Stap Singel Long Taim Mani i Sot
CHUKS i sindaun long Wes Afrika na em i tok: “Mi laik marit taimmi gat 25 krismas. Mi makim pinis wanpela yangpela meri, na em tu i gat laik long maritim mi. Tasol mani i sot. Papa na bikbrata bilong mi i no gat wok mani, na ol liklik brata susa bilong mi i skul yet. Olsem na mi mas lukautim famili. Bihain, hevi i go bikpela moa, papamama i kisim sik, na mi mas painim sampela mani moa bilong baim marasin.”
Chuks, em wanpela Witnes Bilong Jehova, em i no laik marit sapos em i no inap lukautim meri bilong em. Em i tingim tok bilong Pol long 1 Timoti 5:8: “Sapos wanpela man i no lukautim ol wanblut tru bilong em yet na ol arapela wanlain tu, orait dispela man i lusim pinis bilip bilong em, na em i man nogut tru. Ol haiden yet i no save mekim dispela kain pasin nogut.”
Chuks i stori moa: “Mi bin wok strong tru, tasol mani i sot. Olsem na mipela i no inap marit kwik. Bihain yangpela meri i salim pas long mi na em i tok, narapela man i askim papa bilong em long maritim em na papa i tok orait. Mi kisim pas bilong em na sampela de bihain famili bilong em i wokim wanpela pati bilong makim tupela long marit.”
Olsem Chuks, planti man Kristen i no inap marit o ol i no inap marit kwik, long wanem, ol i sot long mani. Long planti kantri, mani i lusim tru strong bilong en. Olsem: Long sentral Afrika, pe bilong ol samting i go antap inap 8,319 pesen long wanpela yia! Long sampela kantri i hatwok long painim wok. Na planti man i kisim liklik pe tasol, olsem na i hatwok long man i lukautim em yet, na i hatwok moa long lukautim meri pikinini. Wanpela yangpela man long Naijiria i tok, pe ol i laik givim em long wanpela faktori long wanpela mun em K17 tasol—dispela mani i no inap long baim PMV bilong go kam long wok long wanpela mun!
Mani i sot, na dispela i mekim na planti meri Kristen i singel ol tu i no inap marit. Planti ol i mas mekim wok mani bilong helpim famili. Sampela man singel i lukim dispela samting na ol i tingting planti. Ol i save, sapos ol i maritim kain meri olsem, ol i mas kisim bikpela mani long wok bilong ol bilong lukautim meri na famili bilong em tu. Ayo, em i winim skul yunivesiti, em i hatwok long painim mani bilong lukautim em yet, na mama bilong em, na ol liklik brata susa bilong em. Em i tok: “Mi laik marit, tasol taim wanpela man i kam na lukim bikpela wok mi mas mekim bilong lukautim famili, ol i no laik maritim mi.”
Planti Kristen singel i gat hevi long mani, tasol famili bilong ol na ol narapela tu i strong long ol i mas marit na kamapim pikinini. Sampela taim i olsem ol i tok bilas long ol bilong subim ol long marit. Long sampela hap bilong Afrika, taim ol i bungim wanpela man o meri i bikpela pinis ol i save askim em long poroman marit na ol pikinini bilong em i stap olsem wanem. Sampela taim, ol i givim dispela tok long ol singel tu bilong tok bilas long ol. John em i gat klostu 50 krismas na em i tok: “Taim sampela man i save tok pilai long mi na tok, ‘Olsem wanem long meri bilong yu, em i stap orait?’ Mi save bekim tok olsem, ‘Em bai kam.’ Tasol olsem wanem mi inap kisim wanpela meri sapos mi no gat mani bilong lukautim em?”
I gat planti manmeri moa yet ol i wankain olsem John, na hevi bilong ol i stret wantaim wanpela savetok bilong ol Yoruba: “Sapos man i marit hariap na i no tingting gut pastaim, dispela i no samting bilong hambak long en. Em bai hatwok long painim mani bilong lukautim famili.”
