bilong raitim Song i bin mekim: “Yupela olgeta lain manmeri, yupela i mas amamas long Bikpela. Yupela i mas amamas long biknem na strong bilong en.” (Song 96:7) Bilong kamapim amamas insait long famili, yumi mas lukim Baibel na bihainim ol lo bilong en. Sapos famili i bihainim ol dispela lo, ol bai stap amamas na kisim bel isi God i save givim. Orait nau yumi ken stori long 4-pela bilong ol dispela bikpela lo.
16 Wanpela lo i olsem: Pasin bilong bosim gut bel em i bikpela samting bilong kamapim bel isi insait long famili. King Solomon i tok: “Sapos man i no inap pasim belhat bilong en, orait ol arapela man inap daunim em. Dispela kain man i olsem wanpela taun i no gat banis, na ol birua inap i go insait na bagarapim.” (Sindaun 25:28) Pasin bilong pasim belhat bilong yumi—olsem bosim gut bel—em i bikpela samting tru sapos yumi laik bai famili i stap bel isi na amamas. Maski sin i stap long skin bilong yumi, yumi mas bihainim pasin bilong bosim gut skin, em wanpela pasin spirit holi bilong God i save kamapim. (Rom 7:21, 22; Galesia 5:22, 23) Spirit holi bai kamapim dispela pasin long yumi sapos yumi beten askim God long en, na yumi bihainim ol tok em Baibel i mekim long dispela samting, na yumi bung wantaim ol narapela i save kamapim dispela pasin bilong bosim skin. Dispela bai helpim yumi long “i stap longwe long pasin pamuk.” (1 Korin 6:18) Na pasin bilong bosim gut skin bai helpim yumi long sakim pasin bilong kros pait, na sakim o daunim pasin bilong dring oltaim, na stap isi long taim yumi laik stretim ol hevi.
17 Narapela bikpela lo i olsem: Pasin bilong daun long man i gat wok bos bai helpim famili long bihainim bel isi God i save givim. Pol i tok: “Het bilong olgeta man em Krais, na het bilong meri em man bilong en, na het bilong Krais em God.” (1 Korin 11:3) Dispela i makim olsem man i mas i go pas long famili, na meri bilong em i mas sambai long em, na ol pikinini i mas bihainim tok bilong papamama. (Efesus 5:22-25, 28-33; 6:1-4) Kain pasin olsem bai helpim famili long kamapim bel isi God i save givim.
18 Man marit Kristen em i mas save, bilong mekim wok bos insait long famili olsem Baibel i makim, em i no ken mekim hatpela pasin long meri pikinini. Em i mas bihainim pasin bilong Jisas, em Het bilong man. Tru, Jisas i “stap het tru bilong olgeta samting,” tasol em i bin “kam bilong helpim ol [man].” (Efesus 1:22; Matyu 20:28) Olsem tasol, man Kristen i mas mekim wok bos bilong em long gutpela pasin sori na bai em i ken helpim gut famili bilong em. Na meri Kristen i mas i gat laik long wok gut wantaim man bilong em. Em i stap olsem “poroman” na “helpim” bilong man—em i gat sampela pasin em man bilong em i sot long en, olsem na em inap helpim gut man. (Stat 2:20; Sindaun 31:10-31) Taim man i bosim famili long gutpela pasin, dispela i helpim man long tingim gut meri na meri i tingim gut man, na i kirapim ol pikinini long bihainim tok bilong ol. Tru tumas, taim man i mekim stret wok bilong em long bosim famili, na meri i daun long em, dispela i save helpim famili long kisim bel isi God i save givim.
19 Namba 3 bikpela lo i olsem: Pasin bilong toktok gut wantaim em i bikpela samting bilong helpim famili long i stap bel isi na amamas. Jems 1:19 i tok: “Yupela olgeta i mas putim yau kwik long harim tok, tasol yupela i no ken hariap long mekim toktok, na yupela i no ken kros kwik.” Narapela i mas putim gut yau na toktok gut wantaim narapela insait long famili. Tasol sapos yumi mekim tok long hatpela pasin, o long pasin antap, o long pasin olsem yumi no tingim gut narapela, orait maski dispela tok i tru, em inap bagarapim bel bilong narapela. Yumi mas mekim ol gutpela tok, em “olkain tok ol man i save laik long harim.” (Kolosi 4:6) Ol famili i bihainim ol lo bilong Baibel na toktok gut wantaim, ol i bihainim bel isi God i save givim.
