“Pasin Bilong Dispela Graun i Wok Long Senis”
“Ol brata, mi tok olsem, taim i sotpela nau.”—1 KORIN 7:29.
1, 2. Yu bin lukim wanem ol senis i kamap long taim bilong yu?
YU BIN lukim wanem ol senis i kamap long taim bilong yu? Yu inap kolim sampela? Wanpela, em ol nupela save ol dokta na saientis i bin kisim long stretim ol sik. Olsem na long nau planti manmeri ol i save winim 70 krismas samting, tasol bipo planti ol i no winim yet 50 krismas na ol i dai. Na tingim tu ol redio, televisen, mobail fon, na feks masin, em ol samting i save helpim gut yumi taim yumi mekim stretpela wok long en. Na yumi ken tingim ol nupela samting ol i kamapim long wok bilong ediukesen, na trenspot, na hiuman raits, em ol samting i bin helpim gut sindaun bilong planti milion manmeri.
2 Tru, sampela senis i bin kamap em i no helpim ol man. Yumi tingim pasin raskol i go bikpela tru na ol samting nogut i kamap long en, na planti man i lusim pinis stretpela pasin, pasin bilong kisim drak i go bikpela, namba bilong ol marit i bruk em i go antap tru, pe bilong ol samting i go antap tru, na pasin teroris i go bikpela moa. Olsem na ating bai yu wanbel long tok aposel Pol i bin raitim long bipo yet: “Pasin bilong dispela graun i wok long senis.”—1 Korin 7:31, NW.
3. Wanem mining bilong tok bilong Pol olsem “pasin bilong dispela graun i wok long senis”?
3 Taim Pol i mekim dispela tok, em i tok piksa long dispela graun i olsem wanpela pletfom bilong mekim pilai long en. Ol lain insait long pilai—olsem lain politik, na lotu, na ol lain i gat nem—ol i kamap long pletfom, na taim ol i mekim pinis pilai bilong ol, ol i lusim pletfom na ol narapela i senisim ol. Dispela pasin i bin kamap inap planti handet yia pinis. Long bipo i gat ol king i kamap long wanpela lain, em narapela i kisim ples bilong narapela, i go inap planti yia o planti handet yia—na i no gat planti senis i kamap. Tasol long nau i no olsem. Senis inap kamap wantu tasol taim ol birua i kilim i dai wanpela bikman bilong kantri! Tru tumas, long dispela taim nogut yumi stap long en, yumi no save wanem samting bai kamap tumora.
4. (a) Ol Kristen i mas i gat wanem stretpela tingting long ol samting i kamap long graun? (b) Nau bai yumi skelim wanem tupela bikpela mak?
4 Sapos dispela graun i olsem wanpela pletfom bilong mekim pilai, na ol lain bilong mekim pilai em ol bikman bilong graun, orait ol Kristen em ol lain bilong lukluk tasol.a Ol i “no bilong dispela graun,” olsem na ol i no tingting tumas long ol man i mekim pilai olsem wanem o nem samting bilong ol wan wan insait long pilai. (Jon 17:16) Ol i wok strong long lukim ol mak i soim olsem dispela pilai i laik pinis—em pinis i gat bikpela bagarap long en—long wanem, ol i save pasin bilong dispela graun i mas pinis paslain long Jehova i kamapim nupela taim i gat stretpela pasin long en, em yumi bin wet longtaim tru long en.b Olsem na yumi ken skelim tupela mak i kamapim klia olsem yumi stap long taim bilong pinis, na nupela taim i klostu pinis. Ol i olsem (1) ol yia Baibel i makim na (2) ol hevi bilong graun i wok long go bikpela.—Matyu 24:21; 2 Pita 3:13.
Tok Hait i Kamap Ples Klia Pinis!
5. Wanem dispela “taim God i bin makim bilong ol arapela lain”? Bilong wanem yumi tingim dispela taim?
5 Baibel i save stori long ol samting i bin kamap na makim taim ol i bin kamap. Jisas i bin toktok long wanpela taim em ol bikman bilong graun bai bosim graun na Kingdom Bilong God i no pasim ol. Jisas i kolim dispela taim olsem “taim God i bin makim bilong ol arapela lain.” (Luk 21:24) Long pinis bilong dispela “taim God i bin makim,” Kingdom Bilong God long heven bai kamap, na Jisas bai stap King tru bilong en. Pastaim Jisas bai mekim wok king namel long “ol birua bilong [em].” (Song 110:2) Orait bihain, olsem Daniel 2:44 i tok, Kingdom bai “bagarapim” na pinisim olgeta gavman bilong ol man, na em bai i stap oltaim oltaim.
