Laip Stori
Jehova i Helpim Mi Long Painim Em
STORI BILONG FLORENCE CLARK
Mi holim han bilong man bilong mi i sik nogut tru. Mi wanpela Angliken, olsem na mi beten askim God long helpim man bilong mi long kamap orait gen, na mi tok promis long God olsem sapos man bilong mi i no dai, mi bai painim God i go inap long mi painim em, na mi bai givim mi yet long em.
MAMA i karim mi long Septemba 18, 1937, long Oombulgurri Komiuniti bilong ol Aborijini long Kimberly Plateau long Westen Australia. Nem bilong mi Florence Chulung.
Mi tingim yet taim mi pikinini. Long dispela taim mi stap amamas na mi no gat ol hevi. Long haus lotu mi lainim sampela bikpela tok long God na long Baibel, tasol mama bilong mi i bin skulim mi long ol stiatok Kristen. Oltaim em i bin ritim Baibel long mi, na kirap long taim mi liklik yet, mi lain long laikim tru ol samting bilong spirit. Na tu, mi laikim wanpela anti bilong mi husat i mekim wok misineri long lotu bilong em. Long bel mi tingting olsem mi laik bihainim pasin bilong em.
Long komiuniti bilong mipela, bipo nem bilong en Forrest River Mission, i gat skul long gret 1 i go inap long gret 5. Mi skul inap tupela aua tasol long olgeta moning. Olsem na mi no skul gut tumas, na papa i tingting planti long dispela. Em i laik bai ol pikinini bilong em i skul gut, olsem na em i laik bai famili i lusim Oombulgurri na i go sindaun long taun Wyndham. Mi bel hevi long de mipela i lusim Oombulgurri, tasol long Wyndham mi inap skul fultaim inap 4-pela yia, long 1949 i go inap 1952. Mi amamas tru long papa i bin stretim rot na mi inap kisim dispela skul.
Mama i wok long wanpela dokta, na taim mi lusim skul taim mi gat 15 krismas, dispela dokta i tok mi inap mekim wok nes long haus sik bilong Wyndham. Mi amamas long kisim dispela wok, long wanem, long dispela taim i hatwok long painim wok mani.
Sampela yia bihain mi bungim Alec, em wanpela waitman i save lukautim ol bulmakau samting. Mipela i marit long 1964 long taun Derby, we mi save go oltaim long Lotu Angliken. Wanpela de ol Witnes Bilong Jehova i kam long haus bilong mi. Mi tokim ol long mi no laik harim tok bilong ol na mi tokim ol long no ken kam gen. Tasol samting ol i tokim mi long en i kirapim tingting bilong mi—God i gat nem, em Jehova.
“Yu No Inap Mekim Beten Bilong Yu Yet, A?”
Long 1965 planti hevi i wok long kamap. Man bilong mi i kisim tripela bikpela bagarap—tupela long hos bilong em na wanpela long ka bilong em. Gutpela tru na em i kamap orait na i kirap mekim wok gen. Tasol bihain liklik em i kisim narapela bagarap long hos bilong em. Long dispela taim em i kisim bikpela bagarap long het bilong em. Taim mi kamap long haus sik, dokta i tokim mi olsem man bilong mi bai i dai. Bel bilong mi i bagarap olgeta. Wanpela nes i tokim pris long kam lukim mi, tasol pris i tok: “Mi no inap kam nau. Bai mi kam tumora!”
Mi laik bai pris i stap na beten wantaim mi na mi tokim wanpela sister long dispela samting. Em i tok: “Yu olsem wanem? Yu no inap mekim beten bilong yu yet, a?” Olsem na mi kirap beten long ol imis bilong haus lotu i ken helpim mi—tasol ol i no inap mekim wanpela samting. I luk olsem man bilong mi bai i dai. Mi tingting, ‘Mi bai stap olsem wanem sapos man bilong mi i dai?’ Na tu, mi tingting planti long tripela pikinini bilong mi—Christine, Nanette, na Geoffrey. Sindaun bilong ol bai olsem wanem sapos ol i no gat papa? Tasol gutpela tru, inap tripela de bihain tingting bilong man bilong mi i kirap gen, na em i lusim haus sik long Disemba 6, 1966.
