Stori Bilong Wanpela Man
Ples Bilong Mekim Wok Misineri i Kamap Olsem Ples Bilong Mipela
STORI BILONG DICK WALDRON
Em Sande long apinun long Septemba 1953. Long dispela taim mipela i kam nupela long Saut-Wes Afrika (nau ol i kolim Namibia). Mipela i no winim yet wanpela wik long dispela kantri na mipela i mas mekim wanpela pablik miting long nambawan biktaun, Windhoek. Wanem samting i bin mekim na mipela i lusim Australia na i kam longwe tru long dispela hap bilong Afrika? Mi wantaim meri bilong mi na tripela yangpela meri, mipela i kam olsem misineri bilong autim gutnius bilong Kingdom bilong God.—Matyu 24:14.
MAMA i bin karim mi long wanpela hap i longwe tru, em Australia, long dispela bikpela yia 1914. Taim mi gat olsem 15 krismas samting, taim bilong bikpela hevi bilong mani i kamap, na mi mas mekim sampela wok bilong helpim famili long painim kaikai samting. I no gat wok mani mi ken kisim, tasol mi tingim wanpela rot bilong painim abus, olsem ol rabit bilong bus, long dispela taim i gat planti tru long Australia. Olsem na long olgeta taim mi inap helpim famili bilong mi na ol i no lus long kaikai mit bilong rabit.
Taim Namba Tu Pait i kamap long 1939, mi kisim pinis wanpela wok long ol bas long biktaun Melbourne. I gat olsem 700 man i wok long ol bas, em sampela i wok san na sampela i wok nait, na long olgeta taim mi save bungim nupela draiva o boskru. Planti taim mi save askim ol, “Wanem lotu bilong yu?” na mi tokim ol long stori long ol bilip bilong ol. I gat wanpela man tasol inap bekim gut ol askim bilong mi, em wanpela Witnes Bilong Jehova. Em i kamapim tok bilong Baibel long mi i stori long Paradais bai kamap long graun, na ol man i pret long God na i stap aninit long em ol bai stap oltaim oltaim.—Song 37:29.
Long dispela taim mama tu i bungim ol Witnes Bilong Jehova. Taim mi wok nait na kam bek long haus, planti taim kaikai bilong mi i save stap long tebol wantaim wanpela nius Consolation (nau ol i kolim Kirap!). Mi laikim ol tok mi ritim. Bihain mi pilim olsem dispela em i trupela lotu, na mi kirap bung wantaim kongrigesen na insait long wok bilong en, na mi kisim baptais long Me 1940.
Long Melbourne i gat wanpela haus painia i stap na i gat 25 Witnes Bilong Jehova i sindaun long en, em ol i save wok fultaim long autim tok bilong Baibel. Mi go sindaun wantaim ol. Long olgeta de mi save harim gutpela stori bilong ol wok ol i mekim long autim tok, na mi kisim laik long bel bilong mi long mekim dispela wok fultaim. Bihain mi wokim pepa bilong mekim wok painia. Mi kisim tok orait long mekim, na ol i singautim mi i go wok long brens-ofis bilong ol Witnes Bilong Jehova long Australia. Em nau, long dispela rot mi insait long famili Betel.
Kalabus na Tambuim Wok
Wanpela wok bilong mi long Betel em bilong mekim wok long somil. Long dispela hap mipela i save katim timba na kukim olsem paiawut na mekim wok long en olsem bensin bilong ol ka bilong brens-ofis, long wanem, em i taim bilong pait na bensin tru tru i sot. I gat 12-pela man i wok long somil, na gavman i singautim mipela olgeta long go insait long ami. I no longtaim na kot i makim mipela long kalabus inap 6-pela mun, long wanem, mipela i bihainim tok bilong Baibel na mipela i no orait long go insait long ami. (Aisaia 2:4) Ol i salim mipela i go bilong mekim wok long wanpela fam bilong ol kalabus. Yu ting ol i givim wanem wok long mipela? Mipela i mas katim timba, em dispela wok mipela i bin lain long mekim long Betel!
