Wastaua INTENET LAIBRERI
Wastaua
INTENET LAIBRERI
Tok Pisin
  • BAIBEL
  • Ol PABLIKESEN
  • Ol MITING
  • w92 11/1 p. 10-15
  • Skul Bilong Bipo

No gat vidio bilong dispela seksen.

Sori, popaia kamap long lodim vidio.

  • Skul Bilong Bipo
  • Wastaua i Tokaut Long Kingdom Bilong Jehova—1992
  • Ol Liklik Het Tok
  • Wankain Infomesen
  • Papa i Stap Tisa
  • Skul Bilong Ol Israel
  • Pasin Bilong Skulim Ol
  • Ol Samting Ol i Lainim
  • Ol Pris, na Livai, na Profet
  • Skul Bilong Ol Taim Ol i Stap Kalabus na Bihain Long Kalabus
  • Skul Bilong Ol Saveman
  • Skul—Mekim Wok Long En Bilong Litimapim Nem Bilong Jehova
    Wastaua i Tokaut Long Kingdom Bilong Jehova—1996
  • Skul i Gat As Bilong En
    Wastaua i Tokaut Long Kingdom Bilong Jehova—1992
  • Baibel i Laik Pasim Yumi Long Skul Gut?
    Kirap!—1998
  • Skul—Samting Yumi Lus Long En, Samting Yumi Kisim
    Wastaua i Tokaut Long Kingdom Bilong Jehova—1983
Lukim Moa
Wastaua i Tokaut Long Kingdom Bilong Jehova—1992
w92 11/1 p. 10-15

Skul Bilong Bipo

“Mas lainim ol dispela lo long ol pikinini bilong yupela.”​—⁠LO 11:19.

1. Olsem wanem yumi save Jehova i laik skulim lain bilong em?

JEHOVA em i Nambawan Tisa. Long olgeta taim em i givim save long lain bilong em. Em i lainim ol long laik bilong em na long pasin bilong em. Inap planti milion milion yia Pikinini bilong em i bin stap wantaim em na kisim save long em na i stap olsem “saveman i bosim wok” bilong em. (Sindaun 8:30) Taim Jisas i stap long graun em i tok: “Mi save autim olgeta tok olsem Papa i bin soim mi.” (Jon 8:28) Elihu i tok, God “em i gutpela tisa tru,” na Elihu i tok: “Husat inap skulim yumi olsem em?” (Jop 36:22) Na profet Aisaia tu i tok Jehova em i Nambawan Tisa. Em i tok: “Bikpela . . . bai i stap wantaim yupela na skulim yupela.” Na Jehova i tok: “Bai mi yet mi skulim ol pikinini bilong yu, na bai ol i gat gutpela sindaun tru.” (Aisaia 30:20; 54:13) Tru tumas, Jehova i laik bai ol man i mas lain na kisim save na ol i no ken i stap longlong.

Papa i Stap Tisa

2, 3. (a) Ol papa bilong bipo i save, wok bilong skulim pikinini i wanem kain wok? Jehova i givim wanem wok long Abraham? (b) Bilong wanem Jehova i laik bai Abraham i ken skulim ol pikinini bilong em?

2 Long bipo, namba wan wok bilong papa, em i mas lainim ol pikinini bilong em. Wokman bilong God i gat wok long lainim ol pikinini bilong em, na em i save, dispela em wanpela wok bilong lotu. Jehova i tok long wokman bilong em, em Abraham, olsem: “Mi makim em pinis bai em i ken tokim ol pikinini . . . long ol i mas bihainim tok bilong mi . . . na stretpela pasin tasol. Na bai mi mekim olgeta samting long em olsem mi bin promis long em.”​—⁠Stat 18:19.

3 Olsem na long ai bilong Jehova, wok bilong skulim ol pikinini i bikpela samting. God i laik bai Abraham na Aisak na Jekop i mas skulim famili bilong ol long stretpela pasin bilong Jehova na bai lain bilong ol long bihain ol inap bihainim ol lo na tok bilong em. Olsem bai em i ken truim ol tok promis bilong em long lain tumbuna pikinini bilong Abraham, em “olgeta lain [man] long graun . . . na . . . mekim gut long ol.”​—⁠Stat 18:18; 22:​17, 18.

Skul Bilong Ol Israel

4, 5. (a) Wanem as bilong skul bilong ol Israel na i narapela kain long skul bilong ol narapela lain? (b) Buk i tok, husat tasol bilong ol narapela lain ol i save skul na kisim save, na i no olsem ol Israel i mekim? Bilong wanem i no hatwok long ol Israel i ken skul na kisim save?