No Ken Les Long i Stap Bilong Yu
Taim yumi wetim wanpela samting na dispela i no kamap, yumi save bel hevi. Sindaun 13:12 i tok: “Sapos man i ting long kisim wanpela samting na i wet nating longpela taim, bai em i bel hevi moa yet.” Ating yu bai bel hevi olsem sapos yu gat laik long marit, tasol yu no gat mani bilong lukautim poroman. Na ating dispela bel hevi bilong yu bai bikpela tru sapos yu olsem ol man em aposel Pol i tok long “ol i no inap bosim gut laik bilong bodi bilong ol yet.”—1 Korin 7:9.
Sampela taim i hatwok long stretim dispela hevi, tasol i gat sampela samting yu inap mekim bilong karim dispela hevi na long kisim amamas long i stap bilong yu. Krais Jisas, em i wanpela man singel, na em i kolim wanpela lo bilong Baibel em inap helpim yu long winim bel hevi i save painim yu taim yu wetim wanpela samting na em i no kamap kwik. Em i tok: “Amamas bilong man i givim samting long ol arapela man, dispela i winim amamas bilong man i kisim samting bilong em yet.”—Aposel 20:35.
Bilong bihainim dispela tok yu ken mekim sampela gutpela wok long helpim famili bilong yu na ol narapela insait long kongrigesen. Na ating yu ken mekim bikpela wok moa long wok autim tok. Sapos yu wok strong long helpim ol narapela man, olsem givim samting long ol, ating bihain bel bilong yu bai stap isi na yu inap long ‘bosim laik bilong yu yet.’—1 Korin 7:37.
Narapela man singel, em aposel Pol, em i mekim gutpela tok olsem: “Yupela i mas lukaut gut long wokabaut bilong yupela. Yupela i no ken wokabaut olsem man i no gat save. Nogat. Yupela i mas wokabaut olsem man i gat save. Nau yupela i gat taim bilong mekim pasin bilong God. Tasol dispela taim nau yumi stap long en, em i taim nogut, olsem na yupela i mas lukaut, nogut dispela taim i lus nating.” (Efesus 5:15, 16) Planti Kristen singel ol i save beten oltaim long Jehova na stadi long Baibel na go oltaim long ol miting Kristen na bekim tok insait long miting, na long dispela rot bel bilong ol i kisim malolo. (Matyu 11:28-30) Sapos yu mekim olsem, bai yu inap karim dispela hevi bilong mani na em i no inap daunim yu. Na dispela bai helpim yu tu long kamap strong moa long spirit, na sapos bihain yu marit, orait bai yu kamap gutpela man marit o gutpela meri marit.
No ken lusim tingting: Jehova i save tingim tru olgeta man i save mekim wok bilong em. Em i save long olgeta hevi yu wok long karim. Na gutpela Papa bilong yumi long heven i save wanem samting inap helpim yu tru long ol samting bilong spirit na bel bilong yu long nau na long bihain tu. Sapos yu bihainim gut ol tok bilong Baibel long olgeta de, yu ken save Jehova bai stretim dispela hevi bilong yu long taim i stret long em, na em bai inapim ol samting yu sot long en na ol laik bilong yu tu long wanpela rot em bai helpim yu inap long olgeta taim bihain. Baibel i tok: “[Jehova] i no save pasim wanpela gutpela samting long ol manmeri i save wokabaut stret.”—Song 84:11.
Tingim Ol Gutpela Samting Bilong i Stap Singel
Na yu mas tingim tu, pasin bilong i stap singel i gat sampela gutpela samting bilong en. Aposel Pol i tok: “Man i maritim yangpela meri . . . em i mekim gutpela pasin. Tasol man i no maritim yangpela meri . . . em i mekim pasin i gutpela moa.”—1 Korin 7:38.