Maski man bilong mi i kamap orait gen, kru bilong em i bin kisim sampela bagarap, olsem na em i no inap tingim sampela samting i bin kamap bipo, na tu, em i save kros pait na sampela taim em i save amamas na sampela taim belhat. Em i hatwok long pas gut wantaim ol pikinini na em i save belhat stret sapos ol i no mekim pasin olsem bilong ol man i bikpela pinis. Wok bilong lukautim em i hatwok tru. Mi mas mekim olgeta samting bilong helpim em. Mi lainim em long rit na rait gen. Wok bilong lukautim em na mekim ol narapela wok bilong haus i putim bikpela hevi long mi, olsem na bihain bel na tingting bilong mi i bagarap olgeta. Inap 7-pela yia bihain long taim man bilong mi i kisim bikpela bagarap, mipela i pasim tok long mi lusim em inap sampela haptaim inap long mi ken kamap orait gen.
Mi kisim ol pikinini na go sindaun long hap saut long taun Perth. Paslain long dispela, susa bilong mi i bin kirap stadi long Baibel wantaim ol Witnes Bilong Jehova long Kununurra, em wanpela liklik taun long Westen Australia. Em i soim wanpela piksa long mi long buk Tok i Tru i Bringim Man Long Laip Oltaim,a em piksa bilong tok promis bilong Baibel long graun bai kamap Paradais. Long dispela buk em i soim mi olsem God i gat nem, Jehova, na mi laikim dispela samting. Mi no bin lainim ol dispela samting long lotu bilong mi, olsem na mi tingting long ringim ol Witnes Bilong Jehova taim mi go sindaun long Perth.
Tasol mi gat tupela tingting long ringim ol. Orait nau long wanpela apinun, belo bilong dua i krai. Pikinini man bilong mi i go opim dua na em i kam bek long mi na i tok, “Mama, ol dispela lain yu bin tok long ringim, ol i stap hia nau.” Mi kirap nogut na mi tok, “Tokim ol olsem mi no stap!” Tasol pikinini i tok, “Mama, yu save mi no ken giaman.” Pikinini i stretim mi, olsem na mi go long dua. Taim mi tok gude long ol, mi luksave olsem ol i paul liklik. Ol i bin kam long painim narapela man husat i bin lusim dispela haus. Mi singautim ol i kam insait na mi tromoi planti askim long ol na kisim ol gutpela bekim long Baibel.
Long wik bihain, mi kirap stadi long Baibel wantaim ol Witnes long rot bilong buk Tok i Tru i Bringim Man Long Laip Oltaim. Dispela stadi i kirapim gen pasin bilong mi long laikim ol samting bilong spirit. Long tupela wik bihain mi go long Memorial bilong tingim dai bilong Krais Jisas. Mi kirap go long ol miting long olgeta Sande, na bihain liklik mi go long ol miting namel long wik tu. Na tu, mi kirap autim tok long ol narapela man long ol tok mi bin lainim. Mi luksave olsem taim mi helpim ol narapela long lainim ol tok i tru bilong Baibel, dispela i helpim tingting na bel bilong mi long kamap gutpela. Long 6-pela mun bihain mi kisim baptais long wanpela kibung distrik long Perth.
Taim mi kisim sampela save moa long Baibel, mi kliagut long tingting bilong Jehova long marit em i samting holi, na long stiatok bilong Baibel i stap long 1 Korin 7:13, em i tok: “Sapos wanpela meri i marit na man bilong en i no bilip long Krais, na sapos man i laik i stap wantaim em, orait meri i no ken lusim man.” Dispela skripsa i kirapim mi long i go bek long Alec.