4 Wanpela buk (Encyclopaedia Judaica) i tok: ‘Baibel i as bilong ol skul bilong lain Israel bilong bipo.’ Jehova i makim Moses bilong kamap namba wan tisa bilong ol. (Lo 1:​3, 5; 4:⁠5) Jehova i givim tok long Moses, na Moses i givim dispela tok long ol man. (Kisim Bek 24:⁠3) Olsem na Jehova yet em i Tisa tru bilong ol, na Moses em namelman tasol. Tasol ol narapela lain i no olsem.

5 Na dispela buk i tok: ‘Long hap bilong Mesopotemia na Isip, ol saveman tasol i save skul na lain long ol buk, tasol ol Israel i no olsem, long wanem, rait bilong ol i gat ol leta na i no hatwok long kaunim. Dispela kain rait i gutpela bilong skulim ol man, na i winim rait bilong ol Isip na Mesopotemia na Kenan. Olsem na planti man inap skul na kisim save, na i no ol saveman na pris tasol em rait bilong ol i narapela kain.’

6. Baibel i tok wanem na yumi save ol Israel bilong bipo yet ol i save long rit rait?

6 Baibel i kamapim klia olsem ol Israel i man bilong rit rait. Paslain long taim ol i go insait long Graun Bilong Promis, Jehova i tokim ol long raitim ol lo bilong em long ol dua bilong ol. (Lo 6:​1, 9; 11:20; 27:​1-3) Tru, dispela em i tok piksa, tasol ol i mas inap rit rait na bai ol i ken save long dispela tok na pilim. Sapos yumi lukim Josua 18:9 na Hetman 8:14 yumi ken save, taim ol Israel i no gat wanpela king yet, planti man ol inap rit rait na i no Moses na Josua na ol narapela hetman tasol.​—⁠Kisim Bek 34:27; Josua 24:⁠26.

Pasin Bilong Skulim Ol

7. (a) Long lain Israel, husat i bin skulim ol pikinini? (b) Wanpela man Frans i tok wanem long dispela samting?

7 Long Israel papamama i bin skulim pikinini bilong ol taim ol i liklik yet. (Lo 11:​18, 19; Sindaun 1:⁠8; 31:26) Long wanpela buk long tok Frans (Dictionnaire de la Bible) wanpela saveman bilong Baibel, em E. Manseno, em i tok: ‘Taim pikinini inap toktok ol i lainim em long kolim sampela tok bilong Baibel. Mama i save kolim kolim wanpela ves, na taim pikinini i lain pinis long kolim, mama bai lainim em long narapela ves. Bihain ol i givim rait long em na bai em i ken lukim ol dispela ves em i save pinis long en. Nau em i ken kirap long lain moa long pasin bilong kaunim tok, na taim em i bikpela em i ken kaunim na tingim Lo bilong God na lainim ol samting bilong lotu.’

8. (a) Ol i mekim wanem bilong kisim save? (b) Ol i gat wanem ol samting bilong helpim ol long tingim gut tok na kisim save?

8 Bilong kisim save, ol i mas lain lain i go inap long taim dispela save i pas pinis long tingting bilong ol. Ol i mas lain long ol lo bilong Jehova na ol samting em i bin mekim long lain bilong em na putim ol dispela tok long bel bilong ol. (Lo 6:​6, 7) Ol i mas tingting long ol dispela samting. (Song 77:​11, 12) I gat sampela samting bilong helpim ol yangpela na lapun long mekim olsem. Ol i tingim namba wan leta bilong ol wan wan hap rait, na dispela i helpim ol long kisim gut save. (Long Baibel Hibru i gat dispela kain samting long Sindaun 31:​10-31.) Na long sampela rait, namba wan leta bilong ol wan wan hap tok bilong en i wankain leta tasol. Na sampela rait i kolim ol namba olsem long Sindaun 30:​15-29. Ol dispela samting i helpim ol long tingim gut tok na kisim save. Ol saveman i bin skelim wanpela olpela rait Hibru ol i bin painim, na ol i tok, skulmanki i bin raitim bilong helpim em long tingim gut ol samting.

Ol Samting Ol i Lainim

9. (a) Wanem bikpela samting ol yangpela i mas lain long en? (b) Wanpela buk i tok wanem long dispela?