6. Dispela taim bilong “ol arapela lain” i bin kirap long wanem taim, longpela bilong en i hamas, na i pinis long wanem taim?
6 Dispela “taim God i bin makim bilong ol arapela lain” bai pinis long wanem taim na Kingdom Bilong God bai kirap bosim graun? Bekim bilong dispela askim “i stap hait inap long taim bilong las de,” na bilong painim bekim, yumi mas skelim ol yia Baibel i makim. (Daniel 12:9) Taim dispela “taim” i wok long kam klostu, Jehova i kirap mekim ol samting bilong kamapim dispela bekim long wanpela liklik lain i stadi long Baibel na ol i gat pasin daun. Spirit bilong God i helpim ol na ol i kisim save olsem “taim God i bin makim bilong ol arapela lain” i bin kirap long taim Jerusalem i bagarap long 607 B.C.E., na dispela ‘taim bilong ol arapela lain’ i gat 2,520 yia bilong en. Long dispela save ol i kisim, ol i skelim olsem dispela “taim God i bin makim bilong ol arapela lain” em i pinis long 1914. Na ol i kisim save tu olsem 1914 em kirap bilong taim bilong las de. Yu wanpela sumatin bilong Baibel. Olsem wanem? Yu inap kamapim sampela skripsa na stori long olsem wanem ol i makim dispela yia 1914?c
7. Wanem ol skripsa i helpim yumi long save long kirap, na longpela, na pinis bilong 7-pela haptaim em Buk Daniel i stori long en?
7 Wanpela save bilong givim tingting long yumi em i stap hait long Buk Daniel. Jehova i bin makim King Nebukatnesar long bagarapim Jerusalem long kirap bilong dispela “taim God i bin makim bilong ol arapela lain,” long 607 B.C.E., olsem na Em i kamapim long rot bilong dispela king olsem ol narapela lain bai wok long bosim graun i go inap long 7-pela haptaim, na insait long dispela taim God i no ken pasim wok bilong ol. (Esekiel 21:26, 27; Daniel 4:16, 23-25, NW ) Orait dispela 7-pela haptaim i gat hamas yia bilong en? Kamapim Tok Hait 11:2, 3, na 12:6, 14, (NW ) i soim yumi olsem 3 na hap taim em inap olsem 1,260 de. Olsem na 7-pela haptaim i mas dabolim dispela namba, olsem 2,520 de. Ating em tasol, a? Nogat. Profet Esekiel i bin stap long taim bilong Daniel, na Jehova i bin givim em wanpela lo bilong kamapim klia ol dispela namba: “Dispela 40 de i makim 40 yia,” olsem wanpela de i makim wanpela yia. (Esekiel 4:6) Olsem na 7-pela haptaim i olsem 2,520 yia. Orait sapos yumi makim 607 B.C.E. i olsem kirap bilong dispela taim, na longpela bilong en inap 2,520 yia, yumi ken tok, dispela taim God i bin makim i mas pinis long 1914.
“Taim Bilong Las De” i Kamap Klia
8. Yu inap kolim wanem ol samting i makim olsem ol hevi bilong graun i go bikpela moa bihain long 1914?
8 Ol samting i bin kamap long graun kirap long 1914 na bihain long en i kamapim klia tru olsem ol dispela save ol i bin kisim long ol yia Baibel i makim, em i stret tru. Jisas yet i bin tok, i gat ol mak bai kamap bilong makim taim pasin bilong “dispela graun i laik pinis,” olsem ol bikpela pait, bikpela hangre, na ol kain kain sik. (Matyu 24:3-8; KTH 6:2-8) Na tru tumas, ol dispela samting i bin kamap bihain long 1914. Aposel Pol i bin kolim sampela samting moa bai kamap, olsem tingting bilong ol man long ol narapela narapela, em bai senis. Tok bilong Pol long ol senis em yumi olgeta i lukim pinis, dispela tok i stret tru.—2 Timoti 3:1-5.
9. Sampela man i bin lukim ol samting i kamap long graun na ol i tok wanem long ol samting i kamap kirap long 1914?
9 Tasol yu ting “pasin bilong dispela graun” i bin senis tru bihain long 1914? Long wanpela buk (The Generation of 1914) Profesa Robert Wohl i tok: ‘Ol man i bin abrusim bagarap long dispela pait ol i no inap lusim tingting moa olsem wanpela pasin bilong graun i bin pinis na narapela i bin kirap long Ogas 1914.’ Dokta Jorge A. Costa e Silva, em i bosim wanpela wok long Wol Helt Oganaisesen, em i strongim dispela tok, olsem: “Yumi stap long taim i gat planti senis i kamap klostu klostu, na ol i kamapim pasin bilong tingting planti na wari, winim olgeta narapela taim bipo.” Olsem wanem? Dispela samting i bin painim yu tu?