Go Bek Long Derby
Mi kamap long Derby long Jun 21, 1979. Mi no bin stap wantaim man bilong mi winim 5-pela yia. Mi gat kain kain tingting na mi tingting long em bai mekim wanem taim mi go bek. Mi kirap nogut long em i amamas long mi kam bek long em, tasol em i no amamas tumas long mi bin kamap wanpela Witnes Bilong Jehova. Wantu em i tokim mi long go long lotu bilong em, em lotu mi bin go long en paslain long mi go long Perth. Mi tokim em olsem mi no inap mekim olsem. Mi wok strong long rispek long em olsem het bilong famili na mi traim bes bilong mi long stap olsem gutpela poroman Kristen. Mi traim long toktok wantaim em long Jehova na ol gutpela tok promis bilong Em long taim bihain, tasol em i no laik harim.
Tasol bihain, Alec i orait long lotu mi bihainim, na tu, em i save givim mani long mi bambai mi inap i go long ol kibung na long ol miting long olgeta wik. Mi tenkyu tru taim em i baim wanpela ka bilong mi ken yusim bilong mekim wok Kristen. Ka em i wanpela bikpela helpim long dispela longwe hap bilong Australia. Ol brata na sista, na wasman sekit tu, i bin stap planti taim wantaim mipela inap sampela nait. Olsem na Alec i kisim save long ol narapela narapela Witnes, na i luk olsem em i amamas long stap wantaim ol.
Mi Pilim Wankain Olsem Esekiel
Mi amamas long ol brata na sista i kam visitim mipela, tasol mi gat wanpela hatwok. I no gat narapela Witnes long taun Derby, mi wanpela tasol. I gat wanpela kongrigesen long Broome, em i stap longwe inap 220 kilomita. Olsem na mi tingting pinis long traim bes bilong mi long autim gutnius. Jehova i helpim mi na mi stretim sindaun bilong mi na kirap autim tok long ol haus. Em i hatwok, tasol mi tingim tok bilong aposel Pol, em i tok: “Em i givim pawa long mi, na long dispela as mi gat strong long mekim olgeta samting.”—Filipai 4:13, NW.
Ol pris bilong dispela hap i no amamas long mi autim tok, na ol i no laik tru long mi autim tok long ol Aborijini. Ol i traim long pretim mi na stopim mi long autim tok. Tasol pasin birua bilong ol i strongim mi long mekim yet wok autim tok, na oltaim mi beten askim Jehova long helpim mi. Planti taim mi tingim tok Jehova i givim long Esekiel bilong strongim em. Em i tok: “Bai mi mekim tingting bilong yu i strong olsem tingting bilong ol, na bai yu no inap surik long ol. Bai mi mekim yu i kamap strong olsem ston daimon, na strong bilong yu bai i winim strong bilong ol. Olsem na yu no ken pret long ol na surik long ol.”—Esekiel 3:8, 9.
Planti taim tupela man bilong wanpela sios i kam long mi taim mi stap long stua. Ol i save bikmaus na tok bilas long mi, ol i laik bai ol narapela man long stua i lukluk long mi. Tasol mi no bisi long ol. Wanpela taim mi go bek lukim wanpela meri i laik harim tok, na pasto bilong sios i kam na sutim tok olsem mi no bilip long Jisas. Em i rausim Baibel long han bilong mi, meknaisim klostu long pes bilong mi, na putim i go bek long han bilong mi. Mi lukluk i go stret long ai bilong em, na long pasin isi mi kolim strong tok bilong Jon 3:16 na tok olsem mi bilip tru long Jisas. Em i kirap nogut tru long mi bekim strong na em i no mekim wanpela tok moa na wokabaut i go.
Mi amamas long autim tok long ol Aborijini long hap bilong Derby. Wanpela pris bilong dispela hap i traim long pasim mi long bungim ol manmeri bilong wanpela komiuniti, tasol bihain sios i salim em i go mekim wok pris long narapela hap. Olsem na mi inap autim tok bilong Baibel long ol dispela man. Oltaim mi bin i gat laik long mekim wok misineri olsem anti bilong mi, na nau mi mekim wok misineri, na mi helpim ol narapela man long save long Tok Bilong God. Planti Aborijini i harim tok mi autim, na mi kirap stadi wantaim sampela.
