Gutpela Wok na Wok Nogut Bilong Ol Piksa Bilong Lotu
LONG Ogas 2, 1914, long Sen Pitasbek, long Rasia, bikpela lain i bung ausait long haus bilong king. Ol i holim ol liklik piksa bilong lotu na tromoi nabaut han. Insait long wanpela bikpela haus bung ol i bin sanapim alta. Piksa bilong meri i holim pikinini i sanap antap long alta. Ol i kolim “Valadimir Mama bilong God.” Dispela samting i holi moa yet long Rasia.
Ol i ting piksa inap wokim mirakel. Long yia 1812, taim ol ami bilong Rasia i go pait long Napolion, pastaim Jeneral Kutusov i beten long ai bilong en. Na long Ogas 2, 1914, King Nikolas Namba 2 i tokaut pinis olsem Rasia bai insait long pait na em i beten long ai bilong piksa. Em i apim han sut na tok tru antap olsem: “Mi no ken lusim pait inap long olgeta birua i pinis long Rasia.”
Tupela wik bihain king i go long Mosko bilong askim God long blesim ami bilong em. Long bikpela haus lotu em i brukim skru na beten long ai bilong bikpela laplap i gat bis i dia tumas long en na ol piksa bilong Jisas, na Maria, na ol ensel, na “ol santu.”
Ol dispela pasin lotu ol i mekim i no helpim ol long abrusim bagarap. Insait long 4-pela yia inap olsem 6 milion soldia i bagarap, na bikpela hap graun bilong Rasia i lus. Na ol i kilim i dai king wantaim meri na ol 5-pela pikinini bilong em. Ol i daunim king na kamapim nupela gavman i birua long lotu. King Nikolas i bilip long ol piksa bilong lotu, tasol ol i no helpim em.
Tasol long nau tu, long Rasia na ol narapela kantri, planti milion manmeri i bilip long ol piksa bilong lotu. Olsem na i gat sampela bikpela askim: God i ting olsem wanem long brukim skru o mekim narapela pasin lotu long ai bilong kain piksa olsem? Na olsem wanem long putim kain piksa olsem insait long haus?
Baibel i Tok Wanem?
Taim Jisas i stap long graun em i bihainim lo God i givim long rot bilong Moses. Namba 2 lo bilong ol Tenpela Lo i tok: “Yupela i no ken wokim wanpela giaman god, na yupela i no ken wokim piksa bilong wanpela samting i stap long heven o i stap long graun o insait long wara i stap aninit long graun. Yupela i no ken brukim skru long wanpela giaman god o piksa na lotuim em, long wanem, mi Bikpela, mi God bilong yupela, na mi no inap larim wanpela giaman god i senisim mi.”—Kisim Bek 20:4, 5.
Olsem na bilong lotuim God, Jisas i no mekim wok long ol piksa samting ol man yet i wokim. Em i mekim lotu long pasin i stret wantaim tok bilong Papa bilong em, olsem: “Mi tasol mi Bikpela. [Jehova], em nem bilong mi, na yupela i mas givim biknem long mi wanpela tasol. Yupela i no ken litimapim nem bilong ol giaman god, em ol man yet i wokim.”—Aisaia 42:8.
Na Jisas i stori long i gat wanem as na ol man i no ken mekim wok long piksa samting bilong lotuim God. Em i tok: “Olgeta man i laik lotu tru bai ol i lotu long Papa long [spirit] na long pasin i tru. Na Papa i laikim tumas bai ol kain man olsem i mas lotu long em. God em i Spirit. Na ol man i lotu long em, ol i mas lotu long [spirit] na long pasin i tru.”—Jon 4:23, 24.