9 Tasol ol i no lain long rit rait tasol. Ol i mas lain long ol samting i bin kamap bipo, olsem ol gutpela samting Jehova i bin mekim long lain bilong em. Dispela i bikpela samting bilong ol yangpela i mas lainim, na taim ol i kamap bikpela na kamapim pikinini, ol i mas lainim ol olsem tasol. (Lo 4:​9, 10; Song 78:​1-7) Long olgeta yia long taim bilong ol kibung, em gutpela taim bilong ol papa i skulim ol pikinini bilong ol long ol dispela samting. (Kisim Bek 13:14; Wok Pris 23:​37-43) Wanpela buk (The International Standard Bible Encyclopedia) i tok: ‘Papa Hibru i bin skulim ol pikinini taim ol i stap long haus, na em i lainim ol long stori bilong ol dispela kibung, olsem na ol i save long ol samting God i bin mekim bipo, na ol samting ol yet i mas mekim, na ol tok promis bilong God long ol samting em bai mekim bilong helpim lain bilong em long bihain.’

10. Pikinini meri i bin lainim wanem kain wok? Pikinini man i bin lainim wanem kain wok?

10 Na papamama mas lainim ol long ol samting bilong graun tu. Ol meri i mas lain long ol wok bilong haus. Sindaun sapta 31 i kolim planti kain wok olsem, em pasin bilong wokim tret na laplap, na kukim kaikai, na lukautim ol wok bilong haus. Papa i save lainim ol pikinini man long ol wok em yet i save mekim, olsem wokim gaden o wokim ol samting. Ol bikman Juda i tok: ‘Sapos papa i no lainim pikinini long mekim wanpela wok, pikinini bai kamap stilman.’

11. Bilong wanem ol Israel i bin skulim gut ol man? Olsem na ol yangpela bilong nau i mas mekim wanem?

11 Ol sapta bilong Sindaun i kamapim klia olsem ol Israel i save skulim gut ol man long ol samting bilong spirit, long wanem, ol i laik “givim gutpela save long ol yangpela,” na gutpela tingting, na stretim ol, na bai ol i “mas aninit long Bikpela.” (Sindaun 1:​1-7; 2:​1-14) Olsem na ol yangpela long lain bilong God long nau ol i mas wok strong long stadi gut na kisim save.

Ol Pris, na Livai, na Profet

12. Papamama Israel i bin lainim ol pikinini, na husat moa i bin lainim ol? Wanem insait bilong dispela tok “lo” long tok ples Hibru?

12 Papamama i bin lainim ol pikinini long planti ol samting, tasol long rot bilong ol pris na Livai na profet Jehova i skulim ol na givim sampela save moa long ol. Taim Moses i givim laspela tok long lain bilong Livai em i tok: “Bai ol i lainim ol Israel long bihainim lo bilong yu.” (Lo 33:​8, 10) Dispela tok “lo” long tok ples Hibru (toh·rahʹ) i olsem “skulim” na “lainim.” Wanpela buk (Encyclopaedia Judaica) i tok: ‘Insait bilong dispela tok (toh·rahʹ) i olsem “mekim wok tisa,” o “bilip bilong lotu,” o “lainim man na givim save long em.” ’

13. Olsem wanem Lo bilong ol Israel i narapela kain long lo bilong ol narapela lain?

13 Olsem na lain Israel i narapela kain long ol narapela lain long bipo na long nau tu. Long nau, ol man bilong politik i holim wok gavman, na ol i gat ol lo bilong ol, tasol ol man nating i no save gut long ol dispela lo, olsem na ol i save popaia na brukim lo, na nau ol i mas tromoi bikpela mani long baim loya bilong helpim ol long winim kot. Na long ol bikpela skul ol saveman i lain long ol samting bilong dispela kain lo. Tasol God i bin givim save long lain Israel long rot bilong Lo bilong em yet, na dispela Lo i lainim ol long pasin bilong lotuim God na long pasin ol i mas bihainim na i stret long laik bilong God. Lo i tok, ol i mas laikim tumas God na laikim ol narapela man, tasol ol lo bilong dispela graun i no gat dispela tok long en. (Wok Pris 19:18; Lo 6:⁠5) Dispela Lo i no mekim ol i bel hevi. Em i kolim ol samting ol i mas bilip long en na kisim save long en, tasol ol i mas lainim na bai ol i ken save long en.