10. Baibel i givim wanem save long yumi long as na ol hevi bilong graun i go bikpela moa bihain long 1914?
10 Husat dispela man nogut i as bilong ol dispela hevi i wok long go bikpela moa? Kamapim Tok Hait 12:7-9 i kamapim long ples klia dispela man: “Bikpela pait i kirap long heven. Maikel [Jisas Krais] wantaim ol ensel bilong en ol i pait long dispela traipela snek [Satan]. Na snek wantaim ol ensel bilong en ol i bekim pait long ol, tasol ol i no gat strong bilong winim pait. Olsem na . . . ol ensel bilong God i tromoi dispela snek i go daun. . . . Em i man bilong giamanim olgeta manmeri bilong graun.” Olsem na Satan yet i gat asua olsem man bilong kamapim ol dispela hevi, na taim ol i rausim em long heven long 1914, em nau, “yu graun, na yu solwara, yupela lukaut. Bikpela hevi i laik kamap long yupela. Satan i go daun pinis long yupela, na em i belhat nogut tru. Em i save, em i gat sotpela taim tasol bilong i stap.”—KTH 12:10, 12.
Ol Laspela Samting Bai Kamap
11. (a) Satan i save mekim wanem ol pasin bilong giamanim “olgeta manmeri bilong graun”? (b) Aposel Pol i tokaut long wanem bikpela samting Satan bai mekim?
11 Satan i save em i gat sotpela taim tasol, olsem na kirap long 1914 em i wok strong moa long giamanim “olgeta manmeri bilong graun.” Satan i save moa long giamanim ol man, em i olsem man i stap hait na mekim wok baksait long pletfom, em i putim ol hetman bilong graun na ol man i go pas long insait long ol nupela samting, ol i olsem lain i stap long pletfom na mekim pilai ol narapela i lukim. (2 Timoti 3:13; 1 Jon 5:19) Wanpela bikpela laik bilong Satan, em bilong giamanim olgeta man na ol i ting pasin bilong em long bosim graun em inap kamapim gutaim na bel isi tru. Yumi save planti man i bilipim dispela tok gris bilong em, long wanem, ol man i tingting yet olsem gutaim bai kamap tru, maski i gat planti samting moa i makim olsem ol hevi i wok long go bikpela moa yet. Aposel Pol i tok profet olsem klostu tru long taim pinis bilong dispela pasin bilong graun i kamap, bai i gat wanpela bikpela tok i kamap bilong grisim ol man, em Satan i as bilong en. Pol i tok: “Ol manmeri bai i tok olsem, ‘Nau em i gutpela taim tru. Yumi stap gut,’ na wantu tasol samting bilong bagarapim ol bai i kamap long ol, olsem pen i save kamap long meri i laik karim pikinini.”—1 Tesalonaika 5:3; KTH 16:13.
12. Ol i bin wok long mekim wanem bilong kamapim gutaim long taim bilong yumi?
12 Inap sampela yia pinis, planti taim ol lain politik i bin mekim tokaut olsem ‘nau em i gutpela taim tru; yumi stap gut,’ em long taim ol i stori long ol samting ol man i laik kamapim. Ol i bin kolim 1986 olsem Intenesenel Yia Bilong Gutaim, tasol gutaim bilong olgeta hap i no bin kamap long dispela yia. Orait yumi laik save, ol dispela tokaut ol gavman bilong graun i wok long kamapim i truim pinis tok bilong 1 Tesalonaika 5:3, o Pol i toktok long wanpela bikpela samting tru bai kamap na ol man bilong olgeta hap bai save long en?
13. Taim Pol i tok profet long dispela tokaut olsem ‘nau em i gutpela taim tru; yumi stap gut,’ em i tok bikpela bagarap i kamap bihain long en i wankain olsem wanem samting? Yumi inap kisim wanem save long dispela?