Bilong wanem i “gutpela moa” sapos man o meri i stap singel? Pol i tokim yumi olsem: “Man i no marit, em i save tingting planti long pasin bilong Bikpela. Em i laik mekim pasin Bikpela i laikim. Tasol man i marit, em i save tingting planti long ol samting bilong dispela graun. Em i laik mekim pasin meri bilong en i laikim. Olsem na tingting bilong en i bruk. Na ol yangpela meri na ol arapela meri i no marit, ol i save tingting planti long pasin bilong Bikpela. Ol i laik givim ol yet olgeta long God na i stap holi long bodi na long spirit tu. Tasol meri i marit, em i save tingting planti long ol samting bilong dispela graun. Em i laik mekim pasin man bilong en i laikim.”—1 Korin 7:32-34.
Olsem Pol i tok, ol Kristen i marit i save tingim ol samting poroman marit bilong ol i sot long en, na laik bilong ol, na samting ol i no laikim. Tasol ol Kristen i no marit ol inap tingting moa yet long mekim wok bilong Jehova. Ol Kristen i singel ol inap tru long ‘mekim wok bilong Bikpela oltaim na no gat wanpela samting i pulim nabaut tingting bilong ol,’ tasol long ol Kristen i marit i hatwok liklik long mekim olsem.—1 Korin 7:35.
Tasol Pol i no tok ol Kristen singel i no gat wanpela samting i pulim nabaut tingting bilong ol. Sapos yu gat hevi long mani, ating bai yu pilim olsem i gat planti samting i laik pulim nabaut tingting bilong yu na bai yu no inap mekim gut wok autim tok. Tasol ol man o meri singel ol i gat bikpela hap taim moa long mekim wok bilong God, winim bilong ol man na meri marit.
Tru aposel Pol i tok pasin bilong i stap singel em i gutpela, winim marit, tasol em i no tok i gat rong long marit. Em i tok: “Sapos yu kisim meri, yu no mekim sin.” Tasol em i toksave olsem: “Ol manmeri i marit bai i painim planti hevi long laip bilong ol.”—1 Korin 7:28.
Wanem insait bilong dispela tok? Em i olsem: Taim man i marit, sampela hevi bai painim em. Long taim bilong bikpela hevi long mani, ating papa bai tingting planti olsem wanem em inap painim kaikai samting bilong meri pikinini. Na sapos sik i painim wanpela long famili, orait em bai hatwok tru long painim mani bilong baim dokta na marasin samting, na em bai bel hevi tu.
Tru, ating yu no amamas tumas long stap singel, tasol sapos yu marit na yu mas lukautim meri pikinini long ol samting bilong skin, bai yu gat bikpela hevi moa long i stap bilong yu. Ol hevi bilong yu long nau i bilong sotpela taim tasol; ol bai pinis long nupela taim God i kamapim—na ating sampela hevi bai pinis paslain long dispela taim.—Skelim wantaim Song 145:16.
Yu Inap Wok Strong Moa Long Autim Tok?
Sampela ol i bin stretim rot bambai ol inap autim tok long olgeta de, maski ol i gat hevi long mani. Tru i no olgeta inap mekim olsem. Tasol yumi ken tingim Chuks, pastaim yumi stori long em. Em i gat bisnis long pepa samting na bai em inap lukautim famili long ol samting bilong skin. Taim em i laik marit long bipo na em i no gat rot, em i kisim pas i singautim em i go mekim wok konstraksen bilong liklik taim long brens-ofis bilong Sosaiti Was Taua long hap bilong em. Bikbrata bilong em i tingting planti long mani na em i strong long Chuks i no ken i go. Tasol Chuks i bin tingting olsem Jehova i bin helpim em long kamapim bisnis bilong em, olsem na em i mas tingim wok bilong Kingdom pastaim na em i mas bilip olsem Jehova inap helpim ol long painim ol samting bilong skin. (Matyu 6:25-34) Na em i tingting tu olsem dispela wok em i bilong 3-pela mun tasol.