14. Wanem as na Jehova i bin rausim ol pris Livai? (Malakai 2:​7, 8)

14 Taim ol pris na Livai i stap gut long Jehova ol i lainim gut ol man, tasol planti taim ol i no mekim wok bilong ol, olsem na lain Israel i no kisim save, na nau ol i sot long save bilong Lo bilong God. Dispela samting i mekim na nau hevi i painim ol pris wantaim ol narapela man. Namel long yia 800 na 745 paslain long Krais, Jehova i bin tok profet olsem: “Ol manmeri i no save bihainim mi, olsem na bai ol i bagarap. Yupela ol pris tu i no save bihainim mi na yupela i sakim pinis tok bilong mi. Olsem na bai mi rausim yupela. Na mi no ken larim ol pikinini bilong yupela i kamap pris bilong mi.”​—⁠Hosea 4:⁠6.

15. (a) Jehova i bin kamapim husat moa bilong skulim ol man? Wanpela saveman i tok wanem long wok bilong ol long skulim ol man? (b) Taim ol Israel na Juda i lusim Jehova, wanem samting i painim ol?

15 Na Jehova i bin kamapim ol profet tu bilong skulim ol man. Baibel i tok: “Bikpela i bin salim ol profet i go long ol Israel na Juda, bilong givim strongpela tok long ol olsem, ‘Yupela tanim bel na lusim pasin nogut bilong yupela na bihainim olgeta lo na tok bilong mi. Ol dispela lo em mi bin givim long ol tumbuna bilong yupela, na ol dispela tok mi bin autim long maus bilong ol wokman bilong mi, ol profet.’ ” (2 King 17:13) Wanpela saveman bilong Frans, em Rolan de Vo, em i tok: ‘Ol profet i gat wok long kolim ol samting bai kamap bihain, tasol ol i gat wok tu long skulim ol man, na taim spirit i kirapim ol long kolim ol samting bai kamap bihain, dispela i strongim ol tu long autim tok bilong God long ol man. Taim ol Israel i gat king, ol profet i gat wok long skulim ol man long ol samting bilong lotu na gutpela pasin, na ol i nambawan tisa, maski sampela taim ol man i no save harim tok bilong ol.’ Long taim ol pris na Livai i no skulim ol man, ol i sot nau long save, na ol i no harim tok bilong ol profet tu, olsem na ol i lusim Jehova, na nau ol Asiria i daunim Samaria long yia 740 paslain long Krais, na ol Babilon i mekim olsem long Jerusalem long yia 607 paslain long Krais.

Skul Bilong Ol Taim Ol i Stap Kalabus na Bihain Long Kalabus

16, 17. (a) Daniel wantaim 3-pela poroman bilong em i mas lain long wanem samting? (b) Olsem wanem ol samting bilong Babilon i no pundaunim 4-pela?

16 Tenpela yia paslain long taim Jerusalem i bagarap, King Nebukatnesar i kisim King Jehoiakin wantaim sampela bikman Juda i go kalabus long Babilon. (2 King 24:15) Daniel na 3-pela narapela yangpela i kalabus tu wantaim ol. (Daniel 1:​3, 6) Nebukatnesar i tok, dispela 4-pela i mas lain inap 3-pela yia long “rit na rait long tok ples bilong ol Babilon,” na “ol i mas kisim wankain kaikai na dring olsem ol lain man long haus bilong king i save kisim.” (Daniel 1:​4, 5) Dispela inap pulim ol na opim rot long ol long brukim lo bilong Jehova. Na i no tok ples tasol ol i mas lainim. Wanpela man (C. F. Keil) i tok: ‘Ol Babilon i laik bai Daniel na 3-pela poroman bilong em i mas lain long ol bikpela save bilong ol pris na bikman Babilon.’ Na ol i mas was tu long dispela kaikai ol i givim long ol, nogut ol i kaikai samting em lo bilong God i tambuim ol long kaikai.

17 Daniel i olsem tokman bilong 4-pela, na kwiktaim em i tokim ol Babilon, 4-pela i no ken kaikai o dring samting i tambu long ol na bai bel bilong ol i gat tok. (Daniel 1:​8, 11-13) Olsem na Jehova i mekim gut long ol na em i stiaim tingting bilong man i bringim kaikai long ol na bai dispela man i bihainim laik bilong 4-pela. (Daniel 1:​9, 14-16) Na maski ol i mas lain inap 3-pela yia long save bilong ol Babilon, dispela i no pulim ol o pundaunim ol, nogat; ol i pas strong yet long Jehova na long stretpela lotu bilong em. (Daniel sapta 3 na sapta 6) Jehova i helpim ol na dispela 3-pela yia i no bagarapim ol na bai ol i lus, nogat. “God i givim gutpela save na tingting long Daniel wantaim ol tripela pren bilong en na ol i gat bikpela save tru long olkain tok i stap long ol buk, na ol i gat gutpela save long planti arapela samting. Na tu, God i givim save long Daniel bilong autim as bilong ol driman. King i askim ol long planti kain samting na em i lukim olsem save bilong ol i winim tru save bilong ol saveman bilong Babilon. Ol dispela saveman i no inap tru long ol dispela 4-pela man bilong Juda.”​—⁠Daniel 1:​17, 20.