Tingim Ol Samting Bilong Spirit
Inap faipela yia, mi wanpela tasol i Witnes Bilong Jehova long Derby. Mi hatwok long stap strong long ol samting bilong spirit taim mi no inap bung wantaim ol wanbilip long ol miting. Wanpela taim mi bel hevi tru na mi go draiv raun. Taim mi kam bek long apinun, wanpela sista wantaim 7-pela pikinini bilong em ol i wetim mi i stap. Ol i bringim sampela buk na nius long mi long kongrigesen long Broome i stap longwe tru. Kirap long dispela taim, dispela sista, Betty Butterfield, em i stretim rot bilong kam long Derby wanpela taim long olgeta mun na stap wantaim mi long wanpela wiken. Mipela i autim tok wantaim na bihain stadi long Wastaua long haus bilong mi. Na mi go long Broome wanpela taim long olgeta mun.
Ol brata long Broome i helpim mi gut na sampela taim ol inap kam long Derby long helpim mi long autim tok. Ol i kirapim ol brata na sista long ol narapela taun husat i raun long Derby long kam lukim mi na autim tok wantaim mi. Ol dispela bratasista i bringim ol pablik tok ol i bin rekodim long kaset. Sampela i stadi long Wastaua wantaim mi. Ol dispela sotpela visit i strongim tru bel bilong mi.
Sampela Helpim Moa i Kam
Inap sampela yia mi kisim sampela helpim moa taim Arthur na Mary Willis i kam helpim mi inap tripela mun long wan wan yia taim san i no hat tumas. Ol i ritaia pinis na ol i bilong hap saut bilong Westen Australia. Brata Willis i lukautim ol miting na em i go pas long wok autim tok. Mipela i raun long ol longwe hap bilong Kimberley Plateau, long ol fam i gat ol bulmakau samting. Taim Brata na Sista Willis i lusim mi, mi pilim olsem mi stap wanpis tru.
Bihain, long pinis bilong 1983, mi kisim gutpela toksave olsem wanpela famili—Danny na Denise Sturgeon na fopela pikinini man bilong ol—bai kam na stap long Derby. Taim ol i kamap pinis, mipela inap mekim ol miting long olgeta wik na autim tok wantaim. Long 2001 kongrigesen i kamap. Long nau, Derby i gat strongpela kongrigesen i gat 24 pablisa long en, na tupela elda na wanpela kongrigesen sevan i save lukautim mipela gut long ol samting bilong spirit. Sampela taim inap 30 manmeri i kam long ol miting.
Taim mi tingting i go bek long ol yia i go pinis, dispela i mekim gut bel bilong mi long lukim pasin bilong Jehova long helpim mi long mekim wok bilong em. Maski man bilong mi i no kamap yet wanbilip bilong mi, em i wok yet long helpim mi long ol narapela rot. Inap faipela long famili bilong mi i bin kisim baptais na kamap Witnes—tupela pikinini meri bilong mi, tupela tumbuna pikinini meri, na pikinini meri bilong susa bilong mi. Na tu, sampela wanblut moa i stadi long Baibel wantaim lain bilong Jehova.
Mi amamas tru long Jehova i bin helpim mi long painim em. Mi tingting strong long stap gut long em inap oltaim oltaim.—Song 65:2.
[Futnot]
a Ol Witnes Bilong Jehova i bin wokim, tasol nau ol i no wokim moa.
[Mep/Ol Piksa long pes 15]
(Bilong save ol dispela rait i stap we long pes, lukim buk o magasin)
AUSTRALIA
Wyndham
Kimberley Plateau
Derby
Broome
Perth
[Ol Kredit Lain]
Kangaroo and lyrebird: Lydekker; koala: Meyers
[Piksa long pes 14]
Mi mekim wok nes long haus sik bilong Wyndham, 1953
[Piksa long pes 15]
Kongrigesen long Derby, 2005