13 I gat planti tok profet bilong Baibel em yumi no klia long as bilong en. Olsem na inap long taim ol dispela tok i kamap tru pinis o i wok long kamap tru, yumi mas wet pastaim na lukim wanem ol samting bai kamap. Tasol yumi ken tingim dispela: Pol i tok long bagarap bai kamap wantu tasol long taim ol i tokaut pinis olsem ‘nau em i gutpela taim tru; yumi stap gut,’ na em i skelim dispela bagarap wantaim bikpela pen i kamap long meri i laik karim pikinini. Insait long 9-pela mun, meri i pilim dispela pikinini i wok long go bikpela insait long bel bilong em. Ating em inap harim klok bilong pikinini i wok, o pilim pikinini i meknais insait long bel, na sampela taim pikinini i save kikim em. Ol mak i wok long kamap strong moa i go i go na wanpela taim meri i kisim strongpela pen tru, i makim olsem samting em i wet long en—olsem de em bai karim pikinini—em i kamap pinis. Olsem na maski truim bilong dispela tokaut long bel isi na gutpela sindaun i kamap olsem wanem, dispela bai mekim na wantu tasol bikpela pen bai kamap, tasol samting bilong amamas tu bai kamap—ol pasin nogut bilong graun bai pinis na nupela taim bai kamap.
14. Wanem ol samting bai kamap bihain, em narapela bai kamap bihain long narapela? Dispela i mekim na wanem samting bai kamap?
14 Ol Kristen i stap gut long God ol bai sanap long arere na lukim dispela bikpela bagarap i kamap, em samting bilong pret long en. Pastaim ol king bilong graun (ol lain politik long oganaisesen bilong Satan) ol bai birua long ol lain i sapotim Bikpela Babilon (em ol lotu bilong oganaisesen bilong Satan) na ol bai bagarapim tru ol dispela lotu. (KTH 17:1, 15-18) Em nau, narapela kain samting tru i kamap—kingdom bilong Satan bai i bruk, na wanpela hap bai mekim pait long narapela hap, na Satan bai i no inap mekim wanpela samting bilong pasim. (Matyu 12:25, 26) Jehova bai givim tingting long ol king bilong graun long ‘mekim ol samting God i tok pinis long ol i mas kamap,’ olsem rausim ol lotu i stap birua bilong em. Orait taim ol lotu giaman i bagarap pinis, Jisas Krais wantaim ol ami bilong em long heven bai pinisim tru ol hap bilong oganaisesen bilong Satan i stap yet, olsem ol lain bilong ol bikpela kampani na ol lain politik. Orait bihain long en Satan yet bai kalabus. Em nau, dispela samting olsem bikpela pilai ol i bin mekim inap planti handet yia, em i pinis.—KTH 16:14-16; 19:11-21; 20:1-3.
15, 16. Dispela tok olsem “taim i sotpela nau,” em i mas mekim wanem long laip bilong yumi?
15 Wanem taim ol dispela samting bai kamap? Yumi no save long de o long aua. (Matyu 24:36) Tasol yumi save, “taim i sotpela nau.” (1 Korin 7:29) Olsem na yumi mas bihainim gutpela tingting na mekim wok long dispela haptaim i stap yet. Yumi ken mekim olsem wanem? Olsem aposel Pol i tok, yumi mas lusim ol wok samting i liklik samting tasol na bai yumi gat taim bilong mekim ol samting i bikpela samting moa, “nogut dispela taim i lus nating.” Bilong wanem yumi mas mekim olsem? Long wanem, “dispela taim nau yumi stap long en, em i taim nogut.” Na yumi “save gut long laik bilong Bikpela,” olsem na yumi no ken lusim nating dispela liklik haptaim i stap yet.—Efesus 5:15-17; 1 Pita 4:1-4.
16 Yumi save pinis, bikpela bagarap bai painim olgeta samting bilong dispela graun, olsem na dispela save i mas mekim wanem long yumi olgeta wan wan? Bilong helpim yumi, aposel Pita i tok: “Sapos dispela olgeta samting bai i pinis long dispela kain pasin, orait yupela i ting yupela i mas bihainim wanem kain pasin? Yupela i mas givim laip bilong yupela long God na wokabaut long pasin holi na bihainim olgeta pasin bilong God.” (2 Pita 3:11) Em nau, yumi mas i stap kain man olsem! Bilong bihainim dispela savetok bilong Pita, yumi mas (1) was gut long pasin bilong yumi na bai yumi ken save yumi mekim pasin i holi na (2) skelim ol wok bilong Jehova yumi wok strong long mekim, em i kamapim olsem yumi laikim em tumas o nogat.