18. Taim ol Juda i lusim kalabus, ol i kisim save olsem wanem?

18 Taim ol Juda i lusim kalabus pinis long Babilon, Esra i mekim bikpela wok long skulim ol. Em i pris na em “i man bilong wok strong long kisim save long lo bilong Bikpela na long bihainim gut dispela lo. Na tu em i wok long skulim gut ol Israel long olgeta tok bilong lo bai ol tu i ken bihainim.” (Esra 7:10) Ol gutpela Livai i helpim em long mekim olsem, “na Esra i ritim lo long ol [man], na ol Livai i autim as bilong lo.” (Nehemia 8:⁠7) Esra em i save gut long ol tok bilong Baibel na em i man bilong raitim. (Esra 7:⁠6) Long taim em i stap, i gat ol narapela tu i save gut long ol tok bilong Baibel.

Skul Bilong Ol Saveman

19. Taim Jisas i stap long graun, husat i bin skulim ol man? Bilong wanem Jisas na ol disaipel i no go long bikpela skul bilong ol dispela lain?

19 Taim Jisas i stap long graun, i gat ol saveman na tisa i stap na ol i bihainim ol stori na pasin bilong tumbuna na ol i no lainim ol man long tok tru bilong Baibel. Ol i laik bai ol man i kolim ol olsem “Tisa,” long wanem, dispela i save litimapim nem bilong ol. (Matyu 23:​6, 7) Ol saveman bilong Lo na sampela Farisi tu ol i save skulim ol man long Lo. (Aposel 5:34) Jisas i sutim tok long ol olsem: “Yupela i save daunim tok bilong God na litimapim pasin yupela i bin kisim long ol tumbuna.” (Matyu 15:​1, 6, 9) Olsem na Jisas na ol disaipel bilong em i no bin skul long skul bilong ol dispela saveman o Farisi.​—⁠Jon 7:​14, 15; Aposel 4:13; 22:⁠3.

20 Yumi bin stori hia long skul bilong ol man bilong bipo na olsem wanem ol i bin lain na kisim save, na nau yumi save, Jehova i Nambawan Tisa bilong lain bilong em. Moses em i rot bilong Jehova long kirapim wanpela gutpela pasin bilong skulim ol Israel. Tasol bihain ol bikman Juda i kamapim pasin bilong ol yet long givim save long ol man, na ol i lainim ol man long ol samting i no wankain olsem tok bilong God long Baibel. Jisas i no bin go long skul bilong ol, tasol em i nambawan Tisa, winim olgeta narapela tisa. (Matyu 7:​28, 29; 23:8; Jon 13:13) Na em i givim wok long ol disaipel bilong em long lainim ol man, na mekim olsem i go inap long pasin bilong dispela graun i pinis. (Matyu 28:​19, 20) Bilong mekim olsem, ol yet i mas lain na kisim save na kamap gutpela tisa. Olsem na long nau ol Kristen tru i mas ting olsem wanem long wok bilong stadi na lain na kisim save? Orait, stori bai kamap bihain bai toktok long dispela samting.

Traim Tingim

◻ Olsem wanem yumi save Jehova i laik bai lain bilong em i mas skul na kisim save?

◻ Olsem wanem skul bilong ol Israel i no wankain olsem bilong ol narapela lain?

◻ Yangpela Israel i bin skul long wanem samting?

◻ Wanem pasin bilong ol Israel long skulim man?

◻ Bilong wanem Jisas na ol disaipel i no go long bikpela skul bilong ol Juda?

20. Yumi stori pinis long skul bilong ol man bilong bipo, na dispela i givim wanem save long yumi? Olsem wanem yumi save, lain bilong Jehova i mas kisim save?

[Piksa long pes 14]

Long Babilon ol i mas skul, tasol dispela samting i no pulim Daniel na ol poroman bilong em long lusim Jehova

    Tok Pisin Pablikesen (1983-2025)
    Log Aut
    Log In
    • Tok Pisin
    • Serim
    • Preferens
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Ol Lo Bilong Yusim
    • Privacy Policy
    • Ol Praivesi Seting
    • JW.ORG
    • Log In
    Serim