Mipela i mekim gut tru dispela wok, olsem na nambawan ofisa bilong haus kalabus i orait long mipela i kisim wanpela Baibel na ol buk na nius bilong Baibel, maski ol i bin tambuim mipela long holim ol dispela samting. Long dispela taim mi kisim skul long pasin bilong i stap gut wantaim ol narapela. Taim mi bin wok long Betel, i gat wanpela brata mi no inap pas gut wantaim em. Pasin bilong mitupela i narapela narapela kain olgeta. Orait yu ting ol i makim husat bilong i stap wantaim mi long sel long haus kalabus? Em dispela brata yet. Nau mitupela i gat taim bilong save gut long narapela narapela, olsem na mipela i kisim pasin bilong pas gut wantaim na i stap pren tru.
Bihain ol i tambuim wok bilong ol Witnes Bilong Jehova long Australia. Ol i kisim olgeta mani bilong mekim wok long en long Betel, na ol brata long Betel i sot tru long mani samting. Wanpela taim, wanpela brata bilong Betel i kam tokim mi: “Dick, mi laik i go autim tok long taun, tasol mi no gat gutpela su bilong putim. Mi gat ol bikpela su bilong wok tasol.” Mi amamas long helpim em, na em i putim su bilong mi na i wokabaut i go long taun.
Bihain mipela i harim stori olsem em i autim tok i stap na ol polis i holim em na kalabusim em. Mi laik mekim liklik tok pilai long em na mi salim pas na tokim em: “Sori tru long samting i bin painim yu. Mi amamas tru olsem lek bilong mi i no bin stap insait long su bilong mi long dispela taim!” Tasol i no longtaim na ol polis i holim mi tu na mi kalabus namba tu taim, long wanem, mi no laik insait long ami. Taim mi lusim kalabus, mi kisim wok bilong lukautim fam i save kamapim kaikai bilong famili Betel. Long dispela taim mipela winim pinis kot na ol i rausim tambu long wok bilong ol Witnes Bilong Jehova.
Maritim Meri i Strong Long Autim Tok
Taim mi stap long dispela fam, mi tingting strong long marit, na mi gat laik long wanpela yangpela sista painia, em Coralie Clogan. Bubu meri bilong Coralie em i namba wan long famili bilong em long laikim tok bilong Baibel. Taim em i laik i dai, em i tokim mama bilong Coralie, em Vera: “Skulim ol pikinini bilong yu long laikim tru God na mekim wok bilong em, na bihain bai yumi bung long Paradais long graun.” Bihain wanpela painia i kam long haus bilong Vera na i soim em long buklet Millions Now Living Will Never Die. Nau em i pilim gut tok bilong mama. Tok bilong buklet i mekim na Vera i bilip tru olsem God i tingting pinis long ol man i ken i stap long Paradais long graun. (KTH 21:4) Em i kisim baptais long 1932 samting, na olsem mama bilong em i bin tokim em long mekim, em i helpim 3-pela pikinini meri bilong em—Lucy, Jean, na Coralie—long kisim pasin bilong laikim tru God. Tasol papa bilong Coralie i birua tru long lotu bilong famili bilong em, olsem Jisas i bin tokaut long en, em i tok dispela pasin birua inap kamap insait long ol famili.—Matyu 10:34-36.
Famili Clogan i gat save long musik; olgeta wan wan pikinini i save pilaim wanpela kain musik. Coralie i save pilaim vailin, na long 1939, taim em i gat 15 krismas, em i bin winim setifiket olsem diploma bilong musik. Taim Namba Tu Pait i kamap, dispela i mekim na Coralie i tingting strong long i stap bilong em long bihain. Nau em taim bilong em long tingim gut samting em bai mekim bihain. Em inap mekim wok bilong pilaim musik. Ol i bin singautim em long pilaim musik long Melbourne Symphony Orchestra. Tasol em i tingting tu olsem em inap mekim dispela gutpela wok bilong autim tok bilong Kingdom. Coralie i tingting strong i go na bihain em wantaim tupela susa bilong em i kisim baptais long 1940 na ol i stretim rot bilong wok fultaim long wok bilong autim gutnius.
