Konuşma Planı Kullanmak

BİR plandan konuşma düşüncesi birçoklarını tedirgin eder. Onlar söyleyecekleri her şey kağıdın üzerinde ya da ezberlerinde olursa kendilerini daha güvende hissederler.

Oysa aslında her gün hepimiz bir metne bakmadan konuşuyoruz. Bunu ailemizle ve dostlarımızla sohbetlerimizde yapıyoruz. Tarla hizmetine katıldığımızda yapıyoruz. Kişisel olarak ya da bir grup adına yürekten gelen dualar sunarken de yapıyoruz.

Bir konuşma sunarken metin ya da plan kullanmanız sizin için fark ediyor mu? Hazırlanmış bir metni okumak, önceden seçilen sözcüklerin kullanılmasını ve doğruluğu garantileyebilirse de, yüreklere erişmek açısından sınırlı kalır. Birkaç cümle okuduktan sonra, genellikle doğal sohbet tarzınızdan farklı bir hız ve tonlama (titremleme) biçimini benimsersiniz. Eğer dikkatiniz dinleyicilerinizden çok önünüzdeki sayfalara odaklanırsa, birçokları, sizi dinlerken, gerçekten onları düşündüğünüzü ve malzemeyi onların koşullarına uyarladığınızı hissettikleri zamanki kadar dikkatli dinlemeyebilirler. İnsanları gerçekten harekete geçirmek için en iyi olan, notlara bağlı kalmadan yapılan sunuştur.

Vaizlik Eğitim İbadeti bize günlük yaşamımızda yardımcı olmak üzere tasarlanmıştır. Dostlarımızla buluştuğumuzda düşüncelerimizi onlara en iyi sözcüklerle ifade edebilmek için elimize bir kağıt alıp oradan okumayız. Tarla hizmetinde, insanlarla paylaşmak istediğimiz noktalardan bazılarını unutma korkusuyla, okumak için yanımıza bir metin almayız. Eğitim ibadetinde bu tür koşullarda nasıl şahitlikte bulunacağınızı gösterirken mümkün olduğu ölçüde doğal konuşmayı deneyin. İyi bir hazırlıkla, zihninize ya da bir kağıda yazılı olan konuşma planının, genellikle ele almak istediğiniz başlıca düşünceleri size hatırlatmakta yeterli olacağını göreceksiniz. Fakat sunuşunuzu konuşma planından yapmak için gereken güveni nasıl geliştirebilirsiniz?

Düşüncelerinizi Düzene Sokun. Konuşurken bir plan kullanabilmek için düşüncelerinizi düzene sokmalısınız. Bu, kullanmayı tasarladığınız sözcükleri seçmek anlamına gelmez. Yalnızca, konuşmadan önce düşünmek demektir.

Tez canlı biri, günlük yaşamda sonradan pişman olacağı şeyleri ağzından kaçırabilir. Başka biri, bir düşünceden diğerine atlayarak amaçsızca konuşabilir. Konuşmaya başlamadan önce durup zihinde basit bir plan hazırlanırsa her iki eğilim de denetim altına alınabilir. Önce amacınızı zihninizde belirleyin, ardından ona ulaşmak için atmanız gereken adımları seçin ve sonra konuşmaya başlayın.

Tarla hizmetine mi hazırlanıyorsunuz? Yalnızca şahitlik çantanızı değil, düşüncelerinizi de düzenlemek için vakit ayırın. Tanrısal Hizmet Programı’nda önerilen sunuşlardan birini kullanmaya karar verdinizse, başlıca düşüncelerin zihninize net olarak yerleşmesi için, o sunuşu birkaç kez okuyun. Ana noktalarını bir ya da iki özlü cümleyle belirtin. İfade tarzınızı kişiliğinize ve sahanızdaki koşullara uyarlayın. Zihninizde bir plana sahip olmayı yararlı bulacaksınız. Bu neler içerebilir? (1) Giriş olarak, yaşadığınız toplumda pek çok insanı ilgilendiren bir şeyden söz edebilirsiniz. Karşıdaki kişiyi fikrini söylemeye davet edin. (2) Konuyla ilgili paylaşabileceğiniz belirgin bir düşünceyi aklınızda tutun; bu, Tanrı’nın vaat ettiği çözümü gösteren bir ya da iki ayeti de içersin. Fırsat olursa, Yehova Tanrı’nın bunu gökteki hükümeti, yani Krallığı aracılığıyla yapacağını vurgulayın. (3) Üzerinde konuştuğunuz konuda bir şeyler yapması için kişiyi teşvik edin. Yayın sunabilir ve/veya bir Mukaddes Kitap tetkiki önerebilir ve sohbeti sürdürmek üzere kesin bir düzenleme yapabilirsiniz.

Böyle bir sunuş için ihtiyacınız olan planı zihninizde yapmanız yeterli olabilir. İlk ziyaretinizden önce yazılı bir plana bakmak isterseniz, planda herhalde yalnızca giriş için kullanılacak birkaç sözcük, bir ya da iki ayetin yeri ve kapanışta belirtmek istediğiniz şeylerle ilgili birkaç kısa not bulunması yeterlidir. Böyle bir plan hazırlamak ve kullanmak bağlantısız ve kopuk şekilde konuşmanızı engelleyerek kolay hatırlanacak net bir mesaj vermenizi sağlar.

