Lain Bilong 1914—Bilong Wanem Em Bikpela Samting?
“Ol lain bilong kaunim dispela nius i save, inap sampela yia mipela bin wetim wanpela taim bilong bikpela hevi tru i kamap na bai Dispela Taim Nau i pinis, na mipela i ting dispela samting bai kamap strong wantu tasol long Oktoba 1914 o bihain liklik long dispela taim.”—Em tok bilong nius The Watch Tower and Herald of Christ’s Presence, bilong Me 15, 1911.
KIRAP long yia 1879 dispela nius Wastaua (long tok Inglis bipo ol i kolim The Watch Tower and Herald of Christ’s Presence) i bin tokaut planti taim olsem yia 1914 em i bikpela yia long tok profet bilong Baibel. Paslain liklik long yia 1914, Wastaua (tok Inglis) i tokaut olsem ol i ting “wanpela taim bilong bikpela hevi tru” bai kamap long dispela yia.
Sampela Kristen i bin autim dispela tok long olgeta hap bilong graun. As bilong en em ol save ol i bin kisim long ol tok bilong Baibel i stori long “7-pela yia” na taim bilong “ol man bilong ol arapela lain.” Ol i save dispela i makim wanpela bikpela hap taim bilong 2,520 yia—dispela hap taim i kirap long taim ol birua i daunim kingdom bilong Devit long Jerusalem na i pinis long Oktoba 1914.a—Daniel 4:16, 17; Luk 21:24.
Long Oktoba 2, 1914, Charles Taze Russell, long dispela taim em i stap presiden bilong Sosaiti Was Taua, em i tokaut strong olsem: “Taim bilong ol man bilong ol arapela lain i pinis; taim bilong ol king bilong ol em inap pinis.” Tok bilong em i tru olgeta! Ol man i no inap lukim ol bikpela samting i bin kamap long heven long Oktoba 1914, tasol long dispela taim Krais Jisas i bin kamap King na em i kirap mekim wok bilong em bilong bosim olgeta manmeri. “God i putim em i stap king olsem tumbuna bilong en Devit,” na em bai stap king oltaim.—Luk 1:32, 33; Kamapim Tok hait 11:15.
Tasol ating yu bai askim olsem: ‘Sapos Krais i bin kirap mekim wok king long 1914, bilong wanem pasin bilong graun i wok long i go moa nogut?’ Long wanem, dispela birua yumi no inap lukim, em Satan, em i stap yet. Inap long 1914, Satan em inap i go long heven. Tasol taim God i kamapim Kingdom bilong Em long heven long 1914, nau senis i kamap. Baibel i tok: “Bikpela pait i kirap long heven.” (Kamapim Tok Hait 12:7) Satan wantaim ol spirit nogut i bihainim em ol i lus long pait, na ol ensel long heven i tromoi ol i kam daun long graun. Nau bikpela hevi i kamap long ol man. Baibel i tok profet olsem: “Olsem na yu heven, na yupela olgeta lain i stap long heven, yupela i ken amamas. Tasol yu graun, na yu solwara, yupela lukaut. Bikpela hevi i laik kamap long yupela. Satan i go daun pinis long yupela, na em i belhat nogut tru. Em i save, em i gat sotpela taim tasol bilong i stap.”—Kamapim Tok Hait 12:12.
Taim Jisas i stap long graun, em i tok bai i gat ol samting i kamap long graun olsem mak, na bai ol man inap lukim na save, em i kam bek pinis na em i stap king long heven. Sampela i givim askim long em olsem, ‘Wanem taim ol dispela samting bai i kamap? Wanem mak bai i kamap pastaim na mipela i ken save, yu kam bek i stap na dispela taim i laik pinis?’ Em i bekim tok olsem, bai i gat ol bikpela pait na long sampela hap “bai i gat taim bilong bikpela hangre, na graun bai i guria. Dispela ol samting em i olsem pen i save kamap pastaim long meri i laik karim pikinini.”—Matyu 24:3, 7, 8.
Olsem na taim bikpela pait i kirap long 1914, long dispela taim i gat bikpela hangre tu, long wanem, long ol 4-pela yia bilong pait ol man i no inap wokim gaden na kamapim kaikai olsem long ol narapela taim. Na i gat ‘guria long sampela hap’ o nogat? I gat. Insait long 10-pela yia bihain long 1914 i gat 10-pela bikpela guria i bin bagarapim planti samting na kilim i dai planti man, winim 350,000. (Lukim blok.) Tru tumas, ol dispela samting i bin kamap long lain bilong 1914 i olsem “pen i save kamap pastaim long meri i laik karim pikinini.” Na bihain planti pen na hevi i bin painim ol man—i gat ol guria samting na ol bikpela hangre na planti planti bikpela pait samting.