Taim Coralie i tingting pinis long mekim wok autim tok fultaim, i no longtaim na wanpela brata i holim bikpela wok long brens-ofis bilong Australia i kam toktok wantaim em. Dispela brata em Lloyd Barry, bihain em i insait long lain Gavening Bodi bilong ol Witnes Bilong Jehova. Em i bin mekim wanpela tok long Melbourne na em i tokim Coralie: “Nau bai mi go bek long Betel. Yu laik kam bek wantaim mi long tren na wok wantaim famili Betel?” Coralie i amamas long mekim olsem.
Coralie na ol narapela sista long Betel i mekim bikpela wok long wokim ol buk na nius bilong Baibel bilong helpim ol brata long Australia long dispela taim bilong pait i gat tambu long wok bilong mipela. Ol sista yet i prinim ol dispela samting, na ol i wok aninit long Brata Malcolm Vale. Ol i wokim ol buk The New World na Children, na i no gat wanpela mun ol i lus long wokim Wastaua insait long tupela yia i gat tambu long wok bilong mipela.
Ol masin bilong prinim ol nius samting, ol i mas kisim i go putim long ol narapela narapela hap bilong abrusim ol polis, na ol i mekim olsem inap 15 taim. Wanpela taim ol i wokim ol nius samting bilong Baibel insait long wanpela haus ol i save prinim ol narapela samting bilong haitim wok tru ol i mekim. Wanpela sista i wok long hap klostu long dua bilong kam insait long haus, na taim em i lukim ol polis i kam, em inap subim wanpela baten na belo bai krai insait long dispela rum ol i prinim ol nius samting long en, na kwiktaim ol sista inap haitim ol dispela samting taim ol polis i no kirap yet long sekim ol rum.
Wanpela taim wanpela plisman i kam bilong sekim ol samting, na ol sista i kirap nogut long lukim wanpela Wastaua i stap ples klia long tebol. Plisman i kam insait na em i putim paus bilong em antap stret long Wastaua, na nau em i kirap sekim ol samting. Em i no inap painim wanpela samting, olsem na em i kisim paus bilong em na em i go!
Taim gavman i rausim pinis tambu na ol brata i kisim bek brens-ofis, planti brata ol i gat rot long lusim Betel na mekim wok autim tok olsem painia salim. Long dispela taim Coralie i volantia long go long Glen Innes. Taim mitupela i marit long Janueri 1, 1948, mi go wok wantaim em long dispela hap. Bihain, taim mipela i lusim dispela hap, i gat wanpela strongpela kongrigesen i kamap pinis.
Bihain long dispela, ol i makim mipela long go long Rockhampton, tasol mipela i no inap painim wanpela ples slip long dispela hap. Olsem na mipela i sanapim wanpela haus sel long hap graun long fam bilong wanpela man i gat laik long harim tok bilong Baibel. Mipela i slip long dispela haus sel inap 9-pela mun. Mipela inap i stap longpela taim liklik long en, tasol taim bilong ren i kamap na bikpela win ren i brukbrukim haus sel olgeta, na bikpela ren tru i kam daun na wara i karim i go.a
Mekim Wok Long Narapela Kantri
Taim mipela i stap yet long Rockhampton, mipela i kisim pas i singautim mipela i go long namba 19 klas bilong Wastaua Baibel Skul Bilong Gileat bilong lain long mekim wok misineri. Taim mipela i winim skul long 1952, ol i salim mipela i go long kantri bipo ol i kolim Saut-Wes Afrika.