20 Namba 4 lo i olsem: Pasin sori em i bikpela samting bilong helpim famili long i stap bel isi na amamas. Ating pasin bilong bel i kirap long laikim poroman em i bikpela samting insait long marit, na pasin bilong laikim tru narapela em inap kamap strong insait long famili. Tasol bikpela samting moa, em dispela kain pasin sori em wanpela tok Grik i kolim a·gaʹpe. Yumi mas mekim dispela kain pasin sori long Jehova, na Jisas, na ol narapela man. (Matyu 22:37-39) Jehova i mekim dispela kain pasin sori long ol manmeri taim em i “givim dispela wanpela Pikinini long ol . . . [na bai] olgeta manmeri i bilip long em ol i no ken lus. . . . Bai ol i kisim laip i stap gut oltaim oltaim.” (Jon 3:16) Em gutpela samting tru olsem yumi inap mekim dispela kain pasin sori long ol wan wan insait long famili bilong yumi, a? Dispela kain pasin sori em i “nambawan pasin bilong mekim ol man i stap wanbel.” (Kolosi 3:14, NW) Em i save pasim tupela marit wantaim na i kirapim ol long mekim ol pasin bilong helpim gut poroman marit na ol pikinini tu. Taim sampela hevi i kamap, pasin sori i save helpim ol long wok gut wantaim long stretim. Yumi inap bilipim dispela tok, long wanem, “man i save givim bel bilong en long ol arapela, em i no save . . . tingting tumas long em yet. . . . Em i no save larim wanpela samting i daunim em. Nogat. Oltaim em i save bilip long God na wetim God i helpim em. Na long taim bilong hevi em i save sanap strong. Dispela pasin bilong givim bel bilong yumi long ol arapela, em i no inap pinis. Nogat tru.” (1 Korin 13:4-8) Taim olgeta long famili i laikim tumas Jehova, dispela i save strongim pasin sori insait long famili, na dispela kain famili bai stap amamas!
Wok Yet Long Bihainim Bel Isi God i Save Givim
21 Ol buk Jehova i givim yumi long rot bilong “wokboi i gat gutpela tingting,” ol i toktok long ol dispela lo na sampela lo moa em Baibel i as bilong en. (Matyu 24:45) Wanpela buk olsem, i gat 192 pes long en, em The Secret of Family Happiness, em ol i bin kamapim long “Ol Man Bilong Autim Tok Long Bel Isi God i Save Givim” Kibung Distrik bilong ol Witnes Bilong Jehova i bin kamap long olgeta hap bilong graun long 1996/1997. Sapos yumi mekim wok long wanpela kain buk olsem long taim yumi yet i stadi long Baibel na mekim famili-stadi, dispela bai helpim gut yumi long planti samting. (Aisaia 48:17, 18) Tru tumas, sapos yu wok long bihainim ol tok bilong Baibel, bel isi na amamas bai kamap moa yet insait long famili bilong yu.
22 I gat planti gutpela samting tru Jehova i laik givim long ol famili i mekim laik bilong em, na i stret yumi mas litimapim nem bilong em na mekim wok bilong em. (KTH 21:1-4) Mipela i laik bai famili bilong yu i ken putim wok bilong lotuim trupela God olsem nambawan samting long i stap bilong yupela. Na mipela i laik bai gutpela Papa bilong yumi long heven, em Jehova, i ken mekim gut long yu na yu ken i stap amamas taim yu bihainim bel isi bilong God insait long famili bilong yu!
Bai Yu Bekim Olsem Wanem?
◻ Bilong famili i ken givim bel long God, ol i mas mekim wanem?
◻ I gat wanem as na hevi i save painim ol famili long nau?
◻ Yumi mas mekim wanem bilong kamapim amamas insait long famili?
◻ Kolim sampela lo bilong helpim yumi long kamapim bel isi na amamas insait long famili.
[Askim Bilong Stadi]
1. Taim Jehova i kamapim famili, wanem kain pasin i stap insait long famili?
2. God i laik bai ol marit i ken stap amamas, na em i gat wanem narapela laik?
3. Bilong famili i ken givim bel long God, ol i mas mekim wanem?
4, 5. Olsem wanem yumi ken tok, long olgeta hap bilong graun, sindaun bilong famili i wok long bagarap?
6. Olsem wanem long 1 Jon 5:19 na ol hevi i painim ol famili long nau?
7. Pasin planti man i kamapim long dispela taim bilong las de inap mekim wanem long famili?
8, 9. Pasin bilong pikinini inap mekim wanem long pasin bilong amamas insait long famili?
10. Ol yangpela i ken mekim wanem bilong helpim famili bilong ol long bihainim bel isi God i save givim?
11. Papamama i ken mekim wanem bilong helpim pikinini bilong ol long kamap gutpela wokboi bilong Jehova?
12. Bilong wanem famili Kristen i mas i stap isi wantaim?
13, 14. (a) Naomi i gat wanem laik long Rut tupela Orpa? (b) Haus bilong Kristen i mas i stap wanem kain ples malolo?
15. Yumi mas mekim wanem bilong kamapim amamas insait long famili?
16. Pasin bilong bosim gut bel inap helpim famili olsem wanem?
17, 18. (a) Olsem wanem famili i ken bihainim tok bilong 1 Korin 11:3? (b) Pasin bilong daun long man i gat wok long bosim famili, olsem wanem dispela inap helpim famili long kamapim bel isi God i save givim?
19. Olsem wanem pasin bilong toktok gut wantaim em i bikpela samting bilong helpim famili long i stap bel isi na amamas?
20. Olsem wanem yumi ken tok, pasin sori em i bikpela samting bilong helpim famili long i stap bel isi?
21. Wanem samting inap helpim bel isi na amamas i kamap moa yet insait long famili?
22. Famili i mas putim wanem samting olsem nambawan samting long i stap bilong ol?
[Piksa long pes 24]
Pasin bilong toktok gut wantaim i save helpim famili long bihainim bel isi God i save givim