Bihainim Gutpela Tingting Taim Yu Laik Stretim Pe Bilong Baim Meri

LONG nau, wankain olsem long taim bilong ol man i bin raitim Baibel, sampela lain i bihainim pasin olsem: Taim wanpela man i laik maritim meri, em i mas baim em pastaim. Jekop i tokim Laban, em papa bilong meri em i laik maritim: “Bai mi wok 7-pela yia long yu, na yu ken larim mi i maritim Resel, dispela yangpela pikinini meri bilong yu.” (Stat 29:⁠18) Jekop i laikim tru Resel, olsem na em i tok em bai baim em long bikpela pe​—⁠olsem pe bilong wok bilong 7-pela yia! Laban i orait long dispela, tasol em i trikim Jekop long maritim namba wan pikinini meri bilong em pastaim, em Lea. Sampela pasin Laban i mekim long Jekop bihain long dispela, em tu i no stretpela pasin. (Stat 31:41) Laban i laikim tumas ol mani kago samting, na dispela i mekim na tupela pikinini meri bilong em ol i no daun moa long em. Ol i tok: “Papa i mekim mitupela i kamap pinis olsem ol meri bilong narapela lain. Em i kisim pinis pe bilong mitupela, tasol em i tromoi olgeta pinis.”​—⁠Stat 31:⁠15.

Sori tru, planti papamama nau long dispela taim bilong laikim tumas ol mani kago samting, ol i save bihainim pasin bilong Laban. Na pasin bilong sampela i nogut moa yet. Wanpela nius bilong Afrika i tok: ‘Sampela papa i mangal long mani, ol i tingting long kisim bikpela pe’ na long dispela as tasol ol i stretim tok long pikinini meri bilong ol i ken marit. Narapela samting tu: Sampela papamama i sot long mani, olsem na ol i tingim pikinini meri bilong ol olsem samting ol i ken maket long en bilong kisim mani.a

Sampela papamama i laikim bikpela pe, na husat man inap givim bikpela pe tru, winim ol narapela man, em nau, papa i orait long em i ken kisim pikinini meri bilong em. Dispela pasin inap kamapim sampela bikpela hevi. Ripota bilong wanpela nius long hap is bilong Afrika i tok: ‘Taim pe bilong baim meri i antap tumas, dispela i save kirapim yangpela man na meri long ranawe i go sindaun nating wantaim.’ Em nau, taim pe bilong baim meri i antap tumas, dispela inap kirapim tupela long mekim pasin pamuk. Narapela samting i olsem: Sampela yangpela man i painim rot bilong baim meri, tasol bihain ol i gat bikpela dinau ol i mas bekim. Wanpela man bilong Saut Afrika i mekim wok olsem welfe, em i tok: ‘Papamama i mas bihainim gutpela tingting. Ol i no ken makim pe i antap tumas. I gat planti samting tupela nupela marit i mas baim bilong lukautim ol yet, olsem na nogut pe i antap tumas na mani bilong yangpela man i pinis olgeta.’

Taim papamama Kristen i stretim tok bilong kisim o givim mani bilong baim meri, olsem wanem ol inap mekim gutpela pasin ol narapela i ken bihainim? Em wanpela bikpela samting ol i mas tingim, long wanem Baibel i tok: “Yupela i mas isi isi long olgeta man na larim ol i lukim dispela gutpela pasin bilong yupela.”​—⁠Filipai 4:⁠5.

Ol Gutpela Lo Bilong Baibel

Samting papamama Kristen i laik mekim, olsem ol bai stretim tok bilong pe bilong baim meri o nogat, em samting bilong ol yet. Sapos ol i laik mekim olsem, orait samting ol i mekim i mas stret wantaim ol lo bilong Baibel bilong stiaim tingting. Baibel i tok: “Yupela i no ken bihainim pasin bilong mangal long mani.” (Hibru 13:⁠5) Sapos papa Kristen i no bihainim dispela lo taim em i stretim tok bilong baim meri, ating dispela inap makim olsem em i no gutpela piksa long ol narapela i ken bihainim. Ol man i holim wok insait long kongrigesen Kristen, ol i “no ken laikim tumas long kisim mani,” na “ol i no ken tingting long pulim mani samting bilong ol man.” (1 Timoti 3:​3, 8) Sapos wanpela Kristen i mangal long mani na em i pulim bikpela mani long man i laik maritim pikinini meri bilong em na em i no tanim bel, kongrigesen inap rausim em.​—⁠1 Korin 5:​11, 13; 6:​9, 10.

