Ol Man Bilong Toktok Planti Ol i No Stap Amamas

TAIM ol Israel i lusim kalabus long Isip na ol i kamap fri, ol i amamas tru, tasol dispela amamas i pinis insait long sampela wik tasol na ol i kamap bel hevi. Ol i kirap toktok planti long kaikai. Long namba tu mun bilong ol long wokabaut, ol i tok, sapos ol i stap kalabus gen long Isip, dispela i gutpela moa na i winim i stap bilong ol long dispela ples nogut ol i wokabaut long en. Ol i toktok planti i go, na dispela i mekim na ol i les long bihainim tok bilong Jehova. Em nau, dispela pasin bilong toktok planti i givim bikpela hevi long ol​—⁠dispela lain i bin lusim Isip ol i no inap i go insait long Graun Bilong Promis.​—⁠Kisim Bek 16:​1-3; Namba 14:​26-30.

Tasol yumi olgeta i save toktok planti long sampela taim, a? Yumi toktok planti long wok, o long kaikai, o bikpela san o ren, o ol pikinini, o ol man i stap klostu long yumi, o pe bilong ol samting. Yumi olgeta man i gat sin na yumi no gutpela oltaim, na ating dispela i save kirapim yumi long toktok planti.​—⁠Rom 5:⁠12; Jems 3:⁠2.

Bilong wanem yumi save toktok planti? Ating yumi bel hevi long wanpela samting, o yumi gat sik, o kain samting olsem, na yumi toktok planti bilong mekim bel bilong yumi i gutpela liklik. O ating yumi tingting, “Mi inap mekim gut dispela wok, winim dispela narapela man.” Na sampela taim pasin bilong man o meri i skrapim bel bilong yumi. Tasol sampela taim i gat as tru na yumi toktok planti.

Tasol maski i gat wanem as, sapos yumi wok long toktok planti olsem ol Israel i bin mekim, dispela inap bagarapim tru yumi. Yumi inap kamap olsem man bilong toktok planti oltaim, na yumi toktok planti long pasin bilong Jehova long mekim ol samting. Dispela em i nogut tru, a? Orait, sapos yumi gat tok long wanpela samting na dispela i gat as bilong en, yumi mas mekim wanem?

Taim Yumi Gat Tok Long Man

Sapos yumi gat tok long wanpela samting i no bikpela samting tru, yumi mas askim skin bilong yumi, ‘Mi inap mekim pasin sori na lusim tingting long dispela samting?’ Tru, ating i gat as na yumi gat tok long wanpela man o wanpela wanbilip. Ating em i bin mekim rong long yumi. Tasol sapos yumi go long ol man na toktok planti long dispela, yu ting dispela inap stretim dispela hevi? Baibel i tok long Kolosi 3:13: “Sapos wanpela man namel long yupela em i gat tok long narapela brata i bin mekim rong long em, orait em i mas . . . lusim sin bilong dispela brata. Bikpela em i lusim pinis sin bilong yupela, na olsem tasol yupela tu i mas lusim sin bilong ol arapela.” Olsem Baibel i tok, i gutpela sapos yumi ken lusim dispela rong man i mekim long yumi, nogut yumi toktok planti.​—⁠Matyu 18:​21, 22.

Na olsem wanem sapos em i bikpela rong tru na yumi no inap lusim tingting long en? Ating i gat as na yumi kamapim. Bipo “i gat planti tok moa i kamap long ol kain kain pasin nogut tru i wok long kamap long Sodom na Gomora,” na Jehova i harim na em i kirap mekim ol samting bilong pinisim dispela pasin nogut. (Stat 18:​20, 21) Na bihain long Pentikos bilong yia 33, taim ol disaipel i tilim kaikai long ol meri em man bilong ol i dai pinis, ol i helpim ol meri i save mekim tok Hibru, tasol ol i no helpim ol narapela. Em nau, ol meri i save tok Grik ol i bel hevi na toktok planti long dispela. Bihain ol aposel i harim, na kwiktaim ol i makim sampela brata i gat gutpela tingting ol i ken stretim dispela hevi.​—⁠Aposel 6:​1-6.

Na ol elda Kristen long nau tu, taim wanpela i gat tok long rong wanpela brata i mekim long em, orait, taim ol elda i harim, kwiktaim ol i mas kirap mekim ol samting bilong stretim. Baibel i tok: “Sapos yu pasim yau na yu no laik harim ol rabisman i singaut long yu bilong helpim ol, orait bihain ol man bai i no harim singaut bilong yu tu.” (Sindaun 21:13) Olsem na ol elda i no ken pasim yau taim wanpela i laik kamapim hevi bilong em​—⁠ol i mas putim gut yau. Na sapos yumi harim wanpela i toktok planti long wanpela samting, gutpela yumi tokim em long kamapim dispela hevi long ol elda, nogut yumi go na kamapim long ol narapela.