Olsem Jisas, ol disaipel tru bilong em i lainim ol man long stretpela pasin bilong lotuim God. Aposel Pol i toktok wantaim bikpela lain saveman bilong ol Grik, em ol i save mekim wok long ol piksa bilong lotuim ol god bilong ol, ol i no inap lukim. Em i stori long ol long Man i bin wokim yumi na em i tok: “Yumi no ken ting God em i olsem gol na silva na ston . . . olsem ol samting yumi man i save wokim long han na tingting bilong yumi yet.” Bihain em i tok, yumi Kristen “yumi bilip tasol long [Bikpela] na yumi wokabaut. Yumi no lukim em yet.” Na em i tok, ol Kristen i mas “stap longwe long pasin bilong lotu long ol giaman god.”—Aposel 17:16-31; 2 Korin 5:7; 1 Korin 10:14.
Wanpela samting i painim aposel Pita i makim olsem em i stretim kwik pasin bilong lotuim god giaman. Taim wanpela kepten bilong ami bilong Rom, em Kornilius, i brukim skru klostu long lek bilong Pita, Pita i kirapim em na i tok olsem: “Yu kirap. Mi tu mi man tasol.”—Aposel 10:26.
Taim God i soim driman long aposel Jon long rot bilong ensel, Jon i brukim skru klostu long lek bilong ensel na i laik lotu long em, na ensel i tok: “Yu no ken mekim olsem! Mi tu mi wanwok bilong yu wantaim . . . olgeta man i save bihainim tok bilong dispela buk. Yu mas lotu long God wanpela tasol.” (KTH 22:8, 9) Aposel i pilim dispela tok na em i raitim bilong helpim yumi.
Tasol olsem wanem long ol dispela stori hia na ol piksa bilong lotu? Orait, sapos i no stret long Kornilius i brukim skru long wanpela aposel bilong Krais, olsem wanem long brukim skru long piksa nating bilong “ol santu”? Na sapos i no stret long wanpela aposel bilong Krais i brukim skru long ensel, olsem wanem long brukim skru long ol piksa nating bilong ensel? Ol dispela pasin i no stret wantaim toksave bilong Jon: “Yupela i mas i stap longwe long olgeta giaman god.”—1 Jon 5:21.
Bilong Helpim Wok Bilong Lainim Man
Tasol sapos yumi gat piksa bilong samting bilong Baibel, i no olsem yumi lotuim god giaman. Long nius Wastaua ol i save mekim wok long ol piksa bilong stori bilong Baibel olsem samting bilong helpim ol long lainim ol man. Na yumi ken mekim wok long sampela piksa olsem bilong bilasim haus bilong yumi samting. Tasol Kristen tru i no ken putim piksa em i save ol narapela man i ting em i holi na ol i lotuim, na em i no ken putim piksa i paulim stori tru bilong Baibel.—Rom 14:13.
Long ol misin, long planti piksa bilong Jisas na Maria na ol ensel na “ol santu,” ol i wokim lait i raunim het. Wanem as bilong dispela? Wanpela buk (The Catholic Encyclopedia, 1987) i tok: “Ol Kristen i no as bilong en; ol haiden i save wokim piksa bilong ol god bilong ol i gat dispela lait bilong makim bikpela namba na strong bilong ol.” Na long wanpela buk i gat piksa ol i bin kisim long Haus Tumbuna Kapitolin long Rom, em piksa bilong god bilong san i gat dispela lait i raunim het. Ol haiden bilong Rom i lotuim god bilong san, na buk (The Christians, bilong Bamber Gascoigne) i tok ‘ol Kristen i kisim lait i raunim het bilong san long ol haiden.’ Tru tumas, dispela lait em bilong pasin haiden bilong lotuim san.
Olsem wanem long ol piksa bilong stori bilong Baibel i gat mak haiden bilong pasin bilong lotuim god giaman long en? Yu ting i orait ol Kristen i putim long haus? Nogat. Baibel i tok: “Olsem wanem, bai yumi bungim haus bilong God wantaim haus lotu bilong ol giaman god? . . . Olsem na Bikpela i tok moa olsem, ‘Yupela i mas lusim ol, . . . nogut yupela i pas long ol samting i no klin long ai bilong God. Na bai mi yet mi kisim yupela.’ ”—2 Korin 6:16, 17.