Pasin bilong mangal i kamapim planti hevi, olsem na sampela gavman i bin kamapim ol lo i makim pe bilong baim meri. Olsem: Wanpela lo long Togo, em wanpela kantri long Wes Afrika, i tok ol inap baim meri “long kago o long mani o long dispela tupela samting wantaim.” Lo i tok moa: “Pe bilong baim meri i no ken winim 10,000 F CFA (olsem 40 kina).” Planti taim Baibel i tok ol Kristen i mas bihainim lo bilong gavman. (Taitus 3:⁠1) Tasol maski gavman i no subim man long bihainim dispela lo, trupela Kristen i mas i gat laik long bihainim. Long dispela rot bel bilong ol bai i no gat tok long ai bilong God, na pasin bilong dispela Kristen i no ken mekim ol narapela i pundaun long bilip.​—⁠Rom 13:​1, 5; 1 Korin 10:​32, 33.

Em Wok Bilong Husat Long Stretim Tok?

Long sampela hap, pasin ol i mekim bilong stretim tok bilong baim meri em inap pait wantaim narapela bikpela lo bilong stiaim tingting. Baibel i tok, em wok bilong papa long stretim ol samting bilong famili bilong em. (1 Korin 11:3; Kolosi 3:​18, 20) Olsem na man i holim wok insait long kongrigesen em i mas i stap olsem man i “bosim gut meri pikinini bilong em yet.”​—⁠1 Timoti 3:​12.

Tasol long sampela hap, het bilong famili i save larim ol wanblut bilong em i makim pe bilong baim pikinini bilong em. Na ol dispela wanblut i strong long ol yet i mas kisim hap bilong dispela pe. Dispela samting i putim traim long famili Kristen. Sampela het bilong famili ol i save bihainim pasin bilong ples na ol i larim ol wanblut bilong ausait i makim pe bilong baim pikinini bilong ol, na ol dispela man i makim pe i antap tru. Dispela i mekim na sampela pikinini meri Kristen i bin maritim man bilong ausait. Dispela pasin i save pait wantaim tok bilong Baibel i tok ol Kristen i mas maritim “man i bilip long Bikpela.” (1 Korin 7:​39) Sapos het bilong famili i larim ol wanblut bilong ausait i makim pe na dispela i bagarapim pikinini bilong em long ol samting bilong spirit, yumi no ken tok dispela man i “bosim gut meri pikinini bilong em yet,” a?​—⁠1 Timoti 3:⁠4.

Olsem Abraham i bin mekim bipo, olsem wanem sapos wanpela papa Kristen i makim narapela man bilong helpim em long stretim tok long pe bilong baim pikinini meri bilong em? (Stat 24:​2-4) Sapos em i makim narapela man long mekim dispela wok, papa Kristen i mas was gut na bai dispela man i bihainim ol tok em i givim long em, em ol tok i stret wantaim ol gutpela lo bilong Baibel. Na taim papamama Kristen i laik stretim tok long pe bilong baim meri, pastaim ol i mas tingting gut; nogut ol i larim sampela pasin bilong ples, na ol man i strong long makim bikpela pe, i stiaim tingting bilong ol.​—⁠Sindaun 22:⁠3.

Abrusim Pasin i No Kristen

Baibel i tok yumi no ken mekim pasin antap na mekim wok long ol kago samting bilong skin bilong pulim ai bilong ol man. (1 Jon 2:​16; Sindaun 21:⁠4) Tasol sampela man insait long kongrigesen Kristen i bin kamapim kain pasin olsem taim ol i stretim tok long pe bilong baim meri. Sampela i save bihainim pasin bilong ol man bilong dispela graun na ol i hambak na kamapim long ples klia bikpela pe ol i bin kisim na bai ol man i ken lukim. Tasol wanpela brens-ofis long Afrika i tok: ‘Sampela papamama i no bin singaut long bikpela pe, olsem na sampela man marit i tingim meri bilong ol olsem samting nating, olsem pe bilong baim “meme” tasol.’

Sampela Kristen i bin mangal long bikpela pe, na dispela pasin i bin kamapim sampela samting nogut. Tingim dispela ripot bilong narapela brens-ofis bilong Sosaiti Was Taua: “Ol brata na sista singel i hatwok long painim poroman marit. Dispela i mekim na namba bilong ol brata na sista i pamuk na raus long kongrigesen i wok long go bikpela. Na sampela brata i go wok long ol main​—⁠ol i laik painim gol o ol ston daimon em ol inap salim bambai ol i gat mani bilong baim meri. Tasol bilong kisim mani inap long baim meri, ol i mas stap long ples main inap wanpela o tupela yia samting, na ol i save kamap slek long ol samting bilong spirit, long wanem, ol i no save bung wantaim kongrigesen na ol brata.”