Tasol yumi save, sampela taim yumi save toktok planti na i no gat as tru bilong en. Orait nau yumi ken stori long pasin bilong ol Israel taim ol i wokabaut long ples drai nating, na bai yumi ken save, sapos wan wan taim yumi toktok planti, dispela inap mekim na yumi kamap man bilong toktok planti oltaim.

Tingting Bilong God

Taim ol Israel i toktok planti long kaikai, dispela i kamapim tupela samting nogut bilong en. Namba wan samting i olsem: Taim wanpela man i toktok planti, dispela pasin i save kalap long ol narapela tu. Baibel i tok, “Ol i kros na toktok planti long Moses na Aron.” (Kisim Bek 16:⁠2) Ating pastaim wan wan tasol i bin kirap toktok planti long kaikai, tasol bihain olgeta i mekim.

Namba tu samting i olsem: Taim man i toktok planti, em i save bilasim gut tok. Ol Israel i mekim olsem. Ol i tok, i gutpela sapos ol i bin i stap long Isip, long wanem, ol inap kaikai bret na abus inap long laik bilong ol yet. Ol i tok, Moses i bringim ol i kam long ples drai nating bambai ol i ken i dai long hangre.​—⁠Kisim Bek 16:⁠3.

Olsem wanem? I stap bilong ol Israel long ples nating em i nogut tru olsem ol i tok? Tru ating ol i sot liklik long kaikai, tasol Jehova i save pinis long dispela na bihain em i salim mana long ol bilong inapim kaikai bilong ol. Taim ol i toktok planti olsem, dispela i kamapim klia olsem ol i no bilip long God. Taim ol i bin i stap kalabus long Isip, i gat as tru na ol i krai na toktok planti, long wanem, sindaun bilong ol i nogut. (Kisim Bek 2:23) Tasol taim Jehova i helpim ol long lusim dispela kalabus, ol i kirap toktok planti long kaikai. I no stret ol i mekim olsem. Moses i tokim ol: “Yupela i no tok kros long mipela. Nogat. Yupela i tok kros long [Jehova] tasol.”​—⁠Kisim Bek 16:⁠8.

Planti taim ol Israel i toktok planti. I no longtaim na ol i kirap toktok planti long mana. (Namba 11:​4-6) Bihain liklik, taim 12-pela man bilong lukstil long Graun Bilong Promis ol i kam bek, 10-pela i toktok planti na ol i tok, sapos ol Israel i go insait long dispela ples, ol inap kisim bagarap. Ol Israel i harim na ol i kros na i tok, “I gutpela sapos mipela i bin i dai long Isip o long dispela ples drai nating.” (Namba 14:⁠2) Olaman! Ol i no tenkyu liklik long Jehova! Olsem na Jehova i tokim Moses: “Planti taim ol dispela lain manmeri i sakim tok bilong mi na i no bilip long mi.” (Namba 14:11) Em nau, Jehova i givim strafe long ol na ol i mas raun nabaut long dispela ples drai nating inap 40 yia, inap long taim dispela lain i bin lusim Isip ol i dai pinis.

Aposel Pol i toksave long ol Kristen olsem ol i no ken bihainim pasin bilong ol dispela Israel em ol i kamap man bilong toktok planti na ol i dai long ples drai nating. (1 Korin 10:​10, 11) Em nau, yumi toktok planti oltaim, dispela inap bagarapim bilip bilong yumi, na bihain Jehova i no ken laikim yumi.

Tasol Jehova i no save les kwik long ol wokman bilong em, em sampela taim ol i gat hevi na ol i toktok planti long dispela. Bipo Kwin Jesebel, em meri nogut tru, em i mekim nogut long Elaija, olsem na Elaija i ranawe i go long Maunten Horep. Em i ting, nau wok profet bilong em i pinis. Em i ting em wanpela tasol i lotuim Jehova long Israel. Tasol dispela tingting i kranki. Jehova i laik strongim bilip bilong Elaija na em i soim Elaija long strong bilong Em. Em i tokim Elaija, i gat 7,000 man i stap yet long Israel na ol i save lotuim Jehova, na i gat bikpela wok yet dispela man i mas mekim. Olsem na Elaija i lusim tingting long kros bilong em na em i strong long i go mekim dispela wok. (1 King 19:​4, 10-12, 15-18) Long pasin bilong gutpela tingting, ol elda tu i ken givim gutpela tok long ol man i stap gut long wok bilong Jehova na bai ol i ken mekim gut bel bilong ol na ol i ken save, wok ol i mekim i bilong kamapim laik bilong Jehova.​—⁠1 Tesalonaika 5:⁠14.

Daunim Pasin Bilong Toktok Planti

Olsem wanem yumi inap daunim pasin bilong toktok planti? Taim man i save long ol samting nogut em smok inap mekim long skin bilong em, dispela i strongim ol long lusim smok. Olsem tasol sapos yumi save, pasin bilong toktok planti inap bagarapim yumi, dispela save inap strongim yumi long lusim dispela pasin.