Tasol tok bilong Kingdom bilong God em i kamap long heven long 1914 em gutpela tok, long wanem, dispela Kingdom bai stretim bek dispela graun na i no ken bagarap. Kingdom bai mekim olsem wanem? Em bai pinisim olgeta lotu giaman, na olgeta gavman nogut, na strong bilong Satan i save pulim ol man long mekim pasin nogut. (Daniel 2:44; Rom 16:20; Kamapim Tok Hait 11:18; 18:4-8, 24) Na tu, em bai kamapim nupela taim i gat “stretpela pasin tasol i stap long en.”—2 Pita 3:13.
Kwiktaim bihain long Namba Wan Pait, ol Baibel Stiuden (em nem bilong ol Witnes Bilong Jehova long dispela taim) ol i pilim bikpela wok ol i mas mekim, em hap bilong mak bilong Jisas i kam bek pinis na i stap King. Krais Jisas i bin mekim tok profet olsem: “Na bai ol i autim dispela gutnius bilong kingdom bilong God long olgeta hap bilong graun, bai olgeta lain manmeri i ken harim, na bihain tasol bai las de i kamap.”—Matyu 24:14.
Long 1919 ol i liklik lain na ol i kirap mekim dispela wok, tasol ol i wok strong long autim tok long olgeta hap na ol i no slek liklik long wok. Olsem na nau planti milion manmeri bilong planti kantri, winim 200, ol i kam bung na ol i kamap man bilong i stap aninit long Kingdom bilong God. Ol gutpela blesing tru i wetim ol dispela manmeri! Kingdom bai pinisim pait na hangre na pasin raskol na hatpela pasin. Em bai pinisim tu sik na i dai!—Buk Song 46:9; 72:7, 12-14, 16; Sindaun 2:21, 22; Kamapim Tok Hait 21:3, 4.
Taim lain bilong 1914 i no i dai pinis yet, wok bilong autim tok bilong Kingdom bai inapim pinis wok bilong en. Na long dispela taim, olsem Jisas i tok profet pinis, “bai i gat bikpela hevi tru. Stat long taim graun i nupela yet na i kam inap long nau, kain hevi olsem i no bin kamap bipo. Na bihain tu bai i no gat kain hevi olsem i kamap gen. Na sapos God i no bin sotim taim bilong ol dispela hevi, orait olgeta manmeri bai i lus. Tasol em i tingting long ol manmeri em i makim pinis. Olsem na bai em i sotim dispela taim.”—Matyu 24:21, 22.
Nogut yu popaia olsem ol manmeri i stap paslain liklik long 1914. Ol samting i no ken i stap olsem tasol i go inap long olgeta taim bihain. Nogat. Ol bikpela senis tru i laik kamap. Na ol gutpela samting tru bai painim ol man i bihainim gutpela tingting.
Orait, harim tok bilong wanpela profet bilong bipo, em i tok: “Yupela ol manmeri i no save bikhet na sakim tok bilong Bikpela, yupela i mas i kam long em. Yupela i mas daunim yupela yet na mekim pasin i stret. Sapos yupela i mekim olsem, orait taim Bikpela i belhat na bekim pe nogut long ol manmeri, yupela bai i no inap bagarap.” (Sefanaia 2:3) Yumi ken bihainim dispela tok olsem wanem? Ol stori i kamap bihain long dispela bai bekim dispela askim.
[Ol Futnot]
a Bilong kisim sampela save moa long dispela, lukim Sapta 16 long buk Yu Inap i Stap Oltaim Long Paradais Long Graun, em Sosaiti Wastaua bilong Nu Yok i wokim.
[Sat long pes 7]
Ol Guria Insait Long Tenpela Yia Bihain Long 1914
Det: Ples: I Dai:
Janueri 13, 1915 Avesano, Itali 32,600
Janueri 21, 1917 Bali, Indonesia 15,000
Februeri 13, 1918 Provins Kwangtung, Saina 10,000
Oktoba 11, 1918 Poto Riko (hap wes) 116
Janueri 3, 1920 Verakrus, Meksiko 648
Septemba 7, 1920 Retso di Kalabria, Itali 1,400
Disemba 16, 1920 Provins Ningsia, Saina 200,000
Mas 24, 1923 Provins Seswan, Saina 5,000
Me 26, 1923 Iran (hap not-is) 2,200
Septemba 1, 1923 Tokyo-Yokohama, Japan 99,300
Ol i kisim dispela long lista bilong ol bikpela guria i bin kamap long graun, em lista i stap long buk Terra Non Firma, bilong James M. Gere na Haresh C. Shah.