Pen na Hevi—Bilong Wanem God i Larim i Stap
TAIM man i kamap nupela long graun, i no gat krai em pen na hevi i save kamapim. Pen na hevi i no bin i stap. God i bin wokim man i gutpela olgeta. “God i lukim olgeta dispela samting [em i bin wokim] i gutpela, na em i amamas.”—Stat 1:31.
Tasol sampela i tok, ‘Stori bilong Adam na Iv long gaden Iden em i stori nating tasol.’ Na sori tru, planti pris pasto tu i save tok olsem. Tasol Krais Jisas i gat bikpela namba tru na tok bilong em i kamapim klia olsem ol samting Baibel i tok i bin kamap long Iden ol i bin kamap tru. (Matyu 19:4-6) Na sapos yumi laik save, bilong wanem God i bin larim pen na hevi i stap, yumi mas skelim ol samting i bin kamap long pastaim tru—i no gat narapela rot bilong kisim dispela save.
God i bin givim gutpela wok long namba wan man, Adam, long lukautim gaden Iden. Na God i bin tokim em long mekim olgeta hap bilong graun i kamap olsem gutpela gaden bilong amamas. (Stat 1:28; 2:15) Bilong helpim Adam long mekim dispela bikpela wok, God i givim meri long Adam, em Iv, olsem poroman bilong em. God i tokim tupela long kamapim planti pikinini na bosim olgeta samting long graun. Tasol i mas i gat narapela samting tu na bai laik bilong God long dispela graun na ol man i ken kamap tru. God i bin wokim ol i kamap olsem God yet, olsem na ol inap tingim wanem samting ol i laik mekim. Tasol nogut laik bilong man i pait wantaim laik bilong God. Sapos olsem, orait olgeta samting bai paul nabaut na i no inap wok gut, na dispela laik bilong God olsem ol man i ken pulap long graun na i stap bel isi em i no ken kamap.
God i laik bai ol man i daun long em long wanem ol i laikim em tumas, na i no olsem ol i mas mekim. Taim bikpela traim i painim Jisas, em i beten long God olsem: “Papa, sapos yu laik, yu ken rausim dispela kap long mi. Tasol yu no ken bihainim laik bilong mi. Nogat. Yu mas bihainim laik bilong yu tasol.”—Luk 22:42.
Na Adam na Iv tu i mas kamapim bel bilong ol—ol i laik i stap aninit long God o nogat. Olsem na God Jehova i putim wanpela liklik traim long ol. I gat wanpela diwai long gaden em “diwai bilong givim gutpela save long wanem samting i gutpela na wanem samting i nogut.” Diwai i makim olsem em samting bilong God yet long tok, wanem pasin i stret na wanem pasin i no stret. God i tokaut klia olsem em i tambuim Adam tupela Iv long kaikai pikinini bilong dispela diwai. Sapos tupela i sakim tok bilong em, bai tupela i dai.—Stat 2:9, 16, 17.
Pen na Hevi i Kamap
Wanpela taim, wanpela ensel bilong God i laik skelim pasin bilong God long bosim ol man. Long maus bilong wanpela snek em i askim Iv: “Ating God i tambuim yutupela long kaikai pikinini bilong olgeta diwai bilong gaden, a?” (Stat 3:1) Em nau, ensel i givim tingting long Iv long skelim pasin bilong God long bosim ol, i stret o nogat.a Taim Iv i bekim dispela askim em i bekim stret, olsem Adam i bin tokim em long en. Tasol ensel i daunim tok bilong God, na em i giaman taim em i tokim Iv long samting bai kamap sapos em i bikhet. Em i tok: “Yutupela i no inap i dai. Sapos yutupela i kaikai pikinini bilong dispela diwai, bai ai bilong yutupela i op na yutupela i kisim save long wanem samting i gutpela na wanem samting i nogut, na bai yutupela i kamap wankain olsem God.”—Stat 3:4, 5.