Tasol bihain ol man i tok ol i Kristen ol i sakim dispela tok. Ol i lusim bilip tru, olsem Jisas na ol aposel i tok profet pinis. (Matyu 24:24; Aposel 20:29, 30; 2 Pita 2:1) Long yia 320 samting C.E., King Konstantin bilong Rom i tok na lotu Kristen i lusim pinis bilip tru em i kamap lotu bilong olgeta lain Gavman bilong Konstantin i bosim. Nau bikpela lain haiden i kirap na tok ol i “Kristen.” Wanpela pasin bilong ol, em ol i save lotuim piksa bilong king. Na ol i save kisim piksa bilong ol tumbuna na sampela man i gat biknem na putim insait long haus bilong ol. Wanpela buk i tok: “I gat pasin bilong lotuim king, olsem na ol manmeri i save lotuim piksa bilong em i stap long laplap o diwai samting, na long dispela rot ol i kirap long lotuim ol piksa.” (Icon Painting, bilong John Taylor) Olsem na ol i senisim pasin bilong ol haiden long lotuim piksa na ol i kirap long lotuim ol piksa bilong Jisas na Maria na ol ensel na “ol santu.”
Olsem Wanem Ol Bikman Bilong Lotu i Laik Makim Dispela i Stret?
Wanpela buk i tok, ol bikman bilong misin i mekim wankain tok bilong helpim dispela pasin olsem ol saveman bilong ol haiden. (The Encyclopedia of Religion) Ol haiden olsem Plutak, Dio Krisostom, Maksim bilong Tair, Selses, Pofere, Julian, olgeta i tok ol piksa i piksa nating, no gat laip. Tasol ol i tok, dispela pasin em bilong helpim ol long lotuim ol god bilong ol, long wanem, ol i no inap lukim ol. Narapela buk (The Meaning of Icons, bilong Leonid Ouspensky) i tok: “Ol Tisa bilong Misin long bipo i kisim save na tingting bilong ol Grik i kam insait long lotu Kristen.”—Lukim Kolosi 2:8.
Planti man i no kisim gut tok ol man bilong lotu i mekim bilong helpim dispela pasin. Wanpela man i tok: “Lotuim samting piksa i makim o lotuim piksa yet . . . dispela i narapela narapela kain olsem wanem? Man i winim pinis bikpela skul, ating em tasol inap save.”—John Taylor long buk Icon Painting.
Tasol tok bilong Baibel long dispela pasin i klia. Tingim wanpela meri long Johanisbek (Saut Afrika), nem bilong em Emilia. Bipo em i strong long lotu Katolik na em i save brukim skru na beten long ol piksa. Bihain wanpela Witnes Bilong Jehova i kam long haus na Emilia i amamas long lukim nem tru bilong God long Baibel Potyugal. (Song 83:18, Baibel Almeida) Meri Witnes i lainim em long Baibel na wanpela taim em i askim Witnes: “Mi mas mekim wanem bai Jehova i no ken kros long mi?” Witnes i makim ol piksa i stap insait long haus na tokim em long kaunim Song 115:4-8. Long apinun, taim man bilong Emilia i kam bek long haus, Emilia i tokim em, em i laik rausim olgeta piksa bilong lotu long haus. Man i orait long dispela. Long de bihain, Emilia i tokim tupela pikinini man bilong em, em Toni na Manwel, long brukim na kukim ol dispela piksa. Nau, inap 25 yia bihain, yu ting Emilia i bel hevi long dispela? Nogat. Em yet wantaim famili bilong em i bin helpim ol man i stap klostu na ol tu i kirap lotuim Jehova na i stap amamas.
Kain samting olsem i kamap planti taim. Long olgeta hap ol Witnes bilong Jehova i wok long kamapim ol disaipel, na long rot bilong dispela wok planti man i lain long lotuim God ‘long spirit na long pasin i tru.’ Yu tu inap kisim ol blesing bilong dispela stretpela pasin bilong lotu, olsem Jisas i tok, “Papa i laikim tumas bai ol kain man olsem i mas lotu long em.”—Jon 4:23, 24.
[Piksa long pes 26]
King Nikolas Namba 2 i holim piksa bilong lotu na blesim ami bilong em
[Kredit Lain]
Photo by C.N.