Bilong abrusim ol dispela samting nogut, papamama Kristen i mas bihainim pasin bilong ol strongpela brata insait long kongrigesen. Tru, aposel Pol i no wanpela papa, tasol em i bihainim gutpela pasin taim em i mekim wok wantaim ol wanbilip bilong em. Em i save was gut, nogut em i putim hevi long ol na pinisim mani bilong ol. (Aposel 20:33) Pol i no tingim em yet tasol, na papamama Kristen i mas tingim dispela gutpela pasin bilong em taim ol i stretim tok long pe bilong baim meri. Spirit holi i givim tingting long Pol long raitim tok olsem: “Ol brata, yupela olgeta i mas bihainim pasin bilong mi. Na yupela i mas lukim gut pasin bilong ol dispela man i save bihainim pasin bilong mipela.”​—⁠Filipai 3:​17.

Sampela Pasin Yumi Ken Bihainim

Planti papamama Kristen i bin bihainim gutpela pasin taim ol i makim pe bilong baim meri. Tingim Josep na meri bilong em, Mei, ol i save mekim wok autim tok long olgeta de.b Ol i sindaun long wanpela bilong ol ailan Solomon. Tasol long dispela ailan, taim ol man i laik stretim tok long pe bilong baim meri, sampela hevi i save kamap. Bilong abrusim ol dispela hevi, Josep na Mei i stretim rot bilong pikinini meri bilong ol, em Helen, i ken marit long narapela ailan. Ol i mekim wankain samting taim narapela pikinini meri bilong ol, em Esta, i marit. Na Josep i orait long Pita, em dispela man i laik maritim pikinini meri bilong Josep, i givim liklik pe tasol. Taim ol i askim em long as na em i mekim olsem, Josep i tok: “Mi no laik putim hevi long Pita; em wanpela painia.”

Planti Witnes Bilong Jehova long Afrika ol tu i bin bihainim gutpela pasin. Long sampela hap, ol wanblut i save singaut long bikpela mani em ol i mas kisim paslain long taim bilong stretim tok long pe bilong baim meri. Na taim man i no maritim yet meri, em i mas tok promis olsem bihain em bai baim meri bilong liklik brata bilong dispela meri em yet i laik maritim.

Tasol Kosi na meri bilong em, Mara, i bin mekim pasin i narapela kain. Nau tasol, pikinini meri bilong ol, em Beboko, i maritim wanpela wasman bilong raun, em wanpela Witnes Bilong Jehova. Taim tupela i no marit yet, ol wanblut i strong long papamama i mas singaut long bikpela pe​—⁠ol i laik kisim hap bilong dispela mani. Tasol dispela papamama i sanap strong na ol i no bihainim laik bilong ol dispela wanblut. Ol yet i stretim tok wantaim dispela man i laik maritim pikinini meri bilong ol, na ol i makim liklik pe tasol. Bihain ol i bekim bek hap mani long tupela bambai tupela i ken baim ol samting bilong bung bilong marit bilong ol.

Long dispela kantri yet, i gat wanpela yangpela meri Witnes, nem bilong em Itongo. Pastaim famili bilong em i singaut long liklik pe tasol. Tasol ol wanblut i strong long ol i mas apim dispela pe. Ol samting i kamap i luk olsem ol wanblut bai kisim dispela pe ol i singaut long en. Orait nau Itongo i kirap sanap, na maski em i meri bilong pret, long pasin daun em i tokaut olsem em i strong long maritim dispela strongpela Kristen, nem bilong em, Sansi. Orait nau em i strongim bel na tok: “Mbi ke” (olsem, “Mipela i pasim tok pinis”) na em i sindaun. Mama Kristen bilong em, Sambeko, em i sambai long em. Tok i dai, na tupela i marit olsem pastaim ol i gat tingting long mekim.

I gat sampela samting ol gutpela papamama Kristen i save tingim na i winim bikpela mani ol inap kisim long rot bilong pikinini meri bilong ol. Wanpela man marit long Kamarun i tok: “Oltaim tambu mama i save tokim mi olsem, wanem wanem samting mi gat laik bipo long givim olsem pe bilong baim meri, mi mas mekim wok long dispela bilong lukautim pikinini meri bilong em long ol samting bilong skin.” Na tu, ol gutpela papamama i laik bai ol pikinini bilong ol i mas i stap strong long ol samting bilong spirit. Tingim Farai na Rudo, em ol i sindaun long Simbabwe na ol i save lusim planti aua long autim gutpela tok bilong Kingdom bilong God. Ol i no wok mani, tasol taim tupela pikinini meri bilong ol i laik marit, ol i singaut long pe i liklik tru long mak bilong pe em planti man i save singaut long en. Bilong wanem ol i mekim olsem? Ol i laik bai tupela pikinini meri i ken maritim man i laikim tru Jehova. Ol i tok: “Bikpela samting mipela i tingim i olsem: Mipela laik bai tupela pikinini meri bilong mipela na man bilong ol i mas stap strong long ol samting bilong spirit.” Em gutpela pasin tru ol i mekim, a? Yumi mas amamas tru long ol gutpela papamama em ol i laik bai ol pikinini bilong ol i stap gutpela long ol samting bilong skin na bilong spirit.