Sori tumas, ensel i giamanim Iv na em i ting, sapos em i bikhet long God dispela i no inap kamapim hevi—i stap bilong em bai kamap gutpela tru. Em i lukluk lukluk long pikinini bilong dispela diwai na i gutpela tru long ai bilong em, olsem na em i kirap na kaikai. Bihain em i grisim Adam na em tu i kaikai. Adam i laik bai meri bilong em i orait long em—em i no tingting long God i mas orait long em.—Stat 3:6; 1 Timoti 2:13, 14.
Ensel i bin kirapim tupela long bikhet long God, na long dispela rot em i kamap birua bilong God. Olsem na em i kisim nem Satan—insait bilong en long tok Hibru i olsem “man bilong birua.” Na em i bin sutim tok giaman long God, olsem na em i kamap man bilong bagarapim nem bilong God.—KTH 12:9.
Em nau, long dispela rot ol pen na hevi i kamap. Tripela man hia ol i mekim nabaut long gutpela presen bilong God, em inapim ol long tingim ol samting ol i laik mekim. Ol i sakim God na ol i laik bihainim laik bilong ol yet tasol. Orait, olsem wanem God bai stretim dispela pasin bikhet long stretpela rot na bai ol gutpela ensel long heven na ol pikinini em Adam tupela Iv bai kamapim bihain ol i ken save, wok bilong em long bosim ol man i stret tasol?
Gutpela Tingting Bilong God
Ating sampela bai ting, i gutpela sapos wantu God i bin kilim i dai Satan na Adam na Iv. Tasol dispela i no inap stretim bikpela tok i bin kamap long dispela pasin bikhet. Satan i bin sutim tok long pasin bilong God long bosim ol man, na em i laik tok, i stap bilong ol man bai kamap gutpela tru sapos ol i bosim ol yet na God i no bosim ol. Na Satan i bin pulim tupela na ol i no laik i stap aninit moa long God, na dispela i kamapim sampela bikpela tok moa, olsem: Adam na Iv i bin mekim rong, olsem na ating dispela i makim olsem pasin bilong God long wokim tupela i no gutpela? Bai i gat sampela man long graun ol inap i stap gut long God? Na olsem wanem long ol ensel bilong Jehova ol i bin lukim pasin bikhet bilong Satan? Ol bai bilip yet olsem Jehova i bihainim stretpela pasin long bosim ol man? Yumi save, i mas i gat bikpela hap taim bilong stretim ol dispela bikpela tok. Long dispela as God i bin larim Satan i stap inap long nau.
Long dispela de Adam tupela Iv i bikhet, God i makim tupela bilong i dai. Olsem na tupela i kirap long i dai. Ol pikinini bilong tupela i bin kamap taim tupela i mekim rong pinis, olsem na ol i kisim sin na dai long papamama bilong ol.—Rom 5:14.
Taim Satan i kirap bikhet, namba wan man na meri i kam aninit long em. Na insait long dispela hap taim God i larim em i stap, em i wok strong long pulim olgeta lain bilong Adam na bai ol i stap aninit long em. Na em i bin pulim sampela ensel tu na ol i bikhet long God. Tasol klostu olgeta ensel i stap gut long God na ol i bilip tru olsem Jehova i bihainim stretpela pasin long bosim ol man.—Stat 6:1, 2; Jut 6; KTH 12:3, 9.
Bikpela tok i kamap long husat i mas bosim ol man—God o Satan—na em i stap yet long taim bilong Jop. Pasin bilong Jop i kamapim long ples klia olsem em i laik i stap aninit long stretpela wok king bilong God, olsem Abel, Enok, Noa, Abraham, Aisak, Jekop, Josep i bin mekim. Jop i no laik bihainim pasin bilong Satan na bosim wokabaut bilong em yet, nogat. Wanpela tok i bin kamap long heven long ai bilong ol gutpela ensel—ol i toktok long Jop. God i tokim Satan: “Yu lukim tu wokboi bilong mi, Jop, o nogat? Jop em i gutpela man tru na i no gat asua long ai bilong mi. Em i save lotu na aninit long mi, na i save bihainim olgeta tok bilong mi.”—Jop 1:6-8.