Kwiktaim ol pris pasto bilong Kristendom i kamapim tingting bilong ol long wok misineri bilong mipela. Long olgeta Sande inap 6-pela wik, taim ol i mekim lotu ol i givim tok lukaut long ol kongrigesen bilong ol. Ol i tokim ol man olsem ol i no ken opim dua long mipela, na ol i no ken larim mipela i ritim sampela tok bilong Baibel, long wanem, dispela bai paulim tingting bilong ol. Long wanpela ples, mipela i tilim sampela buk long ol man bilong haus, tasol pasto i bihainim mipela na em i kisim ol dispela buk. Wanpela taim mipela i toktok wantaim pasto long ofis bilong em na mipela i lukim planti buk bilong mipela i stap.
I no longtaim na ol lain i bosim dispela hap ol i soim olsem ol i tingting planti long wok mipela i mekim. Ating ol pasto i bin givim tingting long ol, na ol i ting mipela i wok wantaim ol Komiunis. Olsem na ol i kisim mak bilong pinga bilong mipela, na ol i sutim planti askim long sampela manmeri mipela i save go lukim ol. Tasol maski ol i mekim pasin birua long mipela, ol lain i kam long ol miting bilong mipela i wok long go bikpela.
Kirap long taim mipela i kam nupela yet long dispela kantri, mipela i gat bikpela laik long autim tok bilong Baibel long ol asples bilong Ovambo, Herero, na Nama. Tasol mipela i gat hatwok long mekim olsem. Long dispela taim bipo, Saut-Wes Afrika i stap aninit long gavman apatet bilong Saut Afrika. Mipela ol waitskin i no inap autim tok long ol hap i gat ol blakskin i sindaun long en—pastaim mipela i mas kisim pepa long gavman i tok orait long mipela i ken mekim. Long sampela sampela taim mipela i bin askim gavman long mipela i ken go insait long ol dispela hap, tasol ol i no orait long en.
Mitupela i wok inap tupela yia pinis long dispela hap, na nau Coralie i gat bel. Long Oktoba 1955, pikinini meri bilong mipela, Charlotte, i kamap. Mipela i no inap i stap yet olsem misineri, tasol mi painim wanpela wok skin, olsem wok haptaim, na mi inap mekim wok painia inap liklik taim.
God i Harim Beten Bilong Mipela
Long 1960 i gat narapela hevi i kamap. Coralie i kisim wanpela pas i tok mama bilong em i gat bikpela sik tru, na sapos Coralie i no go bek long ples, i luk olsem em bai i no inap lukim gen mama bilong em. Olsem na mipela i pasim tok long lusim Saut-Wes Afrika na go bek long Australia. Em nau, long wik stret mipela bai go, mi kisim pepa long gavman i tok orait long mipela i ken go insait long hap bilong taun ol i kolim Katutura, em ol blakskin i sindaun long en. Orait nau mipela bai mekim wanem? Bai mi bekim dispela pepa long ol? Mipela i bin hatwok inap 7-pela yia long kisim dispela tok orait. Tru, mipela inap tingting olsem ol narapela i ken mekim dispela wok mipela i bin kirapim. Tasol mipela pilim olsem dispela em i wanpela blesing i kam long Jehova na i makim olsem em i harim pinis beten bilong mipela.
Kwiktaim mi tingting pinis long samting mi bai mekim. Bai mi stap, nogut mipela i go long Australia na nau hatwok bilong mipela long kisim pepa bilong i stap olgeta long dispela hap i lus nating. Long de bihain long en, mi rausim nem bilong mi long go long sip na mi salim Coralie na Charlotte i go malolo long Australia inap sampela mun.
Taim tupela i stap long Australia, mi kirap autim tok long hap ol blakskin i sindaun long en. Planti ol i gat laik long harim tok bilong Baibel. Taim Coralie na Charlotte i kam bek pinis, i gat sampela blakskin bilong dispela hap ol i save kam long ol miting bilong mipela.
Long dispela taim mi gat wanpela olpela ka, olsem na mi inap kisim ol lain i go long miting. Long olgeta miting, mi save mekim 4-pela o 5-pela raun, na long olgeta wan wan raun mi save bringim 7-pela o 8-pela o 9-pela man i kam long miting. Taim laspela man i lusim ka, Coralie i save tok pilai na askim mi: “Yu gat hamas moa i stap aninit long sia bilong ka?”