Pasin Bilong Bihainim Gutpela Tingting i Kamapim Gutpela Samting

Josep na Mei bilong ailan Solomon i no bin singaut long bikpela pe taim tupela pikinini meri bilong ol i marit, na dispela gutpela pasin bilong ol i bin kamapim ol gutpela samting. Olsem: Tupela tambu bilong ol i no gat dinau bilong bekim. Na long olgeta de inap planti yia, ol dispela fopela marit i bin autim tok bilong Kingdom. Josep i tingting bek na em i tok: “Ol samting mi wantaim famili bilong mi i bin pasim tok long mekim i bin helpim gut mipela. Tru, sampela taim ol man i bin strong long mipela i mas bihainim tok bilong ol, tasol bel bilong mi i no gat tok na mi belgut taim mi lukim ol pikinini bilong mi i wok strong long mekim wok bilong Jehova. Ol tu ol i amamas, na mi wantaim meri bilong mi i amamas nogut tru.”

Narapela gutpela samting i bin kamap i olsem: Ol tambu i stap gut wantaim narapela narapela. Olsem: Sondai na Sibusiso i mekim wok volantia wantaim meri bilong ol, em tupela susa wanblut, long brens-ofis bilong Sosaiti Was Taua long Simbabwe. Tambu papa bilong ol, em Dakarai, em i save autim tok long olgeta de​—⁠em i no save wok mani. Taim ol i wok long stretim tok long pe bilong baim meri, em i tok, wanem wanem samting ol i laik givim, em gutpela. Sondai na Sibusiso i tok: “Mipela i laikim tru tambu papa bilong mipela, na mipela bai mekim olgeta samting bilong helpim em sapos bihain em i sot long ol samting em i mas kisim.”

Tru tumas, sapos yu bihainim gutpela pasin taim yu wok long stretim tok long pe bilong baim meri, dispela bai helpim famili long i stap amamas. Olsem: Ol nupela marit i no gat dinau ol i mas bekim, olsem na i stap bilong ol olsem tupela marit i no gat bikpela hatwok long en. Dispela samting i bin helpim planti yangpela marit na bai ol inap mekim ol wok bilong spirit olsem dispela bikpela wok bilong autim tok long olgeta de na kamapim ol disaipel. Na taim ol i mekim olsem, dispela i save givim biknem long gutpela God Jehova, em As bilong marit.​—⁠Matyu 24:14; 28:​19, 20.

[Ol Futnot]

[Blok long pes 27]

OL I BEKIM BEK PE BILONG BAIM MERI

Long sampela hap, sapos pe bilong baim meri i liklik tumas, ol narapela i ting dispela meri wantaim papamama bilong em ol i olsem pipia lain tasol. Olsem na sampela taim pasin antap na pasin bilong kamapim namba bilong famili, dispela em i as na famili i makim bikpela pe bilong baim meri. Tasol wanpela famili long Lagos, Naijiria, ol i bihainim pasin i narapela kain. Man i maritim pikinini meri bilong ol, em Dele, em i tok:

‘Famili bilong meri bilong mi i no strong long mi mas bihainim pasin bilong ples long taim bilong bung bilong baim meri na baim planti samting olsem ol klos i gat bikpela pe. Na taim famili bilong mi i givim pe long ol, mausman bilong ol i askim famili bilong mi: “Yu laik kisim dispela meri olsem meri bilong pikinini bilong yupela o yu laik kisim em olsem pikinini meri bilong yupela?” Famili wantaim i bekim tok: “Mipela laik kisim em olsem pikinini bilong mipela.” Bihain long dispela, ol i bekim bek pe bilong baim meri em mipela i bin givim long ol, i stap yet long skin pas mipela i bin pulimapim mani long en.

‘I kam inap long nau, mi pilim yet gutpela pasin tupela tambu bilong mi i bin mekim bilong stretim ol samting long bung bilong marit bilong mipela. Mi gat gutpela tingting long ol. Ol i tingim gut ol samting bilong spirit, olsem na mi tingim ol olsem wanblut tru bilong mi. Na mi gat gutpela tingting long meri bilong mi. Mi laikim em tru, long wanem, famili bilong em i bin mekim gutpela pasin long mi. Taim mitupela i no wanbel long wanpela samting, mi no larim dispela i kamap olsem wanpela bikpela hevi. Mi tingim gutpela famili bilong em, na kros i go liklik.

‘Famili bilong mi na famili bilong meri bilong mi i pas gut wantaim olsem gutpela pren. Mitupela i marit tupela yia pinis, na papa bilong mi i wok yet long salim sampela presen na kaikai i go long famili bilong meri bilong mi.’