Ol Piksa Aikon Bilong Lotu—Wanpela Tingting Bilong Bipo
“Ol aikon i olsem wanpela rot bilong helpim yumi long pas wantaim gutpela pasin na pasin holi bilong God na ol Santu bilong Em.”—MISIN GRIK OTODOKS BILONG AUSTRALIA
EM MUN Ogas na i hat nogut tru. San i sutim ol step simen i go long haus bruder bilong “Mama Holi Bilong God,” long ailan Tínos, long solwara Ijien. Maski san i hat nogut tru, 25,000 manmeri em ol i strongpela Grik Otodoks, ol i strong yet long wokabaut i go kamap long piksa aikona bilong mama bilong Jisas i gat planti bilas long en.
Wanpela yangpela meri em lek nogut na i olsem em i kisim bikpela pen, em i wokabaut long skru na bikpela blut i kamap. Klostu long em, wanpela lapun meri, em i bin lusim longwe hap na i kam, em i sotwin olgeta na em i hatwok long wokabaut i go. Wanpela man, tuhat bilong em i ran olsem wara, em i wok strong long wokabaut namel long planti manmeri ol i pas pas long rot. Ol i laik kamap long wanpela piksa aikon bilong Maria bambai ol i ken kis long en na brukim skru long en.
Ol dispela manmeri i save givim bel tru long lotu na ol i gat laik tru long lotuim God. Tasol hamas ol i save olsem inap planti handet yia paslain long taim lotu Kristen i kamap, i gat dispela pasin bilong adorim ol piksa aikon?
Planti Man i Save Mekim Wok Long Aikon
Long ol hap bilong lotu Otodoks, i gat planti aikon i stap. Long ol haus bilong lotu, piksa aikon bilong Jisas, Maria, na planti “santu,” ol i sanap long ples klia. Ol man bilong lotu i save adorim ol dispela piksa—ol i kis long ol, kukim paura i gat gutpela smel, na laitim kandel. Na tu, klostu olgeta haus bilong ol Otodoks i gat wanpela hap we ol i sanapim aikon na ol i beten. Planti Otodoks Kristen i save tok, taim ol i lotu long aikon, ol i pilim olsem ol i stap klostu long God. Planti i bilip olsem God i bin givim strong long ol dispela piksa long kamapim sampela mirakel.
Ating ol dispela bilipman bai kirap nogut long save olsem ol Kristen long taim bilong ol aposel ol i no orait long mekim wok long ol piksa aikon insait long lotu. Buk Byzantium i tok: “Ol Kristen bilong pastaim i bin kisim pasin long lotu Juda long nolaik tru long lotuim ol imis, olsem na ol i no orait liklik long pasin bilong adorim piksa bilong ol man holi.” Buk i tok moa: ‘Stat long yia 400 C.E. samting, planti man i kirap mekim wok long ol aikon o ol imis insait long haus lotu o long haus bilong ol yet.’ Orait sapos ol Kristen bilong pastaim i no bin kamapim pasin bilong mekim wok long ol aikon, em i bin kirap we?
As Bilong En
Saveman Vitalij Ivanovich Petrenko i tok: ‘Ol haiden i as bilong pasin bilong mekim wok long ol imis na ol i bin mekim paslain tru long taim bilong ol Kristen.’ Planti saveman i wanbel long dispela tok, na ol i tok pasin bilong lotuim ol aikon i bin kirap long lotu bilong olpela Babilon, Isip, na Grik. Olsem: Long kantri Grik long bipo, i gat ol imis bilong lotu. Ol i bilip olsem ol dispela imis i gat sampela strong i bin kam long God. Ol i ting sampela bilong ol dispela imis i no bin kamap long han bilong ol man—ol i bin lusim heven na i pundaun long graun. Long ol bikpela de bilong lotu, ol i save kisim ol dispela imis na mats raun long taun, na mekim ofa long ol. Petrenko i tok: ‘Ol bilipman i bin ting olsem imis yet em i wanpela god, maski ol saveman i bin wok strong long soim olsem ol god ol i narapela kain long ol imis i makim ol.’
Olsem wanem ol dispela tingting na pasin i bin kam insait long lotu Kristen? Saveman Petrenko i tok, inap planti handet yia bihain long i dai bilong ol aposel bilong Krais, long Isip na long sampela hap moa, ‘ol man i bin bungim ol bilip Kristen wantaim ol bilip haiden. As bilong ol dispela bilip haiden em ol pasin na bilip bilong ol lain bilong Isip, Grik, Juda, Esia, na Rom.’ Dispela i mekim na ‘ol Kristen i gat save long wokim ol samting long diwai o ain samting, ol i mekim wok long ol mak bilong lotu haiden taim ol i wokim ol nupela mak bilong lotu Kristen.’
I no longtaim na ol man i kirap na mekim wok long ol aikon long haus lotu na long haus bilong ol yet. Long buk The Age of Faith, saveman Will Durant i stori long olsem wanem dispela samting i kamap. Em i tok: ‘Taim i gat planti santu ol man i lotu long en, wanpela wok i kamap we ol man i mas kisim helpim na bai ol inap tingim na save long ol santu wan wan. Olsem na ol i kirap wokim planti piksa bilong ol na bilong Maria. Piksa bilong Krais, na kruse tu bilong Em, ol i kamap olsem samting bilong adorim, na long tingting bilong ol man i bilip nating, em samting bilong lukautim ol tu. Long tingting bilong ol manmeri, ol piksa na imis na ol bun samting bilong ol santu ol i kamap samting bilong adorim, na ol man i save brukim skru long ol, kis long ol, laitim kandel na paura i gat gutpela smel, putim plaua long het bilong ol, na askim ol long wokim sampela mirakel. Planti taim ol pater na ol lain bilong Sios i tokaut olsem ol dispela imis i no ol god; ol i samting bilong helpim ol man long tingim ol god, em tasol. Tasol ol man i no laik tingim ol piksa na ol god i narapela narapela samting.’
Long nau, planti man i save mekim wok long ol piksa aikon ol tu i tok ol imis i samting bilong givim rispek tasol long en—lotu nogat. Ating ol bai tok olsem ol piksa bilong lotu ol i gutpela samting—na samting ol man i mas i gat—bilong helpim ol long lotuim God. Ating yu tu yu pilim olsem. Tasol bikpela askim yumi mas tingim i olsem: God yet i gat wanem tingting long dispela pasin? Pasin bilong adorim piksa aikon em i wankain long pasin bilong givim lotu long en? Kain pasin olsem i gat samting nogut bilong en i stap hait?
[Futnot]
a Long lotu Otodoks ol i save mekim wok long ol piksa bilong lotu ol i kolim aikon.
[Blok/Piksa long pes 4]
Piksa Aikon Em Wanem Samting?
Ol piksa aikon i gat longpela na braitpela tasol bilong en, olsem hap plang—olsem na lukluk bilong ol i narapela kain long ol imis em planti Katolik i save mekim wok long en. Ol aikon ol i piksa bilong Krais, Maria, “ol santu,” ol ensel, sampela man o sampela samting em Baibel i stori long en, o ol samting i bin kamap insait long Misin Otodoks. Ol i save penim ol dispela piksa long wanpela hap plang.
Misin Otodoks i tok, ‘lukluk bilong ol piksa aikon bilong ol Santu em i narapela kain long ol piksa nating bilong ol man.’ Ol i bilip tu olsem “glori bilong God inap go insait” long diwai na pen bilong aikon.
[Piksa long pes 4]
Pasin bilong mekim wok long ol imis i bin kam long ol haiden
[Piksa Kredit Lain long pes 3]
© AFP/CORBIS