Bilong mekim gut wok bilong autim tok, mipela i mas i gat ol buk na nius long tok ples bilong ol lain bilong dispela hap. Olsem na mi kisim wok bilong stretim rot bilong tanim liklik nius Life in a New World i go long 4-pela tok ples bilong dispela hap: Herero, Nama, Ndonga, na Kwanyama. Ol lain bilong tanim tok ol i bin skul gut na mipela i save stadi wantaim ol long Baibel, tasol mi mas sindaun wantaim ol na save gut olsem ol i tanim stret olgeta wan wan sentens o nogat. Tok ples Nama i no gat planti tok tumas long en. Olsem: Mi laik helpim ol long kisim gut wanpela tok olsem: “Long pastaim tru, Adam em i gutpela olgeta.” Man bilong tanim tok i skrapim het bilong em na i tok em i no inap tingim wanpela tok long tok ples Nama bilong kamapim gut dispela tok “gutpela olgeta.” Em i tingting i go na bihain em i tok: “Mi tingim pinis. Long pastaim tru Adam i kain olsem wanpela prut i mau pinis.”
Mipela i Amamas Long Kantri Mipela Wok Long En
Mipela i stap olsem 49 yia pinis long dispela kantri nau ol i kolim Namibia. Nau mipela i no gat wok long kisim wanpela pepa i tok orait long mipela ken go insait long hap ol blakskin i sindaun long en. I gat nupela gavman i bosim Namibia, na lo konstitiusen bilong en i orait long olgeta kain skin wantaim. Nau long Windhoek mipela i gat 4-pela bikpela kongrigesen i save bung long ol gutpela Haus Kingdom.
Planti taim mipela i save tingim tok mipela i bin harim long Gileat, olsem: “Ples wok bilong yupela long narapela kantri, yupela i mas mekim i kamap olsem ples bilong yupela.” Mipela tingim pasin Jehova i bin mekim bilong stiaim ol samting na mipela i bilip tru olsem em laik bilong em yet long dispela kantri i kamap olsem ples bilong mipela. Mipela i laikim tru ol brata, em ol i gat ol kain kain pasin bilong ples. Taim ol i amamas, mipela i save lap wantaim ol, na taim ol i bel hevi na krai, mipela i save krai wantaim ol. Sampela nupela man em mipela i bin kisim ol long ka na bringim ol long miting, nau ol i strongpela brata i save helpim gut kongrigesen bilong ol. Taim mipela i kam nupela long dispela kantri long 1953, i gat olsem 10-pela pablisa tasol i save autim gutnius. Tasol nau long dispela taim i gat olsem 1,200 ol i autim tok. Jehova i truim tok promis bilong em na em i mekim kaikai i kru na i go bikpela long gaden mipela na ol narapela i bin ‘planim kaikai na givim wara long en.’—1 Korin 3:6.
Taim mipela i tingim bek planti yia mipela i bin mekim wok bilong autim tok, pastaim long Australia na nau long Namibia, bel bilong mipela i gutpela tru. Mipela i beten olsem Jehova bai wok yet long givim strong long mipela bambai mipela i ken mekim laik bilong em long nau na i go inap long olgeta taim bihain.
[Futnot]
a Long Wastaua (tok Inglis), Disemba 1, 1952, pes 707-708, i gat wanpela gutpela stori long olsem wanem Brata na Sista Waldron i no les long mekim wok long dispela hap i gat hatwok long en, tasol nem bilong tupela i no stap long dispela stori.
[Piksa long pes 26, 27]
Mipela i go long nupela ples wok bilong mipela long Rockhampton, Australia
[Piksa long pes 27]
Mipela sanap long bris na redi long go long Skul Gileat
[Piksa long pes 28]
Mipela i save kisim bikpela amamas long autim tok long Namibia