Chuks i orait long mekim dispela wok na em i putim bisnis bilong em long han bilong bikbrata bilong lukautim. Orait nau, 6-pela yia bihain long dispela, Chuks i mekim yet wok bilong God long olgeta de, na em i wanpela elda insait long kongrigesen Kristen na nau em i gat mani inap long em i ken marit. Olsem wanem? Em i bel hevi long ol samting i bin painim em? Chuks i tok: “Pastaim mi bel hevi long mi no inap marit, tasol samting i kamap long dispela i gutpela moa. Mi bin kisim bikpela amamas long mekim wok bilong God, na sapos bipo mi bin marit taim mi yangpela yet na kamapim pikinini, ating mi no inap kisim ol dispela gutpela amamas.”
Gutpela Sindaun Long Bihain
Long taim bilong hevi planti man i laik marit bambai ol pikinini i ken lukautim ol long samting bilong skin taim ol i sot long mani. Sampela kantri i gat bikpela dinau tru long mani na ol i no inap helpim ol lapun. Olsem na planti papamama i save tingim famili na ol pikinini bilong ol i mas lukautim ol taim ol i lapun. Long dispela as ol i save subim ol yangpela man na meri singel long marit na kamapim pikinini, maski ol i sot tru long mani.
Tasol sampela taim marit na kamapim pikinini i no save helpim papamama long i stap gut long bihain. Sampela pikinini i no Kristen tru ol i no laik lukautim lapun papamama, na sampela ol i no inap lukautim ol, na sampela moa ol i save dai paslain long papamama. Ol Kristen i save tingting long kisim gutpela sindaun long narapela rot—ol i tingim tok promis bilong God olsem: “Bai mi no lusim yu. Bai mi no larim yu i stap nating. Nogat tru.”—Hibru 13:5.
Sampela ol i bin tingting long i stap singel pastaim bambai ol i ken mekim wok bilong Jehova long olgeta de, Jehova i no bin lusim ol. Christiana i wanpela meri singel na em i gat 32 krismas. Em i bin mekim wok painia oltaim long Naijiria inap 9-pela yia. Em i tok: “Mi save bilip long Jehova, em i tok em i no inap lusim ol wokman bilong em. Mi bilip tru long tok promis bilong em. Jehova i save lukautim mi long ol samting bilong spirit na ol samting bilong skin. Em i bin kamapim klia olsem em i wanpela gutpela Papa i save givim ol samting long ol pikinini bilong em. Olsem: Mi bin go mekim wok painia long wanpela hap i no gat planti Witnes long en. Long dispela hap i no gat planti samting bilong helpim sindaun bilong ol man, tasol mi lain pinis long dispela kain sindaun. Taim sik taifas i kisim mi na mi mas slip long haus sik, ol brata long olpela kongrigesen bilong mi ol i kam na lukautim mi.
“Mi amamas long wok bilong God mi mekim long olgeta de na bel bilong mi i gutpela tru. Mi pilim olsem em i bikpela samting tru long wok wantaim dispela Man i bin wokim heven na graun na long wok wantaim bikpela lain brata sista long olgeta hap. Mi lukim planti yangpela ol i tingting planti long ol hevi i kamap long graun na ol i bel hevi na ol i pilim olsem ol i no gat wanpela gutpela samting ol inap bilip na wet long en. Tasol i stap bilong mi i gat gutpela as bilong en; mi tingim ol samting bai kamap bihain na dispela i strongim tru bel bilong mi. Mi save, sapos yumi pas gut long Jehova, dispela em i nambawan rot bilong helpim yumi long ol hevi bilong nau.”
Sapos yu gat bikpela laik tru long marit, tasol yu no inap, long wanem, yu gat hevi long mani, orait yu ken strongim bel! I no yu wanpela tasol i gat dispela hevi. Jehova i save helpim planti long karim kain hevi olsem. Olsem na taim yu stap singel yet, wok strong long mekim gutpela wok bilong helpim ol narapela na long kamap strong moa long spirit. Putim ol hevi bilong yu long han bilong God; em bai helpim yu, long wanem, em i save tingim yu.—1 Pita 5:7.