Tasol Satan i sutim tok yet long Jop. Em i tok, God i bin mekim gut long Jop na em i gat planti samting, na long dispela as tasol Jop i stap gut long em. Olsem na Satan i tokim God: “Sapos yu bagarapim na rausim dispela olgeta samting bilong en, orait bai yu lukim em i tok nogut tru long yu.” (Jop 1:11) Na Satan i tok, i no gat wanpela man bai holimpas bilip. Em i tok: “Sapos wanpela man i laik i stap gut, em inap givim olgeta samting bilong en bilong baim bek laip bilong en.” (Jop 2:4) Dispela tok bilas bilong Satan i no sutim Jop tasol—em i sutim olgeta ensel long heven na olgeta man long graun em ol i lotuim God na stap gut long em. I olsem Satan i tok, ol man i no inap i stap gut long God sapos laip bilong ol i laik lus.
God Jehova i bilip tru olsem Jop bai stap gut long em. Olsem na em i larim Satan i givim bikpela pen na hevi long Jop. Tasol Jop i stap gut long God, na dispela i mekim gut nem bilong em yet na i kamapim klia olsem Jehova i bihainim stretpela pasin long bosim ol man. Na dispela pasin bilong Jop i kamapim klia olsem Satan i man bilong giaman.—Jop 2:10; 42:7.
Tasol nambawan man tru bilong winim ol traim na i stap gut long God, em Krais Jisas. God i bin putim laip bilong em long bel bilong wanpela nupela meri. Olsem na Jisas i no kisim sin na sik na dai samting. Em i go bikpela na em i kamap man i nambawan olgeta, kain olsem namba wan man taim em i no gat sin yet. Satan i strong tru long pundaunim Jisas na em i putim planti traim na hevi long em; na laspela traim, ol i kilim em i dai olsem wanpela man nogut. Tasol Satan i no inap pundaunim Jisas. Long olgeta samting em i stap gut long God na i kamapim klia olsem Papa bilong em i bihainim stretpela pasin long bosim ol man. Na tu, em i kamapim klia olsem Adam inap winim dispela liklik traim bilong em na stap gut long God, na i no gat as na em i mas bihainim pasin bikhet bilong Satan.
Wanem Samting Moa i Kamap Ples Klia?
Inap 6,000 yia pinis ol man i bin karim pen na hevi, kirap long taim Adam na Iv i bikhet na i kam inap long nau. Insait long dispela taim Jehova i larim ol man i traim kain kain gavman. Tasol dispela i bin kamapim bikpela pen na hevi nogut tru long ol man, na em i kamapim klia tru olsem ol man i no inap bosim ol yet. Long planti hap long nau, ol man i pait na bagarapim ol man na i olsem i no gat lo moa. Olsem na yumi save, taim ol man i kirap bosim ol yet olsem Satan i kirapim ol long mekim, dispela i kamapim planti pen na hevi tru.
Jehova i save pinis, pasin bilong em long bosim ol man em i stret na i save helpim gut ol man. Tasol bilong bekim stret olgeta tok pasin bikhet bilong Satan i bin kamapim, em i larim ol man i kamapim bel bilong ol, ol i laikim stretpela wok king bilong em.
Ol gutpela samting yumi kisim long laikim tumas God na stap gut long em, dispela i winim tru ol pen na hevi yumi kisim long han bilong Satan inap sotpela taim. Stori bilong Jop i kamapim klia dispela samting. Jehova i oraitim sik bilong Jop em Satan i bin givim long em. Na God “i givim Jop planti samting tru, i dabolim olgeta samting em i bin i gat bipo.” Jop i stap 140 yia moa, na bihain em i dai.—Jop 42:10-17.
Wanpela man bilong raitim Baibel, em Jems, em i tok: “Yupela i harim pinis stori bilong Jop, em i bin strongim bel na karim olgeta hevi i kamap long em. Na yupela i save, bihain Bikpela i bin mekim gutpela pasin long em. Yes, yumi save, Bikpela em i save sori moa yet long yumi, na . . . marimari long yumi.”—Jems 5:11.