Ol man i daunim pasin bilong toktok planti, dispela i helpim ol olsem wanem? Taim ol i laik skelim gut ol samting, ol inap kisim tingting bilong Jehova long Baibel. Taim man i toktok planti, i hatwok long em i kisim tingting bilong Jehova long dispela hevi. Ol Israel i lusim tingting long Jehova i bin helpim ol long lusim kalabus na em i bin brukim solwara Retsi na ol i abrusim ol birua. Pasin bilong ol long toktok planti i mekim na ol i no inap pilim strong bilong Jehova, na ol i no stap belgut. Olsem na ol i no bilip moa long Jehova na wetim em i helpim ol.

Na taim man i skelim gut ol hevi bilong em, em inap pilim olsem ol pasin kranki bilong em yet i as bilong sampela hevi bilong em. Olsem na ating em i no ken mekim gen dispela pasin kranki. Jeremaia i bin tokim ol Israel olsem ol i no ken toktok planti long ol hevi i painim ol taim Jerusalem i bagarap, long wanem, rong ol yet i mekim i as bilong ol dispela hevi, na ol i mas save long dispela samting bambai ol inap tanim bel na kam bek long Jehova. (Krai 3:​39, 40) Disaipel Jut tu i givim strongpela tok long ol man “i save givim baksait long God” na ol i no laik bai Jehova i bosim ol, olsem na ol i “bel nogut long olgeta samting i kamap long ol, na ol i save toktok planti oltaim.”​—⁠Jut 3, 4, 16.

Olsem King Solomon i tok, “Pasin bilong belgut i olsem marasin bilong mekim man i stap gut. Tasol sapos tingting bilong man i bagarap, dispela i olsem sik nogut i wok long bagarapim ol bun bilong en.” (Sindaun 17:22) Sapos yumi toktok planti oltaim, dispela i mekim na yumi no stap belgut. Tasol ol man i save tingting na toktok long “olgeta pasin yumi save amamas tru long lukim ol man i mekim,” ol i save stap belgut.​—⁠Filipai 4:⁠8.

Sapos yumi lukim ol gutpela pasin bilong ol man na yumi no tingim ol liklik pasin kranki bilong ol, dispela bai helpim yumi long i stap belgut. Maski yumi gat sampela hevi long i stap bilong yumi, yumi ken karim ol dispela hevi, nogut oltaim yumi wok long toktok planti long hevi bilong yumi. Yumi ken tingim ol hevi em i samting bilong strongim bilip bilong yumi na lainim yumi long pasin bilong sanap strong.​—⁠Jems 1:⁠2, 3.

Na yumi mas save, taim yumi toktok planti, yumi no bagarapim yumi yet tasol; yumi inap bagarapim bilip bilong ol narapela man. Taim 10-pela man bilong lukstil i toktok planti long i go insait long Graun Bilong Promis, em nau, lain Israel olgeta i ting ol i no inap i go insait na daunim ol birua na kisim dispela graun. (Namba 13:25–14:⁠4) Na long narapela taim ol Israel i wok long krai na toktok planti na Moses i bel hevi stret long dispela na em i tokim Jehova long kilim em i dai. (Namba 11:​4, 13-15) Tasol sapos yumi mekim ol gutpela tok, ating yumi inap strongim bilip bilong ol man na helpim ol long i stap belgut.​—⁠Aposel 14:​21, 22.

Ating sampela taim yumi kros na yumi laik toktok planti long ol wanwok o ol pren o famili bilong yumi o ol elda long kongrigesen, tasol Jehova i laik kirapim yumi long “laikim tru ol arapela.” Sapos yumi laikim tru ol, bai yumi haitim ol popaia bilong ol na yumi no kamapim. (1 Pita 4:⁠8) Tasol gutpela tru Jehova i tingim yumi i olsem graun tasol, na em i no save kaunim ol popaia bilong yumi. (Song 103:​13, 14; 130:⁠3) Sapos yumi olgeta i wok long bihainim pasin bilong em, ating bai yumi no toktok planti tumas.

Taim ol man i kamap gutpela olgeta, bai i no gat as na ol i toktok planti long i stap bilong ol. Tasol nau yumi mas abrusim pasin bilong kros na toktok planti long narapela man o long ol hevi bilong yumi yet. Bilong kamapim klia olsem yumi bilip long Jehova na yumi laikim tru ol wanbilip, bai yumi abrusim pasin bilong “toktok planti na tok pait nabaut.” (Filipai 2:14) Dispela bai amamasim Jehova na helpim yumi yet. Olsem na bilong helpim yumi yet na ol narapela tu, yumi mas save, man bilong toktok planti em i no save stap belgut.

[Piksa long pes 20]

Jehova i wokim mirakel na givim mana long ol, tasol ol i toktok planti long dispela tu