17. Ol gutpela Kristen i mas was gut long wanem ol trik bilong Satan bilong pulim man?
17 Sapos yumi laikim tru God, dispela bai pasim yumi na bai yumi no givim bel long dispela graun i gat planti samting bilong pulim man. Yumi save long bagarap bai painim ol samting bilong dispela graun, olsem na nogut yumi lukim ol bilas na amamas bilong ol lain bilong dispela graun na yumi kirap na laikim ol dispela pasin. Tru, yumi save stap na mekim ol wok long dispela graun, tasol yumi mas bihainim savetok na dispela wok i no ken stap olsem bikpela samting long laip bilong yumi. (1 Korin 7:31) Na yumi mas was gut tru, nogut yumi larim ol tok gris bilong dispela graun i giamanim yumi. Ol lain bilong dispela graun bai i no painim rot bilong stretim tru ol hevi bilong graun. Dispela graun i no inap i stap olsem i go i go, nogat. Olsem wanem yumi ken save tru long dispela? Long wanem, Baibel yet i tok olsem: “Dispela graun bai i pinis, na olgeta pasin bilong dispela graun, em ol pasin bilong bel i kirap na aigris, ol tu bai i pinis wantaim. Tasol man i bihainim tok bilong God, em bai i stap oltaim.”—1 Jon 2:17.
Gutpela Samting Tru Bai Kamap Bihain!
18, 19. Yu wet long lukim wanem ol senis i kamap long nupela taim? Bilong wanem bai yu amamas tru long yu bin wet long en?
18 Liklik taim nau na Jehova bai pasim Satan wantaim ol lain i sapotim em, ol i olsem ol lain bilong mekim pilai na nau dispela pilai i pinis. Bihain long dispela, ol manmeri i bin stap gut long God na ol i abrusim bagarap long pinis bilong dispela pasin bilong nau, God bai mekim gut long ol na ol bai kirapim wok bilong kamapim ol senis long graun, na ol dispela senis bai stap oltaim oltaim. Ol woa i no ken bagarapim moa dispela graun; God bai “mekim i dai pait long olgeta hap graun.” (Song 46:9) Kaikai i no ken sot moa, long wanem, “planti rais na wit samting i ken kamap long ol gaden bilong ol manmeri.” (Song 72:16) Bai i no gat moa ol haus kalabus, ol polis stesin, ol sik bilong pamuk, ol bikman bilong maketim ol drak, ol kot bilong katim marit, kot bilong stretim samting bilong ol bisnis i bagarap, na pasin teroris.—Song 37:29; Aisaia 33:24; KTH 21:3-5.
19 Ol man i dai pinis bai lusim matmat, na planti bilion manmeri i kirap bek ol bai stap long graun. Bai i gat bikpela amamas tru taim wanpela lain i kirap bek na i bung wantaim lain em ol i bin kirap bek paslain long ol, na ol manmeri em ol i no bin lukim ol famili bilong ol inap longtaim pinis ol bai amamas tru na holim ol! Bihain, olgeta manmeri i stap laip bai ol i lotuim Jehova. (KTH 5:13) Taim olgeta senis i kamap pinis, bai yumi lukim olgeta hap bilong graun i kamap olsem paradais. Bai yu pilim olsem wanem taim yu lukluk raun long dispela gutpela paradais? Ating bel bilong yu bai kirap tru na bai yu tok, ‘Mi bin wet longtaim tru long dispela samting i kamap, tasol mi amamas tru long mi bin wet long en!’
[Ol Futnot]
a Long narapela tok bilong em, Pol i tok, i olsem ol Kristen God i bin makim ol i stap long wanpela pletfom na mekim pilai “long ai bilong olgeta manmeri na ol ensel wantaim.”—1 Korin 4:9.
b Olsem: Bilong save husat dispela “king bilong not” em Daniel 11:40, 44, 45 i stori long en, lukim buk Putim Yau Long Tok Profet Bilong Daniel!, pes 280-281.
c Baibel yet i makim olsem ol birua i bin daunim Jerusalem 70 yia paslain long taim ol Juda i lusim kalabus na kam bek long ples long 537 B.C.E. (Jeremaia 25:11, 12; Daniel 9:1-3) Bilong lukim sampela tok moa bilong “taim God i bin makim bilong ol arapela lain,” lukim pes 341-343 bilong buk Toktok Gut Wantaim Ol Man Long Baibel, ol Witnes Bilong Jehova i wokim.
Bai Yu Bekim Olsem Wanem?
• Tok bilong aposel Pol olsem “pasin bilong dispela graun i wok long senis,” em i kamap tru olsem wanem long taim bilong yumi?
• Ol yia Baibel i makim, olsem wanem em i makim stret pinis bilong “taim God i bin makim bilong ol arapela lain”?
• Olsem wanem ol senis i wok long kamap long graun i strongim tok olsem 1914 em i kirap bilong “taim bilong las de”?
• Yumi save “taim i sotpela nau,” na dispela i mas mekim wanem long yumi?
[Piksa long pes 20]
Em nau—tok hait i kamap ples klia pinis!