Bir soru ya da itirazla sahanızda sık karşılaşılıyorsa bu konuda araştırma yapmayı yararlı bulabilirsiniz. Genellikle ihtiyacınız olan tek şey iki ya da üç esas nokta ve onlara temel olacak ayetlerdir. “Mukaddes Kitap Sohbet Konuları” ya da Reasoning From the Scriptures’daki kalın karakterle yazılmış altbaşlıklar tam ihtiyacınız olan planı size sağlayabilir. Başka bir kaynaktan konuşmanıza dahil etmek istediğiniz güzel bir alıntı bulabilirsiniz. Kısa bir yazılı plan yapın, alıntının bir fotokopisini ekleyin ve bunları tarla hizmetinde kullandığınız malzemeyle aynı yerde tutun. Ev sahibi tam bu soruyu ya da itirazı ortaya atarsa, inancınız hakkında bir neden gösterme fırsatı bulmaktan duyduğunuz memnuniyeti kendisine belirtin. (I. Pet. 3:15) Yanıtınıza temel olarak planı kullanın.

Ailenizi, cemaat kitap tetkiki grubunu ya da cemaati temsilen dua edeceğiniz zaman da, düşüncelerinizi düzene sokmanız yararlı olur. Luka 11:2-4’e göre, İsa öğrencilerine anlamlı bir dua için basit bir plan verdi. Yeruşalim’deki mabedin Tanrı’ya vakfedilmesi sırasında Süleyman çok uzun bir dua etti. Konuyu önceden düşündüğü açıktı. Dikkati önce Yehova’ya ve O’nun Davud’a olan vaadine; sonra mabede; sonra da tek tek belirli durumlara ve topluluklara çekti. (I. Kır. 8:22-53) Bu örnekler bizim için yararlı olabilir.

Konuşma Planınızı Basit Tutun. Konuşma için kullanacağınız bir plan mı hazırlıyorsunuz? Bu plan ne kadar ayrıntılı olmalı?

Konuşma planının amacının düşünceleri hatırlamanıza yardım etmek olduğunu unutmayın. Giriş olarak kullanacağınız birkaç cümleyi yazmanın yararlı olduğunu düşünebilirsiniz. Fakat bundan sonra sözcüklere değil, düşüncelere odaklanın. Düşünceleri cümleler halinde yazarsanız kısa cümleler tercih edin. Konuşma planınızda, geliştirmeyi planladığınız birkaç ana nokta net olarak göze çarpmalı. Bunun için onları büyük harflerle yazabilir, altlarını çizebilir ya da renkli olarak işaretleyebilirsiniz. Her ana nokta altında onu geliştirirken kullanmak istediğiniz düşünceleri sıralayın. Okumayı planladığınız ayetleri belirtin. Genellikle ayetin Mukaddes Kitaptan okunması en iyisidir. Kullanmak istediğiniz örnekleri not alın. Bazı önemli dünyevi kaynaklardan uygun alıntılar da yapabilirsiniz. Belirgin gerçekler sunabilmek üzere notlarınızı yeterince kapsamlı tutun. Konuşma planı düzenliyse daha kullanışlı olur.

Bazıları çok basit bir plan kullanırlar. Konuşma planı birkaç kilit sözcük, konuşmacının ezberden alıntılayacağı ayetlerle ilgili notlar, düşünceleri hatırlamasına yardım edecek çizim ya da resimler içerebilir. Konuşmacı bu basit notlarla malzemesini mantıksal bir sırada ve sohbet tarzında sunabilir. Bu bölümün amacı budur.

Bu kitabın 39-42. sayfalarında “Bir Konuşma Planı Yapmak” konusu ele alınıyor. “Konuşma Planı Kullanmak” bölümünü çalışırken bu kısmı okumanız yararlı olur.

Konuşma Planı Nasıl Kullanılır? Yine de, bu noktada amacınız yalnızca konuşmanızı bir plan şeklinde hazırlamak olmamalı. Bu planı iyi sonuç alacak şekilde kullanmak olmalıdır.

Konuşma planınızı kullanmakta ilk adım sunuşun hazırlanmasıdır. Temaya bakın, ana noktaların her birini okuyun ve kendi kendinize bunların temayla bağlantısını söyleyin. Her ana noktaya ne kadar zaman ayrılabileceğini not edin. Şimdi geri dönüp ilk ana noktayı inceleyin. Bu noktayı geliştirmek için kullanmayı planladığınız kanıtları, ayetleri, tasvir ve örnekleri gözden geçirin. Malzemeyi, konuşmanızın bu kısmı zihninizde netleşene dek tekrar tekrar inceleyin. Diğer ana noktaların her biri için de aynı şeyi yapın. Vaktinde bitirmek için gerekirse neleri atlayabileceğinizi düşünün. Sonra tüm konuşmayı gözden geçirin. Sözcükler değil, düşünceler üzerinde odaklanın. Konuşmayı ezberlemeyin.

Konuşmayı sunarken dinleyicilerle göz temasını korumalısınız. Bir ayet okuduktan sonra, genellikle tekrar notlarınıza bakmadan Mukaddes Kitabınızı kullanarak ayet üzerinde akıl yürütebilecek durumda olabilirsiniz. Benzer şekilde, bir örnek kullanıyorsanız, onu notlarınızdan okumaktansa arkadaşlarınıza anlatır gibi anlatın. Konuşurken her cümle için notlarınıza bakmayın. Yürekten konuşun, böylece sizi dinleyenlerin yüreğine erişirsiniz.

Plana dayalı konuşma sanatını başardığınız zaman etkili bir umumi konuşmacı olmak üzere önemli bir adım atmış olacaksınız.