Nau dispela hap taim bilong Satan na dispela graun bilong em i pinis. Klostu nau na God bai pinisim olgeta pen na hevi em pasin bikhet bilong Satan i bin kamapim. Na ol man i dai pinis bai kirap bek. (Jon 11:25) Long dispela taim ol gutpela man olsem Jop bai i gat rot long i stap oltaim long Paradais long graun. Ol dispela gutpela blesing God bai givim long ol wokman bilong em bai kamapim klia tru inap oltaim oltaim olsem em i stretpela King, na tru tumas em i “save sori moa yet long yumi na . . . marimari long yumi.”
[Ol Futnot]
a Wanpela loya long bipo i save raitim buk, em Philip Mauro, i skelim dispela askim long stori em i bin raitim long “Pasin Nogut i Bin Kamap Olsem Wanem,” na em i tok, dispela samting i bin kamap bipo “em i as bilong olgeta hevi bilong ol man.”
[Blok/Ol Piksa long pes 8]
OL GOD NOGUT BILONG OL MAN
STORI bilong ol god bilong bipo i makim olsem ol i man bilong kilim man i dai na bihainim ol laik nogut bilong bel, olsem pamuk samting. Bilong mekim gut bel bilong ol na ol i no ken kros, ol papamama i save kukim pikinini bilong ol long paia taim ol i stap laip yet. (Lo 12:31) Tasol ol saveman haiden i tok, God i no save kros o sori long man.
Dispela tingting bilong ol dispela saveman em ol spirit nogut i kamapim long ol, em i kisim ol lain i tok ol i lain bilong God, em ol Juda. Filo, em wanpela saveman bilong lain Juda i bin stap long taim bilong Jisas, em i tok, ‘bel bilong God i no save kirap liklik.’
Na ol Farisi bilong lain Juda ol tu i kisim tingting bilong ol saveman bilong lain Grik. Ol i kisim bilip bilong Pleto, em i tok, man i gat wanpela tewel i kalabus insait long bodi bilong em. Na Josifas, em i bin i stap long taim bilong ol aposel, em i tok, ol Farisi i bilip olsem tewel bilong ol man nogut i save “kisim strafe bilong i stap oltaim oltaim.” Tasol Baibel i no as bilong dispela kain tingting.—Stat 2:7; 3:19; Saveman 9:5; Esekiel 18:4.
Orait, olsem wanem long lain bilong Jisas? Ol i bihainim tingting bilong ol saveman haiden? Aposel Pol i tingim dispela na em i toksave long ol Kristen olsem: “Yupela i mas lukaut gut, nogut wanpela man i autim olkain giaman save na . . . em i mekim yupela i bihainim tingting bilong en. Ol . . . i save kisim tingting bilong ol tumbuna na bilong ol spirit i save bosim . . . skai na graun. Ol i no save bihainim tingting bilong Krais.”—Kolosi 2:8; lukim tu 1 Timoti 6:20.
Sori tru, tu handet yia samting bihain long Krais, sampela man i tok ol i wasman Kristen ol i sakim dispela toksave na ol i skulim ol man olsem God i no save belhat o sori samting. Wanpela buk (The Encyclopedia of Religion) i tok: “Tingting bilong ol Juda na ol saveman bilong graun long dispela taim bipo long ol pasin bilong God, dispela i bin stiaim tingting bilong ol man. Dispela tingting olsem God Papa i no inap bel sori samting, . . . planti man i bilip long dispela i kam inap long taim bilong yumi.”
Olsem na ol lotu bilong graun i gat nem Kristen ol i kisim bilip giaman olsem wanpela god nogut i save givim bikpela pen long ol sinman inap oltaim oltaim, olsem strafe bilong ol. Tasol God Jehova i tokaut klia long Baibel olsem: “Sin i save givim pe long ol wokboi bilong en . . . em dai tasol,” i no bilong kisim pen inap oltaim oltaim.—Rom 6:23.
[Ol Kredit Lain]
Above: Acropolis Museum, Greece
Courtesy of The British Museum
[Piksa long pes 7]
God bai kamapim tru laik bilong em long mekim graun i kamap olsem Paradais bilong Iden!